"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 
 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

 NARODOWEJ 

 
 

 
 
Jadwiga Rudecka 
 
 
 
 
 
 

Stosowanie zasad projektowania i konstruowania obuwia

 

311[25].Z4.01 

 
 
 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela  

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca  

Instytut Technologii  Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy  
Radom 2007  

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1

Recenzenci: 
mgr inŜ. Ewa Jasińska 
mgr inŜ. Bogusław Woźniak 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
dr inŜ. Jadwiga Rudecka 
 
 
 
Konsultacja: 
dr inŜ. Jacek Przepiórka 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczn

 

ą

  programu  jednostki  modułowej  311[25].Z4.01, 

„Stosowanie  zasad  projektowania  i  konstruowania  obuwia”,  zawartego  w  modułowym  programie 
nauczania dla zawodu technik obuwnik. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom  2007 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2

SPIS TREŚCI 

 

1.

 

Wprowadzenie 

3 

2.

 

Wymagania wstępne 

5 

3.

 

Cele kształcenia 

6 

4.

 

Przykładowe scenariusze zajęć 

7 

5.

 

Ćwiczenia 

11 

5.1.

 

Kończyna dolna człowieka 

−−−−

 budowa i czynności ruchu 

11 

5.1.1.

 

Ć

wiczenia 

11 

5.2.

 

Wybrane zagadnienia z anatomii i fizjologii stopy 

13 

5.2.1.

 

Ć

wiczenia 

13 

5.3.

 

Podstawy mechaniki chodu człowieka 

17 

5.3.1.

 

Ć

wiczenia 

17 

5.4.

 

Wady i zniekształcenia stóp powodowane wadliwą konstrukcją obuwia 

19 

5.4.1.

 

 Ćwiczenia 

19 

5.5.

 

Pomiary antropometryczne kończyny dolnej 

21 

5.5.1.

 

Ć

wiczenia 

21 

6.

 

Ewaluacja osiągnięć ucznia 

23 

7.

 

Literatura 

36 

 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3

1. WPROWADZENIE 

 

Przekazujemy  Państwu  Poradnik  dla  nauczyciela,  który  będzie  pomocny  w prowadzeniu 

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik obuwnik. 

W poradniku zamieszczono: 

−−−−

 

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć juŜ ukształtowane, aby 
bez problemów mógł korzystać z poradnika,  

−−−−

 

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem, 

−−−−

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

−−−−

 

ć

wiczenia  ze  wskazówkami  do  realizacji,  zalecanymi  metodami  nauczania-uczenia  oraz 

ś

rodkami dydaktycznymi, 

−−−−

 

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego. 

 

Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  róŜnymi  metodami  ze 

szczególnym  uwzględnieniem  aktywizujących  metod  nauczania,  np.  pokazu  z  objaśnieniem, 
ć

wiczeń praktycznych. 

 

Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróŜnicowane,  począwszy  od  samodzielnej 

pracy uczniów do pracy zespołowej. 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4

 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

 
 
 
 

 
 
 
 

311[25].Z4 

Proces projektowania  

i konstruowania obuwia

 

311[25].Z4.03 

Projektowanie i konstruowanie 

wierzchów obuwia 

311[25].Z4.02 

Sporządzanie dokumentacji 

konstrukcyjno-technologicznej 

311[25].Z4.04 

Projektowanie i konstruowanie 

spodów obuwia 

311[25].Z4.01 

Stosowanie zasad projektowania 

i konstruowania obuwia 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

–

 

rozpoznawać formy i elementy konstrukcyjne obuwia, 

–

 

charakteryzować typy i rodzaje obuwia, 

–

 

stosować zasady oznaczania wielkości elementów obuwia, 

–

 

dobierać kopyta obuwnicze, 

–

 

rozpoznawać, charakteryzować i klasyfikować materiały obuwnicze, 

–

 

rozpoznawać i charakteryzować wady materiałów obuwniczych, 

–

 

oceniać jakość materiałów obuwniczych, 

–

 

określać wpływ wad materiałowych na wskaźniki ekonomiczne i jakość obuwia, 

–

 

dobierać materiały do typu i przeznaczenia obuwia, 

–

 

posługiwać się dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną, 

–

 

klasyfikować i dobierać maszyny i urządzenia produkcyjne, 

–

 

wycinać elementy cholewek i spodów obuwia z materiałów płaskich, 

–

 

poddawać wycięte elementy procesom obróbczym i montaŜowym, 

–

 

wytwarzać elementy obuwia z gumy i tworzyw sztucznych, 

–

 

stosować techniki łączenia elementów obuwia, 

–

 

wytwarzać cholewki do obuwia, 

–

 

ć

wiekować, montować i wykończać obuwie, 

–

 

przestrzegać przepisów BHP i ochrony przeciwpoŜarowej, 

–

 

udzielać pierwszej pomocy osobom poszkodowanym, 

–

 

korzystać z róŜnych źródeł informacji. 

 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

6

3. CELE KSZTAŁCENIA 
 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

–

 

określić budowę i funkcję układu kostnego kończyn dolnych, 

–

 

określić  wpływ  budowy  anatomicznej  i  procesów  fizjologicznych  kończyn  dolnych  na 
konstrukcję obuwia, 

–

 

scharakteryzować wady i schorzenia stóp powodowane wadliwą konstrukcją obuwia, 

–

 

określić zasady, przyrządy i aparaty do antropometrycznych pomiarów kończyn dolnych, 

–

 

określić punkty pomiarowe kończyn dolnych, 

–

 

sporządzić obrys stóp, dokonać pomiarów kończyn dolnych, 

–

 

zinterpretować i zastosować wyniki pomiarów. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 
 

Scenariusz zajęć 1 
 

Osoba prowadząca: 

........................................................................... 

Modułowy program nauczania:  Technik obuwnik 311[25] 
Moduł:  

Proces projektowania i konstruowania obuwia 311[25].Z4 

Jednostka modułowa:

  

Stosowanie zasad projektowania i konstruowania obuwia 
311[25].Z4.01 

Temat:   Wady  i  zniekształcenia  stóp  powodowane  wadliwie  dobranym  i  źle 

skonstruowanym obuwiem. 

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności rozpoznawania i charakterystyki wad nabytych stopy. 
 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

−

 

określić rodzaje wad nabytych stopy, 

−

 

opisać przyczyny powstawania wad nabytych, 

−

 

rozróŜnić i zastosować kryteria podziału wad nabytych, 

−

 

scharakteryzować wady i schorzenia stóp, 

−

 

rozpoznać wady stóp zaleŜne od zmian zachodzących w tkankach miękkich, 

−

 

rozpoznać wady stóp zaleŜne od zmian zachodzących w układzie kostnym, 

−

 

wskazać działania profilaktyczne zapobiegające powstawaniu wad nabytych powodowanych 
noszeniem nieodpowiedniego obuwia. 

