ANALIZA EKONOMICZNA

Wykład nr 1

1

PROGRAM PRZEDMIOTU (I)



Metody analizy przyczynowej i porównawczej. Zasady 
prezentacji i interpretacji wyników analizy 
ekonomicznej. 



Analiza produkcji i sprzedaży – wielkość, struktura 



Analiza środków trwałych, analiza postępu 
technicznego



Analiza gospodarki materiałowej



Analiza i ocena wykorzystania zasobów ludzkich



Analiza finansowa. Analiza wskaźnikowa – zalety i 
wady.



Bilans i wstępna ocena sytuacji majątkowej.  Wstępna 
ocena sytuacji majątkowej i kapitałowej na podstawie 
bilansu. 

2

PROGRAM PRZEDMIOTU (II)



Analiza wyniku finansowego na podstawie rachunku 
zysków i strat. Analiza przychodów i jej czynników. 



Metody kwantyfikacji czynników przychodów. Podstawy 
analizy kosztów. Metody kalkulacji kosztu 
jednostkowego produktu. 



Analiza przepływów pieniężnych. Rachunek przepływów 
pieniężnych. Analiza płynności na podstawie rachunku 



Analiza rentowności przedsiębiorstwa. 



Istota analizy płynności finansowej. Wskaźniki płynności 
finansowej. 



Analiza sprawności w gospodarce zapasami, ściąganiu 
należności i spłaty zobowiązań. Analiza kapitału 
obrotowego i cyklu środków pieniężnych. 



Wskaźniki wczesnego ostrzegania

3

LITERATURA



Bławat F. Analiza ekonomiczna, Wydawnictwo 
Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2001



Jerzemowska M. (red.) Analiza ekonomiczna w 
przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 2006



Sierpińska M., Jachna T., Ocena przedsiębiorstwa 
według standardów światowych, Wydawnictwo PWN, 
Warszawa 2006



Bednarski L., Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, 
PWE, Warszawa 2006



Grzenkowicz N., Analiza ekonomiczna 
przedsiębiorstwa, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 
2007



Rybicki P., Finanse dla niefinansistów, Wydawnictwo 
Onepress 2007

4

FORMA ZALICZENIA



Ćwiczenia – prezentacje oraz projekt pt. 
analiza ekonomiczna dwóch przedsiębiorstw



Wykłady – test jednokrotnego wyboru

5

KONTAKT Z WYKŁADOWCĄ



Konsultacje



pokój: 402 WZIE



dzień: piątek 



godzina: 9,30 – 10,30



Email: 

katarzyna.kubiszewska@zie.pg.gda.pl



Tel. 348-60-11

6

POJĘCIE ANALIZY



Analiza to sposób postępowania naukowego, 

uporządkowania, dzielenia całości na 

elementy składowe. 



Celem analizy jest zbadanie struktury całości, 

poznanie mechanizmu powiązań między 

elementami składowymi 



Analiza oznacza metodę badawczą 

polegającą na rozłożeniu danej całości na jej 

elementy składowe i badaniu każdego z nich 

z osobna.



Rodzaje analiz

7

ANALIZA EKONOMICZNA



Metoda badania procesów 

gospodarczych, polegająca na 

rozpatrywaniu związków, najczęściej 

ilościowych, zachodzących pomiędzy 

poszczególnymi elementami tych 

procesów.



Czynności związane z oceną działalności 

przedsiębiorstwa. Analiza ekonomiczna 

obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze 

występujące w odrąbie przedsiębiorstwa 

jak i w jego otoczeniu.

8

RODZAJE ANALIZY EKONOMICZNE



Makroekonomiczna



Mikroekonomiczna



Analiza dziedzinowa



Analiza problemowa



Strategiczna



Analiza wewnętrzna



Analiza zewnętrzna

9

CELE ANALIZY



zbadanie struktury całości zjawiska



poznanie mechanizmu powiązań między elementami 
składowymi



przygotowanie odpowiednich informacji stanowiących 
podstawę do podejmowania decyzji gospodarczych. 



ocena działalności i jej skutków. 



ustalenie, czy dotychczasowa działalność przebiega 
zgodnie z założeniami oraz można określić i uzasadnić 
najkorzystniejsze kształtowanie się działalności w 
przyszłości.



dostarczenie odpowiednio przetworzonych informacji 
analitycznych, które są potem wykorzystywane do oceny 
jednostek gospodarczych i podejmowania decyzji.

