Materiał pochodzi z serwisu www.ekoedukacja.pl
– bazy materiałów do edukacji ekologicznej
Zapraszamy także do serwisów www.naszaziemia.pl i www.recykling.pl
ODBIORCA
Gimnazjum
Szkoła podstawowa
FORMA EDUKACYJNA
Informacja
TEMAT
Odpady niebezpieczne
Sposoby postępowania z odpadami niebezpiecznymi na przykładzie województwa
śląskiego.
Odpady niebezpieczne
Z definicji odpadów niebezpiecznych wynika, że stanowią one szczególne
zagrożenie dla zdrowia ludzi i środowiska i dlatego gospodarka nimi wymaga
prawidłowego prowadzenia i szczególnej kontroli. Rodzaje odpadów niebezpiecznych
wymienione są w załączniku do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27
września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112 poz. 1206).
Odpady niebezpieczne powstają zarówno w sektorze gospodarczym jak i w
gospodarstwach domowych.
Spośród odpadów niebezpiecznych można wyróżnić grupy odpadów wymagające
szczególnych zasad postępowania. Do odpadów tych należą:
* odpady zawierające PCB (polichlorowane bifenyle),
* odpady azbestowe,
* oleje smarowe,
* baterie i akumulatory,
* odpady medyczne i weterynaryjne.
Szczególne zasady gospodarowania odpadami precyzuje ustawa o odpadach z
dnia 27 kwietnia 2001 (Dz.U. z 2001 r. Nr 62, poz. 628). Zasady te dotyczą wszystkich
wyżej wymienionych odpadów za wyjątkiem odpadów azbestowych. Szczególne zasady
postępowania z odpadami azbestowymi reguluje szereg przepisów m.in. ustawa o
zakazie stosowania azbestu związane z nią rozporządzenia wykonawcze oraz
"Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na
terytorium Polski". Należy dodać, że zarówno odpady z PCB jak i odpady azbestowe
zawierającą substancje stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska. Substancje
te powinny podlegać sukcesywnej eliminacji zgodnie z art. 162 Ustawy - Prawo ochrony
środowiska (Dz.U. z 2001 r. Nr 62, poz. 627). Występowanie substancji zawierających
PCB i azbest powinno zostać udokumentowane, a informacji o rodzaju, ilości i miejscu
występowania powinny być przekazane do wojewody, wójta, burmistrza lub prezydenta
miasta zgodnie z rozporządzeniami wykonawczymi.
Odpady zawierające PCB muszą być unieszkodliwione i usunięte do 31 grudnia
2010 roku zgodnie z art. 40. Ustawy o wprowadzeniu ustawy " Prawo ochrony
środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw z dnia 27 lipca 2001
rok " Dz.U. Nr 100, poz. 1085), a odpady azbestowe zgodnie z zaakceptowanym przez
Materiał opublikowany dzięki wsparciu:
Materiał pochodzi z serwisu www.ekoedukacja.pl
– bazy materiałów do edukacji ekologicznej
Zapraszamy także do serwisów www.naszaziemia.pl i www.recykling.pl
Radę Ministrów - Programem usuwania azbestu na terytorium Polski " usuwane będą
przez okres 30 lat.
W niniejszym referacie zostaną szczegółowo omówione sposoby postępowania z
odpadami niebezpiecznymi wymienionymi powyżej w oparciu o prace realizowane w
ramach Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Śląskiego.
Stan aktualny gospodarki odpadami niebezpiecznymi w województwie śląskim
Aktualny stan gospodarki odpadami niebezpiecznymi w województwie śląskim
zdeterminowany jest zarówno strukturą wytwarzania odpadów według źródeł
powstawania odpadów (odpady w dużych przedsiębiorstwach i w odpadach
komunalnych oraz odpadów szczególnych powstających w dużym rozproszeniu),
funkcjonującymi instalacjami do odzysku i unieszkodliwiania tych odpadów oraz
istniejącymi składowiskami odpadów niebezpiecznych (czynne i nieczynne).
