12. CEHCY MATERIALNE I FORMALNE KONSTYTUCJI

cechy formalne konstytucji:



szczególna nazwa tylko ta ustawa ma taką nazwę czyli Konstytucja. We Francji szczególna

nazwą była karta konstytucyjna



szczególny tryb uchwalania zmiany najstarszą formą to oktrojowanie( nadanie). Mamy 3

podstawowe modele:

I uchwalanie przez suwerena czy lud

II uchwalanie konstytucji przez konstytuantę, konstytuanta powołana wyłącznie w celu uchwalania konstytcji

III uchwalenie przez parlament nie będący konstytuantą



szczególna moc prawna

- jest to akt, który zajmuję I miejsce w hierarchii źródeł prawa

- odsyła ona do aktów wykonawczych

- jej najwyższą moc reguluje również wstęp do Konstytucji

- wskazuje ona jakie organy mogą wydawać inne akty prawne



szczególna treść Konstytucji

13.GENEZA KONSTYTUCJI WSPÓŁCZESNEJ

W dniu 2 kwietnia 1997 roku Zgromadzenie Narodowe rozpatrzyło poprawki wniesione przez prezydenta i w
trzecim czytaniu ustaliło ostateczny tekst Konstytucji. Referendum konstytucyjne wyznaczono na 25 maja
1997 roku. Kampania referendalna miała bardzo ostry charakter, gdyż opozycja pozaparlamentarna
nawoływała do głosowania „nie” i odrzucenia Konstytucji. W dniu 16 lipca 1997 roku Konstytucja została
ogłoszona w Dzienniku Ustaw i weszła w życie po upływie 3 miesięcy od jej ogłoszenia tj. 17 października
1997r. Konstytucja składa się ze wstępu i 243 artykułów ujętych w 13 rozdziałach

14. SPOSOBY UCHWALANIA KONSTYTUCJI

1) najstarszy sposób uchwalania- konstytucja oktrojowana-( charakterystyczna dla początku XIX w.-

konstytucja Ludwika XVIII, konstytucja Prus i Austrii)

2) uchwalanie przez parlament- uchwała obydwu izb parlamentu

1921 r. Konstytucja uchwalona przez połączone izby parlamentu

3) uchwalona przez tzw. Konwencje( jest to przedstawicielstwo, którego wyłącznym zadaniem jest

uchwalenie konstytucji- działa obok parlamentu.

Obecnie najczęstszym sposobem uchwalania konstytucji jest uchwalanie przez referendum, przy czym
decyzja przez referendum może być poprzedzona przyjęciem projektu przez parlament. Nasza obecna
konstytucja była uchwalana w ten sposób. Zgromadzenie Narodowe opracowało projekt, potem go uchwaliło
a następnie poddano referendum. 30% uprawnionych zdecydowało o przyjęciu tej konstytucji.

Inne sposoby uchwalania konstytucji to konstytucja RFN uchwalona w sposób szczególny 55
osobowa reprezentacja landów. Najpierw była konstytucja a porem RFN. Konstytucja Prus 1850r.
również powstała w porozumieniu króla z parlamentem

SPOSOBY UMIESZCZANIA ZMIAN W TEKŚCIE KONSTYTUCJI
Techniczny sposób wprowadzania zmian:

- dokonując zmian w konstytucji wykreślamy dotychczasowe rozwiązania albo między

dotychczasowe dopisujemy coś nowego( metoda powszechnie stosowana w Europie)-
inkorporacja( wcielenie, włączenie do jakiejś całości)

- pierwotnego tekstu konstytucji nie rusza się, zmiany dopisuje się na końcu jako poprawki z
określonymi numerami( system amerykański).

Zmiany do konstytucji mogą być w formie:



poprawek do konstytucji( w USA)



wprowadzenie nowego tekstu na miejsce starego( w Polsce jeszcze nie było zmiany), który

zostaje wymazany( inkorporacja)



zmian w konstytucji tylko w formie zapisu, że „ zmiana z dnia...” ale nie ma konkretnego tekstu

zmiany ( Czechosłowacja)

zmiana konstytucji to art. 235 konstytucji

19. SPOSOBY WEJŚCIA W ŻYCIE KONSTYTUCJI

Wejście w życie( nabranie mocy obowiązującej) jest określone w przepisach końcowych ( art. 243- po 3
miesiącach). Jest to formalne obwiązanie i jest to zwykle dzień ogłoszenia w dzienniku
urzędowym( promulgacyjnym), jednak faktycznie termin wchodzenia w życie konstytucji następuje w
momencie wydania ustaw zwykłych, które konkretyzuje postanowienie konstytucji. 3 sposoby:

- wejście w życie regulowane odrębną ustawę konstytucyjną

- wejście wżycie regulowane jej postanowieniami końcowymi

- wejście w życie regulowane w sposób ogólny przez samą konstytucję, a ustawa zwykła szczegółowo
normuje wprowadzenie nowej ustawy zasadniczej

KRYTERIA WYRÓŻNIENIA ZASAD KONSTYTUCYJNYCH
Najważniejsze rozstrzygnięcia charakteryzujące ustrój państwa, jego formę, system prawny który odnosi się
do ochrony konstytucji, wolności i prawa międzyludzkich jednostki. Zasady te:

- wyznaczają kierunek działań prawodawczych

- wskazują sposoby ukształtowania poszczególnych instytucji prawnych np. pojęcie wolności

- wymierzają istotny wpływ na proces interpretacji

- wskazują kierunki stosowania prawa, mówią w jaki sposób należy czynić użytek z tzn. luzów
decyzyjnych

- mówią w jaki sposób należy czynić użytek z przysługujących poszczególnych podmiotów praw
podmiotowych

Rola zasad:



zawierają idee przewodnie konstytucji, należy wyjąć je przed nawias i wyodrębnić spośród

innych przepisów prawnych



charakteryzuje je niezmienność albo relatywne zmienności, trwałość pełne lub nawet

podwyższone

Zasady ustrojowe najbardziej podstawowe:

1) zasada suwerenności Narodu

2) zasada niepodległości i suwerenności Państwa

3) zasada demokratycznego państwa prawnego

4) zasada społeczeństwa obywatelskiego

5) zasada podziału władz

6) zasada społecznej gospodarki rynkowej

7) zasada przyrodzonej godności człowieka