background image

1.Na podstawie określonego stanowiska pracy sprzątaczki określić 

 

Zagrożenia oraz zaproponować metody eliminowanie oraz ograniczania 
zagrożeń w procesie jego pracy. 
 

 

        Sprzątaczka czasami musi się nieźle naparowad, aby udało się doprowadzid do porządku 
odpowiednie powierzchnie. Zazwyczaj praca sprzątaczki nie jest ciężka, jednak nie zawsze ponieważ 
sprzątanie czyli porządkowanie pomieszczeo i powierzchni otwartych potrafi byd monotonne i 
oczywiście pracochłonne. Sprzątaczka wie jaka jest jej rola i za co ma płacone, a więc nie można sobie 
pozwolid na niedokładne wykonywanie swojej pracy, ponieważ będzie to bardzo widoczne, a wszelkie 
formy niedoskonałości będą oczywiście nie pozytywnie odbierane. Poza tym jeżeli niekompetencja 
będzie się powtarzała to najczęściej taka osoba straci pracę, ponieważ nikt nie ma zamiaru 
utrzymywad osoby, która nie potrafi wykonywad poleconych jej zajęd. Sprzątanie ma również swoje 
granice, czyli nie można wymagad od danej osoby niemożliwego, trzeba przestrzegad odpowiednich 
przepisów BHP i praw pracownika. 
       Zajmę się teraz określeniem zagrożeo na jakie jest narażona sprzątaczka w miejscu pracy. 
 
 
 
 

                         Zagrożenia

 

Metody ograniczania i eliminowania

 

 
-   Upadek, poślizgnięcie i 
Przewrócenie 

 

 
Równe posadzki, oznakowanie różnic 
poziomów, oświetlenie klatek schodowych 

 

 
-  Potknięcie i upadek na tym samym 
poziomie

 

 
Utrzymanie porządku, odpowiednie obuwie, 
wzmożona uwaga , równa powierzchnia 

 

 
-  Upadek na niższym poziomie

 

 
Drabina w dobrym stanie, szkolenie 
stanowiskowe , badania lekarskie 

 

 
- Potrącenie, przygniecenie

 

 
Wzmożona uwaga 

 

 
-  Uderzenie o nieruchome przedmioty 

 

 
Wzmożona uwaga

 

 
-  Uderzenie, przygniecenie przez spadające 
przedmioty

 

 
Utrzymanie porządku przez pracowników, 
wzmożona uwaga , drogi komunikacyjne- 
oznakowane, wolne; oświetlenie  

 

 
-  Przeciążenie układu ruchu

 

 
Szkolenia dotyczące zasad transportu 
ręcznego, środki ułatwiające mycie podłóg

 

background image

 
-  Zagrożenie pożarowe

 

 
Szkolenie pracowników w zakresie 
bezpieczeostwa pożarowego, oznakowanie 
dróg ewakuacyjnych 

 

 
-  Porażenia prądem

 

 
Systematyczna kontrola stanu instalacji 
elektrycznej, nieużywanie wilgotnych ścierek 
do 
czyszczenia urządzeo będących 
lub mogących byd pod napięciem 
(komputery, gniazda wtykowe, 
wyłączniki oświetleniowe itp.) 
 

 

 
-  Kontakt z substancjami trującymi 

 

 
Szkolenia 

 

 
-  Kontakt z substancjami alergizującymi  

 

 
Środki ochrony indywidualnej, zachowanie 
procedur dotyczących pakowania, 
oznakowania i używania substancji, 
prawidłowe wyposażenie 
apteczki pierwszej pomocy 

 

 
-  Kontakt z substancjami parzącymi

 

 
Środki ochrony indywidualnej 

 

 
-  Kontakt z gruźlicą

 

 
Szczepienia, badania profilaktyczne 

 

 
- Bakterie

 

 
Zachowanie higieny, stosowanie środków 
ochrony indywidualnej 

 

 
-  Pasożyty

 

 
 Przestrzeganie przyjętych procedur, 
czyszczenie pomieszczenia w ten sposób, 
by nie powodowad nadmiernego 
roznoszenia się kurzu 

 

 
- Grzyby

 

 
Przestrzeganie zasad higieny, stosowanie 
środków ochrony indywidualnej 

 

 

 

background image

- Wymuszony kontakt z wodą

 

Środki ochrony indywidualnej, badania 
lekarskie 

 

 
- Zmienne warunki atmosferyczne 
 

 

 
Odpowiednie ubranie, dbanie o to, by w 
czasie pracy nie tworzyd przeciągów

 

 
- Hałas

 

 
Zmiana wykonywanych zajęd 
 

 

 
-  Skaleczenia

 

 
Wzmożona uwaga, środki ochrony 
indywidualnej, okresowa zmiana rodzaju 
wykonywanych zajęd, dobry stan środków 
pracy(narzędzia, urządzenia) 

 

 

 
-   Stres 

 

 
przestrzeganie norm dotyczących czasu 
pracy, dostosowanie wymagao do 
możliwości 
psychofizycznych pracownika

 

 
- Poparzenie

 

 
Karta charakterystyki substancji 
niebezpiecznych, środki ochrony 
indywidualnej, oznakowanie

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
     Bibliografia: 
 
-  Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r.  
w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeostwa i higieny pracy 
 (Dz. U. 2003 nr 169 poz. 1650). 
 
-   Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 r.  
w wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet  

background image

ze zmianami (Dz. U. 2002 nr 127 poz. 1092).  
 
-  Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r. 
 w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania 
 (Dz. U. 2004 nr 265 poz. 2644) 

 
2. Szkolenie wstępne BHP dla lakiernika.

 

 

Program szkolenia wstępnego ogólnego dla lakiernika 
 

 

Lp.