Odpady niebezpieczne z sektora dużych przedsiębiorstw
W województwie śląskim, według danych Urzędu Statystycznego (US) w
Katowicach, w roku 2001 wytworzono 145,6 tys. Mg odpadów niebezpiecznych, głównie
w sektorze dużych przedsiębiorstw. Statystyka US nie obejmuje odpadów
niebezpiecznych występujących w dużym rozproszeniu, odpadów szczególnych takich
jak: zużyte baterie i akumulatory, odpady olejowe, odpady medyczne i weterynaryjne,
pestycydy oraz odpadów zawierających substancje stwarzające szczególne zagrożenie
dla środowiska, do których należy: PCB i azbest. Poza statystyką pozostają także
odpady niebezpieczne występujące w strumieniu odpadów komunalnych. Ocenia się,
że w województwie śląskim rocznie powstaje tych odpadów ponad 100 tys. Mg.
Do odpadów niebezpiecznych pochodzących z procesów przemysłowych,
wytwarzanych w dużych jednostkach gospodarczych należą: odpady z hutnictwa cynku
(podgrupa (10 05) i ołowiu (podgrupa 10 04), odpady i szlamy z hydrometalurgii metali
nieżelaznych (11 02) oraz odpady z przemysłu koksowniczego (05 06 - odpady z
pirolitycznej przeróbki węgla).
Odpady te są poddawane procesom odzysku (zawrót do procesu) lub unieszkodliwieniu
w zakładach, w których powstają. Jedynie żużle z przerobu ołowiu (około 12,5 tys. Mg)
z zakładu "Orzeł Biały" S.A w Bytomiu oraz żużle z rafinacji ołowiu (około 3 tys. Mg) z
Huty Cynku "Miasteczko Śląskie" kierowane są na składowisko. W sektorze dużych
przedsiębiorstw nie są wymagane nowe inwestycje w zakresie odzysku i
unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych. Niemniej jednak zakłady te, w miarę
potrzeb powinny dążyć do stopniowej modernizacji swoich urządzeń zgodnie z zasadą
najlepszej dostępnej techniki (BAT).
Problemem wymagającym rozwiązania są nagromadzone odpady niebezpieczne takie
jak: szlamy cynkowe i szlamy kadmowo-cynkowe tzw. "gąbka kadmowa", powstałe po
zakończeniu produkcji na Wydziale Cynku Huty Szopienice.
Odpady niebezpieczne szczególne
Oprócz odpadów niebezpiecznych z procesów przemysłowych z sektora dużych
Materiał opublikowany dzięki wsparciu:
Materiał pochodzi z serwisu www.ekoedukacja.pl
– bazy materiałów do edukacji ekologicznej
Zapraszamy także do serwisów www.naszaziemia.pl i www.recykling.pl
przedsiębiorstw na terenie województwa śląskiego powstają w dużym rozproszeniu
odpady niebezpieczne szczególne. Ilość powstających rocznie odpadów szczególnych
na terenie województwa śląskiego szacuje się łącznie na ponad 82 tys.Mg. Odpady te
to: odpady PCB, oleje odpadowe, baterie i akumulatory, azbest, odpady medyczne i
weterynaryjne, pestycydy.
Odpady PCB
Przeprowadzona w 2002 roku w województwie śląskim inwentaryzacja urządzeń
zawierających PCB wykazała, że ilość potencjalnych odpadów z PCB do roku 2010
wynosić będzie ok. 3,2 tys.Mg. Na mocy rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia
24.06.2002 (Dz.U.96 poz.860) podmioty gospodarcze zobligowane były do
przeprowadzenia inwentaryzacji urządzeń zawierających PCB w ilości powyżej 5 dm3
(eksploatowanych i wycofanych z eksploatacji) oraz magazynowanych odpadów PCB w
terminie do 31.12.2002 r., a następnie przedłożenia informacji o wynikach
inwentaryzacji Wojewodzie.