 
 
Metody nauczania: 

−

 

ć

wiczenia praktyczne. 

 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−

 

praca w grupach 4–5 osobowych. 

 
Czas: 2 godziny dydaktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 
–

 

model szkieletu kończyny dolnej człowieka, 

–

 

plansze,  przezrocza,  foliogramy,  filmy  ilustrujące:  anatomiczną  i  fizjologiczną  budowę 
kończyn dolnych, zniekształcenia stóp powodowane wadliwą konstrukcją obuwia, 

–

 

zdjęcia  rentgenowskie  stóp  ilustrujące  zmiany  w  układzie  kostnym  spowodowane 
noszeniem wadliwego obuwia, 

–

 

modele obuwia o poprawnej i wadliwej konstrukcji, 

–

 

przybory piśmiennicze, 

–

 

papier formatu A4, 

–

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Przebieg zajęć: 
1.

 

Sprawy organizacyjne. 

2.

 

Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć. 

3.

 

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia. 

4.

 

Podział uczniów na grupy i wybór lidera. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

8

5.

 

Wylosowanie  przez  lidera  zestawu  plansz,  przezroczy,  foliogramów  i  innych  materiałów 
ilustrujących wady nabyte stóp. 

6.

 

Realizacja zajęć: 

−

 

kaŜda  grupa  dokonuje  analizy  otrzymanych  materiałów,  na  których  zilustrowano  wady 
nabyte stóp, 

−

 

uczniowie  określają  rodzaje  i  nazwy  wad  nabytych  stopy  i  wskazują  przyczyny  ich 
powstawania  w  zaleŜności  od  zmian  zachodzących  w  tkankach  miękkich  i  w  układzie 
kostnym, 

−

 

uczniowie  identyfikują  wady,  których  zdjęcia  lub  schematy  były  zamieszczone  na 
wylosowanych przez lidera grupy materiałach, 

−

 

uczniowie  zapisują  zidentyfikowane  wady  i  charakteryzują  je,  wskazując  przyczyny  ich 
powstawania, 

−

 

lider  grupy  otwiera  dyskusję,  w  wyniku  której  następuje  zweryfikowanie  zapisanych  przez 
uczniów treści i opracowanie jednolitego tekstu odpowiedzi na postawione pytania, łącznie 
ze wskazaniem działań profilaktycznych. 

7.

 

Po  wykonaniu  zadań  wybrany  przez  grupę  lider  prezentuje  wykonaną  pracę  omawiając 
efekty  dokonanej  identyfikacji  wad,  przyczyny  ich  powstawania  i  zalecane  działania 
profilaktyczne. 

8.

 

Nauczyciel sprawdza prawidłowość wykonanej przez grupę pracy. 

9.

 

Uczniowie pozostałych grup oceniają jakość wykonanej pracy. 

10.

 

Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny wykonanego ćwiczenia. 

 
Zakończenie zajęć 
 
Praca domowa 

Odszukaj  w  czasopismach  fachowych  i  Internecie  materiały  dydaktyczne  i  popularno-

naukowe  informujące  o  przyczynach  i  skutkach  wad  nabytych  i  schorzeniach  stóp 
spowodowanych wadliwym obuwiem. Po przestudiowaniu materiałów napisz krótką notatkę na 
ten temat. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

9

Scenariusz zajęć 2 

 
Osoba prowadząca 

……………………………………………………….. 

Modułowy program nauczania:  Technik obuwnik 311[25] 
Moduł:  

Proces projektowania i konstruowania obuwia 311[25].Z4 

Jednostka modułowa:

  

Stosowanie  zasad  projektowania  i  konstruowania  obuwia 
311[25].Z4.01 

 Temat:  Pomiary antropometryczne kończyny dolnej. 

Cel ogólny:  kształtowanie umiejętności dokonywania pomiarów stopy i podudzia przy uŜyciu 
 

taśmy obuwniczej i plantografu. 

 
Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć: 

−

 

dokonać  analizy  metod  pomiaru  stopy  i  podudzia  przy  uŜyciu  taśmy  obuwniczej 
i plantografu, 

−

 

określić punkty pomiarowe stopy i podudzia, 

−

 

zmierzyć obwody, długości i wysokości stopy i podudzia w wyznaczonych punktach, 

−

 

zastosować plantograf i wykonać odbitkę śladu stopy, 

−

 

wykreślić obrys stopy, 

−

 

oznaczyć filary stopy, 

−

 

zinterpretować wyniki pomiarów, 

−

 

określić wielkość obuwia w oparciu o dokonane pomiary. 

 

Metody nauczania: 

−

 

metoda pokazu z objaśnieniem, 

−

 

ć

wiczenia praktyczne. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−

 

uczniowie pracują w grupach 2–3osobowych. 

 
Czas trwania zajęć: 2 godziny dydaktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

−

 

taśma obuwnicza do pomiaru stóp, 

−

 

plantograf, 

−

 

stoporys, 

−

 

plansze poglądowe z ilustracjami oznaczającymi punkty pomiarowe i technikę dokonywania 
pomiarów stopy i podudzia, 

−

 

PN-87/O-91010 Obuwie wielkości, 

−

 

PN-87/O-910055 Kopyta wielkości, 

−

 

przybory piśmiennicze, 

−

 

papier formatu A4, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10

Zadanie dla ucznia: 
 

Dokonaj pomiaru stopy i podudzia swojego kolegi. Wykonaj ślad i obrys stopy. Zinterpretuj 

otrzymane wyniki pomiarów. Określ wielkość obuwia w oparciu o wyniki pomiarów. 
 

Przebieg zajęć: 

Faza wstępna 
1.

 

Określenie tematu zajęć. 

2.

 

Wyjaśnienie uczniom tematu i szczegółowych celów kształcenia. 

3.

 

Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą pokazu z objaśnieniem i ćwiczeń praktycznych. 

4.

 

Podział grupy uczniów na zespoły. 

 

Faza właściwa 

Praca metodą pokazu z objaśnieniem i ćwiczenia praktyczne. 

Faza I. Informacje 
Pytania prowadzące: 
1.

 

Jakie znasz metody pomiaru stóp? 

2.

 

W jaki sposób dokonuje się pomiaru stopy i podudzia taśmą obuwniczą? 

3.

 

Od czego zaleŜy wymiar wysokości cholewy? 

4.

 

Czy moŜna zmierzyć długość stopy taśmą obuwniczą? 

5.

 

Jak jest skonstruowany i do czego słuŜy stoporys? 

6.

 

Do czego słuŜy plantograf? 

7.

 

W jaki sposób wykonujemy odbitkę śladu stopy i jej obrys? 

