Strategia reklamy
Planowanie / strategia
Żadna skuteczna kampania reklamowa nie powstała z
niczego - jej podstawą musiał być PLAN, który można
układać na wiele sposobów, np. wg zasady „6M”:
–
Misson (misja) – wybór celów reklamy;
–
Market (rynek) – wybór rynkowych adresatów reklamy;
–
Money (pieniądze) – ustalenie budżetu reklamy;
–
Message (informacja) – wybór treści reklamowych;
–
Media (środki przekazu) – wybór mediów reklamowych;
–
Measurment (pomiar) – badanie skuteczności reklamy.
Cykl planowanie reklamy
Kinga
Ponad 20 lat temu Stephen King
(z londyńskiego oddziału amerykańskiej
agencji reklamowej J. Walter Thompson)
zaproponował schemat kołowy cyklu
planowania reklamy.
Cykl planowania reklamy
Kinga
Gdzie jesteśmy?
Dlaczego akurat tam?
Gdzie możemy być?
Jak tam dotrzeć?
Czy zbliżamy się do celu?
My
(firma/marka)
Zanim zacznie się pracę nad
strategią reklamową
należy odpowiedzieć na podstawowe
pytania dotyczące marki, jej pozycji
rynkowej, rywali i klientów.
Kim jesteśmy?
Kim są nasi rywale?
Czym konkurujemy?
Kim są nasi klienci i jak kupują?
Co chcemy osiągnąć?
Mleko
Łaciate
Jeden z największych sukcesów marketingowych ostatnich lat.
Kampania tej marki jako pierwsza wykreowała, na do tej pory
bezmarkowym rynku, znaczącą dla konsumenta markę.
Jak wynikało z badań poprzedzających kampanię, ponad połowa
konsumentów, wówczas stykająca się ze skrótem UHT (ultra high
temperature) na kartonie mleka, podejrzewała, że jest to skrót
nazwy związku chemicznego, w efekcie czego 2/3 konsumentów
traktowało mleko UHT jako nienaturalne.
Konsumenci uważali je za mleko pozbawione wartości odżywczych.
90% badanych handlowców nie potrafiło powiedzieć, co znaczy ten
skrót.
W Europie spożycie mleka UHT stanowi od 60% do 80%
konsumpcji mleka (wyjątkiem Skandynawia – wygrywa mleko
pasteryzowane).
Zlecenie dla działu
kreacji,
czyli brief kampanii
reklamowej
Brief kampanii reklamowej
Są to przygotowane założenia do
kampanii reklamowej, na podstawie
zgromadzonej
wiedzy,
przekazywane
agencji reklamowej.
Brief często powstaje dopiero w wyniku
współpracy reklamodawcy z agencją
reklamową.
Typowy układ briefu kampanii
reklamowej
Nazwa klienta
Nazwa kampanii
Osoba upoważniona do rozmów ze strony
klienta
Numer telefonu/faksu
Typowy układ briefu kampanii
reklamowej
1.
Wprowadzenie
Fizyczna i emocjonalna charakterystyka marki.
Opis rynku i pozycji, jaką zajęła na nim
reklamowana marka.
Analiza konkurencji (kto tworzy konkurencję, jak
jest ona postrzegana przez konsumentów, pod
jakim względem jej oferta jest „inna”).
Opis sposobu, w jaki klienci dokonują zakupu
danej kategorii produktu.
Dotychczasowa reklama marki i jej konkurentów
Typowy układ briefu kampanii
reklamowej
2.
Docelowa grupa odbiorców – do kogo reklama
przemawia?
Charakterystyka socjodemograficzna (wiek, płeć, miejsce
zamieszkania, dochody).
Co wiedzą odbiorcy o danej kategorii produktu?
Na ile są nią zainteresowani? Na ile jest ona ważna?
Na podstawie czego rozróżniają oni konkurencyjne marki?
Jak używają danego produktu?
3.
Cel (rola) kampanii
Co zamierza osiągnąć reklama? (np. rozpoznawanie marki,
przypomnienie, zmiana postawy wobec marki, itp.)
Lista zadań powinna być krótka, zadania konkretne, z
pominięciem spraw oczywistych.
Typowy układ briefu kampanii
reklamowej
4.
Obietnica – jednozdaniowe stwierdzenie, wyrażające
treść najbardziej motywującą klientów do działania
5.
Poparcie – co potwierdza naszą obietnicę?