 

Temat szkolenia

*)

 

Liczba 

minuty

 

1

 

2

 

3

 

1

 

Istota bezpieczeostwa i higieny pracy

 

Definicja istoty bezpieczeostwa:

 

Pojęcie bezpieczeostwa i higieny pracy można zdefiniowad jako ogół środków 
technicznych , organizacyjnych i edukacyjnych (kształtowania sposobu zachowao ) 
służących do zapewnienia akceptowalnych społecznie (zgodnie z prawem ) warunków 
pracy poprzez eliminację lub minimalizację zagrożeo życia lub zdrowia osób 
wykonujących tę pracę . Istotą bezpieczeostwa i higieny pracy, mówiąc najprościej jest , 
zapobieganie wypadkom i chorobom związanym z pracą , czyli działanie idące w kierunku 
zapewnienia takich warunków pracy , abyśmy każdego dnia wracali z pracy cali i zdrowi , 
a jeżeli już zmęczeni , to w taki stopniu , aby regeneracja sił mogła nastąpid w okresie 
przebywania poza pracą ( w czasie wolnym w ciągu doby , podczas weekendu , czy na 
urlopie ) . 

 

 

2 minuty

 

2

 

Zakres  obowiązków  i  uprawnieo  pracodawcy,  pracowników  oraz  poszczególnych 
komórek  organizacyjnych  zakładu  pracy  i  organizacji  społecznych  w  zakresie 
bezpieczeostwa i higieny pracy

 

Obowiązki Pracodawcy: 

 

● zaznajomid pracowników podejmujących pracę z :

 

- zakresem ich obowiązków , 

 

- sposobem wykonania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz

 

- ich podstawowymi uprawnieniami , 

 

● ocenid ryzyko zawodowe , jakie występuje na poszczególnych stanowiskach pracy i 
poinformowad pracowników o tym ryzyku i zasadach ochrony przed zagrożeniami , 

 

● przeprowadzid na swój koszt badania i pomiary czynników szkodliwych zdrowia , a ich 
wyniki udostępnid pracownikom , 

 

● zapewnid na swój koszt i w miarę możliwości w godzinach pracy profilaktyczne badania 
lekarskie pracowników ,  

 

 

● zapewnid na swój koszt i w godzinach pracy szkolenia w zakresie bezpieczeostwa i 
higieny pracy, w trakcie którego powinien zaznajomid pracowników z przepisami i 
zasadami bhp dotyczącymi ich stanowisk i prac , 

 

● wydawad stosowne instrukcje stanowiskowe , 

 

● wyposażyd pracowników w środki ochrony indywidualnej (oznakowane znakiem CE) 
oraz odzież i obuwie robocze , a także dbad o ich właściwości użytkowe , 

 

● zapewnid osobom poszkodowanym w wypadkach udzielenie I pomocy przed lekarskiej 
oraz ustalid okoliczności i przyczyny wypadku (sporządzid protokół powypadkowy) ,

 

● konsultowad z pracownikami lub ich przedstawicielami wszystkie działania związane z 
bezpieczeostwem i higieną pracy ,

 

18 minut

 

background image

● wyposażyd stanowiska pracy w urządzenia techniczne (narzędzia) spełniające 
wymagania dotyczące oceny zgodności (oznakowane znakiem CE) . 

 

Obowiązki osoby kierującej pracownikami (bezpośredniego przełożonego w osobie 
kierownika , mistrza, brygadzisty ) : 

 

● organizowad stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp , 

 

● dbałośd o sprawnośd środków ochrony indywidualnej oraz nadzoru nad ich 
stosowaniem przez pracowników zgodnie z przeznaczeniem , 

 

● organizowania , przygotowania i prowadzenia prac w sposób zabezpieczający 
pracowników przed wypadkami i chorobami związanymi z pracą , 

 

● dbałości o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeo pracy i wyposażenia technicznego 

 

● egzekwowania , przestrzegania przez pracowników przepisów i zasad bhp , 

 

zapewnienia wykonania zaleceo lekarza-profilaktyka .

 

Obowiązki pracownika: 

 

Podstawowym obowiązkiem pracownika jest przestrzeganie przepisów i zasad 
bezpieczeostwa i higieny pracy oraz przeciwpożarowych zwartych w aktach prawnych , 
układzie zbiorowym pracy , regulaminie zakładowym , instrukcjach stanowiskowych . W 
związku z powyższym pracownik powinien : 

 

● znad przepisy i zasady bezpieczeostwa i higieny pracy , brad udział w szkoleniu i 
instruktażu z tego zakresu oraz poddawad się wymaganym egzaminom sprawdzającym ,

 

● wykonywad pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeostwa i higieny 
pracy oraz stosowad się do wydawanych w tym zakresie poleceo i wskazówek 
przełożonych ,

 

● dbad o należyty stan urządzeo , narzędzi i sprzętu , 

 

● dbad o porządek i ład w miejscu pracy 

 

● stosowad środki ochrony zbiorowej , a także używad przydzielone środki ochrony 
indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze , zgodnie z ich przeznaczeniem ,

 

● poddawad się wstępnym , okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom 
lekarskim i stosowad się do wskazao lekarskich , 

 

 

 

● niezwłocznie powiadomid przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku 
oraz zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników , a także 
inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia , o grożącym im niebezpieczeostwie .

 

● współdziaład z pracodawcą i przełożonym w wypełnianiu obowiązków dotyczących 
bezpieczeostwa i higieny pracy .