8.

 

W oparciu o jakie dane i dokumenty określimy wielkość obuwia? 

Faza II.  Planowanie 
1. 

 

Jaką techniką zmierzyć wymiary stopy i podudzia? 

2. 

 

W których miejscach znajdują się punkty pomiarowe stopy i podudzia? 

3. 

 

Jak sporządzić odbitkę śladu stopy i jej obrys? 

4. 

 

Jak zmierzyć długość stopy? 

5. 

 

W jaki sposób naleŜy ustalić wielkość obuwia? 

Faza III. Ustalenie 
1.

 

Uczniowie wyznaczają na stopie (przy uŜyciu flamastra) punkty pomiarowe. 

2.

 

Uczniowie opisują sposób dokonania pomiarów. 

3.

 

Uczniowie  zastanawiają  się  nad  sposobem  interpretacji  wyników  pomiaru  i  określenia 
wielkości obuwia. 

4.

 

Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność proponowanych rozwiązań. 

Faza IV. Wykonanie 
1.

 

KaŜdy uczeń dokonuje pomiarów stopy i podudzia w oznaczonych punktach pomiarowych. 

2.

 

Uczniowie ustalają średnią wartość wskaźnika dla kaŜdego pomiaru. 

3.

 

Uczniowie, przy uŜyciu plantografu i stoporysu wykonują ślad i obrys stopy. 

4.

 

Uczniowie ustalają długość stopy w oparciu o pomiar taśmą i obrys stopy. 

5.

 

Uczniowie korzystając z norm i wyników badań ustalają wielkość obuwia. 

Faza V. Sprawdzanie 
1.

 

Uczniowie sprawdzają w grupach poprawność wykonanej pracy. 

2.

 

Uczniowie dyskutują o problemach napotykanych przy realizacji ćwiczenia. 

3.

 

Uczniowie w grupach przedkładają wykonane ćwiczenia do oceny nauczycielowi. 

Faza VI. Analiza końcowa 

Uczniowie  wraz  z  nauczycielem  wskazują,  które  etapy  rozwiązania  zadania  sprawiły  im 

trudności.  Nauczyciel  powinien  podsumować  całe  ćwiczenie,  wskazać  jakie  umiejętności  były 
ć

wiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11

5. ĆWICZENIA

 

 

5.1. Kończyna dolna człowieka 

−−−−

 budowa i czynności ruchu 

 

5.1.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Na  planszy  ilustrującej  schemat  układu  kostnego  kończyny  dolnej  zapisz  nazwy  kości 

i zespołów kości oraz innych charakterystycznych elementów. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy schematu szkieletu kończyny dolnej, 

2)

 

podzielić układ kostny kończyny dolnej na trzy odcinki, 

3)

 

określić nazwy kości i innych elementów typowych dla kończyny dolnej, 

4)

 

zaznaczyć na planszy identyfikowane elementy i zapisać ich nazwy, 

5)

 

dokonać samooceny wykonanej pracy, 

6)

 

zaprezentować wyniki ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

plansza formatu A4 z ilustracją kończyny dolnej człowieka i jej szkieletu, 

−

 

model szkieletu człowieka, 

−

 

przybory piśmiennicze, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 2 
 

Na planszy ilustrującej rzuty stopy wskaŜ miejsca topograficzne i zapisz ich nazwy. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy zamieszczonych rzutów stopy, 

2)

 

określić topografię stopy, 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12

3)

 

zaznaczyć na planszy miejsca topograficzne stopy, 

4)

 

zapisać nazwy zidentyfikowanych miejsc topograficznych stopy, 

5)

 

dokonać samooceny wykonanej pracy, 

6)

 

zaprezentować wyniki ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

plansze ilustrujące rzuty stopy na płaszczyznę, 

−

 

modele stopy, 

−

 

przybory piśmiennicze, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13

5.2. Wybrane zagadnienia z anatomii i fizjologii stopy 
 

5.2.1. Ćwiczenia

 

 
Ćwiczenie 1 
 

Na  planszach  zamieszczono  schematy  wysklepienia  układu  kostnego  stopy  w  kierunku 

podłuŜnym  i  poprzecznym.  Opisz  te  schematy  poprzez  wskazanie  poszczególnych  elementów 
i zapisanie ich nazw. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i  techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy schematów zamieszczonych na planszy, 

2)

 

określić rodzaje sklepień i ich elementy, 

3)

 

wskazać na planszy linie podziału i elementy schematów, 

4)

 

zapisać zidentyfikowane linie podziału i elementy, 

5)

 

dokonać samooceny wykonanej pracy, 

6)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

plansze z ilustracjami schematów wysklepienia układu kostnego stopy, 

−

 

modele układu kostnego stopy, 

−

 

przybory piśmiennicze, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 2 
 

Opisz schemat stawu zamieszczony na planszy. Wymień i scharakteryzuj podstawowe stawy 

kończyny dolnej człowieka. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i  techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy schematu zamieszczonego na planszy, 

2)

 

określić elementy z jakich zbudowany jest staw, 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14

3)

 

wskazać na planszy zidentyfikowane elementy, 

4)

 

zapisać na planszy nazwy wskazanych wcześniej elementów, 

5)

 

wymienić nazwy i scharakteryzować podstawowe stawy kończyny dolnej człowieka, 

6)

 

dokonać samooceny wykonanej pracy, 

7)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

plansze obrazujące schemat stawu, 

−

 

modele stawów, 

−

 

przybory piśmiennicze, 

−

 

papier formatu A4, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 3 
 

Na  planszy  zamieszczono  schematy  ilustrujące  ruchy  stopy  w  stawach:  skokowo- 

-goleniowym i skokowo-piętowym. Określ nazwą te ruchy i krótko je scharakteryzuj. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i  techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy schematu zamieszczonego na planszy, 

2)

 

określić elementy z jakich zbudowany jest staw, 

3)

 

wskazać na planszy zidentyfikowane elementy, 

4)

 

zapisać na planszy nazwy wskazanych wcześniej elementów, 

5)

 

wymienić nazwy i scharakteryzować podstawowe stawy kończyny dolnej człowieka, 

6)

 

dokonać samooceny wykonanej pracy, 

7)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

plansze z ilustracjami schematów obrazujących ruchy stopy w stawach, 

−

 

krótki film ilustrujący ruchy stopy (moŜe być wykonany przez uczniów), 

−

 

przybory piśmiennicze, 

−

 

papier formatu A4, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15

Ćwiczenie 4 
 

Na  planszy  zamieszczono  schematy:  więzadeł  stopy  prawej  od  strony  podeszwowej 

i anatomicznej  budowy  mięśnia  szkieletowego  (kształt  wrzecionowaty).  Zaznacz  elementy 
i zapisz ich nazwy. Scharakteryzuj i opisz funkcję ścięgien i kaletek maziowych. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i  techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy schematów zamieszczonych na planszy, 