Do chwili obecnej do Wojewody Śląskiego informacje złożyło 67 podmiotów
gospodarczych z terenu województwa. Na podstawie analizy przedmiotowych informacji
można stwierdzić, że prezentowane dane są w większości niepełne i nieprecyzyjne, co
w znacznym stopniu ogranicza ich przydatność dla celów statystycznych, jak również
do opracowania wojewódzkiego planu i harmonogramu likwidacji PCB oraz monitoringu
urządzeń z PCB. Dane te, z uwagi na konieczność oszacowania wielu pozycji,
wymagają weryfikacji.
Baterie i akumulatory
Powstające w woj. śląskim zużyte baterie i akumulatory szacuje się, na około 7
tys.Mg/rok. Są to głównie zużyte akumulatory ołowiowe wraz z elektrolitem powstające
w ilości około 6650 Mg/rok, akumulatory Ni-Cd wielkogabarytowe - 300 Mg/rok,
akumulatory Ni-Cd małogabarytowe " 50 Mg/rok i pozostałe baterie małogabarytowe (w
tym rtęciowe) około 6 Mg/rok. Zbiórka i przerób akumulatorów ołowiowych w woj.
śląskim jest stosunkowo dobrze zorganizowana, gdyż istnieje szereg firm zbierających i
transportujących zużyte akumulatory ołowiowe, a na terenie województwa
zlokalizowane są dwa zakłady prowadzące odzysk ołowiu (Baterpol Sp.z o.o. w
Świętochłowicach oraz zakład "Orzeł Biały" S.A. w Bytomiu). Podobnie sytuacja
wygląda z akumulatorami Ni-Cd wielkogabarytowymi. Na terenie województwa istnieje
firma MarCo Ltd, która odzyskuje płyty żelazo-niklowe, elektrolit jest neutralizowany a
płyty żelazowo-kadmowe przekazywane są do przerobu na tlenek kadmu. Zbiórka
baterii i akumulatorów małogabarytowych funkcjonuje w kraju bardzo słabo, właściwie
incydentalnie. Pozytywnym przykładem działań porządkujących gospodarkę zużytymi
bateriami i akumulatorami są działania firmy Nokia, producenta telefonów
komórkowych, który poprzez 40 punktów serwisowych (w tym 6 na terenie woj.
śląskiego) zorganizował zbiórkę zużytych telefonów komórkowych i baterii do nich.
Odpady olejowe
Ilość powstających w woj. śląskim odpadów olejowych szacuje się na 25
tys.Mg/rok. Funkcjonujący system zbiórki tych odpadów jest dobry. Odpady te
kierowane są do instalacji odzysku np. do regeneracji w Rafinerii Nafty Jedlicze bądź do
unieszkodliwiania. Unieszkodliwianie odpadów olejowych takich jak emulsje wodno-
Materiał opublikowany dzięki wsparciu:
Materiał pochodzi z serwisu www.ekoedukacja.pl
– bazy materiałów do edukacji ekologicznej
Zapraszamy także do serwisów www.naszaziemia.pl i www.recykling.pl
olejowe odbywa się w szeregu instalacjach na terenie woj. śląskiego (AQUA S.A.,
PUPH "Remtech" Sp z o.o., "Rewital" Sp. z o.o. Huta "Florian", i na własne potrzeby
"Timken-Polska" Sp z o.o.), natomiast szlamy zaolejone najczęściej unieszkodliwiane
są w spalarni "Lobbe Dąbrowa Górnicza" Sp. z o.o. lub w zakładzie "Keramzyt" w
Mszczonowie czy zakładzie spółki "Ekobau" w Opolu.
Azbest
Ocenia się, że na terenie woj. śląskiego znajduje się 779 tys. Mg wyrobów
zawierających azbest. Usuwaniem azbestu, głównie z obiektów budowlanych zajmuje
się szereg specjalistycznych firm. Usunięte z obiektów wyroby azbestowe stanowią
odpady, które powinny być deponowane na składowiskach. Aktualnie na terenie woj.