 

Obowiązki i uprawnienia służby BHP

 

Obowiązki i uprawnienia zewnętrznych organów nadzoru: 

 

PIP, PIS, PSP, UDT

 

Prawa pracownika – omówienie praw dla lakiernika : 

 

1. Prawo do bezpiecznej pracy

 

2. Prawo do wynagrodzenia

 

3. Prawo do urlopu

 

4. Prawo do opieki lekarskiej

 

3

 

Odpowiedzialnośd za naruszenie przepisów lub zasad bezpieczeostwa i higieny pracy

 

Zastosowanie kar wobec pracownika:

 

1. Kara upomnienia

 

2. Kara nagany

 

3. Kara pieniężna 

 

Zastosowanie kar wobec pracodawcy:

 

1. Wystąpienia

 

2. Nakazy

 

3. Grzywny 

 

5 minut

 

4

 

Zasady poruszania się na terenie zakładu pracy

 

5 minut

 

background image

- Należy korzystad tylko z wyznaczonych dróg, chodników i przejśd (korzystad jedynie z 
dróg wyznaczonych dla ruchu pieszego)

 

- Niosąc przedmioty lub narzędzia należy je zabezpieczyd, aby nie przeszkadzały innym 
użytkownikom drogi , gdy na drodze coś nam się rozleje należy to natychmiast usunąd 
żeby nie stwarzało zagrożenia dla nas i dla innych 

 

- Wchodząc na drogę należy zachowad szczególną ostrożnośd  
i upewnid się, czy po drodze nie poruszają się pojazdy. 

 

- Nie wolno tarasowad  i zaśmiecad dróg transportowych. 

 

- Nie wolno zasłaniad, przestawiad, zmieniad lub usuwad znaków i sygnałów drogowych 
oraz urządzeo ostrzegawczych i zabezpieczających. 

 

- Należy zachowad szczególną ostrożnośd przy chodzeniu po schodach, drabinach

 

- Nie wolno wchodzid do pomieszczeo, gdzie obowiązuje zakaz wejścia, ani do 
pomieszczeo o szczególnym zagrożeniu 

 

- Zapoznanie z zasadami ruchu wewnątrz zakładowego

 

5

 

Zagrożenia wypadkowe i zagrożenia dla zdrowia występujące w zakładzie i podstawowe 
środki zapobiegawcze

 

Omówienie zagrożeo i środków ochrony dla lakiernika:

 

- samozapalenie

 

- zatrucie substancjami toksycznymi

 

- upadek na tym samym poziomie

 

- nadmierny wysiłek przy dźwiganiu 

 

- zapylenie

 

- pożar

 

- niedostateczne oświetlenie

 

- uszkodzenia błony śluzowej dróg oddechowych i oczu oraz skóry

 

- wentylacja

 

15 minut

 

6

 

Podstawowe zasady bezpieczeostwa i higieny pracy związane z lakiernią oraz 
transportem wewnątrz zakładowym

 

Omówienie analizy umiejętności zawodowych w czterech blokach programowych

 

- chemiczny

 

- podstawy techniki

 

- technologiczny

 

- ekonomiczno-prawny

 

Omówienie transportu :

 

1. Transport ręczny 

 

- zasady , prawidłowośd, normy dźwigania dla dorosłego mężczyzny 

 

2. Transport zmechanizowany 

 

- zasady , uprawnienia 

 

20 minut

 

7

 

Zasady  przydziału  odzieży  roboczej  i  obuwia  roboczego  oraz  środków  ochrony 
indywidualnej, w tym w odniesieniu do stanowiska pracy lakiernika. 

 

Pracodawca jest obowiązany dostarczyd pracownikowi nieodpłatnie :

 

● odzież i obuwie robocze w przypadku gdy , jego własna odzież może ulec zniszczeniu 
lub znacznemu zabrudzeniu , a także gdy wymagają tego względy technologiczne , 
sanitarne lub bhp , 

 

● środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i 
szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy .

 

Odzież , obuwie i środki ochrony stanowią własnośd pracodawcy . 

 

Do pracodawcy należy ustalenie rodzajów środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i 
obuwia roboczego używanych na poszczególnych stanowiskach pracy, a także 
przewidywane okres ich użytkowania – po wcześniejszym przekonsultowaniu tej kwestii z 
pracownikami lub ich przedstawicielami . Ustalenia te są w tabelach przydziału odzieży . 

 

10 minut

 

background image

Przedstawienie tabeli przydziału odzieży i środków ochrony dla lakiernika. 

 

Pranie odzieży 

 

Odzież i środki ochrony stosowane na stanowisku lakiernika i ich znaczenie 

 

8

 

Porządek i czystośd w miejscu pracy - ich wpływ na zdrowie i bezpieczeostwo pracownika

 

Pracodawca  jest  obowiązany  zapewnid  pracownikom  odpowiednie  urządzenia 
higieniczno-sanitarne  oraz  dostarczyd  niezbędne  środki  higieny  ,  aby  umożliwid  im 
właściwą  ochronę  przed  chorobami  i  utrzymanie  maksymalnej  sprawności  fizycznej  i 
umysłowej oraz dobre samopoczucie 

 

- szatnia

 

- jadalnia

 

- węzeł sanitarny

 

- palarnia

 

 

10 minut

 

9

 

Profilaktyczna  opieka  lekarska  -  zasady  jej  sprawowania  w  odniesieniu  do  stanowiska 
lakiernika

 

- badania wstępne

 

- badania okresowe

 

- badania kontrolne

 

- badania profilaktyczne 

 

5  minut

 

10

 

Podstawowe zasady ochrony przeciwpożarowej oraz postępowania w razie pożaru

 

1. Zasady postępowania na wypadek powstania pożaru 

 

2. Zgłoszenie pożaru – lokalizacja ręcznego ostrzegacza pożaru w warsztacie 

 

3. Gaszenie pożaru – lokalizacja podręcznego sprzętu p.poż , 

 

użycie gaśnic

 

- płynowe

 

- pianowe

 

- proszkowe 

 

4.  Ewakuacja  –  oznakowanie  ewakuacyjne  ,  drogi  ewakuacyjne,  wyjścia  ewakuacyjne, 
miejsce zbiórki podczas ewakuacji 

 

 

20 minut

 

11

 

Postępowanie w razie wypadku, w tym organizacja i zasady udzielania pierwszej pomocy

 

Wypadki z domu do pracy z pracy do domu

 

Wypadki przy pracy 

 

1. Definicja wypadku

 

2. Kwalifikacja wypadków

 

- wypadek śmiertelny 

 

- wypadki ciężkie 

 

