System

Polityczny

II

Rzeczypospolite

j Polskiej.

System

Polityczny

II

Rzeczypospolite

j Polskiej.

Paweł Kusiak 63/DC

Demokratyczne

formy

sprawowania

władzy.

Ograniczon
a
demokracj
a.

Ograniczon
a
demokracj
a.

Józef Piłsudski

1867 -

1935

Józef Piłsudski

1867 -

1935

11 listopada 1918 roku Rada

Regencyjna Królestwa Polskiego

przekazuje Józefowi Piłsudskiemu

władzę wojskową.

11 listopada 1918 roku Rada

Regencyjna Królestwa Polskiego

przekazuje Józefowi Piłsudskiemu

władzę wojskową.

Tymczasowe formy

organizacji władzy:

Tymczasowe formy

organizacji władzy:

• Rada Regencyjna Królestwa

Polskiego.

• Polska Komisja Likwidacyjna.
• Tymczasowy Rząd Republiki

Polskiej

• Tymczasowa Komisja Rządząca
• Naczelna Rada Ludowa

Naczelnik

Państwa.

Naczelnik

Państwa.

Nazwa urzędu polskiej

Nazwa urzędu polskiej

głowy państwa,

głowy państwa,

sprawowanego przez

sprawowanego przez

Józefa Piłsudskiego w

Józefa Piłsudskiego w

latach

latach 1918-22

(w tym w

(w tym w

latach 1918-19 jako

latach 1918-19 jako

tymczasowy naczelnik

tymczasowy naczelnik

państwa).

państwa).

Kompetencje

Naczelnika

Państwa:

Kompetencje

Naczelnika

Państwa:

• Naczelny Dowódca Wojsk

Polskich

• Powoływał odpowiedzialnych

przed sobą premiera i ministrów

• Projekty ustaw wymagały jego

podpisu

• Reprezentował Polskę w

stosunkach międzynarodowych

Pierwszy Premier.

Pierwszy Premier.

Jędrzej
Moraczewski
Pełni funkcję
premiera Rp
od 18
listopada
1918 do 16
stycznia
1919.

Mała

Konstytucja

Mała

Konstytucja

Uchwalona 20 lutego 1919

roku.

Uchwalona 20 lutego 1919

roku.

Naczelnik Państwa w

Naczelnik Państwa w

kontekście

kontekście

małej konstytucji:

małej konstytucji:

Naczelnik Państwa w

Naczelnik Państwa w

kontekście

kontekście

małej konstytucji:

małej konstytucji:

• Naczelnik Państwa na podstawie

"porozumienia z Sejmem" powoływał
rząd.

• Naczelnik Państwa i rząd byli

odpowiedzialni przed Sejmem.

• Naczelnik Państwa został pozbawiony

inicjatywy ustawodawczej.

• Naczelnik Państwa nie posiadał prawa do

rozwiązywania parlamentu.

• Akty prawne wydawane przez Naczelnika

Państwa wymagały kontrasygnaty
właściwego ministra.

Konstytucja

Konstytucja

Marcowa.

Marcowa.

Konstytucja

Konstytucja

Marcowa.

Marcowa.

• Uchwalona
17 marca
1921 roku

• Wprowadzała

parlamentarno
-gabinetowy
system rządów

Władza ustawodawcza

według Konstytucji

Marcowej:

Władza ustawodawcza

według Konstytucji

Marcowej:

• Konstytucja ustanowiła dwuizbowy parlament

o pozycji nadrzędnej wobec innych organów

Państwa

• Kadencja Sejmu trwała 5 lat
• Inicjatywa ustawodawcza przysługiwała

Rządowi i Sejmowi

• Zgromadzenie Narodowe wybierało prezydenta
• Zmiana Konstytucji wymagała uchwały obu Izb,

podjętej większością 2/3 głosów

Władza wykonawcza

według Konstytucji

Marcowej.

Władza wykonawcza

według Konstytucji

Marcowej.

