background image

 

 

 

 

Opieka nad chorym z 

Opieka nad chorym z 

zespołem otępiennym na 

zespołem otępiennym na 

przykładzie choroby 

przykładzie choroby 

Alzheimera.

Alzheimera.

mgr Joanna Owsianowska

mgr Joanna Owsianowska

background image

 

 

 

 

Otępienie:

Otępienie:

Globalne upośledzenie intelektu bez 

Globalne upośledzenie intelektu bez 

zaburzeń świadomości. Upośledzenie 

zaburzeń świadomości. Upośledzenie 

czynności poznawczych i intelektu jest 

czynności poznawczych i intelektu jest 

na tyle nasilone, że zaburza 

na tyle nasilone, że zaburza 

wykonywanie zawodu i funkcjonowanie 

wykonywanie zawodu i funkcjonowanie 

w społeczeństwie. 

w społeczeństwie. 

background image

 

 

 

 

Podstawowe objawy 

Podstawowe objawy 

otępienia:

otępienia:

utrata pamięci krótkotrwałej i 

utrata pamięci krótkotrwałej i 

długotrwałej

długotrwałej

upośledzenie w zakresie myślenia 

upośledzenie w zakresie myślenia 

abstrakcyjnego i osądu

abstrakcyjnego i osądu

wraz z upływem czasu mogą wystąpić 

wraz z upływem czasu mogą wystąpić 

wyraźne zmiany osobowości

wyraźne zmiany osobowości

background image

 

 

 

 

Choroba Alzheimera:

Choroba Alzheimera:

Pierwotna, zwyrodnieniowa choroba 

Pierwotna, zwyrodnieniowa choroba 

mózgu o nieznanej etiologii. Rozwija 

mózgu o nieznanej etiologii. Rozwija 

się powoli i podstępnie a początek 

się powoli i podstępnie a początek 

otępienia trudno umiejscowić w czasie 

otępienia trudno umiejscowić w czasie 

nawet osobom najbliższym. Chory 

nawet osobom najbliższym. Chory 

stopniowo przestaje interesować się 

stopniowo przestaje interesować się 

otoczeniem, traci pamięć, poczucie 

otoczeniem, traci pamięć, poczucie 

czasu i miejsca.

czasu i miejsca.

background image

 

 

 

 

Pierwsze objawy choroby:

Pierwsze objawy choroby:

zapominanie podstawowych rzeczy, 

zapominanie podstawowych rzeczy, 

często związanych z wykonywanym 

często związanych z wykonywanym 

zawodem lub też czynnościami dnia 

zawodem lub też czynnościami dnia 

codziennego

codziennego

stopniowo dochodzą zaburzenia 

stopniowo dochodzą zaburzenia 

związane z orientacją w przestrzeni i w 

związane z orientacją w przestrzeni i w 

czasie

czasie

częste zmiany nastroju

częste zmiany nastroju

background image

 

 

 

 

Pierwsze objawy choroby 

Pierwsze objawy choroby 

c.d.:

c.d.:

zniechęcenie wobec ulubionych 

zniechęcenie wobec ulubionych 

czynności i apatia

czynności i apatia

Na tym etapie chory ma pełną 

Na tym etapie chory ma pełną 

świadomość popełnianych błędów i 

świadomość popełnianych błędów i 

zaburzeń pamięci. Usiłuje to jednak 

zaburzeń pamięci. Usiłuje to jednak 

ukryć i minimalizować objawy.

ukryć i minimalizować objawy.

nasilenie zaburzeń pamięci

nasilenie zaburzeń pamięci

zmiana zachowania

zmiana zachowania

zaburzenia mowy i koordynacji ruchów

zaburzenia mowy i koordynacji ruchów

background image

 

 

 

 

Faza I:

Faza I:

pamięć – zapominanie umówionych 

pamięć – zapominanie umówionych 

terminów, imion krewnych, nazw ulic, 

terminów, imion krewnych, nazw ulic, 

kłopoty z liczeniem

kłopoty z liczeniem

zachowanie – zmienne nastroje

zachowanie – zmienne nastroje

mowa – trudności w doborze odpowiednich 

mowa – trudności w doborze odpowiednich 

słów, zapominanie ich znaczenia

słów, zapominanie ich znaczenia

koordynacja ruchów – samodzielne 

koordynacja ruchów – samodzielne 

wykonywanie wszystkich czynności i 

wykonywanie wszystkich czynności i 

poruszanie się po ulicach

poruszanie się po ulicach

background image

 

 

 

 

Faza II:

Faza II:

pamięć – nasilenie zaburzeń pamięci. 

pamięć – nasilenie zaburzeń pamięci. 

Coraz częstsze zapominanie wydarzeń 

Coraz częstsze zapominanie wydarzeń 

lub czynności, które miały miejsce 

lub czynności, które miały miejsce 

przed chwilą, poprzedniego dnia. 

przed chwilą, poprzedniego dnia. 

Wydarzenia odległe pamiętane są 

Wydarzenia odległe pamiętane są 

bardzo dobrze, chociaż niewłaściwie 

bardzo dobrze, chociaż niewłaściwie 

umieszcza je w czasie.

umieszcza je w czasie.

background image

 

 

 

 

Faza II c. d.:

Faza II c. d.:

zachowanie – często gwałtowne, 

zachowanie – często gwałtowne, 

trudne do przewidzenia i 

trudne do przewidzenia i 

niewspółmierne do wywołujących je 

niewspółmierne do wywołujących je 

czynników.

czynników.

mowa – zubożenie mowy. Na pytania 

mowa – zubożenie mowy. Na pytania 

chory odpowiada powoli, często nie 

chory odpowiada powoli, często nie 

kończy rozpoczętych zdań.

kończy rozpoczętych zdań.

background image

 

 

 

 

Faza II c.d.:

Faza II c.d.:

koordynacja ruchów – ruchy stają się 

koordynacja ruchów – ruchy stają się 

nieprecyzyjne. Pojawiają się 

nieprecyzyjne. Pojawiają się 

zaburzenia równowagi.

zaburzenia równowagi.

czynności codzienne – coraz większe 

czynności codzienne – coraz większe 

trudności z wykonywaniem prostych 

trudności z wykonywaniem prostych 

czynności. Nieumiejętność 

czynności. Nieumiejętność 

podejmowania decyzji, dokonywania 

podejmowania decyzji, dokonywania 

wyborów.

wyborów.

background image

 

 

 

 

Faza III:

Faza III:

pamięć – nie rozpoznaje już nikogo z 

pamięć – nie rozpoznaje już nikogo z 

rodziny, nie pamięta żadnych 

rodziny, nie pamięta żadnych 

wydarzeń. Jedynie rozpoznaje osobę, 

wydarzeń. Jedynie rozpoznaje osobę, 

która się nim opiekuje.

która się nim opiekuje.

zachowanie – nastroje zmienne i 

zachowanie – nastroje zmienne i 

trudne do przewidzenia.

trudne do przewidzenia.

mowa – niewyraźna, nie rozumie co się 

mowa – niewyraźna, nie rozumie co się 

do niego mówi

do niego mówi

background image

 

 

 

 

Faza III c.d.:

Faza III c.d.:

koordynacja ruchów – nie umie siadać, 

koordynacja ruchów – nie umie siadać, 

wstawać, chodzić, jeść. Przestaje 

wstawać, chodzić, jeść. Przestaje 

panować nad czynnościami 

panować nad czynnościami 

fizjologicznymi

fizjologicznymi

czynności codzienne – nie wykonuje 

czynności codzienne – nie wykonuje 

już żadnych czynności. Cały czas 

już żadnych czynności. Cały czas 

spędza w łóżku.

spędza w łóżku.

background image

 

 

 

 

Opieka pielęgniarska nad 

Opieka pielęgniarska nad 

chorym:

chorym:

Działania pielęgniarskie  pozwalają na 

Działania pielęgniarskie  pozwalają na 

poprawienie jakości życia chorym. 

poprawienie jakości życia chorym. 

