Metoda społeczności

Metoda społeczności

terapeutycznej w leczeniu

terapeutycznej w leczeniu

uzależnionych

uzależnionych

Historia metody społeczności

Historia metody społeczności

terapeutycznej

terapeutycznej

Świat



1958r. - Synanon – pierwsza na świecie,
oficjalna wspólnota terapeutyczna (początkowo
dla alkoholików i narkomanów, później już
tylko dla narkomanów); twórca Charles
Dederich;



1963r. - Daytop Village i Phoenix Hause;

Polska



1978r. - pierwsza wspólnota terapeutyczna
MONAR w Głoskowie; twórca Marek Kotański;

Cele metody społeczności

Cele metody społeczności

terapeutycznej

terapeutycznej



wykształcenie w pacjencie umiejętności
utrzymywania trwałej abstynencji;



dostarczanie pacjentowi takich doświadczeń, by
mógł przyswoić nowe sposoby zachowań,
niezbędnych w przyszłych sytuacjach życiowych
(dotyczy to pracy, funkcjonowania w rolach
społecznych, umiejętności spędzania wolnego
czasu);



odzyskanie tego, co utraciło się zażywając
substancje psychoaktywne;



uczenie się umiejętności tworzenia i
utrzymywania prawidłowych stosunków z
innymi ludźmi;

Cele metody społeczności

Cele metody społeczności

terapeutycznej

terapeutycznej

c.d.

c.d.



zdobycie umiejętności radzenia sobie z
trudnościami;



uzyskanie większej niezależności i
odpowiedzialności za siebie;



zmiana fałszywego negatywnego obrazu
siebie na realistycznie pozytywny;

Metody leczenia w ośrodku

Metody leczenia w ośrodku

stacjonarnym

stacjonarnym



Praca społeczności terapeutycznej.

W ramach dostarczania wzorów konstruktywnego

postępowania i pokazywania postępowania nie sprzyjającego
trzeźwemu życiu wykorzystywane są sytuacje z codziennego
funkcjonowania pacjentów omawiane lub mające miejsce w
czasie spotkań społeczności terapeutycznej.



Terapia indywidualna.

Prowadzi ją przede wszystkim wybrany terapeuta (wywiad,

rozmowy motywujące, sytuacyjne i interwencyjne,
dotyczące specyficznych problemów pacjentów związanych
np. z zakażeniem HIV lub orientacją seksualną).

Metody leczenia w ośrodku

Metody leczenia w ośrodku

stacjonarnym c.d.

stacjonarnym c.d.



Terapia grupowa.

W procesie grupowym przepracowywane są problemy

leżące u podstaw uzależnienia, dające objawy widoczne w
codziennym funkcjonowaniu w postaci deficytów,
aspołecznych wzorów zachowań, lęków itp.



Ergoterapia.

Praca fizyczna stanowi grunt do zbierania doświadczeń i

umiejętności niezbędnych do trzeźwego życia, pozwala
także na wykształcenie w sobie tych umiejętności i
zdolności, które są konieczne w pełnieniu rożnych ról
społecznych. Do ćwiczeń umiejętności wykorzystywane są
zajęcia pacjentów w ramach pracy w ośrodku (gotowanie,
sprzątanie, praca w ogrodzie i inne).

Metody leczenia w ośrodku

Metody leczenia w ośrodku

stacjonarnym c.d.

stacjonarnym c.d.



Zajęcia sportowe, rekreacyjne i turystyczne.



Przygotowywanie, realizacja i omawianie
przepustek pacjenta

(pacjent, który wraca z

przepustki wzywa społeczność i omawia ją).



Praca terapeutyczna z rodziną pacjenta.



Zajęcia własne pacjentów

(np. praca nad

życiorysem, realizacja indywidualnego programu
terapeutycznego, prowadzenie dzienniczka uczuć).