2)

 

oznaczyć elementy schematów, 

3)

 

zapisać nazwy zidentyfikowanych na planszy elementów, 

4)

 

dokonać analizy cech charakteryzujących ścięgna i kaletki maziowe, 

5)

 

scharakteryzować słownie budowę i czynności ścięgien i kaletek maziowych, 

6)

 

dokonać samooceny wykonanej pracy, 

7)

 

zaprezentować wyniki ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

plansze ilustrujące schematy więzadeł stopy prawej od strony podeszwowej i anatomicznej 
budowy mięśnia szkieletowego, 

−

 

plansze z opisem ścięgien i kaletek maziowych, 

−

 

przybory piśmiennicze, 

−

 

papier formatu A4, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 5  

Na  planszach  zilustrowano  schematy:  mięśni  stopy  i  przekroju  skóry  okrywającej  stopę. 

Opisz te schematy wskazując charakterystyczne dla nich elementy i ich nazwy, 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i  techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy schematów zamieszczonych na planszy, 

2)

 

określić zidentyfikowane elementy, 

3)

 

zaznaczyć zidentyfikowane elementy na planszy i zapisać ich nazwy, 

4)

 

dokonać samooceny wykonanej pracy, 

5)

 

zaprezentować wyniki ćwiczenia. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

plansze ilustrujące schematy mięśni stopy i przekroju skóry człowieka, 

−

 

materiały piśmiennicze, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 6  

Obejrzeć  plansze  i  przeźrocza  ilustrujące  rozwój  stopy  dziecka  i  wyróŜnić  okresy 

intensywnego rozwoju od początku chodzenia do 9 roku Ŝycia. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

obejrzeć plansze i przezrocza ilustrujące rozwój stopy dziecka, 

2)

 

dokonać analizy zaprezentowanych ilustracji, 

3)

 

określić w przedziałach lat intensywne okresy rozwoju stopy dziecka, 

4)

 

scharakteryzować graficznie i opisowo stopę dziecka rocznego i trzyletniego, 

5)

 

dokonać samooceny wykonanej pracy, 

6)

 

zaprezentować wyniki ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

plansze  i  przezrocza  ilustrujące  rozwój  stopy  dziecka  od  początku  chodzenia  do  9  roku 
Ŝ

ycia, 

−

 

przybory piśmiennicze, 

−

 

papier formatu A4, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17

5.3. Podstawy mechaniki chodu człowieka 
 

5.3.1. Ćwiczenia

 

 
Ćwiczenie 1 
 

Przyjrzyj się jak chodzi twój kolega. Określ typ chodu i wymień cztery, rytmicznie po sobie 

następujące fazy (okresy) chodu. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

sfilmować chód swojego kolegi, 

2)

 

obejrzeć film w grupie i przeprowadzić dyskusję o sposobie i typie chodu kolegi, 

3)

 

dokonać ponownej analizy filmu, 

4)

 

określić typ chodu, 

5)

 

zapisać cztery, rytmicznie po sobie następujące fazy (okresy) chodu, 

6)

 

zaprezentować film i wnioski wynikające z jego oceny. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

kamera, 

−

 

telewizor do odtwarzania filmu, 

−

 

przybory piśmiennicze, 

−

 

papier formatu A4, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenia 2 
 

Na planszy zilustrowano schematy róŜnych rodzajów chodu. Porównaj schematy z róŜnymi 

technikami chodu obejrzanymi na filmie. Opisz ich nazwy i podaj krótką charakterystykę. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i  techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy zamieszczonych schematów, 

2)

 

obejrzeć film ilustrujący róŜne techniki chodu, 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18

3)

 

określić nazwy rodzajów chodu, 

4)

 

scharakteryzować i opisać technikę poszczególnych rodzajów chodu, 

5)

 

dokonać samooceny wykonanej pracy, 

6)

 

zaprezentować wyniki ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

plansze ilustrujące schematy róŜnych rodzajów chodu, 

−

 

film ilustrujący róŜne techniki chodu, 

−

 

przybory piśmiennicze, 

−

 

papier formatu A4, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19

5.4.  Wady i zniekształcenia stóp powodowane wadliwą konstrukcją 

obuwia 

 

5.4.1. Ćwiczenia

 

 
Ćwiczenie 1 
 

Na  planszy  zilustrowano  schematy  stóp  z  wadami  wrodzonymi.  Rozpoznaj  je  i  krótko 

scharakteryzuj. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy ilustracji zamieszczonych na planszy, 

2)

 

rozpoznać wady i określić ich nazwy, 

3)

 

scharakteryzować zidentyfikowane wady wrodzone stóp, 

4)

 

zaprezentować wyniki ćwiczenia w grupie i podjąć dyskusję o wadach wrodzonych. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

plansze ze schematami ilustrującymi wady wrodzone stóp, 

−

 

materiały piśmiennicze, 

−

 

papier formatu A4, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenia 2 
 

Na  planszy  zilustrowano  schematy  stóp  z  wadami  nabytymi.  Zapisz  nazwy 

zidentyfikowanych wad i wskaŜ przyczyny ich powstawania. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy schematów zilustrowanych na planszy, 

2)

 

rozpoznać wady i określić ich nazwy, 

3)

 

wskazać przyczyny powstawania zidentyfikowanych wad, 

4)

 

scharakteryzować zidentyfikowane wady, 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20

5)

 

zaprezentować w grupie wyniki ćwiczenia i podjąć dyskusję o przyczynach i skutkach wad 
nabytych. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

plansze ze schematami ilustrującymi wady nabyte stóp, 

−

 

materiały piśmiennicze, 

−

 

papier formatu A4, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21

5.5. Pomiary antropometryczne kończyny dolnej 
 

5.5.1. Ćwiczenia

 

 
Ćwiczenie 1 
 

Dokonaj pomiaru stopy i podudzia swojego kolegi, przy uŜyciu taśmy obuwniczej. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i  techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy stosowanych technik pomiarów przy uŜyciu taśmy obuwniczej, 

2)

 

wytypować osobę, dla której będą dokonywane pomiary, 

3)

 

określić punkty pomiarowe stopy i podudzia, 

4)

 

dokonać pomiarów stopy i podudzia w wyznaczonych punktach i zapisać wynik pomiaru, 

5)

 

zweryfikować dokonane pomiary i ustalić ich wartość, 

6)

 

zaprezentować wyniki pomiarów. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

taśma obuwnicza do pomiaru stóp i podudzia, 

−

 

plansza poglądowa ilustrująca rozmieszczenie punktów pomiarowych stopy i podudzia, 

