Opieka nad pacjentem
Opieka nad pacjentem
przewlekle chorym:
przewlekle chorym:
profilaktyka i leczenie
profilaktyka i leczenie
odleżyn, opieka
odleżyn, opieka
terminalna,
terminalna,
instytucjonalna, zasady
instytucjonalna, zasady
leczenia bólu.
leczenia bólu.
CHARAKTERYSTYKA
CHARAKTERYSTYKA
CZŁOWIEKA PRZEWLEKLE
CZŁOWIEKA PRZEWLEKLE
CHOREGO W WIEKU
CHOREGO W WIEKU
STARSZYM
STARSZYM
Człowiek
Człowiek
przewlekle chory
przewlekle chory
to
to
osoba, u której w różnym
osoba, u której w różnym
okresie i czasie trwania
okresie i czasie trwania
występują objawy podmiotowe
występują objawy podmiotowe
oraz przedmiotowe, ujawniają
oraz przedmiotowe, ujawniają
się zmiany w funkcjonowaniu i
się zmiany w funkcjonowaniu i
budowie narządów i układów,
budowie narządów i układów,
w konsekwencji których
w konsekwencji których
prawidłowe funkcjonowanie
prawidłowe funkcjonowanie
człowieka, rozumiane jako
człowieka, rozumiane jako
całość, zostaje zaburzone.
całość, zostaje zaburzone.
Charakterystyczne dla choroby
Charakterystyczne dla choroby
przewlekłej są:
przewlekłej są:
•
długotrwałość,
długotrwałość,
•
łagodniejszy niż w stanie ostrym
łagodniejszy niż w stanie ostrym
przebieg,
przebieg,
•
pogorszenie sprawności fizycznej i
pogorszenie sprawności fizycznej i
psychicznej,
psychicznej,
•
uzależnienie osoby chorej od pomocy
uzależnienie osoby chorej od pomocy
innych,
innych,
•
nieodwracalność zmian patologicznych,
nieodwracalność zmian patologicznych,
•
niepomyślne rokowanie.
niepomyślne rokowanie.
Z wiekiem następuje stopniowe
Z wiekiem następuje stopniowe
ograniczenie sprawności fizycznej
ograniczenie sprawności fizycznej
oraz zwiększenie zapadalności na
oraz zwiększenie zapadalności na
choroby przewlekłe. Typowe cechy
choroby przewlekłe. Typowe cechy
medycyny geriatrycznej to:
medycyny geriatrycznej to:
wielochorobowość
wielochorobowość
wielolekowość
wielolekowość
brak typowej symptomatologii
brak typowej symptomatologii
występowanie tzw. wielkich
występowanie tzw. wielkich
zespołów geriatrycznych
zespołów geriatrycznych
Do najczęściej występujących chorób
Do najczęściej występujących chorób
przewlekłych w podeszłym wieku
przewlekłych w podeszłym wieku
zaliczyć można:
zaliczyć można:
miażdżycę, której skutkiem jest
miażdżycę, której skutkiem jest
niedokrwienie ważnych dla życia
niedokrwienie ważnych dla życia
narządów, zwłaszcza mózgu, serca i
narządów, zwłaszcza mózgu, serca i
dolnych kończyn
dolnych kończyn
cukrzycę, powodującą dużą ilość
cukrzycę, powodującą dużą ilość
powikłań naczyniowych i
powikłań naczyniowych i
neurologicznych
neurologicznych
chorobę zwyrodnieniową stawów i
chorobę zwyrodnieniową stawów i
kręgosłupa, będącą powodem wielu
kręgosłupa, będącą powodem wielu
dolegliwości
dolegliwości
Choroba najczęściej ma przebieg
Choroba najczęściej ma przebieg
naprzemienny z okresami zaostrzeń i
naprzemienny z okresami zaostrzeń i
remisji:
remisji:
w okresie zaostrzeń objawy
w okresie zaostrzeń objawy
nasilają się, często zwiększa się ich
nasilają się, często zwiększa się ich
ilość, ogólny stan pogarsza się
ilość, ogólny stan pogarsza się
w okresie remisji ilość i
w okresie remisji ilość i
intensywność objawów maleje,
intensywność objawów maleje,
czasami nie są odczuwane przez
czasami nie są odczuwane przez
chorego, poprawiają się wyniki
chorego, poprawiają się wyniki
badań przedmiotowych
badań przedmiotowych
Przebieg procesu i rokowanie w
Przebieg procesu i rokowanie w
chorobie przewlekłej (1)
chorobie przewlekłej (1)
proces choroby trwa długo, ze
proces choroby trwa długo, ze
zmiennymi objawami zaostrzeń i
zmiennymi objawami zaostrzeń i
remisji, ale rokowanie co do
remisji, ale rokowanie co do
wyleczenia jest pomyślne
wyleczenia jest pomyślne
choroby jako procesu patologicznego
choroby jako procesu patologicznego
nie można zlikwidować, ale stosując
nie można zlikwidować, ale stosując
