PODSTAWOWE ZABIEGI W

POMOCY PRZEDLEKARSKIEJ

Zakres szkolenia:

Basic Life Support (BLS)

Wybrane elementy Basic Trauma Life
Support (BTLS)

Postępowanie w sytuacjach
określonych jako szczególne

Aspekty prawne

Art. 5. Kto zauważy osobę lub osoby znajdujące się w stanie

nagłego zagrożenia życia lub zdrowia, obowiązany jest w miarę

posiadanych możliwości:
1) do niezwłocznego udzielenia pierwszej pomocy,

2) do niezwłocznego zawiadomienia centrum powiadamiania

ratunkowego.

Art. 13. Osoba podejmująca medyczne działania ratownicze

oraz osoba udzielająca pierwszej pomocy korzystają z ochrony
przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy

publicznych.

Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym

z dnia 25 lipca 2001 r, DZ.U.01.113.1207 z dnia 9.10.2001 r

„Dobry ratownik to zdrowy i

żywy ratownik”

Bezpieczeństwo własne

maska

rękawiczki

okulary twarzowa
ochronne

Bezpieczeństwo na miejscu

zdarzenia

prąd

gaz/tlenek węgla trucizny

elektryczny

Zawiadamianie o

wydarzeniu

999

Pogotowie

Ratunkowe

998

Straż Pożarna

997

Policja

112

Ratownictwo/Policja

Zawiadamianie o

wydarzeniu

•Rodzaj wydarzenia

wypadek komunikacyjny

nieprzytomny

zachorowanie/pogorszenie stanu zdrowia

•Adres (opis drogi dojazdu)

droga dojazdu

punkty charakterystyczne w terenie

•Poszkodowani

liczba samochodów (autobus/tramwaj)

liczba ofiar

cechy charakterystyczne/główne objawy/inne okoliczności

•Dane zgłaszającego

imię, nazwisko

nr telefonu zgłoszeniowego

Pacjent nieurazowy

Zasady postępowania

1. Czy mówi? Czy odpowiada na
pytania?

2. Czy oddycha? Jak oddycha?

3. Czy ma zachowane krążenie?

Zasady postępowania

1. Czy mówi? Czy odpowiada na pytania?

ŚWIADOMOŚĆ

•„Halo, proszę Pani/Pana...”
• dotknij, potrząśnij za ramiona

ODPOWIEDŹ

•słowa, dźwięki
•otwieranie oczu
•ruchy kończynami

Zasady postępowania

Jeśli nie reaguje :

głośno wezwij pomoc!

Zasady postępowania

2. Czy oddycha? Jak oddycha?

Dorosły człowiek oddycha około 12 razy na minutę.

ZAPEWNIJ DROŻNOŚĆ DRÓG ODDECHOWYCH

SŁUCHAJ, PATRZ I POCZUJ (10 SEKUND)

Zasady postępowania

Jeśli nie oddycha :

wykonaj telefon do
PR!

Zasady postępowania

Jeśli oddycha :

ułóż w pozycji bocznej
ustalonej, wezwij PR!

Zasady postępowania

Sprawdź drożność dróg oddechowych:

Wykonaj 2 skuteczne wdechy (maksymalnie 5
prób).

Jeśli masz problemy spróbuj udrożnić jeszcze
raz...

Zasady postępowania

3.Czy ma zachowane krążenie?

SPRAWDŹ TĘTNO NA TĘTNICY SZYJNEJ (10
SEKUND)

CZY PACJENT ODDYCHA, PORUSZA SIĘ, KASZLE,
PRZEŁYKA?

Zasady postępowania

Jeśli nie oddycha i nie wyczuwasz
tętna na tętnicy szyjnej -

rozpocznij sztuczne oddychanie i
masaż pośredni serca!

Dorośli: 15 uciśnięć mostka na 2
wdechy

Utrzymaj rytm 100 uciśnięć na minutę

Zasady postępowania

Jeśli nie oddycha i wyczuwasz tętno
na tętnicy szyjnej -

rozpocznij sztuczne oddychanie!

Dorośli: 1 wdech co 5 sekund

ZYSK?

•CZAS 3-4 minuty

•INNE...

Pacjent urazowy

Bezpieczeństwo

własne/Konieczne środki

pomocy

maska

rękawiczki

okulary

opatrunki

twarzowa

ochronne

bandaże

Bezpieczeństwo na miejscu

zdarzenia

substancje ruch uliczny
niebezpieczeństwo toksyczne

wybuchu

Wypadek komunikacyjny

Czy mogę wyciągnąć ofiarę z rozbitego
pojazdu?

Wyciąganie z samochodu?