−

 

przybory piśmiennicze, 

−

 

papier formatu A4, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 2 
 

Dokonaj  odbicia  śladu  stopy  kolegi  i  jej  obrysu.  Zmierz  długość  stopy  na  podstawie 

sporządzonego obrysu i przy uŜyciu taśmy obuwniczej. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy stosowanych technik pomiaru stopy, 

2)

 

dobrać narzędzia i aparaty do pomiaru, 

3)

 

sporządzić odbitkę śladu stopy przy uŜyciu plantografu, 

4)

 

dokonać obrysu śladu stopy przy uŜyciu stoporysu, 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22

5)

 

wyznaczyć najbardziej wysunięte punkty w czubku i pięcie obrysu, 

6)

 

wyznaczyć oś podłuŜną stopy na jej obrysie, 

7)

 

przenieść w linii prostopadłej wyznaczone punkty na oś stopy, 

8)

 

zmierzyć i zapisać długość stopy, 

9)

 

zmierzyć długość stopy przy uŜyciu taśmy obuwniczej, 

10)

 

porównać wyniki pomiarów, 

11)

 

zaprezentować wykonaną pracę. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

plansze ilustrujące róŜne techniki pomiaru stóp, 

−

 

plantograf, 

−

 

stoporys, 

−

 

taśma obuwnicza, 

−

 

linia z podziałką milimetrową długości 30 cm, 

−

 

przybory piśmiennicze, 

−

 

papier formatu A4 i A3, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 
 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Stosowanie zasad projektowania 
i konstruowania obuwia”  
 

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

−−−−

 

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 są z poziomu podstawowego, 

−−−−

 

zadania

 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za  kaŜdą  prawidłową  odpowiedź  uczeń  otrzymuje  1  punkt.  Za  złą  odpowiedź  lub  jej  brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

-

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,  

-

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego, 

-

 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

-

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  5  z  poziomu 
ponadpodstawowego, 

 
Klucz odpowiedzi: 1. a , 2. c , 3. b , 4. b , 5. a , 6. d , 7. a , 8. c , 9. b , 10. d , 11. a , 

12. c , 13. b , 14. d , 15. a , 16. c , 17. b , 18. d , 19. c , 20. b  

 
Plan testu  

 

Nr 

zadania 

Cel operacyjny 

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1. 

Wyliczyć w kolejności odcinki kończyny dolnej 
człowieka 

A 

P 

a 

2. 

RozróŜnić kości stopy 

B 

P 

c 

3. 

Rozpoznać miejsca usytuowania kości w szkielecie 
kończyny dolnej 

A 

P 

b 

4. 

Opisać podział topograficzny stopy w układzie 
podłuŜnym 

B 

P 

b 

5. 

Zdefiniować część topograficzną stopy w układzie 
podłuŜnym 

A 

P 

a 

6. 

Opisać topografię powierzchni stopy 

B 

P 

d 

7. 

RozróŜnić strony boczne stopy 

B 

P 

a 

8. 

Nazwać najmniejsze kości stopy 

A 

P 

c 

9. 

Opisać wysklepienie stopy noworodka 

B 

P 

b 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24

10. 

Określić w przybliŜeniu ilość gruczołów potowych 
od strony podeszwowej stopy 

B 

P 

d 

11. 

RozróŜnić  tętnice  w  układzie  tętniczym  kończyny 
dolnej 

B 

P 

a 

12. 

Opisać budowę kaletek maziowych 

B 

P 

c 

13. 

Opisać przeznaczenie stoporysu 

B 

P 

b 

14. 

Określić punkt pomiarowy obwodu łydki 

B 

P 

d 

15. 

Ustalić połoŜenie stawu skokowo-goleniowego 

C 

PP 

a 

16. 

Ustalić połoŜenie kości podudzia 

C 

PP 

c 

17. 

Obliczyć ilość kości w poszczególnych odcinkach 
szkieletu stopy 

C 

PP 

b 

18. 

Wyjaśnić czym zajmuje się fizjologia stopy 

C 

PP 

d 

19. 

Rozpoznać więzadło strony podeszwowej stopy 

D 

PP 

c 

20. 

Wyjaśnić przyczyny koślawości palucha 

C 

PP 

b 

 

Przebieg testowania 

 

Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  co  najmniej  jednotygodniowym 
wyprzedzeniem. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie 
będą w teście. 

5.

 

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 

6.

 

Zapewnij uczniom moŜliwość samodzielnej pracy. 

7.

 

Rozdaj  uczniom zestawy  zadań  testowych  i  karty  odpowiedzi,  podaj  czas przeznaczony  na 
udzielanie odpowiedzi. 

8.

 

Postaraj  się  stworzyć  odpowiednią  atmosferę  podczas  przeprowadzania  pomiaru 
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich moŜliwości). 

9.

 

Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliŜającym się czasie 
zakończenia udzielania odpowiedzi. 

10.

 

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 

11.

 

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 

12.

 

Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które sprawiły 
uczniom największe trudności. 

13.

 

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 

14.

 

Opracuj  wnioski  do  dalszego  postępowania,  mającego  na  celu  uniknięcie  niepowodzeń 
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 
Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test zawiera 20 zadań o róŜnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru. 

5.

 

Za kaŜdą poprawną odpowiedź moŜesz uzyskać 1 punkt. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25

6.

 

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla kaŜdego zadania podane są 
cztery  moŜliwe  odpowiedzi:  a,  b,  c,  d.  Tylko  jedna  odpowiedź  jest  poprawna;  wybierz  ją 
i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X. 

7.

 

Staraj  się  wyraźnie  zaznaczać  odpowiedzi.  JeŜeli  się  pomylisz  i  błędnie  zaznaczysz 
odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uwaŜasz za poprawną. 

8.

 

Test  składa  się  z  dwóch  części.  Część  I  zawiera  zadania  z  poziomu  podstawowego, 
natomiast w  części II są zadania z poziomu ponadpodstawowego i te mogą przysporzyć Ci 
trudności, gdyŜ są one na poziomie wyŜszym niŜ pozostałe (dotyczy to pytań o numerach od 
15 do 20 ). 

9.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

10.

 

Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  sprawiało  Ci  trudność,  wtedy  odłóŜ  rozwiązanie 
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. 

11.

 

Po  rozwiązaniu  testu  sprawdź  czy  zaznaczyłeś  wszystkie  odpowiedzi  na  KARCIE 
ODPOWIEDZI. 

12.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.  

 
Materiały dla ucznia:

 

−

 

instrukcja, 

−

 

zestaw zadań testowych, 

−

 

karta odpowiedzi. 

 
 
 
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH  

 

1.