10

MIEJSCE ANALIZY FINANSOWEJ W 
ANALIZIE EKONOMICZNEJ 
PRZEDSIĘBIORSTWA

Źródło: Wiktor Gabrusewicz, Postawy analizy finansowej, Polskie Wydawnictwo 

Ekonomiczne, Warszawa 2002

11

Analiza 

ekonomiczna

Analiza działalności 

przedsiębiorstwa

Analiza 

otoczenia

Analiza

techniczno-

ekonomiczn

a

Analiza 

finansowa

Analiza 

otoczenia 

ogólnego

Analiza 

otoczenia 

szczegółow

ego

Analiza 

powiązań

przedsiębiorst

wa

z otoczeniem

RODZAJE OTOCZENIA 
PRZEDSIĘBIORSTWA

OTOCZENIE OGÓLNE 
(MAKROOTOCZENIE)

5 SIŁ PORTERA

ANALIZA SWOT

Ogólne zasady:
• Unikaj 

zagrożeń

• Wykorzystuj 

szanse

• Wzmacniaj 

słabe strony

• Opieraj się na 

silnych 

stronach

16

Analiza techniczno-

ekonomiczna

Analiza finansowa

 Analiza produkcji

 Analiza zatrudnienia i    

wydajności pracy

 Analiza środków trwałych

 Analiza gospodarki 
materiałowej

 Analiza postępu 
technicznego

 Analiza sytuacji 
majątkowej

 Analiza sytuacji finansowej

 Analiza wyniku 
finansowego

 Analiz przychodów 

 Analiza kosztów

 Analiza przepływów 
pieniężnych

Analiza 

ekonomiczna

Źródło: Wiktor Gabrusewicz, Postawy analizy finansowej, Polskie 

Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2002

17

Efektywność 

inwestycji

Efektywność 

finansowa

Efektywność

operacyjna

Końcowe rezultaty

i wytworzona

wartość ekonomiczna

Szeroki kontekst analizy 
ekonomiczno-finansowej

FUNKCJE ANALIZY EKONOMICZNEJ



Funkcja poznawcza



Funkcja informacyjna 



Funkcja oceniająca



Funkcja decyzyjna

18

PODSTAWOWE ETAPY PROCEDURY 
ANALIZY EKONOMICZNEJ

1.

Zdefiniowanie obiektu badań

2.

Wybór kryterium oceny

3.

Wybór adekwatnej miary

4.

Ustalenie wzorca odniesienia

5.

Określenie odchyleń

6.

Postawienie wstępnej hipotezy,

7.

Sformułowanie modelu i przeprowadzenie 

analizy przyczynowej

8.

Postawienie diagnozy

9.

Ustalenie działań racjonalizujących

19

OGÓLNE ZASADY SPORZĄDZANIA 
ANALIZY EKONOMICZNEJ

1. Obiektywizm
2. Istotność
3. Wiarygodność
4. Zwięzłość i przejrzystość
5. Kompleksowość
6. Aktualność

20

TRZY SPOSOBY PREZENTACJI ANALIZY



Liczbami - szeregi, tablice



Opisem - daje możliwość ujawnienia 

wniosków z analizy jakościowej, ze 

wskaźników niemierzalnych.



Graficznie - pozwala na daleko idące 

skrócenie czasu percepcji

21

ŹRÓDŁA DANYCH DO ANALIZY



Ewidencyjne
- pierwotne
- wtórne



Pozaewidencyjne
- wewnętrzne
- zewnętrzne
lub również
- pierwotne
- wtórne

22

ODBIORCY ANALIZY



właściciele, 



potencjalni inwestorzy, 



GUS, 



urzędy skarbowe, 



pracownicy, 



banki, 



jednostki ubezpieczeniowe, 



pożyczkodawcy i leasingowcy, 



kontrahenci i konkurenci, 



władze samorządowe i rządowe, 



biegli rewidenci

23

METODY ANALIZY

Metody wg stopnia szczegółowości badań 

analitycznych.