TAK

•ryzyko wybuchu
•ryzyko zawalenia się budynku
•ryzyko stoczenia się pojazdu
•ryzyko utonięcia pojazdu
•chory nie oddycha i nie umiem go udrożnić

Wyciąganie z samochodu?

NIE

•nie ma niebezpieczeństwa
•ofiara wydolnie oddycha

unieruchomienie kręgosłupa szyjnego i
zabezpieczenie dróg oddechowych w
pojeździe

Kręgosłup

Zasady postępowania

1. Ustabilizuj kręgosłup szyjny!

2. Czy mówi? Czy odpowiada na
pytania?

3. Czy oddycha? Jak oddycha?

4. Czy ma zachowane krążenie?

2. Czy oddycha? Jak oddycha?

Dorosły człowiek oddycha około 12 razy na minutę.

ZAPEWNIJ DROŻNOŚĆ DRÓG ODDECHOWYCH

SŁUCHAJ, PATRZ I POCZUJ (10 SEKUND)

Zasady postępowania

Zasady postępowania

3.Czy ma zachowane krążenie?

Czy widoczne są krwawienia, rozległe
uszkodzenia

lub rany?

SPRAWDŹ TĘTNO NA TĘTNICY SZYJNEJ (10
SEKUND)

ZATAMUJ KRWAWIENIA

CZY PACJENT ODDYCHA, PORUSZA SIĘ, KASZLE,
PRZEŁYKA?

Koniecznie wezwij innych do
pomocy!

Możemy tego uniknąć...

Sytuacje specjalne

Utonięci
e

•Zabezpiecz kręgosłup poszkodowanego
•Wykonaj toaletę jamy ustnej

Napad padaczkowy

•Przytrzymaj głowę i kończyny chorego
•Zabezpiecz drożność dróg oddechowych

Krwotok z nosa

•Pochyl chorego do przodu
•Uciśnij skrzydełko nosa po stronie
krwawienia

•Na kark i nos połóż zimny okład
•Jeśli to konieczne wypłukaj krew zimną
wodą

Złamania i
zwichnięcia

•Załóż unieruchomienie
•Niech unieruchomienie obejmuje 2
sąsiednie stawy (2
sąsiednie kości)

•Jeśli złamanie jest otwarte przyłóż na
ranę opatrunek jałowy i załóż
unieruchomienie

•Załóż unieruchomienie w takiej pozycji w
jakiej kończyna jest ułożona

Zasłabnięcie

•Zapewnij dostęp świeżego powietrza
•Ułóż chorego w pozycji leżącej
•Unieś w górę kończyny dolne chorego

Ciało obce w drogach
oddechowych

Oparzenie

•Izoluj od źródła ciepła
•Usuń odzież, pierścionki, bransolety
•Schładzaj miejsce oparzenia pod chłodną
bieżącą

wodą przez około 3 minuty

•Na miejsce oparzenia załóż suchy jałowy
opatrunek

•Zapewnij choremu komfort cieplny

Odmrożenia

•Zapewnij komfort cieplny
•Ogrzewaj w wolnym tempie
•Nie rozcieraj odmrożonych miejsc

Zatrucia

•Usuń czynnik zagrożenia/przenieś w bezpieczne
miejsce

•Nie powoduj wymiotów
•Zabezpiecz substancję trującą jeśli możliwe
•Zabezpiecz próbkę wymiocin jeśli możliwe

Zawał mięśnia sercowego

Objawy

•silny ból za mostkiem: pieczenie, kłucie, dławienie
•ból promieniuje do lewej kończyny górnej, żuchwy
•zblednięcie, zimne poty
•lęk
•uczucie braku powietrza, duszność
•utrata przytomności

Zawał mięśnia sercowego

Postępowanie

•ułóż w komfortowej półleżącej pozycji
•zapewnij dopływ świeżego powietrza
•podaj tabletkę polopiryny
•nitrogliceryna

W KAŻDYM WĄTPLIWYM PRZYPADKU SKONTAKTUJ SIĘ Z
LEKARZEM!

Basic Life Support

PRZYTOMNY

TAK

NIE

WEZWIJ POMOC!

UDROŻNIJ DROGI ODDECHOWE

CZY ODDYCHA

TAK

NIE

POZYCJA BEZPIECZNA

ZADZWOŃ PO PR

ZADZWOŃ PO PR

WYKONAJ 2 EFEKTYWNE

WDECHY

CZY JEST KRĄŻENIE

TAK

NIE

PODEJMIJ SZTUCZNE PODEJMIJ SZTUCZNE ODDYCHANIE

ODDYCHANIE

I MASAŻ POŚREDNI SERCA