Oddziaływania terapeutyczne 

Oddziaływania terapeutyczne 

pozwalają na łagodzenie objawów 

pozwalają na łagodzenie objawów 

chorobowych i jak najdłuższe 

chorobowych i jak najdłuższe 

zachowanie samodzielności pacjenta.

zachowanie samodzielności pacjenta.

background image

 

 

 

 

Opieka pielęgniarska c.d.:

Opieka pielęgniarska c.d.:

dokładna obserwacja i kontrola funkcji 

dokładna obserwacja i kontrola funkcji 

organizmu

organizmu

leczenie i profilaktyka zaburzeń i 

leczenie i profilaktyka zaburzeń i 

schorzeń (odpowiednia podaż płynów, 

schorzeń (odpowiednia podaż płynów, 

zdrowe odżywianie, zapewnienie 

zdrowe odżywianie, zapewnienie 

dostatecznej ilości ruchu, snu, kontrola 

dostatecznej ilości ruchu, snu, kontrola 

konsumpcji używek i leków)

konsumpcji używek i leków)

background image

 

 

 

 

Opieka pielęgniarska c.d.:

Opieka pielęgniarska c.d.:

unikanie sytuacji i zachowań, które 

unikanie sytuacji i zachowań, które 

wzmagają niepewność chorego (częste 

wzmagają niepewność chorego (częste 

zmiany personelu, zmiany nastroju 

zmiany personelu, zmiany nastroju 

osoby pielęgnującej)

osoby pielęgnującej)

unikanie stresów wynikających ze 

unikanie stresów wynikających ze 

stawiania zbyt dużych wymagań 

stawiania zbyt dużych wymagań 

choremu lub konieczności pośpiechu

choremu lub konieczności pośpiechu

background image

 

 

 

 

Opieka pielęgniarska c.d.:

Opieka pielęgniarska c.d.:

unikanie nadmiernej opiekuńczości, 

unikanie nadmiernej opiekuńczości, 

gdyż ogranicza to samodzielność 

gdyż ogranicza to samodzielność 

chorego

chorego

pomoc w przezwyciężaniu obciążeń 

pomoc w przezwyciężaniu obciążeń 

psychicznych

psychicznych

stwarzanie możliwości utrzymywania 

stwarzanie możliwości utrzymywania 

aktywności fizycznej i umysłowej oraz 

aktywności fizycznej i umysłowej oraz 

pozytywnej komunikacji międzyludzkiej

pozytywnej komunikacji międzyludzkiej

background image

 

 

 

 

Opieka pielęgniarska c.d.:

Opieka pielęgniarska c.d.:

okazywanie choremu zainteresowania, 

okazywanie choremu zainteresowania, 

wsparcia i akceptacji

wsparcia i akceptacji

usunięcie z otoczenia chorego 

usunięcie z otoczenia chorego 

przedmiotów potencjalnie 

przedmiotów potencjalnie 

niebezpiecznych

niebezpiecznych

zapobieganie odwodnieniu – częste 

zapobieganie odwodnieniu – częste 

dopajanie

dopajanie

background image

 

 

 

 

Opieka pielęgniarska c.d.:

Opieka pielęgniarska c.d.:

jeżeli pacjent nie przyjmuje pokarmów 

jeżeli pacjent nie przyjmuje pokarmów 

stałych stosować diety przecierane lub 

stałych stosować diety przecierane lub 

na zlecenie lekarskie karmić chorego 

na zlecenie lekarskie karmić chorego 

przez zgłębnik żołądkowy

przez zgłębnik żołądkowy

dbanie o wypróżnienia oraz częstość 

dbanie o wypróżnienia oraz częstość 

oddawanego moczu

oddawanego moczu

z otoczenia chorego usunąć nadmiar 

z otoczenia chorego usunąć nadmiar 

rzeczy, aby nie gubił się on przy 

rzeczy, aby nie gubił się on przy 

poszukiwaniach

poszukiwaniach

background image

 

 

 

 

Opieka pielęgniarska c.d.:

Opieka pielęgniarska c.d.:

przybory toaletowe, okulary kłaść 

przybory toaletowe, okulary kłaść 

zawsze w tym samym miejscu, aby 

zawsze w tym samym miejscu, aby 

chory nie musiał ich szukać

chory nie musiał ich szukać

nie wyrzucać niczego bez zgody 

nie wyrzucać niczego bez zgody 

chorego, często rzeczy ,,nic nie warte” 

chorego, często rzeczy ,,nic nie warte” 

mają wartość emocjonalną

mają wartość emocjonalną

instrukcje i polecenia powtarzać 

instrukcje i polecenia powtarzać 

wielokrotnie w sposób taktowny aby 

wielokrotnie w sposób taktowny aby 

nie rozdrażniać chorego

nie rozdrażniać chorego

background image

 

 

 

 

Opieka pielęgniarska c.d.:

Opieka pielęgniarska c.d.:

utrzymywać stały rozkład dnia – 

utrzymywać stały rozkład dnia – 

ułatwia to orientację

ułatwia to orientację

prowadzenie terapii zajęciowej, 

prowadzenie terapii zajęciowej, 

zachęcanie do samodzielności podczas 

zachęcanie do samodzielności podczas 

zabiegów higienicznych, ubierania się, 

zabiegów higienicznych, ubierania się, 

jedzenia, rozrywki odpowiednie do 

jedzenia, rozrywki odpowiednie do 

wieku opóźniają proces otępienia

wieku opóźniają proces otępienia

background image

 

 

 

 

Zaburzenia pamięci:

Zaburzenia pamięci:

kilkakrotnie przedstawiać się choremu

kilkakrotnie przedstawiać się choremu

przedmioty osobiste układać w tym 

przedmioty osobiste układać w tym 

samym miejscu

samym miejscu

usunąć nadmiar rzeczy z otoczenia

usunąć nadmiar rzeczy z otoczenia

prowadzić ćwiczenia wspomagające 

prowadzić ćwiczenia wspomagające 

pamięć

pamięć

background image

 

 

 

 

Trudności w komunikowaniu:

Trudności w komunikowaniu:

stworzyć odpowiednie warunki do 

stworzyć odpowiednie warunki do 

rozmowy (cisza, spokój)

rozmowy (cisza, spokój)

mówić spokojnie, powoli, wyraźnie

mówić spokojnie, powoli, wyraźnie

okazywać cierpliwość i życzliwość

okazywać cierpliwość i życzliwość

uważnie słuchać

uważnie słuchać

prowadzić rozmowy proste (jeden 

prowadzić rozmowy proste (jeden 

przekaz w jednym czasie)

przekaz w jednym czasie)

powtarzać ważne informacje

powtarzać ważne informacje

background image

 

 

 

 

Zaburzenia rytmu snu i 

Zaburzenia rytmu snu i 

czuwania:

czuwania:

utrzymywać pacjenta w aktywności w 

utrzymywać pacjenta w aktywności w 

ciągu dnia

ciągu dnia

ograniczać kawę i mocną herbatę 

ograniczać kawę i mocną herbatę 

zwłaszcza przed snem

zwłaszcza przed snem

nie podawać zbyt dużo płynów 

nie podawać zbyt dużo płynów 

wieczorem

wieczorem

przygotować pokój chorego do snu 

przygotować pokój chorego do snu 

można zastosować środki fizyczne

można zastosować środki fizyczne

background image

 

 

 

 