Wyniki testów, opinie konsumentów nt. produktu i konkurencji.
6.
Pożądana reakcja konsumenta – co klienci
powinni pomyśleć lub odczuć, gdy zobaczą reklamę.
7.
Wskazówki wykonawcze – przeznaczone dla
autorów teksu i grafików dotyczące tego, co należy, a
czego nie należy wykorzystać w danej reklamie.
Typowy układ briefu kampanii
reklamowej
8.
Obowiązkowe
składniki
lub
ograniczenia
Czy reklama powinna zawierać logo producenta?
Czy podać adresy pośredników handlowych
(numery telefonów)?
Czy zamieścić kupon?
Jakie są ograniczenia prawne w reklamowaniu
produktów danej kategorii?
Typowy układ briefu kampanii
reklamowej
9.
Proponowane media
Sugerowane mass media (+ długość reklamy TV lub
powierzchnia reklam prasowych, liczba wariantów reklam).
Budżet (na produkcję, na umieszczenie w mediach,
sponsoring, promocję sprzedaży).
Dane o sprzedaży (w przekroju regionalnym po to, by
dostosować do nich reklamę), sezonowość sprzedaży.
Dostępne wyniki badań odnośnie do postaw i stylu życia
odbiorców reklamy
10.
Ocena skuteczności – jakie kryteria i narzędzia
będą użyte do oceny reklamy?
Pięć grup konsumentów
W 1993 r. prof. L. McAlister z Uniwersytetu
Teksańskiego
przedstawiła
propozycję
segmentacji opierającej się na zjawisku lojalności
wobec
marki,
która
na
rynkach
dóbr
konsumpcyjnych
pozwala
wydzielić
5
segmentów rynku:
–
Lojalni wobec jednej marki (current loyals),
–
Lojalni wobec marki konkurencyjnej (competitive loyals),
–
Zmieniający marki (switchers lub swing users),
–
Kierujący się ceną (price buyers),
–
Nie kupujący danego typu produktu (nonusers).
Konsumenci lojalni wobec
jednej marki
Można podzielić ich na 3 podsegmenty:
–
Lojalni ze względu na korzyści płynące z wybranej
marki – kupują daną markę, gdyż uważają, że jest ona
najlepsza na danym rynku, nawet jeśli płaci się za nią
wyższą cenę;
–
Lojalni ze względu na wartość ekonomiczną zakupu
– przywiązani do danej marki, gdyż jest ona tańsza od
rywali. Lojalność ze względu na wartość ekonomiczną
zakupu nie oznacza, że konsument nie zwraca uwagi na
jakość – musi być ona przynajmniej satysfakcjonująca;
–
Lojalni z „inercji” wobec marki – konsumenci kupujący
daną markę niejako z pokolenia na pokolenie, np. Ludwik.
Konsumenci zmieniający
marki
Konsumenci, którzy w ramach danego
typu produktu mają kilka ulubionych
marek.
Ten
segment
stanowi
największą
liczebnie grupę nabywców.
Zmieniający
marki
są
grupą
zróżnicowaną wewnętrznie.
Konsumenci zmieniający
marki
W ramach segmentu wyróżnia się:
–
Zmieniających marki ze względu na ich
dostępność w sklepie;
–
Zmieniających marki ze względu na akcje
promocyjne;
–
Zmieniających marki w zależności od
zastosowania produktu (occasion users);
–
Zmieniających marki dla urozmaicenia.
Konsumenci kierujący się
ceną
Są często intensywnymi użytkownikami
(heavy users) danego produktu.
Z powodu ograniczeń finansowych albo
niedostrzegania istotnych różnic między
konkurującymi
markami
wybierają
zawsze tę, która jest akurat tańsza.
Konsumenci, którzy nie
kupują danego typu produktu
To konsumenci, którzy, przykładowo,
zamiast kupować gotowy majonez w
słoiczku, przygotowują go sami.
W ich przypadku wstrzymywanie się od
zakupu danego typu produktu może mieć
swoją przyczynę w:
–
Cenie;
–
Postrzeganiu wartości produktu;
–
Braku potrzeby
Adresaci kampanii
reklamowych
W prowadzonej w latach 1993-1994 kampanii LOTTO
jako adresatów działań reklamowych wskazywano
całą (niezależnie od płci i wykształcenia) dorosłą
(powyżej 15 roku życia) populację Polaków, ze
szczególnym uwzględnieniem osób, które nigdy nie
grały, grały w przeszłości i grę przerwały, grały
nieregularnie oraz grały w LOTTO od niedawna.