 

Kończyna dolna człowieka dzieli się na trzy kolejno po sobie następujące odcinki 
a)

 

udo, podudzie, stopa. 

b)

 

stopa, udo, podudzie. 

c)

 

podudzie, stopa, udo. 

d)

 

udo, stopa, podudzie. 

 
2.

 

Stopa  składa  się  z  następujących  po  sobie  zespołów  kości,  licząc  od  pięty  w  kierunku  
palców 
a)

 

kości klinowatych, kości śródstopia, kości palców. 

b)

 

kości tyłostopia, kości klinowatych, kości palców. 

c)

 

kości stępu, kości śródstopia, kości palców. 

d)

 

kości stępu, kości przodostopia, kości paliczkowych. 

 

3.

 

Kość łódkowata zaliczana jest do zespołu kości 
a)

 

podudzia. 

b)

 

stępu. 

c)

 

ś

ródstopia. 

d)

 

palców. 

 
4.

 

Stopa w kierunku podłuŜnym dzieli się na kolejne odcinki topograficzne 
a)

 

czubek, palce, śródstopie, pięta. 

b)

 

pięta, śródstopie, przodostopie, palce. 

c)

 

pięta, przodostopie, śródstopie, czubek. 

d)

 

tylna, środkowa, przedstopie, nosek. 

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26

5.

 

Ś

ródstopie to część topograficzna stopy obejmująca 

a)

 

tylne poprzeczne sklepienie stopy. 

b)

 

część pięty i śródstopia. 

c)

 

przednie poprzeczne sklepienie stopy. 

d)

 

kości śródstopia. 

 
6.

 

Powierzchnia stopy w układzie topograficznym dzieli się na następujące strony: 
a)

 

górną, dolną, boczną. 

b)

 

przednią, tylną, podeszwową. 

c)

 

górną, środkową, boczną, podeszwową. 

d)

 

przyśrodkową, zewnętrzną, podeszwową, grzbietową. 

 
7.

 

W podziale topograficznym stopy wyróŜniamy między innymi dwie strony boczne. Jedna 
z nich to strona przyśrodkowa, którą stanowi bok stopy obejmujący 
a)

 

kostkę wewnętrzną i nasadę duŜego palca. 

b)

 

kostkę zewnętrzną i nasadę małego palca. 

c)

 

trzy kości śródstopia I, II, III. 

d)

 

dwie kości śródstopia IV, V. 

 
8.

 

Do najmniejszych kości stopy zaliczamy 
a)

 

kości klinowate. 

b)

 

kości palców. 

c)

 

trzeszczki. 

d)

 

kość łódkowatą. 

 
9.

 

Stopa noworodka 
a)

 

posiada trzy łuki podłuŜne. 

b)

 

jest zupełnie płaska. 

c)

 

jest lekko wysklepiona w układzie poprzecznym. 

d)

 

posiada 1 łuk poprzeczny i 1 łuk boczny. 

 
10.

 

Ilość  gruczołów  potowych  od  strony  podeszwowej  stopy  przypadających  na  1  cm

2

 

powierzchni skóry wynosi około 
a)

 

400–700. 

b)

 

100–300. 

c)

 

150–200. 

d)

 

300–500. 

 

11.

 

Sieć tętnicza stopy bierze swój początek od tętnicy 
a)

 

piszczelowej przedniej i piszczelowej tylnej. 

b)

 

piszczelowej przedniej. 

c)

 

piszczelowej tylnej. 

d)

 

kolanowej. 

 
12.

 

Kaletki maziowe mają charakter poduszeczek i są zbudowane z dwóch warstw: maziowej  
(wewnętrznej) i zewnętrznej warstwy 
a)

 

zrogowaciałej. 

b)

 

gąbczastej chropowatej. 

c)

 

włóknistej. 

d)

 

gąbczastej luźnej. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27

13.

 

Stoporys to prosty przyrząd stosowany do 
a)

 

sporządzania śladu (odbitki) stopy. 

b)

 

wykreślania obwodu stopy na płaszczyźnie. 

c)

 

wyznaczania filarów stopy. 

d)

 

wyznaczanie osi podłuŜnej stopy. 

 

14.

 

Obwód przez łydkę mierzy się 
a)

 

tuŜ pod kolanem. 

b)

 

w zaleŜności od wysokości cholewy. 

c)

 

w połowie wysokości podudzia. 

d)

 

w najgrubszej części podudzia. 

 

15.

 

Staw skokowo-goleniowy jest to miejsce połączenia kości 
a)

 

skokowej stopy z kośćmi podudzia. 

b)

 

piętowej stopy z kością strzałkową. 

c)

 

skokowej z kością udową. 

d)

 

piętowej z kością piszczelową. 

 

16.

 

Kości podudzia umieszczone są między stawami 
a)

 

kolanowym i stawem Choparta. 

b)

 

skokowo-goleniowym i stawem Choparta. 

c)

 

skokowo-goleniowym i kolanowym. 

d)

 

biodrowym i kolanowym. 

 

17.

 

Układ  kostny  składa  się  z  wielu  kości.  Ich  ilość  w  kolejnych  odcinkach  (stępu,  śródstopia, 
palców) wynosi 
a)

 

5, 8, 14. 

b)

 

7, 5, 16. 

c)

 

7, 5, 14. 

d)

 

8, 5, 15. 

 

18.

 

Fizjologia stopy to nauka opisująca 
a)

 

stan zdrowotny stopy. 

b)

 

zachowanie stopy podczas obciąŜenia. 

c)

 

stan układu kostnego stopy. 

d)

 

funkcje stopy. 

 
19.

 

Na rysunku zamieszczono schemat więzadła prawej stopy od  
strony podeszwowej.Więzadło oznaczone liczbą 1 to więzadło 
a)

 

podeszwowe krótkie. 

b)

 

wzmacniające torebkę stawową 

c)

 

podeszwowe długie. 

d)

 

piętowo-łódkowo-podeszwowe. 

 
 

20.

 

Koślawość  palucha  występuje  najczęściej  w  stopie  koślawo-płaskiej  lub  poprzecznie 
płaskiej i jest najczęściej wynikiem 
a) obniŜenia wytrzymałości mięśni. 
b) obniŜonej sprawności układu mięśniowo-więzadłowego. 
c) deformacji kości palców. 
d) deformacji układu kostnego stopy. 