- wypadek zbiorowy 

 

3. Postępowanie po wypadkowe

 

4. Odszkodowania z tytułu wypadków

 

6. Przykłady zaistniałych wypadków przy pracy na stanowisku lakiernika

 

7.  Organizacja  I  pomocy  ,  lokalizacja  apteczki  ,  osoba  przeszkolona  w  I  pomocy  i 
odpowiedzialna za apteczkę w warsztacie

 

8. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach:

 

- uczulenie

 

- krwotoki 

 

- porażenie prądem

 

- utrata akcji serca i oddechu 

 

- utrata przytomności

 

- zakażenie 

 

 

25 minut

 

background image

 

Razem:

 

135 

minut

 

  
 
 

3. PROJEKT INSTRUKCJI BEZPIECZEOSTWA I HIGIENY PRACY NA DANYM STANOWISKU – 
NISZCZARKA. 
 

     Instrukcja BHP - dokument z zakresu Bezpieczeostwa i higieny pracy, który określa najważniejsze 
aspekty wykonywanej pracy mające istotny wpływ na bezpieczeostwo pracownika.  

Szczegółowe wymagania dla instrukcji BHP określa Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej 
z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeostwo pracy i higieny pracy (Dz. U. z 
2003 r. nr 169, poz. 1650).  

Instrukcje BHP powinny byd umieszczone w łatwo dostępnym dla pracownika miejscu, a każdy 
pracownik powinien byd zapoznany z instrukcjami urządzeo wykorzystywanych na stanowisku pracy. 
Dodatkowo po zapoznaniu się z instrukcją, każdy pracownik zobowiązany jest własnoręcznym 
podpisem potwierdzid fakt zapoznania się z nimi. 

Instrukcja  BHP  to  element  wprowadzający  do  zakładu  pracy  poczucie  bezpieczeostwa.  Będąc 
właścicielem  jakiejkolwiek  firmy  należy  bezwzględnie  pamiętad  o  tym  aby  wszystkie  miejsca  pracy 
wyposażyd w stosowne stanowiskowe instrukcje BHP. Stanowiskowa instrukcja BHP  to niezbędny i 
jasno sprecyzowany dokument będący ważnym elementem prawidłowego systemu pracy. Instrukcja 
bezpieczeostwa  i  higieny  pracy  powinna  byd  asortymentem  zakupionym  przed  rozpoczęciem 
działalności danej firmy.  

Instrukcje bhp powinny określad  bezpieczne czynności 

 

 

Przed rozpoczęciem pracy 

 

 

Podczas pracy 

 

Po zakończeniu pracy 

Dodatkowo każda instrukcja powinna zawierad  

 

Zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych. 

 

Kwalifikacje pracowników. 

     Instrukcje BHP powinny być obecne w każdej hali produkcyjnej. Często są wieszane 
mechanicznie „bo muszą być”. Pracodawca ma pewne jednak pewne obowiązki związane z 
ich udostępnianiem. 

Wspólną cechą instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy jest to, że nikt ich nie czyta. No, 
może za wyjątkiem szkolenia wstępnego, które w wielu przypadkach polega na przeczytaniu 
instrukcji i podpisaniu przez pracowników oświadczenia o zapoznaniu się z ich treścią. 

Pracodawca ma obowiązek udostępnić pracownikom do stałego korzystania następujące 

instrukcje BHP:  

background image

1.  stosowanych w zakładzie procesów technologicznych oraz wykonywanych prac, które 

stwarzają zagrożenie zdrowia pracowników lub wypadku; 

2.  obsługi maszyn i innych urządzeń technicznych; 
3.  postępowania z materiałami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi; 
4.  udzielania pierwszej pomocy. 

Instrukcje BHP obsługi maszyn i urządzeń są chyba najbardziej popularne. Wiele 
wydawnictw publikuje standardowe instrukcje do różnego rodzaju maszyn, które są chętnie 
wykorzystywane przez pracodawców i menedżerów. Ich wadą jest czasem zbyt duży stopień 
ogólności i niedostosowanie do warunków konkretnej firmy. Tak naprawdę, jeśli 
profesjonalnie podejść do rzeczy należałoby opracować stosowną instrukcję BHP na 
podstawie DTR urządzenia z wykorzystaniem specjalistycznej wiedzy BHP konsultanta i 
uwzględnieniem warunków pracy w konkretnym zakładzie.  

INSTRUKCJA BHP 

                PRZY OBSŁUDZE NISZCZAREK DO DOKUMENTÓW 

I. CZYNNOŚCI PRZED ROZPOCZĘCIEM PRACY 

1.  Przed przystąpieniem po raz pierwszy do obsługi danego urządzenia należy uważnie 

zapoznać 
się z instrukcją obsługi dostarczaną przez producenta. 

2.  Sprawdzić stan techniczny używanego urządzenia, w szczególności stan wyłączników i 

przewodów elektrycznej instalacji zasilającej. 

3.  Sprawdzić kompletność i zamocowanie osłon elementów tnących. 
4.  W razie stwierdzenia niesprawności lub uszkodzeń - zawiadomić przełożonego. 
5.  Odpowiednio do swojej osoby ustawić urządzenie, ewentualnie siedzisko (przy dłuższej 

pracy) 
oraz w miarę potrzeby oświetlenie stanowiska pracy (minimum 300 Ix). 

II.  ZASADY BEZPIECZNEGO WYKONYWANIA PRACY 

1.  Utrzymywać ład i porządek na stanowisku pracy. 
2.  Z materiału przeznaczonego do niszczenia należy usunąć spinacze i zszywki. 
3.  Nie wolno włączać elementów tnących w przypadku, gdy osłona urządzenia jest zdjęta. 
4.  W razie pojawienia się jakichkolwiek nieprawidłowości w pracy urządzenia należy 

wyłączyć niszczarkę i zawiadomić przełożonego. 