Kryteria obowiązujące przy

Kryteria obowiązujące przy

przyjmowaniu do

przyjmowaniu do

ośrodka stacjonarnego

ośrodka stacjonarnego



Do przyjęcia do ośrodka potrzebna jest wola
pacjenta. Pacjent może zostać przyjęty po
przejściu detoksykacji lub gdy miał co
najmniej miesięczny okres abstynencji. Jest
to związane z zasadą niepodawania żadnych
środków łagodzących objawy abstynencji.

Negatywna i pozytywna motywacja

Negatywna i pozytywna motywacja

Dla osób uzależnionych podstawowym problemem w
leczeniu jest wytrwałe dążenie do rezygnacji ze środków
odurzających.



Motywacja negatywna - u progu walki z uzależnieniem

działaniami kierują naciski rodzinne, fatalne skutki
zdrowotne zażywania środków psychoaktywnych,
konflikty z prawem niska skuteczność leczenia,
w którym brakuje aktywnego udziału osoby leczonej.



Motywacja pozytywna - pacjenci zdecydowani na leczenie, mają
silną potrzebę wyleczenia, ale nie wiedzą jak tego dokonać.

Organizacja życia w ośrodku, siedziba

Organizacja życia w ośrodku, siedziba

społeczności

społeczności



Bardzo ważną aktywnością pacjentów jest praca (sami

wykonują codzienne czynności gospodarskie, porządkowe).



Wybrane zasady regulujące życie społeczności:

1.

Zasada bezwzględnej abstynencji narkotycznej i alkoholowej.

2.

Zasada bezwzględnego powstrzymywania się od agresji.

3.

Zasada bezwzględnego odrzucenia przeszłości (m.in. unikanie

tego tematu w rozmowach, słuchania muzyki, która kojarzy

się z przyjmowaniem narkotyków czy piciem alkoholu).

4.

Zasada obowiązku obserwowania innych.

5.

Zasada otwartości w przyjmowaniu informacji na swój temat.

6.

Zasada aktywnego uczestnictwa w życiu ośrodka.

7.

Zasada posłuszeństwa, podporządkowania się społeczności

8.

Zasada abstynencji seksualnej

Organizacja życia w ośrodku,

Organizacja życia w ośrodku,

siedziba

siedziba

społeczności c.d.

społeczności c.d.



SOM – wytypowana przez społeczność grupa osób,

która dba o „czystość” w ośrodku.



Zarząd – najczęściej złożony z 3 osób: kierownik pracy,

szef kuchni, gospodarz domu (+ prezes zarządu)

1.

Kierownik pracy – przydziela pracę, sprawdza czy

pacjenci wykonują to, na co byli umówieni, na koniec

sprawdza efekty.

2.

Szef kuchni – ustala jadłospis, dba o to, by jedzenie

było urozmaicone.

3.

Gospodarz domu – dba o czystość w ośrodku.

4.

Prezes – koordynator pracy zarządu, pełni funkcję

reprezentacyjną.



Siedzibami społeczności są na ogół dawne dworki

usytuowane w znacznej odległości od aglomeracji

miejskich.

Etapowość leczenia

Etapowość leczenia



Jedną z podstawowych zasad jest
etapowość terapii. Każdemu etapowi
terapii przyporządkowane są
precyzyjnie określone zadania, prawa
i obowiązki. O zmianie etapu terapii
decyduje społeczność, warunkiem jest
wywiązanie się z nałożonych zadań.

Etapowość leczenia c.d.

Etapowość leczenia c.d.

Ośrodek dla dorosłych:



Nowicjat – okres pogłębiania motywacji do
leczenia i rozbrajania mechanizmów
obronnych.



Domownik - okres pełnienia funkcji na rzecz
współpacjentów.



Monarowiec (rezydent, mieszkaniec) –
zbliżanie do samodzielnego życia.

Etapowość leczenia c.d.

Etapowość leczenia c.d.

Ośrodek dla małoletnich:



Obserwator – jest to etap, który trwa od

momentu przybycia do ośrodka do podjęcia

osobistej decyzji o leczeniu.

Główne zadania:

1.

zapoznanie się z ośrodkiem i jego

mieszkańcami

2.

poznanie zasad, norm i zwyczajów

panujących w ośrodku

3.

przygotowanie się do podjęcia decyzji o

dalszym leczeniu

Etapowość leczenia c.d.

Etapowość leczenia c.d.



Nowicjusz - trwa od momentu podjęcia
decyzji o leczeniu do trzech miesięcy pobytu.

Główne zadanie:

1.

podjęcie i umocnienie swojej decyzji co do
dalszego leczenia (głównie poprzez uczenie
się posłuszeństwa wobec grupy i pokory, tzn.
uznania swojej sytuacji takiej, jaka ona jest,
przyjęcia jej i zaakceptowania)

Etapowość leczenia c.d.

Etapowość leczenia c.d.



Domownik - trwa do 7 miesiąca pobytu o ile
społeczność nie zadecyduje inaczej. O przejście na
ten etap może się starać osoba, która wykonała
wszystkie zadania związane z nowicjatem oraz
zadania, które otrzymała od społeczności.

Główne zadania:

1.

przygotowanie się do świadomej walki ze swoim
uzależnieniem, własnymi słabościami i problemami
poprzez uczenie się samokontroli i samodyscypliny

2.

poznanie samego siebie podczas pracy na rzecz
ośrodka

3.

uczenie się uczciwości, dokładności i
odpowiedzialności

Etapowość leczenia c.d.

Etapowość leczenia c.d.



Organizator - organizuje czas społeczności.



Opiekun – nauka wrażliwości na drugiego
człowieka, empatii, czerpania radości z
możliwości bycia potrzebnym, z przebywania z
innymi i niesienia im pomocy w razie potrzeby.



Twórca - szukanie własnej drogi życiowej,
rozwijanie własnych zainteresowań,
budowanie i tworzenie własnych planów na
przyszłość.

Etapowość leczenia c.d.

Etapowość leczenia c.d.



Monarowiec (rezydent, mieszkaniec) – okres
przygotowania się do opuszczenia domu.

Główne zadania:

1.

sprawdzenie, wypróbowanie i realizacja
podjętych i stworzonych planów

2.

praca nad spostrzeżonymi problemami,
ograniczeniami, przeszkodami

System pracy z osobą uzależnioną

System pracy z osobą uzależnioną



Każde zadanie ma cel terapeutyczny.



Terapia poprzez pracę.



Zadania, które wykonuje pacjent mają uczyć
odpowiedzialności i ponoszenia
konsekwencji za swoje czyny.



Indywidualne plany leczenia.



„Działanie jak gdyby” czyli rób tak jakbyś
umiał, zachowuj się tak jakbyś był np. miły.



Dawanie z siebie wszystkiego i praca na

100% swoich możliwości.

Warunki ukończenia leczenia

Warunki ukończenia leczenia



Każdy pacjent decyduje sam

kiedy zakończyć program
leczenia (po uprzednim przejściu
przez wszystkie etapy i
wywiązaniu się z zadań).
Sprawdzana jest jego gotowość
do życia poza ośrodkiem. Prośbę
o zakończenie leczenia musi
zaakceptować społeczność.

Efektywność leczenia i sposób

Efektywność leczenia i sposób

funkcjonowania po jego zakończeniu

funkcjonowania po jego zakończeniu



Leczenie jest efektywne, kiedy pacjent uczy
się odpowiedzialności, dojrzałości, widzi
swoje błędy i rozumie dlaczego sięgnęła po
używki, stara się odbudować, to co straciła
tkwiąc w uzależnieniu, naprawić zniszczone
relacje.



Ważne jest żeby pacjent w pełni powrócił do
społeczeństwa, podjął decyzje, gdzie
zamieszka (większość nie wraca do starego
środowiska), z czego się utrzyma.

Sytuacje w jakich dochodzi do

Sytuacje w jakich dochodzi do

przerwania

przerwania

leczenia

leczenia



Wypis dobrowolny – pacjent nie chce
już się leczyć, pomimo rozmowy z
terapeutą, który przekonuje go do
pozostania w ośrodku, chce odejść.



Wypis karny – wydalenie z ośrodka
spowodowane złamaniem jego zasad,
np. złamanie abstynencji.