ZIMNA WOJNA -ZAKOŃCZENIE
Wojna w Afganistanie
W ostatnich dniach 1979 roku wojska radzieckie weszły do Afganistanu.
W nerwowej atmosferze zimnej wojny Waszyngton interpretował wkroczenie wojsk radzieckich do
Afganistanu jako akt agresji i przemyślane posunięcie w ramach globalnej strategii ZSRR
Atak na Afganistan pociągnął za sobą konsekwencje o dużo szerszym zasięgu. Nastąpił bowiem w
okresie porewolucyjnego zamętu w Iranie i destabilizacji w Pakistanie. ZSRR oskarżał te państwa o
ingerowanie w sprawy Afganistanu, a były to oskarżenia na tyle poważne, że mogły zwiastować
nowe akty agresji. Po pierwszej fazie inwazji 2/3 wojsk radzieckich znalazło się w południowo –
zachodnim Afganistanie, czego Waszyngton nie omieszkał uznać za zagrożenie dla Iranu i rejonu
Zatoki
Perskiej.
Skierowanie amerykańskich okrętów wojennych do
Zatoki
Perskiej wywołało z kolei protesty
Moskwy.
Stany Zjednoczone postanowiły maksymalnie eksponować groźne implikacje wejścia wojsk
radzieckich do Afganistanu (odwracając tym samym uwagę opinii publicznej od problemu
amerykańskich zakładników w Teheranie, i kierując na wyczyny ZSRR w Afganistanie). Nie było
to trudne, ponieważ chodziło o oczywisty akt agresji
Nie tylko Stany Zjednoczone krytykowały atak. Konfederacja Islamska (organizacja muzułmańska
stworzona w 1969) zwołała nadzwyczajne posiedzenie, na którym Chomelini wygłosił tyradę
przeciwko ZSRR. Wszyscy arabscy uczestnicy spotkania potępili radziecką inwazję na Afganistan.
Najbardziej dosadnie wyraziły się państwa rejonu
Zatoki
Perskiej, których problem przede
wszystkim dotyczył. Teraz nie była to tylko wojna afgańsko – radziecka, gdyż Afganistan stał się
areną wojny politycznej dwóch mocarstw – ZSRR i Stanów Zjednoczonych.
Od 1982 roku ONZ ogłaszało coroczne apele o zawieszenie broni, o program rychłego wycofania
wojsk radzieckich
Rewolucja w Iranie
W okresie Zimnej Wojny Iran pod rządami szacha Mohammeda Rezy Pahlaviego znajdował się w
orbicie wpływów amerykańskich. Po rewolucji islamskiej w 1979 roku Iran, mimo iż obrócił się
przeciw USA, w równym stopniu demonizował także ZSRR.
Rewolucja islamska w Iranie, przyczyną jej było niezadowolenie z autokratycznych, ale opartych na
współpracy z Zachodem rządów szacha Rezy Pahlaviego. Najsilniejsza opozycja pojawiła się w
kołach religijnych kierowanych przez wydalonego z kraju ajatollaha Chomeiniego. W 1979 pod
naciskiem wewnętrznej opozycji szach zmuszony był 22 I opuścić kraj, co otworzyło drogę do
powrotu 1 II ajatollaha i objęcia faktycznej władzy przez Islamską Radę Rewolucyjną kontrolowaną
przez Chomeiniego. Iran ogłoszono 1 IV republiką islamską, przyjęto też nową konstytucję oraz
nowe prawa oparte na zasadach
. Rozpoczęto również walkę z przejawami zachodniej
kultury.
Polityka Reagana
Oceniany jest jako najlepszy prezydent Stanów Zjednoczonych.Pierwszym i głownym zadaniem
jakie stawiał Reagan było postawienie na nogi gospodarki Stanów.Bronił idei wolnego rynku i
ograniczał do minimum rolę państwa.Obniżał podatki , dążył do prywatyzacji sektora publicznego i
decentralizacji gospodarki a także powstrzymał inflację.Jednoczesnie rozpoczął program
forsownych zbrojeń dzięki ktoremu USA miałaby wygrać wyścig zbrojny z ZSRR.W rezultacie
pierwsze lata reform skutkowały skutkowały ogromnym wzrostem zadłużenia państwa , niemniej
amerykańska gospodarka ruszyła szybko do przodu.
Walka z imperium „zła”-Regan zerwał z dominującą polityka odprężenia w stosunkach z
Moskwą.Jako zajadły antykomunista nazywał ZSRR imperium „zła”
Prezydent rozkręcił spiralę zbrojeń.Do historii przeszły słowa Reagana wypowiedziane w 1987
roku podczas przemówienia wygłoszonego pod murem berlińskim- symbolu zimnowojennego
podziału:” Panie Gorbaczow niech pan burzy ten mur” wtedy nikomu jeszcze się nie sniło że mur