śląskiego funkcjonuje 4 składowiska azbestu, są to:
* kwatera odpadów azbestowych na składowisku zarządzanym przez MPGK w
Świętochłowicach,
* kwatera odpadów azbestowych na składowisku zarządzanym przez PPHU "Komart"
w Knurowie,
* składowisko Zakładów Koksowniczych "Przyjaźń" w Dąbrowie Górniczej,
* składowisko odpadów azbestowych zarządzane przez Polskie Huty Stali S. A.
Oddział Huta Katowice w Dąbrowie Górniczej.
Odpady medyczne i weterynaryjne
Szacuje się, że na terenie woj. śląskiego powstaje około 2,3 tys.Mg/rok odpadów
medycznych. Większość z nich odbierana jest przez firmy przewozowe i poddawana
unieszkodliwieniu w istniejących na terenie woj. śląskiego instalacjach do termicznego
przekształcania odpadów. Część odpadów jest wywożona poza województwo i
unieszkodliwiana w instalacji w Bełchatowie. Zgodnie z przeprowadzonymi przeglądami
ekologicznymi 3 spalarnie odpadów medycznych (Katowice, Bielsko-Biała, Gliwice)
wymagają doposażenia instalacji w specjalistyczne urządzenia techniczne
zapewniające ciągły monitoring. Nowa linia spalarni "Lobbe Dąbrowa Górnicza" Sp z
o.o. i nowouruchomiona Spalarnia Odpadów Medycznych w Szpitalu Śląskim w
Cieszynie spełniają odpowiednie wymagania w zakresie przekształcania termicznego
odpadów.
Ilość odpadów weterynaryjnych z terenu woj. śląskiego oszacowano na 35,7
Mg/rok. Rzeczywista ilość wytwarzanych odpadów jest niemożliwa do ustalenia,
bowiem instytucje weterynaryjne, nie posiadały dotychczas umocowań prawnych do
zbierania tego rodzaju danych. Aktualnie zakłady weterynaryjne mają obowiązek
przekazywania informacji o wytwarzanych odpadach i sposobach gospodarowania tymi
odpadami do marszałka województwa na mocy ustawy o odpadach.
Pestycydy
Szacuje się, że ilość przeterminowanych środków ochrony roślin
nagromadzonych w województwie śląskim kształtuje się na poziomie 82,3 Mg. Odpady
te zdeponowane są w mogilnikach i magazynach w 70 różnych miejscach na terenach
gmin woj. śląskiego. Ponadto na składowisku zlokalizowanym na terenie Instytutu
Ochrony Roślin w Sośnicowicach zdeponowano również wyżej wymienione odpady w
dwóch specjalnych zbiornikach o łącznej pojemności 816 m3. Zgromadzone w
mogilnikach i magazynach odpady podlegają sukcesywnej likwidacji w miarę
Materiał opublikowany dzięki wsparciu:
Materiał pochodzi z serwisu www.ekoedukacja.pl
– bazy materiałów do edukacji ekologicznej
Zapraszamy także do serwisów www.naszaziemia.pl i www.recykling.pl
posiadanych środków. Natomiast powstającą na bieżąco ilość odpadów
przeterminowanych środków ochrony roślin (głównie w postaci opakowań) ocenia się na
50,72 Mg/rok. Odpady te mogą być unieszkodliwiane w spalarni "Lobbe Dąbrowa
Górnicza" Sp z o.o. na terenie woj. śląskiego lub spalarni odpadów spółki "Eko-Top" w
Rzeszowie.
