POZIOM JĘZYKA 

(fonem)

 

(reguł, norm – to gramatyka) 

POZIOM  MÓWIENIA 

(głoska)

 

(realizacja tych reguł i norm

 

GRAMATYKA: nauka o budowie i funkcjonowaniu znaków językowych 

GRAMATYKA BADA: dźwiękową stronę języka na poziomie pojedynczych czystek dźwiękowych, na 
poziomie wyrazu (jednostka leksykalna) i na poziomie składni (gdy wyrazy łączą się między sobą) 

DZIAŁY GRAMATYKI: 

1.  FONETYKA (nauka o dźwiękowej warstwie języka) 
2.  MORFOLOGIA: 



 

Słownictwo (jak wyraz jest zbudowany) 



 

Fleksja (odmiana wyrazu) 



 

Składnia (połaczenia wyrazów w zdania) 

3.  LEKSYKOLOGIA (zajmuje się słownictwem-pochodzenie wyrazów, wpływy innych język) 

Schemat komunikacji językowej 

 
KONTEKST (f.informacyjna) 
KOMUNIKAT (f.poetycka) np. w formie wierszyka 

 

NADAWCA (f.ekspresywna)   

 

ODBIORCA (f.impresywna) 

 

KOD (f. metajęzykowa) np. co może oznaczac ‘idiota 

KONTAKT (f. fatyczna) – podtrzymywanie rozmowy 

FONETYKA 

Fonem – do poziomu językowego 

Głoska – do poziomu mówienia 

 
Fonem:  zbiór ….  abstrakcyjnych cech cech fonetycznych które pozwalają różnicowad głoski i wy……. 
 
Cecha dystynktywna(np.miękkośd) 
 
Miękkośd jest cechą dystynktywną – pozwala odróżnid wyrazy . 
Fonem jest zbiorem cech dystynktywnych. 
 
Głoska : indywidualna realizacja danego fonemu (zbioru cech) 

Kasia –  Kaśa 

Kasza –     Kasa

 

Spółgłoski 
dźwięczne 

b 

d 

g 

v 
(w) 

 
(dz) 

z 

 
(ż) 

 
(dż) 

m 

n 

i 
(j) 

u 
(ł) 

r 

Spółgłoski 
bezdźwięczne 

p 

t 

k 

f 

c 

s 

 
(sz) 

 
(d) 

X 
(ch) 

 

 

 

 

twarde 

r 

m  n 

b 

p 

d 

g 

v 

. 

. 

z 

z 

x 

t 

k 

f 

c 

c 

s 

s 

miękkie  r’ 

m’  n’  b’