•Sprawowana była przez
premiera z Radą Ministrów i
Prezydenta,
podporządkowana była
Sejmowi
•Decyzje Prezydenta
wymagały zatwierdzenia
przez Sejm

Prezydent według

Konstytucji Marcowej:

Prezydent według

Konstytucji Marcowej:

• Wybierany na 7-letnią kadencję przez

Zgromadzenie Narodowe

• Miał prawo odwołać rząd
• Miał prawo zwoływać sesje sejmowe
• Miał prawo obsadzać funkcje

wojskowe

• Posiadał najwyższą zwierzchność nad

siłami zbrojnymi, nie był natomiast
dowódcą naczelnym w czasie wojny

Prezydenci –

Wykonawcy Konstytucji

Marcowej.

Prezydenci –

Wykonawcy Konstytucji

Marcowej.

Gabriel
Narutowic
z

Gabriel
Narutowic
z

Stanisław
Wojciechow
ski

Stanisław
Wojciechow
ski

Ignacy
Mościcki

Ignacy
Mościcki

Rada Ministrów

według Konstytucji

Marcowej.

Rada Ministrów

według Konstytucji

Marcowej.

• Była odpowiedzialna politycznie i

konstytucyjnie przed sejmem

• W przypadku uchwalenia wotum

nieufności cała Rada Ministrów lub jeden
z jej członków musiał ustąpić

• Odpowiedzialność konstytucyjna

wyrażała się w możliwości stawiania
członków Rady Ministrów przed
Trybunałem Stanu.

• Nie była w żaden sposób odpowiedzialna

przed Prezydentem

Władza sądownicza według

Konstytucji Kwietniowej:

Władza sądownicza według

Konstytucji Kwietniowej:

• Sądy powszechne, z Sądem

Najwyższym na czele

• Administracyjne, z

Najwyższym Trybunałem
Administracyjnym na czele

• Wojskowe
• Trybunał Kompetencyjny
• Trybunał Stanu

Obywatel według

Konstytucji

Marcowej:

Obywatel według

Konstytucji

Marcowej:

• Równość wobec prawa
• Równość wobec innych obywateli
• Nietykalność własności prywatnej
• Ochrona życia
• Wolność
• Tajność korespondencji
• Brak cenzury

Zamach Stanu.

Zamach Stanu.

12 maja - 15 maja 1926

roku

12 maja - 15 maja 1926

roku

Nowela

Sierpniowa:

Nowela

Sierpniowa:

•Dała prezydentowi władzę

rozwiązania Parlamentu

•Prawo wydawania

rozporządzeń z mocą ustawy

•Pozbawiła Sejm prawa

samorozwiązania się

(Ustawa z dnia 2 sierpnia 1926 r. o
zmianie Konstytucji z 17 marca 1921
roku)

(Ustawa z dnia 2 sierpnia 1926 r. o
zmianie Konstytucji z 17 marca 1921
roku)

Konstytucja

Kwietniowa.

Konstytucja

Kwietniowa.

Podpisana przez prezydenta
Ignacego Mościckiego 23
kwietnia 1935 roku.

Ogólna

charakterystyka

Konstytucji

Kwietniowej.

Ogólna

charakterystyka

Konstytucji

Kwietniowej.

Konstytucja kwietniowa wysuwała
państwo na plan pierwszy, ale traktowane
jako struktura organizująca życie
społeczne i gwarantująca prawa
jednostki. W tekście brak odniesień do
nacjonalizmu czy faszyzmu. Obywatel
miał zapewnioną równość wobec prawa,
możliwość rozwoju wartości osobistych
oraz wolność sumienia, słowa i zrzeszeń,
ograniczone jednak przez dobro
powszechne.

Prezydent według

Konstytucji Kwietniowej:

Prezydent według

Konstytucji Kwietniowej:

• Mógł wskazywać kandydata na swego

następcę

• Mianować i zwalniać Premiera, prezesa

Sądu Najwyższego i prezesa

Najwyższej Izby Kontroli, naczelnego

wodza i Generalnego Inspektora Sił

Zbrojnych

• Powoływał 1/3 Senatu
• Mianował członków Trybunału Stanu.
• Mógł rozwiązywać parlament przed

upływem kadencji

• Miał prawo wydawania dekretów

Śmierć Marszałka

Józefa Piłsudskiego.

Śmierć Marszałka

Józefa Piłsudskiego.

12 maj 1935 rok.

KONIEC

KONIEC