Odpady niebezpieczne w odpadach komunalnych
Jak już wspomniano oprócz sektora przemysłowego źródłem odpadów
niebezpiecznych są gospodarstwa domowe. Do strumienia odpadów komunalnych
aktualnie przechodzą niewyselekcjonowane opakowania po olejach i tłuszczach,
pestycydach, herbicydach, insekcydach oraz świetlówki, leki, małogabarytowe baterie i
akumulatory itp
Szacuje się, że obecnie do strumienia odpadów komunalnych w województwie
śląskim trafia ponad 12,5 tys. Mg odpadów niebezpiecznych. Aktualnie w województwie
śląskim selektywna zbiórka odpadów niebezpiecznych z sektora komunalnego
funkcjonuje w niewielkim zakresie.
Instalacje do odzysku i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych
Na podstawie analizy bazy istniejących instalacji do odzysku i unieszkodliwienia
odpadów na terenie województwa śląskiego można stwierdzić, że:
a) Funkcjonujące instalacje zabezpieczają potrzeby na odzysk i unieszkodliwienie
odpadów takich jak: akumulatory kwasowo-ołowiowe oraz niklowo-kadmowe, emulsje
olejowo-wodne, rozpuszczalniki, płyny chłodzące, odpady zawierające kwasy i alkalia
oraz odpady podlegające procesom termicznego unieszkodliwiania odpadów.
b) Brak instalacji do unieszkodliwiania odpadów metodą zestalania, (poza instalacją
do zestalania funkcjonującą dla potrzeb Zakładu Utylizacji Odpadów Szpitalnych w
Bielsku Białej), która pozwoli unieszkodliwić odpady zawierające metale ciężkie (m.in.
szlamy z obróbki metali, osady poneutralizacyjne, odpady z termicznego
unieszkodliwiania odpadów medycznych itp.) pochodzące z bieżącej produkcji oraz
nagromadzone na składowiskach odpadów niebezpiecznych.
c) Istniejące instalacje do unieszkodliwiania i odzysku odpadów należy
zmodernizować. Ocenia się, zgodnie z opracowanym "Kompleksowym programem
gospodarki odpadami niebezpiecznymi w regionie Polski południowej", że w
województwie śląskim modernizacji podlegać powinno około 7 instalacji.
Czynne składowiska odpadów niebezpiecznych
Na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji składowisk oraz weryfikacji
składowanych odpadów, sporządzono wykaz składowisk, na których są deponowane
odpady niebezpieczne. Ilość tych obiektów w województwie śląskim wynosi łącznie 15.
Spośród składowisk czynnych, w okresie do 2006 zostanie zamkniętych 5 składowisk a
do roku 2015 zostanie zamkniętych, dalszych 5 składowisk. Dla odpadów aktualnie
gromadzonych na tych składowiskach przewiduje się uruchomienie instalacji do
unieszkodliwiania bądź odzysku odpadów.
Nieczynne składowiska odpadów niebezpiecznych
Na nieczynnych składowiskach odpadów niebezpiecznych województwa
śląskiego zdeponowanych jest, przeważnie w sposób nieselektywny, łącznie 7,5 mln
Materiał opublikowany dzięki wsparciu:
Materiał pochodzi z serwisu www.ekoedukacja.pl
– bazy materiałów do edukacji ekologicznej
Zapraszamy także do serwisów www.naszaziemia.pl i www.recykling.pl
Mg odpadów niebezpiecznych. Nieczynne składowiska odpadów niebezpiecznych
powstałe w przeszłości, nie spełniające obecnie wymogów ochrony środowiska,
stanowią poważne zagrożenie dla wód podziemnych i powierzchniowych, powietrza i
powierzchni ziemi. Przykładem takich składowisk są wyłączone z eksploatacji obiekty
składowisk odpadów Zakładów Chemicznych "Organika-Azot" S.A. w Jaworznie
zlokalizowane w granicach Centralnego Składowiska Odpadów "Rudna Góra", z których
odprowadzany jest znaczny ładunek zanieczyszczeń w postaci pestycydów, cyjanków i
metali oraz nieczynne składowisko odpadów pocyjankowych zlokalizowane przy korycie
rzeki Wąwolnicy.