5.  Do niszczarki należy wkładać tylko ilość arkuszy papieru określoną w instrukcji obsługi. 
6.  Urządzenie powinno mieć dobrze widoczny wyłącznik usytuowany w łatwo dostępnym 
miejscu. 

III. 

CZYNNOŚCI PO ZAKOŃCZENIU PRACY 

1.  Wyłączyć spod napięcia urządzenie i oświetlenie. 
2.  Uporządkować stanowisko pracy. 
3.  Zamknąć otwarte okna. 

background image

IV. 

POSTĘPOWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH 

W razie wątpliwości, co do stanu bezpieczeństwa pracy, pracownik ma prawo przerwać pracę 
i zwrócić się do przełożonego o wyjaśnienie sytuacji. 
1.  Każdy zaistniały wypadek przy pracy należy niezwłocznie zgłosić przełożonemu, a 

stanowisko 
pracy, na którym doszło do wypadku zabezpieczyć przed dostępem osób niepowołanych, 
zmianą jego usytuowania, w tym położenia urządzeń technicznych, mebli lub innych 
przedmiotów. 

2.  W razie zauważenia pożaru podjąć próbę jego ugaszenia, a następnie zaalarmować 

otoczenie 
i przełożonych. 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 
 
 
 
 
 
4.

 Zagrożenia pożarowe w moim zakładzie. Jakie występują i zapobieganie. 

 
 

             Niebezpieczeostwo powstania pożaru wynika z zagrożenia pożarowego. Zagrożeniem 
pożarowym nazywa się wszelkie czynniki i okoliczności, które stwarzają sprzyjające warunki do 
powstania pożaru, a także tworzenia gazów  i dymów trujących, zagrażających życiu i zdrowiu ludzi. 
Każde powstanie pożaru w budynku stwarza niebezpieczeostwo dla zdrowia i życia ludzi w nim 
przebywających. 

Zagrożenie pożarowe w halach produkcyjnych wynika głównie z własności fizyko-

chemicznych substancji i materiałów stosowanych na poszczególnych etapach obróbki. Zagrożenie 
pożarowe poszczególnych obiektów zakładu związane jest z właściwościami fizyczno- chemicznymi 
stosowanych materiałów palnych, ich stanem skupienia, hermetycznością układów, rodzajem i ilością 
instalacji.  
 
 
Zagrożenia pożarowe: 
 
-  pył drzewny 

 

Szlifowanie 

 

dogładzanie 

- wydzielanie metanu  

 

wióry 

 

trociny 

- środki chemiczne  

 

Kleje 

 

Farby 

 

Lakiery 

 

Rozpuszczalniki 

- zaprószenie ognia  

 

używanie otwartego ognia  

 

niedopałki papierosów 

 
Zapobieganie: 
 
- stosowanie odciągów pyłu  
- stosowanie wentylacji mechanicznej 
- stosowanie osprzętu elektrycznego w wykonaniu przeciwwybuchowym 
- uziemianiu maszyn obróbki mechanicznej drewna  
- odprowadzaniu ładunków elektryczności statycznej 
- zapewnieniu bieżącej konserwacji maszyn i urządzeo  
- utrzymaniu wysokiej dyscypliny załogi, zapewnieniu ładu i porządku na stanowiskach pracy 
- ograniczanie ilości materiałów niebezpiecznych (kleje, farby, lakiery) na stanowiskach pracy do 
wielkości zmianowego zapotrzebowania 
- zakaz palenia na terenie zakładu (wyznaczenie palarni)  
- zapewnienie i oznakowanie dróg ewakuacji spełniających normy, 

background image

- umiejętnośd posługiwania się sprzętem gaśniczym, 
- stosowanie materiałów wykooczeniowych tylko z atestami, 
- dokonywanie systematycznych kontroli sprzętu  
 
 
 
 
 
 
Odpowiednie warunki ewakuacji w razie pożaru: 
 
- oznakowane  
- o szerokości obliczonej proporcjonalnie do liczby osób mogących przebywad jednocześnie na danej 
kondygnacji budynku 
-wyjścia z pomieszczeo na drogi ewakuacyjne powinny byd zamykane drzwiami 
-wysokośd drogi ewakuacyjnej powinna wynosid co najmniej 2,2 m 
-  skrzydła drzwi, stanowiących wyjście na drogę ewakuacyjną, nie mogą, po ich całkowitym otwarciu, 
zmniejszad wymaganej szerokości tej drogi 
 

Prace niebezpieczne pod względem pożarowym oraz ocena zagrożenia wybuchem 

§ 32. 1. Przed rozpoczęciem prac niebezpiecznych pod względem pożarowym, mogących powodowad 
bezpośrednie niebezpieczeostwo powstania pożaru lub wybuchu, właściciel, zarządca lub użytkownik 
obiektu jest obowiązany: 

- ocenid zagrożenie pożarowe w miejscu, w którym prace będą wykonywane; 

- ustalid rodzaj przedsięwzięd mających na celu niedopuszczenie do powstania i rozprzestrzeniania się 
pożaru lub wybuchu; 

- wskazad osoby odpowiedzialne za odpowiednie przygotowanie miejsca pracy, za przebieg oraz 
zabezpieczenie miejsca po zakooczeniu pracy; 

- zapewnid wykonywanie prac wyłącznie przez osoby do tego upoważnione, posiadające odpowiednie 
kwalifikacje; 

- zaznajomid osoby wykonujące prace z zagrożeniami pożarowymi występującymi w rejonie 
wykonywania prac oraz z przedsięwzięciami mającymi na celu niedopuszczenie do powstania pożaru 
lub wybuchu. 

