piegus©
Page 1 of 2
Prelekcja 5
Hydrosfera i litosfera jako źródła czynników patogennych dla człowieka
1. Wymagania mikrobiologiczne dotyczące jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi
W 100 ml wody nie mogą występować:
E. coli lub bakterie grupy coli typu kałowego (są termotolerancyjne, ilość rośnie w
temperaturze 37
o
C)
enterokoki – paciorkowce kałowe, mogą być wykrywane sporadycznie, ale nie w
kolejnych próbach, max. 5 % próbek w ciągu roku
clostridia redukujące siarczyny, np. Clostridium perfingens – występuje tylko w
wodach powierzchownych (koniecznie muszą być badane!)
2. Wskaźniki dla wód śródlądowych
temperatura
pH
BZT
5
– Biochemiczne Zapotrzebowanie Tlenu, wskaźnik określający ilość tlenu
wymaganą do utlenienia związków organicznych przez mikroorganizmy. Najpierw
pobiera się próbkęwody w ciemnej butelce i oblicza się ilość tlenu. Dalej następuje
inkubacja na 5 dni i znów oblicza się zawartość tlenu.
ChZT
5
– Chemiczne Zapotrzebowanie Tlenu, za pomocą utleniaczy określamy stopień
utlenienia, chemiczny wskaźnik zużycia tlenu oznacza ilość tlenu pobranego z
utleniaczy na utlenienie związków organicznych i nieorganicznych (siarczany,
siarczki, żelazo) stosowany jako miara zanieczyszczeń w wodzie i ściekach; utleniacze
chemiczne: dwuchromian, nadmanganian; im większa zawartość drobnoustrojów,
tym większa wartość ChZT
indeks biologiczny Bi – wskaźnik biologiczny, metoda hydrobiologiczna, określenie
stosunku liczbowego różnych organizmów mikroskopowych występujących w 1 ml
wody
=
gdzie: P – producenci, R – reducenci, K – konsumenci
miano coli – liczba cm
3
H
2
O, na którą przypada jedna pałeczka okrężnicy E. coli lub
pokrewnych bakterii występujących w jelitach człowieka, np. Citrobacter sp.,
Enterobacter sp.; im wyższe miano coli, tym bardziej czysta woda, powyżej 50 cm
3
woda nadaje się do spożycia
chlorki
twardość ogólna
saprobowość – zanieczyszczenie materią biologiczną
3. System saprobowy
wody polisaprobowe – brak producentów; Bi = 0-0,8; BZT
5
= 10-100 mg O
2
/l
wody silnie zanieczyszczone; gatunek wskaźnikowy: Tubifex sp.
wody mezosaprobowe – Bi = 0,81-4,5; BZT
5
= 3-10 mg O
2
/l
gatunki wskaźnikowe: Hirudo medicinalis, Galba sp.
wody oligosaprobowe – równowaga, między P, K i R; Bi > 4,5; BZT
5
= 0-3 mg O
2
/l
zakończenie procesów rozkładu; gatunki wskaźnikowe: Gammarus sp., Spongilla sp.
wody katarobowe – całkowicie czyste; gatunki wskanikowe: pstrąg potokowy
(Salmo fontinalis), kiełż (Gammarus)
wody transsaprobowe – pozaklasowe, charakter toksycznych ścieków, nie zawierają
żywych organizmów