Poważnym zagrożeniem dla środowiska jest również obszar Zakładów
Chemicznych "Tarnowskie Góry" w Tarnowskich Górach w likwidacji, gdzie aktualnie
prowadzona jest budowa uszczelnionego Centralnego Składowiska Odpadów, do
którego przemieszczane są i będą odpady zdeponowane w przeszłości na siedmiu
składowiskach odpadów niebezpiecznych, zlokalizowanych w rejonie zakładu oraz
skażony grunt i skażony gruz z wyburzeń obiektów technologicznych. Obszary po
zlikwidowanych składowiskach będą poddawane sukcesywnej rekultywacji.
Podobnie sytuacja wygląda z rekultywowanym składowiskiem odpadów
niebezpiecznych w ZCH "Rudniki" w Częstochowie.
Prognoza powstawania odpadów w sektorze gospodarki odpadami niebezpiecznymi
Wytwarzanie odpadów niebezpiecznych na terenie województwa śląskiego dla
sektora dużych zakładach przemysłowych determinowane jest szeregiem zmian
restrukturyzacyjnych i aktualną niekorzystną koniunkturą gospodarczą. Należy
podkreślić, że w zakładach wytwarzających odpady niebezpieczne (hutnictwo cynku i
ołowiu, koksownictwo) dokonano szeregu rozwiązań technicznych zmierzających do
minimalizacji powstawania odpadów. Wytwarzane w tych zakładach odpady
niebezpieczne są przede wszystkim zawracane do procesów produkcyjnych lub
unieszkodliwiane. Jedynie żużle z wytopu ołowiu z zakładu "Orzeł Biały" i żużle z Huty
"Miasteczko Śląskie" będą kierowane na składowiska w ilości około 15,5 tys. Mg i
wielkość ich nie będzie wzrastać. Nie przewiduje się także wzrostu wytwarzanych
innych w tym sektorze odpadów niebezpiecznych. Generalnie zakłada się, że z wyżej
wymienionych przyczyn ilość odpadów niebezpiecznych z sektora dużych
przedsiębiorstw nie ulegnie zmianie.
Prognozowanie zmian w ilościach wytwarzanych odpadów niebezpiecznych
szczególnych jest związane ze specyfiką poszczególnych odpadów oraz przyjętymi
rozwiązaniami prawnymi. Przewidywania w zakresie wytwarzania tych odpadów są
następujące:
a) Odpady zawierające PCB muszą zostać usunięte do końca 2010 roku. Na terenie
województwa śląskiego zinwentaryzowano urządzenia zawierające PCB w wyniku
czego stwierdzono, że do roku 2010 ilość odpadów przeznaczonych do
unieszkodliwiania wyniesie około 3200 Mg. Wielkość ta może ulec zwiększeniu.
b) Oleje odpadowe - ilości możliwych do pozyskania z rynku olejów odpadowych
związana jest z prognozowanym spadkiem zapotrzebowania na oleje świeże oraz
wydłużeniem czasu ich eksploatacji. Ilości powstających w latach 2003"2015 odpadów
olejowych zmaleje z 25,1 tys.Mg do 22,8 tys.Mg.
c) Azbest - do roku 2015 w województwie śląskim powinno zostać usunięte i
Materiał opublikowany dzięki wsparciu:
Materiał pochodzi z serwisu www.ekoedukacja.pl
– bazy materiałów do edukacji ekologicznej
Zapraszamy także do serwisów www.naszaziemia.pl i www.recykling.pl
unieszkodliwione przez składowanie około 358 399 Mg odpadów azbestowych.