2. Przy wykonywaniu prac, o których mowa w ust. 1, należy: 

- zabezpieczyd przed zapaleniem materiały palne występujące w miejscu wykonywania prac oraz w 
rejonach przyległych, w tym również elementy konstrukcji budynku i znajdujących się w nim instalacji 
technicznych; 

- prowadzid prace niebezpieczne pod względem pożarowym w pomieszczeniach (urządzeniach) 
zagrożonych wybuchem lub w pomieszczeniach, w których wcześniej wykonywano inne prace 
związane z użyciem łatwo palnych cieczy lub palnych gazów, jedynie wtedy, gdy stężenie par cieczy 

background image

lub gazów w mieszaninie z powietrzem w miejscu wykonywania prac nie przekracza 10% ich dolnej 
granicy wybuchowości; 

- mied w miejscu wykonywania prac sprzęt umożliwiający likwidację wszelkich źródeł pożaru; 

- po zakooczeniu prac poddad kontroli miejsce, w którym prace były wykonywane, oraz rejony 
przyległe; 

- używad do wykonywania prac wyłącznie sprzętu sprawnego technicznie i zabezpieczonego przed 
możliwością wywołania pożaru. 

     
 
 
 
 
 
BIBLIOGRAFIA: 
 
- Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji     
                Dz. U. z dnia 21 kwietnia 2006r 
 
 

Red. Bogdan Rączkowski

 

 

Szkolenie wstępne. Instruktaż stanowiskowy - typowe zagrożenia dla stanowisk pracy przy 
obróbce metali” 
 
 

- Marian Budzyoski 

„Projektowanie zabezpieczeo przeciwpożarowych w  budownictwie” 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 
 
 
 
 
 
 
 
5.

 Dokonać analizy ryzyka zawodowego kelnera: 

              - wymienić źródła zagrożeń 
              - sklasyfikować zagrożenia 
              - ustalić parametry ryzyka zawodowego 
              - przedstawić sposoby zapobiegania 

 
 

Ocena ryzyka zawodowego jest to proces szacowania ryzyka, jakie dla zdrowia i bezpieczeostwa 
pracowników wynika z zagrożeo w miejscu pracy.  
Polega na systematycznym badaniu wszelkich aspektów pracy i analizie: 

 

ewentualnych przyczyn urazów lub uszkodzeo ciała 

 

sposobów likwidacji zagrożeo, a jeżeli ich likwidacja nie jest możliwa, środków 
zapobiegawczych lub ochronnych, które są lub powinny zostad wprowadzone w celu 
kontrolowania ryzyka 

 
 
Ocenę ryzyka zawodowego należy przeprowadzad w celu: 

 

sprawdzenia, czy zagrożenia występujące na stanowiskach pracy zostały zidentyfikowane i 
czy niosą ze sobą ryzyko zawodowe 

 

likwidacji zagrożeo lub zmniejszenia ich skutków 

 

wykazania pracodawcy, pracownikom i organom nadzoru, że zagrożenia przeanalizowano i 
zastosowano właściwe środki ochronne 

 

ustalenia najważniejszych działao korygujących zagrożenia i działao profilaktycznych 

 

zapewnienia ciągłej i systematycznej poprawy warunków bezpieczeostwa i higieny pracy 

 

wyboru odpowiedniego wyposażenia i organizacji stanowisk pracy oraz organizacji pracy, a 
także doboru odpowiednich materiałów i surowców 

 
 

Kelner – osoba zajmująca się pełną obsługą 

konsumenta

 

restauracjach

. 

 
 
Charakterystyka stanowiska: 
 
Restauracja składa się z pomieszczeo na jednym poziomie.  
Do obowiązków kelnera należy:  

 

przygotowanie sali konsumpcyjnej do obsługi kelnerskiej (nakrywanie stołów, przygotowanie 
sztudców, szkła i naczyo) 

 

wprowadzanie gości do restauracji i wskazywanie im wolnych miejsc 

 

doradzanie w zakresie doboru potraw i napojów 

 

udzielanie informacji na temat składu potraw i sposobów ich przyrządzania 

 

przyjmowanie zamówieo od klientów oraz wydawanie zleceo dla kuchni i bufetu 

 

pobieranie potraw i napojów z kuchni lub bufetu 

background image

 

serwowanie zamówionych potraw gościom 

 

sporządzanie lub wykaoczanie potraw w obecności klienta 

 

zmiana nakryd, naczyo, obrusów i serwet w obecności klientów o ile zachodzi taka potrzeba i 
koniecznośd 

 

sprzątanie ze stołów przy zachowaniu odpowiedniej kolejności i warunków higienicznych 

 

sporządzanie rachunków, inkasowanie należności, rozliczanie sie z pobranych potraw i 
napojów oraz dziennego utargu 

 

dbanie o porządek w Sali konsumenckiej 

Kelner pracuje w systemie zmianowym, restauracja jest otwarta od godziny 12 do 22., a w przypadku 
zamawianych imprez do godziny 2 w nocy.  W restauracji jest sala dla palących. Organizowane są 
również przyjęcia komunijne, w związku z czym kelner ma kontakt z dziedmi.   
 
 
 
 
 
 

Zagrożenia fizyczne, chemiczne, psychofizyczne 

 
 
 

             Zagrożenia

 

                Źródła

 

                Zapobieganie

 

Uderzenie o nieruchome 
przedmioty

 

Przedmioty i 
wyposażenie

 

Utrzymanie porządku, 
zachowanie uwagi, właściwa 
organizacja stanowisk pracy

 

Uderzenie przez spadające 
przedmioty

 

Szkło, naczynia, butelki

 

Prawidłowe ustawienie, 
zachowanie uwagi, utrzymanie 
porządku

 

Upadek na tym samym 
poziomie

 

Rozlane płyny, śliskie 
podłogi

 

Ochrona środków 
indywidualnych – obuwie, 
równe i nie śliskie podłogi

 

Przeciążenie układu ruchu

 

Chodzenie z 
zamówieniami, noszenie 
naczyo

 

Przerwy w pracy

 

Porażenie prądem

 

Ekspres, gniazdko

 

Sprawna instalacja, sprawny 
sprzęt, pomiary

 

Pożar

 

Zwarcie instalacji 
elektrycznej, zaprószenie 
ognia

 

Zachowanie uwagi, sprawna 
instalacja, pomiary 

 

Poparzenie

 

Obsługa ekspresów, 
podawanie gorących 
potraw

 

Zachowanie uwagi

 

Ostre narzędzia

 

Rozbite szkło, sztudce

 

Zachowanie uwagi

 

Stres

 

Rozliczanie utargu, 
agresywne zachowania 
klientów

 

Szkolenia w kierunku 
odreagowania stresu, urlopy 

 

Napad

 

Przyjmowanie pieniędzy 
od klientów

 

Szkolenia, zachowanie uwagi

 

background image

 
 
 

Zagrożenia biologiczne 

 
 
 

               Zagrożenia

 

                  Źródła

 

            Zapobieganie

 

Wirus świnki

 

Dzieci

 

Szczepienia

 

Wirus różyczki

 

Dzieci

 

Szczepienia

 

Gruźlica

 

Ludzie

 

Szczepienia, badania 
okresowe

 

Wirusy grypy

 

Ludzie

 

Szczepienia, przestrzeganie 
higieny

 

 
 
 
 

 
Oszacowanie ryzyka metodą trójstopniową 
 
 
      

Zagrożenie

 

Prawdopodobieostwo

 

        

 Ciężkośd

 

          

Wartośd 

 

Uderzenie o 
nieruchome 
przedmioty

 

 
                  P

 

 
               Ś

 

 
               2

 

Upadek na tym 
samym poziomie

 

                WP

 

               Ś

 

               3

 

Porażenie prądem

 

                MP

 

               D

 

               2

 

Poparzenie

 

                  P

 

               Ś

 

               2

 

Stres

 

               WP

 

               M

 

               2

 

Wirusy grypy

 

                  P

 

                Ś

 

               2

 

Gruźlica

 

                MP

 

               M

 

               1

 

 
 
Łączna ocena ryzyka dotyczy stanowiska kelner, której wartośd wynosi 2.  Ryzyko średnie jest to 
warunek pracy, który może byd nieodpowiedni, wymagający dokładniejszego zbadania i oceny.   

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 
Bibliografia: 
 

 

Kodeks Pracy  

Dz. U. Nr. 24, poz. 110  

 
 

 

Rozporządzenie MPiPS z dnia 26 września 1997r. w sprawie ogólnych przepisów BHP 

 
 

 

W. M Zawieska 
„ Ocena ryzyka zawodowego. Podstawy metodyczne” 

6.

 Opracować listę kontrolną dla zagrożeń na stanowisku sprzątaczki oraz  

 

    

wykorzystując metodę OWAS, dokonać oceny obciążenia na tym stanowisku 

pracy.

 

  
 
 
Lista kontrolna 

– kwestionariusz służący do przeprowadzania diagnostycznych badao  

ergonomicznych. 
 

 
WYPADKI

 

TAK

 

NIE

 

 

Czy wszyscy pracownicy używają wymaganego sprzętu ochrony 

osobistej?

 

 

 

 

Czy są pracownicy, którzy nie zostali pouczeni i nie odbyli szkolenia 

stażowego?

 

 

 

Czy zdarzają się wypadki, które nie zostają wyjaśnione?

 

 

 

Czy istnieje sprzęt ochronny?

 

 

 

Metody pracy, miejsca i pomieszczenia

 

 

 

Niebezpieczne powierzchnie ( nierówności, woda, błoto, wystające 
elementy) ?

 

 

 

Praca na wysokości ?

 

 

 

Wpływ sprzętu ochrony osobistej na inne aspekty pracy ?

 

 

 

Prace wymagające wykonywania nienaturalnych ruchów lub 
wymagające 
przyjmowania nienaturalnych pozycji ?

 

 

 

Zagłębienia i otwory ?

 

 

 

Niestabilnośd stanowiska pracy ?

 

 

 

Techniki i metody pracy mogące powodowad sytuacje niebezpieczne 
?

 

 

 

Ograniczone przestrzenie ?

 

 

 

Substancje niebezpieczne

 

 

 

Obecnośd substancji toksycznych ?

 

 

 

Obecnośd substancji uczulających ?

 

 

 

Wdychanie, połknięcie lub kontakt z substancją niebezpieczną, np.: 
żrącą, parzącą ?

 

 

 

Czynniki biologiczne

 

 

 

background image

Ryzyko infekcji związane z pracą przy drobnoustrojach ?

 

 

 

Obecnośd alergenów ?

 

 

 

Ryzyko infekcji wskutek nieumyślnego narażenia się na działanie 
drobnoustrojów ?

 

 

 

Czynniki fizyczne

 

 

 

Narażenie na działanie zimnych substancji, materiałów ?

 

 

 

Narażenie na działanie gorących substancji, materiałów ?

 

 

 

Czynniki środowiska pracy i warunki klimatyczne

 

 

 

Niewłaściwa temperatura lub wilgotnośd ?

 

 

 

Obecnośd substancji zanieczyszczających środowisko ?

 

 

 

Niedostateczna, nieprawidłowa wentylacja ?

 

 

 

Niedostateczne lub niewłaściwe oświetlenie ?

 

 

 

Czynniki psychologiczne

 

 

 

Zamknięte, odosobnione, wyizolowane stanowisko ?

 

 

 

Uciążliwośd pracy ?

 

 

 

Narzędzia ręczne i inne urządzenia techniczne

 

 

 

Czy istnieją przyrządy np. drabiny ?

 

 

 

Czy pracownicy ostrożnie obchodzą się z ostrymi przedmiotami lub 
narzędziami ?

 

 

 

Obciążenia, upadki

 

 

 

Czy brak jest specjalnych przepisów regulujących pracę na drabinach 
dłuższych niż 5 metrów?

 

 

 

Czy mają miejsce sytuacje, podczas których pracownicy dokonują 
skrętów 
lub obrotów ciała w niewłaściwy sposób?

 

 

 

Czy występują śliskie podłogi lub przejścia?