Rys. do zadania 19 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 

 
Stosowanie zasad projektowania i konstruowania obuwia 
 

 Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

1. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

2. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

3. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

4. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

5. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

6. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

7. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

8. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

9. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

10. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

11. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

12. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

13. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

14. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

15. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

16. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

17. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

18. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

19. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

20. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

Razem:   

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29

TEST 2 

 

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Stosowanie zasad projektowania 
i konstruowania obuwia” 

 
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

−−−−

 

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 są z poziomu podstawowego, 

−−−−

 

zadania 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za  kaŜdą  prawidłową  odpowiedź  uczeń  otrzymuje  1  punkt.  Za  złą  odpowiedź  lub  jej  brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

-

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,  

-

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego, 

-

 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

-

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  5  z  poziomu 
ponadpodstawowego, 

 
Klucz odpowiedzi:

 

1. d , 2. d , 3. c , 4. a , 5. b , 6. c , 7. d , 8. b , 9. a , 10. c , 11. b , 

12. c , 13. a , 14. d , 15. c , 16. a , 17. b , 18. d , 19. c , 20. a  

 
Plan testu 

 

Nr 

zadania 

Cel operacyjny 

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

 

Poprawna 

odpowiedź 

1. 

Wyliczyć w kolejności odcinki ciała ludzkiego 

A 

P 

d 

2. 

RozróŜnić kości podudzia 

B 

P 

d 

3. 

Określić ilość kości usytuowanych w części 
palcowej stopy 

B 

P 

c 

4. 

Zdefiniować stronę grzbietową stopy 

A 

P 

a 

5. 

Opisać stronę zewnętrzną stopy 

B 

P 

b 

6. 

Rozpoznać kości stopy w zaleŜności od ich 
wielkości 

A 

P 

c 

7. 

Wskazać miejsce usytuowania kości zwanych 
trzeszczkami 

B 

P 

d 

8. 

Wymienić nazwy konstrukcji przestrzennych 
utworzonych przez kości stopy 

A 

P 

b 

9. 

Wyodrębnić okresy intensywnego rozwoju stopy 
dziecka 

B 

P 

a 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

30

10. 

Określić podstawowe czynności mięśni 

B 

P 

c 

11. 

Określić średnią wartość pH powierzchni skóry 

A 

P 

b 

12. 

Określić  rodzaj  tkanki,  z  której  zbudowane  są 
ś

cięgna 

B 

P 

c 

13. 

Opisać przeznaczenie pantografu 

B 

P 

a 

14. 

Wyjaśnić czym zajmuje się anatomia 

B 

P 

d 

15. 

Ustalić połoŜenie stawu biodrowego 

C 

PP 

c 

16. 

Ustalić połoŜenie kości udowej 

C 

PP 

a 

17. 

Określić punkty pomiarowe przedstopia I 

C 

PP 

b 

18. 

Przeanalizować konstrukcję sklepienia 
poprzecznego 

D 

PP 

d 

19. 

Rozpoznać mięsień stopy 

D 

PP 

c 

20. 

Zidentyfikować prawidłowy rodzaj chodu 

D 

PP 

a 

 
 
Przebieg testowania 
 

Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  co  najmniej  jednotygodniowym 
wyprzedzeniem. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie 
będą w teście. 

5.

 

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 

6.

 

Zapewnij uczniom moŜliwość samodzielnej pracy. 

7.

 

Rozdaj  uczniom zestawy  zadań  testowych  i  karty  odpowiedzi,  podaj  czas przeznaczony  na 
udzielanie odpowiedzi. 

8.

 

Postaraj  się  stworzyć  odpowiednią  atmosferę  podczas  przeprowadzania  pomiaru 
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich moŜliwości). 

9.

 

Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliŜającym się czasie 
zakończenia udzielania odpowiedzi. 

10.

 

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 

11.

 

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 

12.

 

Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które sprawiły 
uczniom największe trudności. 

13.

 

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 

14.

 

Opracuj  wnioski  do  dalszego  postępowania,  mającego  na  celu  uniknięcie  niepowodzeń 
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

31

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test zawiera 20 zadań o róŜnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru. 

5.

 

Za kaŜdą poprawną odpowiedź moŜesz uzyskać 1 punkt. 

6.

 

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla kaŜdego zadania podane są 
cztery  moŜliwe  odpowiedzi:  a,  b,  c,  d.  Tylko  jedna  odpowiedź  jest  poprawna;  wybierz  ją 
i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X. 

7.

 

Staraj  się  wyraźnie  zaznaczać  odpowiedzi.  JeŜeli  się  pomylisz  i  błędnie  zaznaczysz 
odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uwaŜasz za poprawną. 

8.

 

Test  składa  się  z  dwóch  części.  Część  I  zawiera  zadania  z  poziomu  podstawowego, 
natomiast w  części II są zadania z poziomu ponadpodstawowego i te mogą przysporzyć Ci 
trudności, gdyŜ są one na poziomie wyŜszym niŜ pozostałe (dotyczy to zadań o numerach od 
15 do 20 ). 

9.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

10.

 

Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  sprawiało  Ci  trudność,  wtedy  odłóŜ  rozwiązanie 
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. 

11.

 

Po  rozwiązaniu  testu  sprawdź  czy  zaznaczyłeś  wszystkie  odpowiedzi  w  KARCIE 
ODPOWIEDZI. 

12.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.  

 
Materiały dla ucznia:

 

−−−−

 

instrukcja, 

−−−−

 

zestaw zadań testowych, 

−−−−

 

karta odpowiedzi. 

 
 
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 
 
1. 

 

Ciało ludzkie dzieli się na pięć głównych po sobie następujących odcinków 
a)

 

głowa, tułów, szyja, kończyny górne, kończyny dolne. 

b)

 

głowa, szyja, tułów, kończyny dolne, kończyny górne. 

c)

 

kończyny dolne, tułów, szyja, kończyny górne, głowa. 

d)

 

głowa, szyja, tułów, kończyny górne, kończyny dolne. 

 

2. 

 

Podudzie zbudowane jest z kości 
a)

 

udowej i piszczelowej. 

b)

 

udowej i strzałkowej. 

c)

 

sześciennej i łódkowatej. 

d)

 

piszczelowej i strzałkowej. 

 

3. 

 

W przedniej części szkieletu stopy zwanej kośćmi palców jest usytuowanych 
a)

 

15 kości. 

b)

 

14 kości. 

c)

 

16 kości. 

d)

 

18 kości. 

 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

32

4. 

 

Strona grzbietowa stopy stanowi jej górną płaszczyznę sięgającą 
a)

 

od zakończenia palców do punktu przegubu stopy. 

b)

 

od czubka do nasady kości śródstopia. 

c)

 

od punktu przegubu stopy do wierzchołka drugiej kości klinowatej. 

d)

 

od nasady palców do punktu przegubu stopy. 

 
5. 

 

Strona zewnętrzna stopy to jej bok obejmujący 
a)

 

dwie kości śródstopia IV i V. 

b)

 

kostkę zewnętrzną i nasadę małego palca. 

c)

 

kostkę zewnętrzną i nasadę duŜego palca. 

d)

 

dwie kości klinowate i nasadę małego palca. 

 
6. 