Oznacza to, że średnio roczne wytwarzanie odpadów azbestowych wyniesie około 28
tys. Mg. Szczegółowe ilości powstających w każdym roku odpadów azbestowych
można będzie oszacować po weryfikacji informacji posiadanych przez Powiatowe
Inspektoraty Nadzoru Budowlanego o stopniu pilności wymiany wyrobów zawierających
azbest.
d) Pestycydy - do roku 2010 powinno nastąpić całkowite wyeliminowanie ze
środowiska zdeponowanych w mogilnikach i magazynach odpadów przeterminowanych
środków ochrony roślin. Przyjmuje się, że ilość odpadów pestycydów powstających na
bieżąco będzie nieznaczna, głównie z uwagi na wysokie ceny stosowanych środków.
Natomiast odpady opakowaniowe po środkach ochrony roślin, trafiające aktualnie do
strumienia odpadów komunalnych, powinny być z tego strumienia wydzielane.
Oczekuje się również, że w związku z wprowadzeniem ustawy o opakowaniach i
odpadach opakowaniowych nastąpi organizacja systemu zbiórki tych opakowań w
oparciu o punkty sprzedaży.
e) Odpady medyczne i weterynaryjne - w 2015 roku ich ilość wyniesie 2370 Mg/rok, a
odpadów weterynaryjnych 300 Mg.
Odpady niebezpieczne ze strumienia odpadów komunalnych - przewiduje się,
pozyskanie następujących ilości odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów
komunalnych: w roku 2006 - 980 Mg; w roku 2010 - 6800 Mg, w roku 2015 - 11360 Mg.
Cele i zadania w gospodarce odpadami niebezpiecznymi
Na podstawie analizy stanu aktualnego w gospodarowaniu odpadami
niebezpiecznymi oraz prognoz powstawania tych odpadów przyjęto następujące cele do
osiągnięcia w latach 2003-2015:
* całkowite wyeliminowanie PCB ze środowiska do 2010 r.,
* unieszkodliwianie powstających przy demontażu odpadów zawierających azbest (w
ilości około 50% znajdujących się na terenie woj. śląskiego wyrobów zawierających
azbest),
* całkowita likwidacja mogilników,
* ograniczenie negatywnego oddziaływania na środowisko odpadów medycznych i
weterynaryjnych,
* ograniczenie negatywnego oddziaływania na środowisko odpadów niebezpiecznych
znajdujących się w strumieniu odpadów komunalnych,
* ograniczenie obciążenia środowiska odpadami niebezpiecznymi zdeponowanymi
na składowiskach,
* zapewnienie bezpiecznego dla środowiska składowania odpadów.
Dla realizacji zamierzonych celów konieczne jest prowadzenie kampanii
informacyjno-edukacyjnych oraz podjęcie zadań, które dla poszczególnych rodzajów
odpadów niebezpiecznych są następujące:
PCB - przewidywane zadania do realizacji w latach 2003-2010 to:
- weryfikacja danych ilościowych oraz harmonogramu unieszkodliwiania i
dekontaminacji,
- dostosowanie laboratoriów WIOŚ do badań na zawartość PCB,
- sukcesywna likwidacja urządzeń zawierających PCB,
Materiał opublikowany dzięki wsparciu:
Materiał pochodzi z serwisu www.ekoedukacja.pl
– bazy materiałów do edukacji ekologicznej
Zapraszamy także do serwisów www.naszaziemia.pl i www.recykling.pl
- kontrola prawidłowego oznakowania urządzeń zawierających PCB oraz monitoring
procesu likwidacji urządzeń zawierających PCB.
Odpady olejowe wymagają zwiększenia stopnia ich pozyskiwania szczególnie ze
źródeł rozproszonych, dla uzyskania poziomu odzysku olejów smarowych do roku 2007
w wysokości 50% w stosunku do ilości wprowadzanej na rynek, i poziomu recyklingu w
wysokości 35%.
