Żywienie dzieci w wieku
Żywienie dzieci w wieku
12-36 miesięcy
12-36 miesięcy
Pod koniec 1-ego roku życia i w 2-im roku życia,
Pod koniec 1-ego roku życia i w 2-im roku życia,
ze względu na stałe zwalnianie tempa wzrastania,
ze względu na stałe zwalnianie tempa wzrastania,
zmniejsza się zapotrzebowanie energetyczne na
zmniejsza się zapotrzebowanie energetyczne na
j.m.c.
j.m.c.
Maleje zainteresowanie dziecka jedzeniem.
Maleje zainteresowanie dziecka jedzeniem.
Liczba posiłków zgodnie z fizjologicznym
Liczba posiłków zgodnie z fizjologicznym
zapotrzebowaniem dziecka, wynosi 4 lub 3 na
zapotrzebowaniem dziecka, wynosi 4 lub 3 na
dobę.
dobę.
Niebranie tych faktów pod uwagę i zmuszanie
Niebranie tych faktów pod uwagę i zmuszanie
dziecka do jedzenia powoduje często reakcję pod
dziecka do jedzenia powoduje często reakcję pod
postacią odmowy jedzenia i stąd powstawanie
postacią odmowy jedzenia i stąd powstawanie
problemów jedzenia.
problemów jedzenia.
Zalecane spożycie białka
Zalecane spożycie białka
W tym wieku zapotrzebowanie na białko
W tym wieku zapotrzebowanie na białko
pokrywa się przez podawanie białek
pokrywa się przez podawanie białek
zwierzęcych i roślinnych w stosunku 3:2, tj.
zwierzęcych i roślinnych w stosunku 3:2, tj.
około 60% białek diety powinny stanowić
około 60% białek diety powinny stanowić
białka zwierzęce.
białka zwierzęce.
Stopień wchłaniania i wykorzystania białka
Stopień wchłaniania i wykorzystania białka
w ustroju dziecięcym zależy od pokrycia
w ustroju dziecięcym zależy od pokrycia
zapotrzebowania energetycznego,
zapotrzebowania energetycznego,
stosunku białka do tłuszczu i
stosunku białka do tłuszczu i
węglowodanów oraz zawartości witamin i
węglowodanów oraz zawartości witamin i
składników mineralnych.
składników mineralnych.
Zalecane spożycie tłuszczu
Zalecane spożycie tłuszczu
Tłuszczu w diecie powinno być nie mniej niż 25%,
Tłuszczu w diecie powinno być nie mniej niż 25%,
a nie więcej niż 35% (ok. 32%)
a nie więcej niż 35% (ok. 32%)
NNKT powinny dostarczyć ok. 4-6% energii.
NNKT powinny dostarczyć ok. 4-6% energii.
Zawarte są one głównie w olejach roślinnych
Zawarte są one głównie w olejach roślinnych
(słonecznikowy, rzepakowy, oliwa z oliwek)
(słonecznikowy, rzepakowy, oliwa z oliwek)
Nie należy stosować w żywieniu dzieci w tym
Nie należy stosować w żywieniu dzieci w tym
wieku tłuszczy utwardzonych tj, margaryny i
wieku tłuszczy utwardzonych tj, margaryny i
ceresu
ceresu
Spożywanie NNKT w olejach roślinnych wymaga
Spożywanie NNKT w olejach roślinnych wymaga
uwzględnienia pokrycia zapotrzebowania na
uwzględnienia pokrycia zapotrzebowania na
tokoferol w ilości 0,6 mg witaminy E na każdy
tokoferol w ilości 0,6 mg witaminy E na każdy
gram kwasów tłuszczowych nienasyconych
gram kwasów tłuszczowych nienasyconych
Zapotrzebowanie na
Zapotrzebowanie na
węglowodany
węglowodany
Powinny stanowić około 55% dziennej puli
Powinny stanowić około 55% dziennej puli
energetycznej obecność ich w diecie jest
energetycznej obecność ich w diecie jest
niezbędna do przyswajania oraz prawidłowej
niezbędna do przyswajania oraz prawidłowej
przemiany tłuszczów i białek
przemiany tłuszczów i białek
Są one głównym źródłem energii.
Są one głównym źródłem energii.
Głównym źródłem węglowodanów są: produkty
Głównym źródłem węglowodanów są: produkty
zbożowe (kasze grube, pieczywo razowe, mąki,
zbożowe (kasze grube, pieczywo razowe, mąki,
nasiona roślin strączkowych tj, groch, soczewica,
nasiona roślin strączkowych tj, groch, soczewica,
bób, soja i fasola- ze względu na właściwości
bób, soja i fasola- ze względu na właściwości
wzdymające wprowadza się je do diety dziecka
wzdymające wprowadza się je do diety dziecka
dopiero pod koniec 2-go r.ż., rozpoczynając
dopiero pod koniec 2-go r.ż., rozpoczynając
podawanie wywaru nasion strączkowych i purre z
podawanie wywaru nasion strączkowych i purre z
zielonego groszku
zielonego groszku
Odmienną grupę węglowodanów, stanowią owoce
Odmienną grupę węglowodanów, stanowią owoce
i warzywa. Oprócz cukrów prostych i
i warzywa. Oprócz cukrów prostych i
węglowodanów złożonych są bogatym źródłem
węglowodanów złożonych są bogatym źródłem
soli mineralnych, witamin, barwników
soli mineralnych, witamin, barwników
(karetonoidów, chlorofilu), kwasów organicznych,
(karetonoidów, chlorofilu), kwasów organicznych,
substancji aromatycznych, smakowych i źródłem
substancji aromatycznych, smakowych i źródłem
mikroelementów. Wpływają korzystnie na
mikroelementów. Wpływają korzystnie na
równowagę kwasowo- zasadową ustroju.
równowagę kwasowo- zasadową ustroju.
Dzienne racje pokarmowe
Dzienne racje pokarmowe
W dziennej racji pokarmowej należy tak dobrać
W dziennej racji pokarmowej należy tak dobrać
produkty z różnych grup, by dostarczyć dziecku
produkty z różnych grup, by dostarczyć dziecku
wszystkich niezbędnych składników odżywczych
wszystkich niezbędnych składników odżywczych
Podział dziennej racji pok. W zależności od liczby
Podział dziennej racji pok. W zależności od liczby
posiłków i odsetka dziennego pokrycia energii
posiłków i odsetka dziennego pokrycia energii
powinien wyglądać następująco:
powinien wyglądać następująco:
Rodzaj produktu spożywczego wybranego do racji
Rodzaj produktu spożywczego wybranego do racji
pokarmowej powinien odpowiadać wiekowi
pokarmowej powinien odpowiadać wiekowi
dziecka i jego zdolności do żucia i przełykania.
dziecka i jego zdolności do żucia i przełykania.
Żywność którą można się zachłysnąć nie powinna
Żywność którą można się zachłysnąć nie powinna
być podawana dzieciom 2- i 3- letnim. Powinno
być podawana dzieciom 2- i 3- letnim. Powinno
się ograniczyć spełnianie życzeń dziecka co do
się ograniczyć spełnianie życzeń dziecka co do
częstego pojadania i picia, może to prowadzić do
częstego pojadania i picia, może to prowadzić do
nieprawidłowego spożycia i nadmiernego
nieprawidłowego spożycia i nadmiernego
przyrostu masy ciała
przyrostu masy ciała
Praktyczne zalecenia dotyczące składu diety
Praktyczne zalecenia dotyczące składu diety
dzieci to:
dzieci to:
Ograniczenie jedzenia tłuszczu zwierzęcego jako
Ograniczenie jedzenia tłuszczu zwierzęcego jako
takiego (słonina, masło lub śmietana) tłustego
takiego (słonina, masło lub śmietana) tłustego
mięsa, jaj i produktów smażonych, twardych
mięsa, jaj i produktów smażonych, twardych
margaryn i innej żywności bogatej w utwardzane
margaryn i innej żywności bogatej w utwardzane
tłuszcze oraz zawierające olej kokosowy i z ziaren
tłuszcze oraz zawierające olej kokosowy i z ziaren
palmowych
palmowych
Skład diety należy opierać na dużej ilości warzyw
Skład diety należy opierać na dużej ilości warzyw
i owoców, produktów zbożowych, chudym mięsie,
i owoców, produktów zbożowych, chudym mięsie,
drobiu, rybach, mleku (1- 1,5% tł) olejach
drobiu, rybach, mleku (1- 1,5% tł) olejach
roślinnych z ziaren słonecznika i soi, oliwy z
roślinnych z ziaren słonecznika i soi, oliwy z
oliwek
oliwek
Nie należy używać soli do przyprawiania potraw
Nie należy używać soli do przyprawiania potraw
Żywienie dzieci w wieku
Żywienie dzieci w wieku
przedszkolnym
przedszkolnym
Okres przedszkolny dotyczy dzieci w wieku 4-6lat.
Okres przedszkolny dotyczy dzieci w wieku 4-6lat.
Roczne tempo przyrostu masy ciała i wzrostu jest
Roczne tempo przyrostu masy ciała i wzrostu jest
podobne i wynosi odpowiednio około 2,5 kg i
podobne i wynosi odpowiednio około 2,5 kg i
około 8-10cm.
około 8-10cm.
Zalecane pokrycie energii powinno wynosić od
Zalecane pokrycie energii powinno wynosić od
1400- 1700 kcal na dzień
1400- 1700 kcal na dzień
Zalecenia spożycia:
Zalecenia spożycia:
Białko powinno pokrywać 12% zapotrzebowania
Białko powinno pokrywać 12% zapotrzebowania
energetycznego w tym 60% białko zwierzęce
energetycznego w tym 60% białko zwierzęce
Tłuszcz ok. 30%
Tłuszcz ok. 30%
Węglowodany 56- 58%
Węglowodany 56- 58%
Dzieciom w wieku przedszkolnym nie należy
Dzieciom w wieku przedszkolnym nie należy
podawać tłuszczów utwardzanych. Należy
podawać tłuszczów utwardzanych. Należy
stosować w umiarkowanej ilości masło, oleje
stosować w umiarkowanej ilości masło, oleje
roślinne i uzupełniać je śmietaną lub śmietanką
roślinne i uzupełniać je śmietaną lub śmietanką
Węglowodany z powszechnie dostępnych zbóż, ze
Węglowodany z powszechnie dostępnych zbóż, ze
względu na dużą kwasowość, trzeba dietę
względu na dużą kwasowość, trzeba dietę
uzupełniać owocami i warzywami, które należą do
uzupełniać owocami i warzywami, które należą do
produktów zasadotwórczych
produktów zasadotwórczych
Prawidłowo zestawiona racja pokarmowa powinna
Prawidłowo zestawiona racja pokarmowa powinna
pokrywać zapotrzebowanie na wit., podaje się
pokrywać zapotrzebowanie na wit., podaje się
tylko wit. D, zależnie od sezonu: w okresie późnej
tylko wit. D, zależnie od sezonu: w okresie późnej
wiosny, lata i wczesnej jesieni 5
wiosny, lata i wczesnej jesieni 5
µ
µ
g, a późną
g, a późną
jesienią, zimą i wczesną wiosną 10-15
jesienią, zimą i wczesną wiosną 10-15
µ
µ
g.
g.
Witamina A występuje w diecie w niewielkim
Witamina A występuje w diecie w niewielkim
nadmiarze.
nadmiarze.
Zapotrzebowanie na sole mineralne pokrywa
Zapotrzebowanie na sole mineralne pokrywa
prawidłowo wyliczona racja pokarmowa
prawidłowo wyliczona racja pokarmowa
Rozkład poszczególnych posiłków w ciągu dnia
Rozkład poszczególnych posiłków w ciągu dnia
przedstawia się następująco:
przedstawia się następująco:
Jakościowo produkty powinny obejmować mleko o
Jakościowo produkty powinny obejmować mleko o
obniżonej zawartości tłuszczu podawane 2-3 razy
obniżonej zawartości tłuszczu podawane 2-3 razy
dziennie, co wystarcza do pokrycia
dziennie, co wystarcza do pokrycia
zapotrzebowania na wapń, uzupełniać je także
zapotrzebowania na wapń, uzupełniać je także
mogą: ser i jogurt
mogą: ser i jogurt
Drób, ryby chude mięso i suszone owoce
Drób, ryby chude mięso i suszone owoce
dostarczają żelazo.
dostarczają żelazo.
Żywienie dzieci i młodzieży
Żywienie dzieci i młodzieży
w wieku szkolnym
w wieku szkolnym
Potrzeby żywieniowe dzieci i młodzieży
Potrzeby żywieniowe dzieci i młodzieży
stanowią zagadnienie złozone, a
stanowią zagadnienie złozone, a
zapotrzebowanie na energię i składniki
zapotrzebowanie na energię i składniki
pokarmowe nie jest jednoznacznie
pokarmowe nie jest jednoznacznie
określone.
określone.
Cechy rozwojowe i duże tempo
Cechy rozwojowe i duże tempo
wzrastania rzutuje na ich potrzeby
wzrastania rzutuje na ich potrzeby
żywieniowe i może czynić je różnymi w
żywieniowe i może czynić je różnymi w
zależności od rozwoju kształtowania się
zależności od rozwoju kształtowania się
dziecka
dziecka
Zalecenia w zakresie
Zalecenia w zakresie
pokrycia potrzeb
pokrycia potrzeb
energetycznych:
energetycznych:
U dzieci wstępujących w okres
U dzieci wstępujących w okres
młodzieńczy zaznaczają się już wyraźnie
młodzieńczy zaznaczają się już wyraźnie
różnice zależne od płci a dotyczące
różnice zależne od płci a dotyczące
znacznie większego spożycia energii przez
znacznie większego spożycia energii przez
chłopców niż przez dziewczynki.
chłopców niż przez dziewczynki.
6-letni chłopcy zjadają o 110 kcal więcej
6-letni chłopcy zjadają o 110 kcal więcej
od dziewczyn, 10-letni o 200, 12- letni o
od dziewczyn, 10-letni o 200, 12- letni o
300, 14- letni o 400, 16 letni o 630
300, 14- letni o 400, 16 letni o 630
natomiast 18 –letni prawie o 1000 kcal.
natomiast 18 –letni prawie o 1000 kcal.
Zalecenie w zakresie
Zalecenie w zakresie
spożycia białka:
spożycia białka:
Biorąc pod uwagę wiek rozpoczęcia
Biorąc pod uwagę wiek rozpoczęcia
okresu dojrzewania trudno jest w
okresu dojrzewania trudno jest w
sposób standardowy określić
sposób standardowy określić
zapotrzebowanie na białko, niemniej
zapotrzebowanie na białko, niemniej
uważa się, że między 10 a 17 r.ż
uważa się, że między 10 a 17 r.ż
wynosi ono niewiele poniżej 1g/kg
wynosi ono niewiele poniżej 1g/kg
m.c; wg WHO od 0,82/kg m.c. dla 10
m.c; wg WHO od 0,82/kg m.c. dla 10
latków do 0,61/ kg m.c dla 17 latków.
latków do 0,61/ kg m.c dla 17 latków.
Witaminy i składniki
Witaminy i składniki
mineralne:
mineralne:
Dotychczas nie wyliczono dokładnie zalecanego
Dotychczas nie wyliczono dokładnie zalecanego
spożycia dziennego witamin i skł. Mineralnych,
spożycia dziennego witamin i skł. Mineralnych,
przede wszystkim pierwiastków śladowych. W
przede wszystkim pierwiastków śladowych. W
wyliczeniach zapotrzebowania na witaminy i skł,
wyliczeniach zapotrzebowania na witaminy i skł,
mineralne bierze się pod uwagę potrzeby
mineralne bierze się pod uwagę potrzeby
minimalne.
minimalne.
Istnieje stałe duże zapotrzebowanie na wapń,
Istnieje stałe duże zapotrzebowanie na wapń,
zależne od tempa wzrastania i rozrostu kości i
zależne od tempa wzrastania i rozrostu kości i
mięśni. Według WHO dzienne zapotrzebowanie
mięśni. Według WHO dzienne zapotrzebowanie
wynosi 600-700 mg
wynosi 600-700 mg
Zapotrzebowanie na żelazo wynosi 10-18 mg.
Zapotrzebowanie na żelazo wynosi 10-18 mg.