dostępne metody leczenia i
dostępne metody leczenia i
pielęgnowania można ograniczyć jej
pielęgnowania można ograniczyć jej
skutki
skutki
Przebieg procesu i rokowanie w
Przebieg procesu i rokowanie w
chorobie przewlekłej (2)
chorobie przewlekłej (2)
coraz dłuższe są okresy zaostrzeń,
coraz dłuższe są okresy zaostrzeń,
zwiększa się ilość i intensywność
zwiększa się ilość i intensywność
objawów, które są uciążliwe dla
objawów, które są uciążliwe dla
chorego, okresy remisji są krótkie
chorego, okresy remisji są krótkie
nie występują objawy remisji, stan
nie występują objawy remisji, stan
ogólny chorego stale się pogarsza,
ogólny chorego stale się pogarsza,
chory przechodzi w strefę
chory przechodzi w strefę
umierania i śmierci
umierania i śmierci
Ze względu na pogarszanie się stanu
Ze względu na pogarszanie się stanu
zdrowia i zmniejszającą się
zdrowia i zmniejszającą się
samodzielność w funkcjonowaniu,
samodzielność w funkcjonowaniu,
można wyróżnić 5 stopni dysfunkcji
można wyróżnić 5 stopni dysfunkcji
choroba nie sprawia trudności choremu
choroba nie sprawia trudności choremu
występują ograniczenia niektórych funkcji
występują ograniczenia niektórych funkcji
organizmu np. trudności w poruszaniu się,
organizmu np. trudności w poruszaniu się,
aktywności życiowej
aktywności życiowej
chory wymaga stałego nadzoru opiekuna i
chory wymaga stałego nadzoru opiekuna i
pomocy
pomocy
występują duże ograniczenia- pacjent musi
występują duże ograniczenia- pacjent musi
mieć zapewnianą stałą opiekę lekarsko -
mieć zapewnianą stałą opiekę lekarsko -
pielęgniarską
pielęgniarską
pacjent jest obłożnie chory,
pacjent jest obłożnie chory,
unieruchomiony, niezdolny do wykonywania
unieruchomiony, niezdolny do wykonywania
czynności życia codziennego
czynności życia codziennego
Etapy przystosowania się do
Etapy przystosowania się do
zmienionej sytuacji życiowej
zmienionej sytuacji życiowej
wstrząs
wstrząs
konfrontacja
konfrontacja
ucieczka
ucieczka
przystosowanie i reorientacja
przystosowanie i reorientacja
W planowaniu pielęgnowania człowieka
W planowaniu pielęgnowania człowieka
starszego przewlekle chorego ważne jest
starszego przewlekle chorego ważne jest
określenie:
określenie:
zakresu, nasilenia i częstotliwości
zakresu, nasilenia i częstotliwości
występujących objawów chorobowych
występujących objawów chorobowych
występujących i wskazanych
występujących i wskazanych
ograniczeń w każdej ze sfer życia
ograniczeń w każdej ze sfer życia
człowieka, stopnia akceptacji
człowieka, stopnia akceptacji
własnego stanu przez chorego
własnego stanu przez chorego
przygotowania chorego do
przygotowania chorego do
samopielęgnowania
samopielęgnowania
zakresu potrzebnej i wskazanej
zakresu potrzebnej i wskazanej
opieki nieprofesjonalnej
opieki nieprofesjonalnej
Najczęstsze problemy pielęgnacyjne
Najczęstsze problemy pielęgnacyjne
pacjentów przewlekle chorych w
pacjentów przewlekle chorych w
wieku podeszłym (1)
wieku podeszłym (1)
ograniczenie ruchomości
ograniczenie ruchomości
zdeformowana sylwetka
zdeformowana sylwetka
niechęć do przyjmowania posiłków
niechęć do przyjmowania posiłków
ból
ból
duszność
duszność
odleżyny
odleżyny
zaburzenia wzroku i słuchu
zaburzenia wzroku i słuchu
dysfunkcje zwieraczy
dysfunkcje zwieraczy
lęk przed śmiercią
lęk przed śmiercią
poczucie osamotnienia
poczucie osamotnienia
Najczęstsze problemy pielęgnacyjne
Najczęstsze problemy pielęgnacyjne
pacjentów przewlekle chorych w
pacjentów przewlekle chorych w
wieku podeszłym (2)
wieku podeszłym (2)
zaburzenia nastroju
zaburzenia nastroju
zaburzenia pamięci
zaburzenia pamięci
zaburzenia depresyjne
zaburzenia depresyjne
utrudniony kontakt słowny
utrudniony kontakt słowny
upośledzona mobilność
upośledzona mobilność
deficyt samodzielności
deficyt samodzielności
poczucie bezradności i
poczucie bezradności i
bezużyteczności społecznej
bezużyteczności społecznej