1.

Metody ogólne



Metoda indukcyjna



Metoda dedukcyjna

2.

Metody szczegółowe



Metody porównań



Metody badań przyczynowych

Metody wg stopnia skwantyfikowania

1.

Metody analizy jakościowej

2.

Metody analizy ilościowej

24

ANALIZA STRUKTURY

Dostarcza informacji o prawidłowościach 

proporcji pomiędzy poszczególnymi 
wielkościami.

Podstawowym narzędziem badawczym jest 

wskaźnik struktury.

25

ANALIZA DYNAMIKI



Ma  na  celu  ustalić  kierunek,  tempo  i 

intensywność  zmian  w  czasie  zjawisk 

finansowych.



Podział  mierników  dynamiki  za  względu 

na podstawę odniesienia zjawiska



Mierniki dynamiki jednopodstawowe



Mierniki dynamiki łańcuchowe



Przyros absolutny a przyrost względny

26

SPROWADZANIE DO WARTOŚCI 
PORÓWNYWALNYCH



Wielkości nominalne (w cenach bieżących)



Wielkości realne (w cenach stałych, w 
wartościach porównywalnych)

27

Bilans (zł)  

Stan na:

Przyrost o stałej 

podstawie

Przyrost 

o zmiennej 

podstawie

31.12.03

31.12.0

4

31.12.05

31.12.0

4

31.12.05

31.12.0

4

31.12.0

5

Aktywa trwałe

213 933

257 166

466 798

43 233

252 865

43 233

209 632

Rzeczowe 
aktywa trwałe

213 933

257 166

466 798

43 233

252 865

43 233

209 632

Aktywa 
obrotowe

1 091 

674

1 726 

625

1 918 

422

634 951

826 748

634 951

191 797

Zapasy

173 765

37 049

7 743

-136 

716

-166 022

-136 716

-29 306

Należności 
krótkotermino
we 

219 277

1 163 

530

1 614 

375

944 253

1 395 

097

944 253

450 844

Inwestycje 
krótkotermino
we

615 233

521 948

292 968

-93 285

-322 265

-93 285

-228 980

Krótkotermino
we rozliczenia 
międzyokreso
we

83 399

4 098

3 337

-79 301

-80 062

-79 301

-761

RAZEM 

AKTYWA 

1305607

1 983 

791

2 385 

220

678 184

1 079 

613

678 184

401 429

28

 

Stan na:

tempo zmian o sałej 

podstawie

tempo zmian o 

zmiennej 

podstawie

Bilans (zł)

31.12.0

3

31.12.0

4

31.12.0

5

31.12.04

31.12.05

31.12.0

4

31.12.0

5

 

 

 

 

 2004/200

3

2005/200

3 

2004/200

3

2005/200

4

Aktywa 

trwałe

213 933

257 166

466 798

20%

118%

20%

82%

Rzeczowe 
aktywa 
trwałe

213 933

257 166

466 798

20%

118%

20%

82%

Aktywa 
obrotowe

1 091 

674

1 726 

625

1 918 

422

58%

76%

58%

11%

Zapasy

173 765

37 049

7 743

-79%

-96%

-79%

-79%

Należności 
krótkotermin
owe 

219 277

1 163 

530

1 614 

375

431%

636%

431%

39%

Inwestycje 
krótkotermin
owe

615 233

521 948

292 968

-15%

-52%

-15%

-44%

Krótkotermin
owe 
rozliczenia 
międzyokreso
we

83 399

4 098

3 337

-95%

-96%

-95%

-19%

RAZEM 
AKTYWA 

1 305 

607

1 983 

791

2 385 

220

52%

83%

52%

20%

29

DZIEKUJĘ ZA UWAGĘ ;-)

30