 

 

 

Wybuchy, zatrucie

 

 

 

Czy pracownicy mają kontakt z kwasem lub chemikaliami, które 
mogą 
powodowad rany skóry ?

 

 

 

Czy przedsiębiorstwo używa chloranu, sodu wydzielającego chlor po 
dodaniu do niego kwasu ?

 

 

 

Substancje chemiczne

 

 

 

Czy pracownicy wykorzystują substancje chemiczne w formie 
stanowiącej 
większe zagrożenie dla zdrowia ?

 

 

 

Czy pracownicy wystawieni są na kontakt skóry z wodą przez więcej 
niż 
dwie godziny dziennie?

 

 

 

Czy pracownicy pracują z niebezpiecznymi substancjami 
chemicznymi ?

 

 

 

Czy pracownicy nieostrożnie obchodzą się z niebezpiecznymi 
substancjami 
chemicznymi ?

 

 

 

Alergie, problemy z oddychaniem

 

 

 

Czy powierzchnie są zamiatane raczej niż odkurzane co powoduje 

 

 

background image

większe 
narażenie pracowników na kurz?

 

Organizacja pracy

 

 

 

Sposoby postępowania w sytuacjach awaryjnych i wypadkowych ?

 

 

 

Systemy zarządzania bezpieczeostwem pracy, planowanie ?

 

 

 

Niezgodności z obowiązującymi przepisami ?

 

 

 

Popychanie, ciągnięcie ciężarów

 

 

 

Czy podłoga jest nierówna, pochyła, miękka, gładka i czy są stopnie?

 

 

 

Czy są obszary gdzie pchanie lub ciągnięcie odbywa się na 
ograniczonej 
przestrzeni?

 

 

 

Czy kształt urządzeo powoduje nietypową pozycję roboczą?

 

 

 

Duże obciążenia

 

 

 

Czy w ciągu dnia roboczego podnoszonych jest wiele przedmiotów o 
wadze ponad 3 kg?

 

 

 

Czy pracownicy w czasie przemieszczania się noszą przy sobie ciężkie 
przedmioty lub narzędzia?

 

 

 

Czy ciężkie przedmioty lub duże ciężary są podnoszone ręcznie?

 

 

 

Czy ciężary podnoszone są w nietypowej pozycji roboczej, np. daleko 
od 
ciała, powyżej wysokości ramion lub poniżej kolan?

 

 

 

Jednostronna, powtarzająca się praca

 

 

 

Czy jednostronna, powtarzająca się praca, wykonywana jest z dużą 
szybkością lub w ograniczonym czasie?

 

 

 

Czy występuje jednostronna, powtarzająca się praca ?

 

 

 

Pozycja podczas pracy

 

 

 

Czy pracownicy pracują z nachylonymi plecami lub z szyją wygiętą 
do tyłu 
lub do przodu?

 

 

 

Czy praca wymaga sięgania na duże odległości?

 

 

 

Czy pracownicy pracują w niewygodnej pozycji?

 

 

 

Czy jest dosyd miejsca na stanowisku pracy?

 

 

 

Czy pracownicy pracują w kucki lub na kolanach?

 

 

 

Brak wsparcia ze strony współpracowników i kierownictwa

 

 

 

Czy brakuje pomocy i wsparcia ze strony kierownictwa?

 

 

 

Czy brakuje pomocy i wsparcia ze strony współpracowników?

 

 

 

Nadmierne wymagania

 

 

 

Czy zadania stawiane pracownikom są niejasne?

 

 

 

Czy często zdarza się, że pracownicy nie wypełniają wszystkich 
swoich 
zadao?

 

 

 

Czy pracownicy muszą bardzo szybko wykonywad swoją pracę?

 

 

 

Niewystarczające wymagania

 

 

 

Czy pracownicy mają sposobnośd wykorzystania swoich możliwości 
lub 
umiejętności w pracy?

 

 

 

background image

Przemoc i groźby 

 

 

 

Czy pracownicy są narażeni na przemoc, groźby lub znieważanie 
podczas 
pracy w odosobnieniu?

 

 

 

Brak uznania

 

 

 

Czy praca spotyka się jedynie z niewielkim uznaniem i wdzięcznością 
kierownictwa?

 

 

 

Brak różnorodności

 

 

 

Czy praca jest zróżnicowana w niewielkim stopniu lub w ogóle 
niezróżnicowana?

 

 

 

Nieobecnośd z powodu choroby

 

 

 

Czy zmiany środowiska pracy mogłyby przyczyniad się do 
ograniczenia 
nieobecności z powodu choroby?

 

 

 

Czy niektóre warunki środowiska pracy mogą przyczyniad się do 
nieobecności z powodu choroby?

 

 

 

 
 
 

Metoda OWAS – pozycje dla sprzątaczki  

 

Metoda  OWAS służy do oceny wielkości obciążenia statycznego na stanowiskach pracy.  
Metoda bierze pod uwagę obciążenie pochodzące od czterech czynników: 
- pozycja pleców 
- położenie przedramion 
- praca nóg 
- wielkośd obciążenia zewnętrznego 
ale nie uwzględnia częstości zmiany pozycji oraz rytmu pracy 

 
 

                                          Kod pozycji      Kategoria 
              
- mycie okien                        1221                    1 
- mycie kaloryferów            2161                    2 
- mycie drzwi                        3241                    4 
- mycie lamp                         1231                    1 
 - mycie krzeseł                     1241                   2 
- pastowanie podłóg            2161                   2 
- chodzenie po schodach     1172                   1 
- zamiatanie podłóg              2171                   2 

 
 
 
 
 
 
 
Bibliografia: 
 

background image

-  dr hab. inż. M. Sikorski 
„Inżynieria środowiska pracy” 
 
- program CIOP 
„Nauka o pracy – Bezpieczeostwo, Higiena, Ergonomia” 
 
- Zbigniew W. Jóźwiak 
„Ergonomiczna lista kontrolna”