Tamowanie krwotoków. Rany powierzchniowe i ich zaopatrywanie.

RANA

Rana

jest to przerwanie ciągłości tkanki skórnej lub błon

śluzowych, np. jamy ustnej. Rozległość i głębokość

ran zależy od rodzaju urazu, jego siły i miejsca, na

które działał. Rany powstają na skutek działania:

- czynników mechanicznych, które powodują rany

cięte, rąbane, kłute, tłuczone, postrzałowe.

- czynników termicznych, które wywołują oparzenia i

odmrożenia,

- czynników chemicznych, które wywołują oparzenia

chemiczne, martwicę lub rozpuszczenie tkanek,

- czynników elektrycznych, które wywołują oparzenia i

zwęglenia tkanek.

Rodzaje ran

Otarcie naskórka

- powstaje najczęściej wskutek działania na skórę

twardego, tępego narzędzia, upadku lub uderzenia o twarde

chropowate podłoże; uszkodzeniu ulega tylko powierzchowna

warstwa skóry.

Rana cięta

- powstaje w następstwie działania ostrego narzędzia

(nóż, szkło). Brzegi rany są gładkie i równe, ranie towarzyszy

zwykle obfite krwawienie, a wypływająca krew usuwa

zanieczyszczenia. co zmniejsza ryzyko zakażenia.

Rana kłuta

- powstaje w wyniku zranienia ostrym długim

przedmiotem (gwóźdź, sztylet): krwawienie zewnętrzne jest zwykle

niewielkie, głębokie rany mogą spowodować rozległe uszkodzenia

wewnętrzne z wystąpieniem krwotoku wewnętrznego;

Rana tłuczona

- powstaje w wyniku uderzenia tępym

narzędziem (kamień, młotek); brzegi rany są zgniecione i

nierówne, krwawienie zewnętrzne jest skąpe, ponieważ

naczynia krwionośne także ulegają zgnieceniu, co zwiększa

ryzyko zakażenia.

Rodzaje ran

Rana szarpana

- powstaje przy gwałtownym wyszarpnięciu

wbitego zakrzywionego przedmiotu np. haka. Brzegi rany są

nierówne, poszarpane, w dnie rany widoczna jest poszarpana

tkanka mięśniowa i tłuszczowa, często występuje ubytek skóry i

głębszych tkanek.

Rana kąsana

- zadana zębami ludzi lub zwierząt, wiąże się z tym

duże niebezpieczeństwo zakażenia ze względu na bogatą florę

bakteryjną jamy ustnej; szczególnie niebezpieczne są wirusy

wścieklizny

Rana postrzałowa

- spowodowana przez pociski z broni palnej

albo przez odłamki wybuchającego pocisku. Pocisk lub odłamek

może pozostać w tkankach (rana ślepa) lub przebić je na wylot

(rana przestrzałowa): rana wlotowa pocisku jest mała i gładka,

podczas gdy rana wylotowa jest większa, o postrzępionych

brzegach.

Krwotok

Krew jest szczególnie ważnym płynem

ustrojonym. Spełnia wielorakie funkcje

tylko wówczas, gdy płynie w naczyniach

krwionośnych. Przy uszkodzeniu naczynia

krwionośnego następuje jej utrata, która

grozi nawet śmiercią w bardzo krótkim

czasie. Aby zapobiec utracie krwi,

niezbędne jest zatamowanie jej wypływu

i zapobieganie dalszym powikłaniom.

Rodzaje krwotoku

Krwotok może być następstwem urazu lub pęknięcia zmienionego

naczynia, którego ściana nie wytrzymała ciśnienia krwi. Krwawienie

rozpoznaje się po ilości i sposobie wypływania krwi z rany

( wypływanie, sączenie lub pulsujące tryskanie krwi z rany). W

zależności

od źródła krwawienia wyróżnia się krwotoki:

tętnicze

żylne

z naczyń włosowatych

Jeżeli krew wypływa na zewnątrz, krwotok nosi nazwę

zewnętrznego

jeżeli gromadzi się wewnątrz ciała lub tkanek, jest krwotokiem

wewnętrznym.

Jeżeli krwotok ma swoje źródło wewnątrz ciała, a

krwawienie widzimy a zewnątrz nosi on nazwę krwotoku

zewnętrznego

pośredniego

. Podbiegnięcia krwiste noszą nazwę siniaków.

Postępowanie

►

RANA CIĘTA

►

Postępowanie:

►

Posadzić poszkodowanego

►

Unieść kończynę

►

Ucisk na ranę

►

Opatrunek osłaniający

Postępowanie

►

RANA Z CIAŁEM OBCYM

►

Postępowanie:

►

Posadź lub połóż

poszkodowanego

►

Nie wyciągaj ciała

obcego!!

►

Załóż opatrunek jałowy

i umocuj ciało obce,

zabezpiecz przed

przemieszczaniem, nie

zasłaniaj ciała obcego!