 

Największą kością stopy jest kość 
a)

 

ś

ródstopia. 

b)

 

sześcienna. 

c)

 

piętowa. 

d)

 

skokowa. 

 
7. 

 

Dwie kostki zwane trzeszczkami usytuowane są w 
a)

 

kolanie 

b)

 

stawie biodrowym. 

c)

 

okolicy stawu skokowo-goleniowego. 

d)

 

okolicy stawu łączącego I kość śródstopia z I kością palucha. 

 
8. 

 

Kości stopy tworzą charakterystyczne łuki zwane 
a)

 

sklepieniem podłuŜnym składającym się z trzech kości śródstopia. 

b)

 

sklepieniem podłuŜnym i sklepieniem poprzecznym stopy. 

c)

 

zwieńczeniem kości stopy. 

d)

 

konstrukcją stopy. 

 
9. 

 

W rozwoju stopy dziecka moŜna wyodrębnić trzy okresy intensywnego rozwoju 
a)

 

1 – od rozpoczęcia chodzenia do 3 lat,  2 – do 5 roku Ŝycia,  3 – od 7 do 9 roku. 

b)

 

1 – od 6 miesięcy do 2 lat, 2 – do 4 roku, 3 – od 9 do 11 roku Ŝycia. 

c)

 

1 – od 3 miesięcy do 3 lat, 2 – do 5 roku, 3 – od 7 do 9 roku Ŝycia. 

d)

 

1 – od 1 roku do 4 lat,  2 – od 5 do 7 roku, 3 – od 8 do 10 roku Ŝycia. 

 
10. 

 

Cechą charakterystyczną mięśni jest ich zdolność do 
a)

 

amortyzacji wstrząsów. 

b)

 

ochrony tkanki kostnej. 

c)

 

kurczenia się i rozkurczania. 

d)

 

pochłaniania szkodliwych substancji gromadzonych wewnątrz organizmu. 

 
11.

 

Ś

rednia  wartość  pH  powierzchni  skóry  człowieka  uwzględniając  róŜne  miejsca 

topograficzne, stan zdrowia, wiek i płeć osobnika waha się w granicach 
a)

 

2,4–3,2. 

b)

 

3,2–5,6. 

c)

 

2,8–4,6. 

d)

 

4,6–5,8. 

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

33

12.

 

Ś

cięgna podobnie jak więzadła są zbudowane z tkanki 

a)

 

włóknistej miękkiej. 

b)

 

gąbczastej twardej. 

c)

 

włóknistej zbitej. 

d)

 

gąbczastej luźnej. 

 
13.

 

Plantograf to przyrząd do sporządzania 
a)

 

odbitki śladu stopy. 

b)

 

obrysu stopy. 

c)

 

linii podziału poprzecznego stopy. 

d)

 

wykresu osi podłuŜnej stopy. 

 

14.

 

Anatomia stopy to nauka opisująca 
a)

 

budowę i funkcję stopy. 

b)

 

budowę stopy. 

c)

 

funkcje stopy. 

d)

 

stan zdrowotny stopy. 

 

15.

 

Staw biodrowy jest to miejsce połączenia kości 
a)

 

miednicznej z piszczelową. 

b)

 

udowej ze strzałkową. 

c)

 

udowej z miedniczną. 

d)

 

udowej z kośćmi podudzia. 

 
16.

 

Kość udowa jest usytuowana między stawem 
a)

 

biodrowym i kolanowym. 

b)

 

skokowo-goleniowym i biodrowym. 

c)

 

kolanowym i skokowym. 

d)

 

Choparta i biodrowym. 

 
17.

 

Obwód przedstopia I mierzy się w punktach wyznaczonych przez połoŜenie 
a)

 

główek IV i V kości śródstopia. 

b)

 

wystającej części II kości klinowej i guza V kości śródstopia. 

c)

 

guza V kości śródstopia i I kości klinowatej. 

d)

 

główek I i V kości śródstopia. 

 
18.

 

Sklepienie poprzeczne jest utworzone przez 
a)

 

jeden masywny łuk. 

b)

 

dwa łuki. 

c)

 

pięć łuków. 

d)

 

trzy łuki. 

 

19.

 

Na  rysunku  obok  zamieszczono  schemat  ilustrujący  mięśnie  stopy.  Mięsień  oznaczony 
liczbą 2 to   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a)

 

zginacz palca. 

b)

 

prostownik długi palucha. 

c)

 

prostownik krótki palucha. 

d)

 

prostownik palców. 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

34

20.

 

Za 

prawidłowy 

moŜna 

uznać 

chód 

przedstawiony na schemacie  oznaczonym 
a)

 

literami a i b. 

b)

 

literami b i d.

 

 

c)

 

literą e. 

d)

 

literą d. 

 

 
 
 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

35

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 
 

Stosowanie zasad projektowania i konstruowania obuwia 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

1. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

2. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

3. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

4. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

5. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

6. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

7. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

8. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

9. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

10. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

11. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

12. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

13. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

14. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

15. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

16. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

17. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

18. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

19. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

20. 

 

 

a 

b 

c 

d 

 

Razem:   

 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

36

7. LITERATURA 
 

1.

 

Bochenek A.,Reicher M.: Anatomia człowieka. T. I 

÷

 VII. PZWL, Warszawa 1968 

2.

 

Budil V.: Modelowanie obuwia. WPLiS, Warszawa 1965 

3.

 

Christ J. W.: Technologia obuwia. WSiP, Warszawa 1986 

4.

 

Grabkowski  M.:  Obuwnictwo.  Podręcznik  dla  zasadniczej  szkoły  zawodowej.  WSiP, 
Warszawa 1992 

5.

 

Grabkowski M.: Technika wytwarzania obuwia tom I. Politechnika Radomska, Radom 2000 

6.

 

Grabkowski  M.,  Olszewski  A.,  Kościów  S.:  Projektowanie  obuwia.  WyŜsza  Szkoła 
InŜynierska w Radomiu, Radom 1982 

7.

 

Liszka R., Rerutkiewicz J., Uliasz H.: Cholewkarstwo. WSiP, Warszawa 1990 

8.

 

Zasady prawidłowej konstrukcji kopyt i obuwia. Praca zbiorowa. WNT, Warszawa 1976 

9.

 

Ziajka T.: Modelowanie obuwia – poradnik projektanta i konstruktora. CLPO, Kraków 1994 

 
Czasopisma fachowe 
Przegląd Skórzany (wydania archiwalne), 
Ś

wiat Butów (wydania archiwalne i bieŜące). 

 
Literatura metodyczna 
1. 

 

Dretkiewicz-Więch  J.:  ABC  nauczyciela  przedmiotów  zawodowych.  Operacyjne  cele 
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994 

2. 

 

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2000