Studia pomostowe
1
Opieka nad
chorym z urazem
narządu ruchu
Studia pomostowe
1
Opieka nad
chorym z urazem
narządu ruchu
Studia pomostowe
2
Opieka nad chorym…. –
tematyka wykładu
Słownik czyli podstawowe pojęcia
Rola i zadania pielęgniarki na
różnych etapach opieki
Odrębności opieki i leczenia
Zadania organizacyjne
Wybrane zagadnienia szczególowe
Studia pomostowe
3
Slownik 1
Uraz (trauma) to zadziałanie na
organizm człowieka czynnika
zewnętrznego powodującego zmiany
anatomiczne i czynnościowe
miejscowe oraz ogólne. Może mieć on
charakter ostry lub przewlekły, a
czynnik urazowy może być natury
mechanicznej, fizycznej lub
chemicznej.
Studia pomostowe
4
Słownik 2
Izolowany (pojedyńczy, prosty) uraz
narządu ruchu
Wielomiejscowe uszkodzenia
narządu ruchu
Uraz mnogich okolic ciała
Uraz wielonarządowy
Studia pomostowe
5
Obraz kliniczny
Rodzaj i zakres urazu
Wybiórcze uszkodzenie narządu ruchu
Współistniejące obrażenia innych
narządów i układów
Etapy leczenia obrażenia
Leczenie współistniejących schorzeń
i urazów
Studia pomostowe
6
Złamania kości
Złamaniem kości /fractura ossis/
- nazywamy przerwanie
ciągłości tkanki kostnej.
Obraz kliniczny i charakter złamania zależą od
• rodzaju
• siły
• kierunku działania urazu
• ustawienia kończyny
• stanu napięcia mięśni
• wieku poszkodowanego
• innych czynników.
Studia pomostowe
7
Złamania kości
Do typowych objawów klinicznych złamania zalicza się:
• ból
• zniekształcenie
• wylewy krwawe
Tym podstawowym objawom towarzyszą różnie nasilone:
• tarcie kostne
• patologiczna ruchomość w miejscu złamania
• zaburzenie funkcji
Rozpoznanie złamania ustala się na podstawie całokształtu obrazu
klinicznego oraz obrazu radiologicznego
!
Studia pomostowe
8
Studia pomostowe
9
M – monitoring
- obserwacja tętna i ciśnienia tętniczego
- obsługa linii żylnych
- pulsoksymetria
- zabezpieczenie krwi do badań
- EKG
- ocena stanu przytomności
- prowadzenie dokumentacji (personalia)
Studia pomostowe
10
N – nursing
- bezpieczne i wygodne ułożenie
- okrycie, zabezpieczenie przed
utratą ciepła
- zapewnienie bezpiecznego
transportu
- zabezpieczenie badania
lekarskiego i drobnych zabiegów
(rękawiczki, cewniki, dreny)
Studia pomostowe
11
Izba przyjęć (SOR)– zapewnienie
należytego miejsca do badania
Leżanka do badania (nosze, łózko) na
środku pokoju, możliwość ułożenia
bezpiecznego. Dostęp do pacjenta ze
wszystkich stron
Wezgłowie leżanki to miejsce pracy
pielęgniarki anestezjologicznej,
która: zakłada ciśnieniomierz,
rejestruje tętno, ciśnienie,
dokumentuje (protokół obserwacji)
Studia pomostowe
12
Izba przyjęć (SOR)– opieka cd.
Cewnik do pęcherza, pomiar diurezy
i bilans płynów
Golenie pola operacyjnego
Gromadzenie wyników badań
Transport do pracowni rtg
Podłączanie płynów infuzyjnych
Studia pomostowe
13
Zadania w Izbie Przyjęć (SOR)
Asystowanie przy podstawowych
zabiegach diagnostycznych i
chirurgicznych
Zabezpieczenie miejsca i sprzętu dla
zabiegów diagnostycznych i
chirurgicznych
Zapewnienie dostępu do centralnej
instalacji tlenowej i próżniowej
Zaopatrzenie prostych ran
Studia pomostowe
14
Zadania w Izbie Przyjęć (SOR)
Asystowanie przy podstawowych
zabiegach diagnostycznych i
chirurgicznych
Intubacja
Drenaż opłucnej
Nakłucie jamy brzusznej
Tracheostomia
Szycie ran
Stabilizacja zewnętrzna, wyciągi szkieletowe
Studia pomostowe
15
Złamania kości –
ogólne zasady leczenia
Ogólne zasady leczenia złamań kości polegają na:
•
repozycji przemieszczonych odłamów,
•
odpowiednio długim okresie unieruchomienia /do czasu powstania
zrostu kostnego/
•
oraz rehabilitacji.
Dobór metody repozycji /zamknięta - zachowawcza, krwawa - operacyjna/ i
sposobu unieruchomienia odłamów - unieruchomienie zewnętrzne
/opatrunek gipsowy, wyciąg pośredni/, wyciąg szkieletowy, stabilizator
zewnętrzny, czy unieruchomienie wewnętrzne /śruby, płyta metalowa,
groty śródszpikowe/ zależy od wielu czynników, jak:
lokalizacja złamania:
•
typ złamania,
•
uszkodzenia współistniejące,
•
wiek i stan ogólny pacjenta,
•
czas jaki upłynął od urazu i wiele innych.