Rozpoczęta latem 1993 roku kampania Ramy
określała grupę docelową jako gospodynie w wieku
20-45 lat, mające dzieci, troszczące się o rodzinę,
otwarte, o szerokich horyzontach, zainteresowane
zdrowym żywieniem rodziny, z klasy społecznej
wyższej od średniej.
Adresaci kampanii
reklamowych
Adresatami kampanii wprowadzającej na
rynek Aqua Minerale były kobiety w wieku 25-
39 lat, z klas średniej i wyższej, świadome
potrzeb zdrowotnych organizmu, prowadzące
aktywny tryb życia.
W kampanii Pepsi Max adresatami były osoby
w wieku 15-29 lat (niezależnie od płci), w
pełni korzystające z życia (poszukiwacze
przygód), które lubią wszystko, co nowe i
inne.
Adresaci kampanii
reklamowych
W kampanii Łaciatego adresatami były
kobiety w wieku 16-49 lat, mieszkanki
większych miast, lepiej sytuowane,
wykazujące dużą troskę o zdrowie własne
oraz o wartość odżywczą i jakość
produktów spożywanych przez rodzinę,
gotowe
zapłacić
wyższą
cenę
za
gwarancję jakości produktu.
Przykłady nieudanych
kampanii reklamowych
Ford Edsel
Jego kampania reklamowa przykładem
najbardziej spektakularnej klęski.
Ten model Forda został zaprezentowany z
wielkim rozmachem w sierpniu 1957 roku.
Producent spodziewał się sprzedaży 200
tys. aut w pierwszym roku.
Dwa lata później (kiedy wstrzymano
produkcje Edsela) okazało się, że łączny
zbyt wyniósł zaledwie 109 tys. sztuk.
Ford Edsel
Ford uwierzył w powodzenie tego modelu, angażując
duże pieniądze nawet nie tyle w promocję i reklamę, co
w rozwój samej produkcji.
W latach 1920-1957 zaledwie kilku markom aut udało
się podbić rynek amerykański i na ogół osiągano to
poprzez modernizację istniejących już modeli.
W II połowie lat 50 rozpoczęła się w USA recesja i
raptownie spadało zainteresowanie samochodami
średniej klasy.
Nowe przebija się z trudem.
Równie prawdopodobne jest, że porażkę spowodował
brak integracji idei reklamowej z rzeczywistym
charakterem Forda Edsela.
Ford Edsel
Kiedy prześledzi się poszczególne etapy tej kampanii, wydaje
się, że niczego nie zaniedbano.
Wybrana agencja z niemal wojskową precyzją przygotowała
kampanię promocyjną.
Pierwsze ogłoszenia prasowe i telewizyjne głosiły „Oto edsel”.
Drukowane reklamy miały jeszcze dopisek: „wspaniały nowy
samochód, łączący całą rodzinę wytwornych aut Forda”.
Plakaty informowały, że jest to samochód przyszłości.
Jedyną zauważalną różnicą między autem przyszłości a innymi
modelami tej klasy produkowanymi przez koncern Forda była
pionowo osadzona krata wlotu powietrza oraz przycisk
klaksonu umieszczony po środku kierownicy.
Ford Edsel
Zmarnowano ponad ćwierć miliarda dolarów.
Przyczyn tej gigantycznej porażki można
dopatrywać się zarówno w samym wyrobie,
jak i w jego kampanii reklamowej.
Agencji FCB nie udało się skoordynować
kampanii reklamowej z informacjami, które
pojawiały się na temat Edsela w mediach,
zawłaszcza w prasie.
Znacznie osłabiło to efekt nowości i
zaskoczenia.
Nissan Infiniti
W 1989 roku zlecono agencji reklamowej
Hill, Holliday, Connors, Cosmopulos
wprowadzenie na rynek amerykański
japońskiego samochodu Nissan Infiniti.
Postanowili oni zaprezentować samochód
w ogóle go nie pokazując.
W efekcie za 75 milionów dolarów
otrzymano kampanię reklamową luksusu,
ale nie samochodu.
Oldsmobile
Kolejna klęska jest dziełem agencji reklamowej Leo
Burnett, której upadający koncern Oldsmobile’a zlecił
kampanię reklamową swoich produktów.