Postępowanie

►

RANA KLATKI

PIERSIOWEJ

►

Postępowanie:

►

Połóż

poszkodowanego,

pozycja półleżąca

►

Załóż opatrunek

trójstronny,

Ushermana,

wentylowy

Postępowanie

►

RANA POWŁOK BRZUSZNYCH –

WYTRZEWIENIE

►

Postępowanie:

►

Nie wsadzaj pętli jelita z powrotem do

wnętrza ciała!

►

Połóż poszkodowanego, pod zgięte kolana

połóż wałek z koca

►

Przykryj pętle jelita jałowym opatrunkiem,

zmocz opatrunek, przykryj folią

Postępowanie

►

KRWAWIENIE W PRZYPADKU ZŁAMANIA

PODSTAWY CZASZKI

►

Sączenie krwi lub płynu mózgowo –

rdzeniowego z ucha lub nosa

►

Krwiaki okularowe – oczy szopa

►

Objaw Beatl’a – zasinienie za uszami

Nie tamuj wypływu krwi i płynu mózgowo –

rdzeniowego! – opatrunek osłaniający

Postępowanie

►

KRWAWIENIE Z NOSA

►

Postępowanie:

►

Posadź

poszkodowanego

►

Pochyl głowę do przodu

►

Karz poszkodowanemu

oddychać przez usta

►

Mokre, zimne okłady na

kark, czoło

►

Ucisk tętniczek nosa

Postępowanie

►

AMPUTACJA

►

Kikut

– opatrunek uciskowy

►

Amputant

(część ciała amputowana) –

zabezpieczenie jałowym opatrunkiem, włożenie do

foliowego worka, następnie do drugiego worka z

wodą i lodem.

►

Opaskę uciskową zakładamy w ostateczności!

►

Opaskę zakładamy:

- w wypadkach masowych

- w przypadku amputacji urazowej

- w przypadku zmiażdżenia

Postępowanie

►

ZMIAŻDŻENIE

Jeżeli zmiażdżenie trwa dłużej niż 20

minut, zakładamy opaskę uciskową.

Zakładamy ją (max 10 cm) powyżej

miejsca zranienia. Powinna mieć 5 cm

szerokości. Opisujemy opaskę uciskową:

„OPASKA UCISKOWA”, ZAPISUJEMY

GODZINĘ I DATĘ ZAŁOŻENIA

Postępowanie

►

OPARZENIE

I stopień – powierzchowne.

►

Przyczyna:

wybuch płomienia,

krótkie działanie gorącego płynu,

krótki kontakt z gorącymi ciałami

stałymi, oparzenie słoneczne.

►

Wygląd powierzchni:

sucha, bez

pęcherzy lub z niewielkim obrzękiem.

►

Kolor:

rumień.

►

Ból:

silny.

II stopień – niepełnej grubości skóry.

►

Przyczyna:

bezpośredni kontakt z

płomieniem, kontakt z gorącymi

płynami i ciałami stałymi, oparzenia

chemiczne.

►

Wygląd powierzchni:

pęcherze.

►

Kolor:

różowo-biały, czerwono-

wiśniowy.

►

Ból:

silny.

Postępowanie

►

OPARZENIE

III stopień – pełnej grubości skóry.

►

Przyczyna:

płomień, płonące ubranie, kontakt z gorącymi

płynami i ciałami stałymi.

►

Wygląd powierzchni:

sucha, twardy strup.

►

Kolor:

biały, woskowy, ciemny lub występuje czarny strup.

►

Ból:

słaby lub bezbolesność.

IV stopień – dotyczy głębszych struktur.

►

Przyczyna:

długotrwały kontakt z płomieniem, oparzenie

elektryczne.

►

Wygląd powierzchni:

jak w III stopniu, dodatkowo mogą być

widoczne ścięgna, mięśnie, kości.

►

Kolor:

jak w III stopniu.

►

Ból:

jak w III stopniu.

Postępowanie

►

OPARZENIE

►

POSTĘPOWANIE:

►

Schładzać miejsce oparzenia chłodna

wodą przez 15 – 20 minut lub do

momentu ustąpienia bólu

►

Założyć jałowy opatrunek osłaniający

(aqua gel)

►

Nie ściągać ubrania z miejsca

oparzenia, jeśli przywarło do skóry!

Wstrząs

►

Wstrząs

- stan kliniczny, w którym na skutek

dysproporcji między zapotrzebowaniem a

dowozem odpowiedniej ilości

tlenu

składników odżywczych do komórek

organizmu dochodzi do upośledzenia funkcji i

niewydolności ważnych dla życia narządów.

►

Wstrząs

– zespół objawów spowodowanych

niedotlenieniem narządów i tkanek

►

Wstrząs hipowolemiczny – na skutek utraty

krwi, płynów ustrojowych: krwawienie,

oparzenia, wymioty, biegunka.

Wstrząs

►

Pozycja

przeciwwstrząsowa –

autoprzetoczeniowa

►

PRZECIWWSKAZANIA:



urazy miednicy,

kręgosłupa



uszkodzenia czaszki



urazy klatki

piersiowej i brzucha



złamania nóg

Document Outline