Opatrunki gipsowe i wykonuje się różnymi sposobami, najczęściej jest to
układ obwojów okrężnych i. podłużników, zakładany na kończynę owiniętą
podściółką z waty lub rękawem bawełnianym
Studia pomostowe
16
Opieka nad chorym bezpośrednio
po operacji – zadania pielęgniarki
Kontynuacja, uzupełnienie wdrożenie
niezbędnych czynności
celem:
Utrzymania dotychczas
przeprowadzonych, planowania
następnych postępów leczenia aż
do
ostatecznego wyleczenia
Studia pomostowe
17
Segregacja chorych w
oddziale szpitalnym
W zależności od stanu chorego
W zależności od zabezpieczenia
sprzętowego oddziału
W zależności od występowania
powikłań septycznych
Wydzielony oddział
Wydzielone sale (izolacja kontaktowa)
Studia pomostowe
18
Segregacja chorych
W miejscu wypadku
W SOR
W bloku operacyjnym
W oddziale szpitalnym
Studia pomostowe
19
Dreny, cewniki, kaniule, rany
Dostęp do żył obwodowych
Dostęp do żyły centralnej
Pomiar OCŻ
Dostęp do tętnicy
Obsługa cewnika Folley’a
Opatrywanie rany
Studia pomostowe
20
Problemy –
z czego się biorą?
Unieruchomienie
Schorzenia innych narządów i
układów
Opatrywanie ran
Opatrunki gipsowe
Wyciągi szkieletowe
Studia pomostowe
21
Profilaktyka
Profilaktyka zatorowości płucnej
Profilaktyka odleżyn
Profilaktyka zakażenia ran
Profilaktyka trwałych przykurczów
Profilaktyka tężca
Studia pomostowe
22
Złamania kości
Wyróżniamy
•
przemieszczenia pierwotne odłamów, powstające
bezpośrednio po złamaniu oraz
•
przemieszczenia wtórne, wynikające z odruchowego skurczu
mięśni, działania ciężaru kończyny, manipulacji kończyną
podczas zakładania pierwotnego unieruchomienia lub w trakcie
transportu przy niewłaściwym unieruchomieniu złamania
Studia pomostowe
23
Złamania kości – pozycja
czynnościowo korzystna
Pozycją "czynnościowo korzystną” danego odcinka narządu
ruchu nazywamy takie ustawienie stawu, w którym kończyna
spełnia najlepiej swoje funkcje i może być użyteczna nawet w
przypadku znacznego przykurczu lub zesztywnienia stawu,
umożliwiając choremu przy ograniczonym zakresie ruchu,
osiągnięcie maksimum życiowej sprawności
Studia pomostowe
24
Złamania kości – otwarte.
Opatrywanie rany powłok
Złamania otwarte - wymagają definitywnego zaopatrzenia do – 8h od urazu!
•
Stopień 1: Skóra przebita lub naderwana od wewnątrz.
•
Stopień 2: Uszkodzenie tkanek miękkich od zewnątrz.
•
Stopień 3: Uszkodzenia, ubytki tkanek miękkich (skóry, mięśni, naczyń,
ścięgien, nerwów).
Studia pomostowe
25
Złamania kości – opatrunek
gipsowy
Zakładanie opatrunku gipsowego jest zabiegiem i powinno być
wykonywane przez doświadczonego lekarza.
Nieumiejętne założenie gipsu może doprowadzić do różnorodnych
powikłań (od miejscowej martwicy skóry na skutek ucisku poprzez
niedowład uciśniętego nerwu do martwicy kończyny z powodu
ucisku na pęczek naczyniowy /dół podkolanowy, dół łokciowy/).
Po założeniu gipsu należy pamiętać o:
•
przeciw obrzękowym ułożeniu kończyny,
•
kontroli ukrwienia obwodowych odcinków ciała /ukrwienie,
ruchomość i czucie palców rąk i stóp/
•
reagowaniu na dolegliwości zgłaszane przez pacjenta
•
ułożeniu kończyny w pozycji „czynnościowo korzystnej”
Studia pomostowe
26
Złamania kości
Wyciągi stosowane w ortopedii i traumatologii dzielimy na pośrednie i
bezpośrednie /szkieletowe/.
Wyciągi pośrednie polegają na zamocowaniu zaczepów do skóry /gąbka, klej,
kamaszek/ i umożliwiają przyłożenie małych obciążeń /do 2-4 kg/. Stosowane
są głównie u dzieci do stabilizacji kończyny lub odciążenia stawu /np. stawu
biodrowego dziecka leczonego z powodu choroby Perthesa lub do powolnej
repozycji wrodzonego zwichnięcia stawu biodrowego/.
Studia pomostowe
27
Złamania kości
Wyciągi bezpośrednie polegają na założeniu specjalnej klamry na drut
przeprowadzony przez kość i obciążeniu jej ciężarem /nawet do kilkunastu
kg/. Wyciągi te służą do powolnej repozycji złamań i zwichnięć lub do
stabilizacji odłamów.
Studia pomostowe
28
Współistniejące obrażenia mózgowia
Ułożenie z głową uniesioną ok. 30 stopni
Ocena stanu przytomności
Skala Glasgow
Badanie źrenic
Badanie ruchomości kończyn (porażenia i
niedowłady, ruchy czynne i bierne)
Leczenie przeciwobrzękowe
Studia pomostowe
29
Uraz narządu ruchu powikłany
uszkodzeniem naczyń
Krwawienie (krwotok) wewnętrzny
lub zewnętrzny
Niedokrwienie kończyny
Zespół ciasnoty powięziowej
Studia pomostowe
30
Złamania powikłane
Uszkodzenie mięśni
Uszkodzenie naczyń
Uszkodzenie nerwów
Złamanie otwarte