Nadmierna podejrzliwość, 

Nadmierna podejrzliwość, 

drażliwość:

drażliwość:

ustalić źródło stresu

ustalić źródło stresu

nie drażnić chorego zbędnymi 

nie drażnić chorego zbędnymi 

zachowaniami

zachowaniami

zachować spokój, opanowanie, 

zachować spokój, opanowanie, 

cierpliwość

cierpliwość

nie ponaglać chorego

nie ponaglać chorego

zachowywać stały codzienny rozkład 

zachowywać stały codzienny rozkład 

zajęć

zajęć

background image

 

 

 

 

Trudności związane z 

Trudności związane z 

czynnościami higienicznymi:

czynnościami higienicznymi:

oceniać stan czystości

oceniać stan czystości

pomagać w czynnościach 

pomagać w czynnościach 

higienicznych

higienicznych

zachęcać do dbania o wygląd 

zachęcać do dbania o wygląd 

zewnętrzny

zewnętrzny

w razie konieczności stosować 

w razie konieczności stosować 

pampersy

pampersy

background image

 

 

 

 

Nadmiar aktywności i 

Nadmiar aktywności i 

niepokój:

niepokój:

prowadzić nadzór nad chorym 

prowadzić nadzór nad chorym 

okazywać troskę i życzliwość

okazywać troskę i życzliwość

zachęcać do prostych czynności w 

zachęcać do prostych czynności w 

ramach terapii zajęciowej

ramach terapii zajęciowej

stosować techniki odprężające i 

stosować techniki odprężające i 

uspokajające

uspokajające

zachęcanie do słuchania muzyki i 

zachęcanie do słuchania muzyki i 

śpiewania

śpiewania

background image

 

 

 

 

Nadmiar aktywności i niepokój 

Nadmiar aktywności i niepokój 

c.d.:

c.d.:

proponowanie zajęć ruchowych

proponowanie zajęć ruchowych

prowadzenie rozmów z chorym o jego 

prowadzenie rozmów z chorym o jego 

życiu, o wspomnieniach z przeszłości

życiu, o wspomnieniach z przeszłości

zachęcanie do obejrzenia starego filmu

zachęcanie do obejrzenia starego filmu

background image

 

 

 

 

Bezpieczeństwo:

Bezpieczeństwo:

często informować chorego gdzie się 

często informować chorego gdzie się 

znajduje i dlaczego

znajduje i dlaczego

zabezpieczyć drzwi wejściowe i okna

zabezpieczyć drzwi wejściowe i okna

towarzyszyć w przemieszczaniu się 

towarzyszyć w przemieszczaniu się 

chorego

chorego

nadzorować w czasie spacerów

nadzorować w czasie spacerów

uniemożliwić dostęp do 

uniemożliwić dostęp do 

niebezpiecznych przedmiotów i leków

niebezpiecznych przedmiotów i leków

background image

 

 

 

 

Najlepszą formą opieki nad 

Najlepszą formą opieki nad 

chorym: 

chorym: 

środowisko domowe, które chory zna i 

środowisko domowe, które chory zna i 

do którego przywykł.

do którego przywykł.

Zmiana środowiska powoduje często 

Zmiana środowiska powoduje często 

narastanie nieporadności, pogłębienie 

narastanie nieporadności, pogłębienie 

objawów i pogorszenie samopoczucia.

objawów i pogorszenie samopoczucia.

background image

 

 

 

 

Oddział ciągłej opieki:

Oddział ciągłej opieki:

jeśli niesprawność fizyczna lub umysłowa 

jeśli niesprawność fizyczna lub umysłowa 

uniemożliwia pobyt w domu to należy 

uniemożliwia pobyt w domu to należy 

rozważyć możliwość umieszczenia 

rozważyć możliwość umieszczenia 

chorego w oddziale ciągłej opieki

chorego w oddziale ciągłej opieki

podstawowym zadaniem jest opieka

podstawowym zadaniem jest opieka

podstawowym celem – utrzymanie u 

podstawowym celem – utrzymanie u 

chorego człowieka możliwie największej 

chorego człowieka możliwie największej 

sprawności w danej sytuacji

sprawności w danej sytuacji


Document Outline