Azbest dla planowanego do roku 2015 usunięcia 50% wyrobów azbestowych i
zdeponowania ich na składowiskach odpadów azbestowych niezbędne jest podjęcie
następujących zadań:
- zaktywizowanie działań dyspozycyjno-kontrolnych do nadzoru usuwania azbestu na
terenie województwa,
- przeprowadzenie inwentaryzacji i opracowanie harmonogramu usuwania azbest w
ramach planów gospodarki odpadami,
- opracowanie planu rozmieszczenia na terenie województwa wyrobów zawierających
azbest,
- budowa 2 składowisk odpadów azbestowych o pow. 2 ha,
- monitoring realizacji usuwania azbestu.
Zużyte baterie i akumulatory - podstawowym zadaniem jest uruchomienie przez
przedsiębiorców punktów zbiórki zużytych baterii i akumulatorów małogabarytowych i
dążenie do odzysku z rynku: akumulatorów ołowiowych do 100%, akumulatorów Ni-Cd
wielkogabarytowych " 60% w 2006 r., akumulatorów Ni-Cd małogabarytowych - 45% w
2006 r. i pozostałych baterii (z wyłączeniem cynkowo-węglowych i alkalicznych) - 30%
w 2006 r.
Odpady medyczne i weterynaryjne - przewidywane zadania:
- objęcie wszystkich posiadaczy odpadów medycznych i weterynaryjnych systemem
nadzoru i kontroli w zakresie zgodności postępowania z obowiązującymi przepisami
prawnymi
- modernizacja instalacji do termicznego unieszkodliwiania odpadów medycznych - 3
obiekty
- minimalizacja ilości powstających niebezpiecznych odpadów medycznych i
weterynaryjnych wymagających szczególnych metod unieszkodliwiania na drodze
termicznego unieszkodliwiania poprzez segregację odpadów u źródeł ich powstawania.
Pestycydy - przewidywane zadania:
- uruchomienie zbiórki odpadów opakowań po przeterminowanych środkach ochrony
roślin ze strumienia odpadów komunalnych oraz utworzenie punktów zbiórki w punktach
sprzedaży,
- likwidacja mogilników do 2010,
- prowadzenie monitoringu na zlikwidowanych obiektach.
Odpady niebezpieczne ze strumienia odpadów komunalnych - przewidywane
zadania:
- wdrożenie Systemu Gospodarki Odpadami Niebezpiecznymi w oparciu o
Materiał opublikowany dzięki wsparciu:
Materiał pochodzi z serwisu www.ekoedukacja.pl
– bazy materiałów do edukacji ekologicznej
Zapraszamy także do serwisów www.naszaziemia.pl i www.recykling.pl
zorganizowaną sieć gminnych punktów zbiórki odpadów niebezpiecznych (GPZON)
oraz stacji przeładunkowych (SPON). GPZON-y mają na celu ułatwienie zbiórki
odpadów niebezpiecznych od mieszkańców oraz małych i średnich przedsiębiorstw
- I etap do 2006 roku przewiduje się utworzenie 27 gminnych punktów zbiórki (GPZON).
- docelowo do roku 2015 zakłada się powstanie punktu zbiórki (GPZON) w każdej
gminie - 140.
Podsumowanie
Przedstawione powyżej sposoby postępowania z wybranymi grupami odpadów
niebezpiecznych, omówione na podstawie województwa śląskiego, wskazują na postęp
w zakresie rozwiązań organizacyjnych i prawnych w dziedzinie gospodarki odpadami
niebezpiecznymi. Nie mniej jednak dla szeregu odpadów, szczególnie powstających w
dużym rozproszeniu wymagane będzie podejmowanie działań pozwalających na
zorganizowanie zbiórki odpadów niebezpiecznych oraz dofinansowanie
unieszkodliwienia tych odpadów.
Literatura:
1. Plan Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego. Urząd Marszałkowski,
sierpień 2003.
2. Kompleksowego programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi dla regionu Polski
południowej. Urząd Marszałkowski, lipiec 2002 r.
Opracowanie:
Dr inż. Szymon Kuzio
Instytut Gospodarowania Odpadami Sp. z o.o.
Materiał opublikowany dzięki wsparciu: