Szkoła Specjalistów Pożarnictwa

Szkoła Specjalistów Pożarnictwa

GRUPA

GRUPA

Taktyka Działań Gaśniczych

Taktyka Działań Gaśniczych

Temat 13: Pożary w obiektach

mieszkalnych, użyteczności publicznej,

inwentarskich i na terenach

wojskowych.

por. Arkadiusz Wójcik

por. Arkadiusz Wójcik

Zagadnienia:

1. Podstawowe pojęcia.
2. Pożary w obiektach mieszkalnych.
3. Pożary w obiektach użyteczności publicznej.
4. Pożary w obiektach inwentarskich.
5. Pożary na terenach wojskowych.

1. Podstawowe pojęcia.

Obiekt mieszkalny - mogą mieć postać: budynku
wielorodzinnego, zawierającego dwa lub więcej
mieszkań, budynku jednorodzinnego lub budynku
mieszkalnego w zabudowie zagrodowej. Wyróżnić
należy także budynki zamieszkania zbiorowego,
czyli przeznaczone do okresowego pobytu ludzi
poza stałym miejscem zamieszkania, takie jak:
hotel, motel, pensjonat, dom wypoczynkowy,
schronisko turystyczne, schronisko socjalne,
internat, dom studencki, budynek koszarowy,
budynek zakwaterowania na terenie zakładu
karnego, aresztu śledczego, zakładu poprawczego,
schroniska dla nieletnich, a także budynek do
stałego pobytu ludzi, taki jak dom rencisty, dom
zakonny i dom dziecka.

Budynek użyteczności publicznej - to
budynek przeznaczony dla administracji
publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultu
religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego,
nauki, opieki zdrowotnej, opieki społecznej i
socjalnej, obsługi bankowej, handlu,
gastronomii, usług, turystyki, sportu, obsługi
pasażerów w transporcie kolejowym,
drogowym, lotniczym lub wodnym, poczty
lub telekomunikacji oraz inny
ogólnodostępny budynek przeznaczony do
wykonywania podobnych funkcji. Za
budynek użyteczności publicznej uznaje się
także budynek biurowy i socjalny.

Zabudowa zagrodowa, czyli budynki

mieszkalne,
gospodarcze i inwentarskie w rodzinnych
gospodarstwach rolnych, hodowlanych lub
ogrodniczych oraz w gospodarstwach leśnych.
Obok
budynków mieszkalnych ważną rolę odgrywają
tam
budynki gospodarcze, przeznaczone do
niezawodowego wykonywania prac
warsztatowych
oraz do przechowywania materiałów, narzędzi i

sprzętu służących do obsługi innych budynków,
a w
zabudowie zagrodowej również do
przechowywania
środków i sprzętu do produkcji rolnej oraz
płodów
rolnych

2. Pożary w obiektach mieszkalnych.

O rozwoju pożaru decyduje wiele czynników, jak

m.in.: układ poszczególnych elementów
zespołowych budowli, rozmieszczenie materiałów
palnych, czy kierunki, w których mogą wytworzyć
się ciągi powietrza i gazów spalinowych.

Wewnętrzne drogi rozszerzania się pożaru mogą

stanowić:

• miejsca nagromadzenia materiałów palnych,
• wszelkiego rodzaju otwory w stropach i ścianach,
• kanały wentylacyjne, szyby, świetliki i inne,
• próżne miejsca w stropach i pod podłogami.

Do dróg zewnętrznych zaliczymy:

• niezabezpieczone otwory w dachach i

szczytach oraz inne otwory jak na przykład
okna,

• palne ściany zewnętrzne oraz palne okapy i

konstrukcje dachowe,

• palne przybudówki, rusztowania i inne palne

materiały nagromadzone w pobliżu budowli
lub stykające się z nimi.

Uwzględniając wysokość obiektów wprowadzono

podział na odpowiednie grupy:

• niskie (N) - do 12 m włącznie nad poziomem

terenu lub mieszkalne o wysokości do 4
kondygnacji nadziemnych włącznie;

• średniowysokie (SW) - ponad 12 do 25 m

włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne
o wysokości ponad 4 do 9 kondygnacji
nadziemnych włącznie;

• wysokie (W) - ponad 25 do 55 m włącznie nad

poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości
ponad 9 do 18 kondygnacji nadziemnych
włącznie;

• wysokościowe (WW) - powyżej 55 m nad

poziomem terenu.

a) Pożary piwnic

• głębokość piwnic jest różna w zależności od

wysokości lub przeznaczenia obiektu i może

sięgać do kilku kondygnacji poniżej poziomu

terenu;

• konstrukcje piwnic są najczęściej niepalne,

niemniej jednak wewnątrz piwnic spotkać

można ściany podziału funkcjonalnego

drewniane lub ażurowe;

• występuje często skomplikowany układ dróg

komunikacyjnych

• do piwnic prowadzi zazwyczaj mała liczba

wejść, otwory okienne posiadają niewielkie

wymiary lub brak jest ich w ogóle,

• sytuację komplikują ponadto prowadzone tam

ciągi technologiczne, instalacje gazowe czasem

wraz z gazomierzami i zaworami (jakkolwiek

nie powinno ich tam być), instalacje

elektryczne, ciągi wentylacyjne, ogrzewcze itp.,

• ograniczony jest dostęp powietrza z zewnątrz,

jak i odpływ gazów spalinowych i dymów.

• mogą posiadać skomplikowany układ dróg
komunikacyjnych, otwory okienne o małych lub

zmniejszonych gabarytach, niejednokrotnie
okratowane.

Rozpoznanie prowadzić trzeba w patrolach minimum

dwuosobowych.

U administratorów lub użytkowników obiektu

uzyskujemy informacje dotyczące:

• materiałów jakie znajdować się mogą w piwnicy,
• znajdujących się w piwnicach urządzeń i

instalacji;

• rozkładu pomieszczeń, dróg komunikacyjnych,

drzwi, okien i innych otworów w ścianach i
stropach, które mogłyby być wykorzystane do
prowadzenia działań gaśniczych;

• możliwość przedostania się pożaru i gazów

pożarowych do pomieszczeń na wyższych
kondygnacjach oraz wynikające stąd zagrożenie
dla ludzi.

Oddymianie piwnic

ŹLE: stanowiska
gaśnicze
ustawione z
dwóch stron, co
powoduje, że dym,
gorące gazy i para
wodna skierowane
są na kolegów.
Nawet z chwilą
opanowania
pożaru dym i para
wodna będą
utrudniały dalszą
akcję

ŹLE: stanowiska
gaśnicze wprowadzone
przez okna powodują
zadymienie klatki
schodowej utrudniając
komunikację i stwarzając
niebezpieczeństwo dla
ludzi przebywających w
budynkach.

DOBRZE: stanowiska
gaśnicze
wprowadzone z
jednej strony przez
klatkę schodową
usuwają ciepło i dym
przez otwory
znajdujące się po
przeciwległej stronie.
Przy ujściu gorących
gazów należy
umieścić stanowisko
gaś nicze chroniące
elewacje budynku i
jego sąsiedztwo (w
obronie)

b) Pożary kondygnacji nadziemnych

• im więcej kondygnacji liczy obiekt, tym

trudniejsze mogą być warunki gaszenia,

• istnieje wiele możliwości rozprzestrzeniania się

pożaru w budynkach, zarówno w płaszczyznach
pionowych, jak i poziomych,

• niebezpieczne pożarowo jest także wyposażenie

wnętrz w postaci mebli, zasłon i firan, dywanów
i wykładzin, niejednokrotnie boazerii itp.,

• w obiektach spotkać można też instalację

gazową lub gaz butlowy, co stwarza dodatkową
groźbę wybuchu.

• zadymienie kilkupiętrowego budynku, w stopniu

nie pozwalającym na skorzystanie z klatek
schodowych potrzeba zaledwie paru minut,

• liczba osób przebywających w obiekcie może

być trudna do ustalenia,

• może nie wystąpić zadymienie na palącej się

kondygnacji, co jest charakterystyczne dla
pożarów przebiegających w pustych
przestrzeniach wewnątrz ścian i kanałów, z
groźbą przejścia pożaru do pomieszczeń
sąsiednich,

W rozpoznaniu pożaru, podjętym zarówno

wewnątrz obiektu jak i od strony
zewnętrznej ustalamy:

• miejsce, granice pożaru i możliwości jego

rozprzestrzeniania się,

• stopień zadymienia obiektu, zarówno w

pomieszczeniach przyległych jak
położonych znacznie wyżej,

• zagrożenie dla ludzi,
• charakter konstrukcji budowlanych, rozkład

pomieszczeń i dróg komunikacyjnych,

• potrzebę odłączenia instalacji gazowych,

elektrycznych, wentylacyjnych itp.

• podejmując gaszenie w szerokim zakresie

należy stosować rozproszone strumienie wody,
bądź piany gaśniczej,

• zasadą powinno być: niepotrzebnie nie

niszczyć,

• przy silnym zadymieniu i wysokiej temperaturze

powinniśmy podawać prąd wody przerywany,
skierowany w górną część pomieszczenia i
prowadzony ruchem okrężnym,

• pożary ukryte gasimy wraz z częściową

rozbiórką elementów konstrukcyjnych podając
niewielkie ilości wody,

• budynek powinien być oddymiony, co

wykonujemy przez otwarcie okien na
poszczególnych kondygnacjach (oddymianie w
poziomie), bądź klap dymowych, czy też włazów
dachowych (oddymianie w pionie),

• w przypadku, gdy na kondygnacjach wyższych

znajdują się ludzie, oddymienie prowadzimy w
płaszczyznach poziomych, starając się zmniejszać
stężenie dymu,

• należy uzyskać orientację, co do wartości mienia

znajdującego się w obiekcie i podjąć jego
ratowanie,

• w przypadku awarii urządzeń gazowych

(kuchenek, przewodów, liczników) nie wygaszać
płomienia ustalonego w miejscu uszkodzenia, aż
do czasu zamknięcia zaworu,

c) Pożary strychów, poddaszy i dachów

• podczas pożaru, szczególnie w starym

budownictwie, sprawiać mogą sporo kłopotów,
chociażby dlatego, że często służą za miejsce
składania rzeczy zbędnych, w tym palnych,

• istniejące znaczne przestrzenie, poprzedzielane

prowizorycznymi przepierżeniami, ze
swobodnym obiegiem powietrza grożą szybkim
rozwojem pożaru i jego rozprzestrzenieniem się
na zewnątrz obiektu,

• Zawalająca się konstrukcja dachowa może

niszczyć stropy, które często ze względów
ekonomicznych wykonane są jako lekkie,
wytrzymujące stosunkowo niewielkie obciążenia

• poddasza posiadają świetliki lub otwory okienne

o niewielkich rozmiarach,

• utrudnione bywa dotarcie na strych,
• pożarom towarzyszą duże ilości wywiązującego

się ciepła oraz zadymienie wypełniające całą
przestrzeń, postępujące w dół obiektu i
wszelkimi nieszczelnościami (świetliki, okapy,
szczeliny) wydostające się na zewnątrz,

• w przypadku, gdy pożar obejmuje tylko strop

strychowy szybkość spalania bywa niewielka, ale
pożarom towarzyszyć będzie duże zadymienie,

• Rozwój następuje ukrytymi drogami wewnątrz

konstrukcji budowlanych, co utrudnia jego
lokalizację i gaszenie.

Do rozpoznania pożaru wybieramy schody

wewnętrzne połączone ze strychem i położone na
drogach możliwego rozprzestrzeniania się pożaru.

Rozpoznanie prowadzimy rozpoczynając od objętego

pożarem pomieszczenia strychowego ustalając:

• charakter zagospodarowania przestrzeni i

ewentualne zagrożenie dla ludzi,

• rozmiary pożaru i kierunki jego rozprzestrzeniania,
• rodzaj konstrukcji budowlanych,
• położenie otworów strychowych w stosunku do

ogniska pożaru (możliwość rozwoju pożaru, ale i
ewentualne drogi natarcia),

• zagrożenie dla kondygnacji niższych i dachu.

• bojowe rozwinięcie sił i środków nastąpi tymi

samymi drogami, którymi prowadzono
rozpoznanie,

• stosujemy zazwyczaj silne wodne prądy

gaśnicze lub piany,

• staramy się zbić płomienie, ochłodzić przestrzeń

objętą pożarem, po czym strumieniami
rozproszonymi osadzamy i wypieramy dymy,

• prądy piany mogą okazać się mniej skuteczne,

gdy pożar obejmuje strop strychowy, doskonale
nadają się natomiast do gaszenia konstrukcji
dachowych,

• gaszenie pożaru następuje zazwyczaj przy

odkryciu świetlików lub dymników

• na dachu budynku powinno być zajęte

stanowisko gaśnicze uruchamiane natychmiast
w przypadku wyjścia płomieni na zewnątrz,

• wewnątrz obiektu, na strychu powinny w tym

czasie działać także stanowiska gaśnicze, nie
dopuszczające do gwałtownego rozwoju pożaru
z chwilą dostarczenia mas świeżego powietrza,

• nie wolno bez rozpoznania kierować prądów

wody przez świetliki, okienka szczytowe,
przepalone otwory pokrycia dachowego,

pożar w zamkniętej
przestrzeni
przebiega w
niekontrolowany
sposób we
wszystkich
kierunkach.
Strefa zadymienia
duża i obniżająca
się wraz z masami
gorącego
powietrza utrudnia
działania gaśnicze.
Stanowiska
gaśnicze zajęte w
sposób
pokazany na
rysunku wzajemnie
sobie
przeszkadzają

Dobrze: otwarcie dachu
powoduje
odprowadzenie dymów i
ochłodzenie przestrzeni.
Wewnątrz zajęte
stanowiska gaśnicze w
natarciu i w obronie.
Stanowisko na dachu
pozwala na kontrole
zmian w sytuacji pożaru

d) Pożary stropodachów

Stropodachy to konstrukcje budowlane

stosowane w budynkach. Spotkać je możemy w
budynkach przemysłowych, magazynach,
garażach, halach widowiskowych,
wystawowych, sportowych itp. Są to najczęściej
obiekty o dużej powierzchni i znacznej
wysokości. Stropodachy wykonane są
przeważnie z materiałów palnych lub
trudnozapalnych, opar tych na stalowej lub
żelbetowej konstrukcji nośnej, jako pokrycie
wielowarstwowe z wypełnieniem materiałem o
różnym stopniu zapalności.

W rozpoznaniu musimy ustalić:
• rodzaj konstrukcji, zwracając uwagę na

występujące wewnątrz niej przestrzenie
powietrzne;

• wysokość położenia stropodachu od podłoża

oraz możliwość podjęcia działań od dołu;

• rodzaj produkcji, materiałów oraz charakter

procesów technologicznych pod palącą się
częścią stropodachu oraz stopień zagrożenia
dla nich wynikający z sytuacji pożarowej;

• istnienie i usytuowanie stałych drabin,

suchych pionów wodnych

• oraz przegród przeciwpożarowych.

• rozpoznanie prowadzimy w kilku

kierunkach, tj. wewnątrz, na zewnątrz
obiektu oraz od strony dachu,

• poruszając się po stropodachu

wykorzystujemy drabiny, z których
tworzymy pomosty opierając je na
konstrukcjach nośnych,

• gaszenie rozpoczynamy od wiązarów

dachowych, chłodzenia konstrukcji
metalowych chroniąc je przed nadmiernym
nagrzewaniem się, a następnie
podejmujemy natarcie na poszycie
stropodachu, z jednoczesnym jego
otwarciem

e) Pożary ukryte

• pożary ukryte przebiegają w pustych

przestrzeniach stropów, ścian, czy też wewnątrz
urządzeń i aparatur technologicznych

• symptomem pożaru może być snujący się dym i

zapach spalenizny,

• ogniska pożaru wyszukujemy poprzez badanie

dłonią stopnia nagrzania konstrukcji i
nadsłuchiwanie charakterystycznych trzasków,

• gdy pożarem objęta jest instalacja elektryczna

pod tynkiem, po określeniu ogniska pożaru i
wyłączeniu dopływu prądu, należy usunąć tynk i
wykonać gaszenie dwutlenkiem węgla
podawanym z gaśnicy,

• gaszenie sadzy polega na przykryciu

wylotu komina sitem kominowym i
nadzorowaniu dachu, poddasza oraz
przewodu kominowego na całej jego
długości do czasu wypalenia się sadzy,

• nie podajemy prądu wody do wnętrza

komina, gdyż grozi to jego pękaniem.

3. Pożary w obiektach użyteczności publicznej.

a)

Pożary w placówkach oświatowych

• przebieg i rozwój pożaru wygląda podobnie jak w

budynkach mieszkalnych, zmienia się tylko
rozkład wnętrza,

• w przypadku szkół i uczelni spotykamy

najczęściej układ korytarzowy, natomiast w
przedszkolach i żłobkach także układ
amfiladowy, zbliżony do mieszkań (przejście z
jednego pomieszczenia do drugiego),

• sytuację może skomplikować istnienie gabinetów

i pracowni do nauczania fizyki i chemii, w
których należy liczyć się z występowaniem
substancji toksycznych, instalacji i urządzeń
elektrycznych oraz gazowych,

W rozpoznaniu pożaru należy ustalić:
• czy w obiekcie znajdują się ludzie i czy występuje

dla nich zagrożenie,

• czy ewakuacja została przeprowadzona przed

przybyciem jednostki straży pożarnej i czy wszystkie
dzieci (młodzież) zostały z budynku wyprowadzone,

• w przypadku konieczności podjęcia działań

ratowniczych, jaki jest stan przejść i czy istnieje
konieczność zabezpieczenia ich przed skutkami
pożaru,

• w której części obiektu powstał pożar, jakie przyjął

rozmiary oraz w jakich kierunkach rozprzestrzenia
się,

• czy nie istnieje zagrożenie ze strony instalacji i

urządzeń technicznych.

b) Pożary teatrów i kin

• Zaistniałe pożary są trudne do gaszenia z uwagi

na często skomplikowany układ pomieszczeń,
długie i kręte drogi komunikacyjne, znaczne
obciążenie ogniowe wynikające z wystroju wnętrz,
czy palnych dekoracji.

• Sytuację utrudniają połączenia systemem

wentylacji i klimatyzacji, mogącym stać się drogą
rozprzestrzeniania się pożaru.

• W teatrze wyodrębnić można kilka stref, a

mianowicie: zespół sceniczny, widownię i jej
zaplecze, garderoby aktorskie, a także szereg
pomieszczeń usługowych jak pracownie
rekwizytów i dekoracji, warsztaty, maszynownię i
inne.

• Charakterystyczną cechą teatrów i sal

widowiskowych jest duża przestrzeń
powietrzna oraz znaczne ilości materiałów
palnych sprzy jające szybkiemu
rozprzestrzenianiu się pożaru, szczególnie na
scenie.

• Rozwijający się pożar wytwarza wysoką

temperaturę wynoszącą około 1100-1200°C,
co powoduje z kolei deformację konstrukcji
stalowych i utratę ich wytrzymałości nośnej,
grożąc zawaleniem się stropów.

W rozpoznaniu, będącym podstawą działania

ustalamy:

• liczbę osób mogących znajdować się w

obiekcie (widzów, artystów, personelu
technicznego),

• czy podjęta i zakończona została ewakuacja

przed przybyciem straży pożarnych,

• gdzie powstał pożar, jakie przyjął rozmiary i w

jakim kierunku rozprzestrzenia się, czy
opuszczona została kurtyna ogniotrwała,
uruchomiona kurtyna wodna i czy otwarte
zostały klapy dymowe.

• Ewakuację obiektu (jeżeli nie została

zakończona wcześniej) rozpoczynamy już
podczas rozpoznania wstępnego. Do czasu
zakończenia ewakuacji nie należy wyłączać
dopływu energii elektrycznej, bowiem
ciemność poważnie skomplikuje sytuacje i nie
pomoże też w działaniach gaśniczych. Gdy
światła w wyniku pożaru zgasły wcześniej
bezwzględnie wprowadzić trzeba do akcji
sprzęt oświetleniowy straży pożarnych.

c) Pożary sal widowiskowych i sportowych

• Rozpoznanie, gaszenie pożarów jak i ewakuacja,

czy ratownictwo w innych obiektach, zbliżonych w
swym przeznaczeniu do teatrów i kin, prowadzone
jest z zachowaniem tych samych zasad.

• Zwrócić należy uwagę na ochronę konstrukcji

budowlanych, które (szczególnie w głównej części
obiektu) wobec występujących naprężeń i
odkształceń podczas ogrzewania grożą
rozchwianiem statyki budowli. Z uwagi na duże
przestrzenie powietrzne w pierwszej fazie
zastosowane powinny być wodne prądy zwarte, ze
stopniowym przechodzeniem na rozproszone (w
trakcie wygaszania małych ognisk pożaru i jego
dogaszania).

d) Pożary szpitali

• Zaistniały pożar rozwijać się będzie podobnie

jak w budynkach mieszkalnych, przy czym
korytarzowy system sprzyjać będzie
rozprzestrzenianiu się dymów.

• Gwałtowniejszy przebieg pożaru wraz z

wydzielaniem trujących par i gazów
obserwować będzie można w składach
materiałów palnych i pożarowo
niebezpiecznych.

• Ostry dym towarzyszyć będzie spalaniu pościeli

i materacy (szczególnie wykonanych z pianki
poliuretanowej zawierający wydzielający się
podczas spalania cyjanowodór).

• W przypadku pożaru w szpitalu zwrócić należy

uwagę na zachowanie spokoju.

• Dojazd jednostek straży pożarnych powinien

odbywać się z wyłączonymi sygnałami
alarmowymi.

• Strażacy nie mogą bez uzasadnionej potrzeby

wchodzić do sal chorych. Poruszać się należy
spokojnie zachowując względną ciszę.

W rozpoznaniu pożaru ustalamy:

• miejsce pożaru, jego obszar i możliwość

rozprzestrzeniania się z określeniem strefy zagrożenia;

• czy istnieje zagrożenie dla chorych (w wyniku rozwoju

pożaru, zadymienia, a także wytwarzającego się napięcia
psychicznego, czy wręcz paniki);

• czy podjęto wcześniej ewakuację, jakie środki

zastosowano przez personel szpitalny w celu opanowania
pożaru i ewakuacji chorych;

• czy w strefie pożaru znajdują się materiały niebezpieczne,

bądź o szczególnej wartości (np. unikalna aparatura
medyczna);

• ilu jest pacjentów, jaki jest ich stan fizyczny i psychiczny.

Ilu może poruszać się samodzielnie, a ilu trzeba wynosić;

• jakie są techniczne środki ewakuacji oraz drogi i kierunki

ewakuacji, miejsca przemieszczania chorych.

Ewakuacja szpitala jest przedsięwzięciem

niezwykle trudnym, jeżeli zważymy na
występujące istotne utrudnienia, wśród których
wymienimy:

• często niezbyt dogodne do tego celu klatki

schodowe, niemożliwość skorzystania z wind
(chyba że posiadają niezależne zasilanie i
znajdują się w wydzielonej pożarowo strefie
obiektu);

• pacjenci przyjmują na łóżkach często pozycję

obronną łagodzącą dolegliwości, że często
połączeni są z aparaturą medyczną, co wymaga
transportu wraz z nią (chyba, że lekarz
zdecyduje o możliwości odłączenia aparatury);

• brak dostatecznej ilości sprzętu do transportu

chorych;

• występuje niekiedy konieczność transportu

pacjentów wraz z łóżkami;

• liczba pacjentów i ich rozlokowanie są

personelowi znane, lecz w niektórych
oddziałach nie jest przestrzegany (i niekiedy
nawet nie jest on konieczny) rygor dotyczący
obecności odwiedzających chorych;

• w wyznaczonych godzinach wizyt liczba osób

znajdujących się w szpitalu jest w ogóle trudna
do określenia.

Gaszenie pożaru przebiega podobnie jak w

innych budynkach z zachowaniem
następujących zasad:

• bojowe rozwinięcie gaśnicze powinno

przebiegać innymi drogami aniżeli akcja
ewakuacji, np. przez okna;

• unikamy głośnych komend i sygnałów, by nie

potęgować niepokoju wśród chorych;

• w miarę możliwości staramy się zablokować

rozprzestrzenianie się pożaru, zabezpieczyć
obiekt przed przenikaniem dymu, aby nie
dopuścić do konieczności ewakuacji obiektu lub
jego części;

• w razie potrzeby drogi komunikacyjne muszą

być zabezpieczane przez stanowiska gaśnicze;

• prądami wody operujemy bardzo oszczędnie,

usuwamy nadmiar wody by nie dopuścić do
zalewania niżej położonych sal z chorymi. W
miarę możliwości stosujemy prądy rozproszone,
a już bezwzględnie prądownice zamykane;

• chronimy przed zniszczeniem aparaturę

medyczną (przemieszczając do miejsc
bezpiecznych lub okrywając ją);

• usuwamy ze strefy zagrożonej butle z gazami i

materiały pożarowo niebezpieczne.

• Cechą charakterystyczną pożarów jest szybkie

tworzenie się zewnętrznych ognisk pożaru,
zagrażających otoczeniu.

• Bywa, że obejmują znacznie większą przestrzeń

niż w mieście, głownie tam, gdzie przeważa
zabudowa palna.

Przyczyną rozprzestrzeniania się pożaru na wsi

może być:

• palna zabudowa i nagromadzenie znacznej

ilości materiałów palnych, sprzyjające
bezpośredniemu oddziaływaniu płomieni na
sąsiedztwo;

3. Pożary w obiektach inwentarskich.

• oddziaływanie promieniowania cieplnego na

otoczenie;

• przy pożarach zewnętrznych wystąpienie ogni

lotnych (głownie w miejscowościach o palnych
pokryciach dachowych i przy występowaniu
budynków z niedostatecznie zabezpieczonymi
otworami w ich konstrukcji). Ognie lotne w dzień
mogą być słabo widoczne;

• powstawanie mostów pożarowych, tworzących

się, gdy w zasięgu ogniska pożaru znajdują się
materiały palne rozprowadzające ogień z jego
początkowego miejsca powstania na inne miejsca
(np. odpady słomy rozniesione w obejściu, trawa
na nasypie kolejowym, roślinność na pasie
przeciwpożarowym, las, budynki wykonane z
materiałów palnych itp.).

W rozpoznaniu pożaru należy ustalić:
• miejsce pożaru i intensywność jego rozwoju,
• kierunki i drogi rozprzestrzeniania się,
• zagrożenie dla ludzi, zwierząt i mienia,
• czy nie występuje możliwość gwałtownej

zmiany sytuacji (np. złożone w budynkach lub
pomieszczeniach gospodarczych pojemniki z
paliwem, butle z gazami itp.),

• czy na terenie zagrożonym znajdują się

obiekty szczególnie pożarowe
niebezpieczne lub ważne dla gospodarki,

• warunki zaopatrzenia wodnego,
• warunki atmosferyczne i ich wpływ na

rozwój pożaru (głównie

• stopień wysuszenia obiektów, możliwość

wytworzenia strefy ogni lotnych).

Gaszenie pożaru odbywa się najczęściej z poziomu

ziemi i w pierwszej fazie polega głównie na
tłumieniu ogniska pożaru oraz organizowaniu
skutecznej obrony sąsiedztwa.

• Dążyć należy do zablokowania pożaru na głównym

kierunku jego rozprzestrzeniania się. Do obrony
dalszej można wykorzystać ludność miejscową.

• O ile istnieją ku temu warunki i potrzeba -

stanowiska gaśnicze powinny być zajęte jako
równe lub wyższe, wykorzystując do tego obiekty
sąsiednie lub drabiny ustawione jako
wolnostojące.

• W przypadku zwartej i palnej zabudowy, grożącej

niebezpieczeństwem wystąpienia pożaru
przestrzennego, należy tworzyć przerwy ogniowe
na drodze jego rozprzestrzeniania się.

• Stanowiska gaśnicze powinny mieć zachowaną

zdolność manewrowania.

• Gaszenie pożaru może utrudniać okresowy lub

całkowity brak wody. W momentach przerw w
podawaniu wody należy zaprzestać prac
rozbiórkowych, zrywania strzech, usuwania
stogów i stert złożonych w zasięgu
promieniowania cieplnego i ogni lotnych,
ograniczając się do tłumienia pojawiającego się
płomienia.

• Dobre efekty może dać wcześniejsze

zastosowanie piany.

3. Pożary na terenach wojskowych.