Kampania rozpoczęła się w 1990 roku i skierowana była
głównie do osób młodych.
Slogan brzmiał: „To nie jest już oldsmobile twojego
ojca”.
Do spotów reklamowych zaangażowano Ringo Starra,
co przyniosło skutek dokładnie odwrotny.
Młodym ludziom Ringo kojarzył się się bardziej z autem
ich rodziców niż samochodem dla ich generacji.
Oldsmobile
Kampania zlekceważyła jedną z podstawowych
zasad reklamy, brzmiącą „mów o tym, kim jesteś, a
nie kim nie jesteś”.
Kampania zakończyła się w 1991 roku fiaskiem.
Klęski reklamowej w dużym stopniu pomaga
uniknąć badanie rynku, przy czym badający muszą
wiedzieć, jakie pytania postawić.
Źle lub nierzetelnie przeprowadzone badania mogą
w istotny sposób zniekształcić obraz rzeczywistości
i wprowadzić zleceniodawcę w błąd.
Przykłady udanych kampanii
reklamowych
Wódka Absolut
W 1980 roku szwedzką wódkę Absolut (słabo
znaną
w
USA)
sprowadziła
do
Stanów
Zjednoczonych firma Carillon.
Zainwestowano 65 tys. dolarów na badania
rynkowe. Ich wyniki nie były zachęcające.
Ankietowani uznali nazwę wódki za zbyt
wymyślną,
a kształt butelki ocenili jako brzydki.
Barmani twierdzili, że źle się z niej nalewa trunek
i słabo rzuca się ona w oczy stojąc na półce.
Ponadto badani stwierdzili, że nie mają oni
zaufania do szwedzkiej wódki.
Wódka
Absolut
Wnioski nasuwały się same – należy
zrezygnować ze sprowadzania towaru, który
rozchodził się zaledwie w ilości 12 tys.
kartonów rocznie.
Szef Carillona – Michael Roux – uznał, że
wódka tak dalece odbiega od wyobrażeń
konsumentów, iż wyniki sondażu rynku
mogą nie być wiarygodne. Był przekonany,
że marka potrzebuje intensywnej kampanii
reklamowej.
Zlecenie otrzymała firma TBWA.
Wódka
Absolut
Szef artystyczny tej agencji zaproponował coś,
co odbiegało od propozycji innych agencji, na
ogół odwołujących się do typowo szwedzkich
obrazków z sauną na czele. Z tego, co wszyscy
uznali za wadę, on uczynił zaletę.
Zaproponował ikonę przedstawiającą jedynie
samą butelkę z podpisem : „Absolutna
doskonałość” (Absolut perfection).
Wódka Absolut
Nie szczędzono funduszy na kampanię.
W 1982 roku promocja Absolutu w przeliczeniu na
jeden sprzedany karton kosztowała firmę Carillon 10,69
dolara.
Wskażnik Stolichnej – 3,09, a Smirnoffa – 1,08 dolara.
Skuteczność kampanii była ogromna.
W 1983 roku sprzedano już 160 tys. kartonów.
W kolejnych latach kampania reklamowa Absoluta
wykorzystywała rysunki znanych artystów (m.in. Andy
Warhola),
ale
za
każdym
razem
był
to
charakterystyczny kształt butelki Absoluta.
Frugo
Wprowadzenie tego napoju na polski rynek jest w dużej mierze
zasługą badań rynkowych.
Wyniki przeprowadzonych w 1996 roku badań wskazały, że brakuje
na rynku tego typu napoju, są bowiem tylko tradycyjne soki
owocowe, albo Coca – Cola i Pepsi – Cola.
Wykreowanie marki zlecono agencji Grey Warszawa, która stworzyła
świat doskonale dopasowany do wieku buntu nastolatków (13-16
lat).
Był to świat owocowych, kosmicznych stworów, ukrywających się
pod ludzką powłoką, które dzięki piciu mocno owocowego napoju
dysponują niezwykłą siłą i sprawnością.
Slogan kampanii – „No to Frugo” – wszedł do młodzieżowego slangu.
Po zakończeniu pierwszego etapu kampanii sprzedaż Frugo wzrosła o
300% w stosunku do zaplanowanego poziomu.
Frugo w ciągu 4 pierwszych miesięcy kampanii zyskał udział w rynku
soków i napojów owocowych w wysokości 4%.