background image

 

6. KOD SAMOSYNCHRONICZNY 
Kod menchester nie ma sygnałów nadmiarowych, kiepskie 
widmo, dobra synchronizacja. Jest to kod samo 
synchronizujący następuje zmiana stanu w kaŜdym bicie  
R=N/M*(log k-1) gdzie M-liczba bitów przed kodowaniem N-
liczba bitów po kodowaniu k-liczba pomiarów 
 
7. GĘSTOŚĆ KODOWA  
Gęstość kodowa(zawartość jedyne w sygnale)  = k/n gdzie k-
liczba jedynek, n-liczba bitów 
 
8 ROLA UKŁADU WEJŚCIOWEGO W REGENETORZE 
A) przygotowanie sygnału do regeneracji tak Ŝeby regenerator 
dostrajał się do częstotliwości sygnału wejściowego 
B) wydłuŜenie długości toru do  
 
9. Jak eliminuje się przesłuchy w regeneratorze  
Przez zastosowanie regeneratora dwójkowego 

 

11 WZÓR NA ZALEśNOŚĆ  C/B w funkcji  S/N (str29.5 
Bartek) 
C=B log (1+γ)=1,44 ln (1+ γ) z Bartka notatek 
C=B*log*(1+S/N) 
C/B=1,44* γ dla  γ<1 
Np.: γ=0.01 S/N=-20 dB 
C=10kbit/s B=690kHz 

 

12 WPŁYW TORU MIEDZIANEGO NA PRZENIKI 
MIĘDZYKANAŁOWE 
α

 – wsp rozszerzania pasma 

 

α

 jeśli się zawiera między (0,1;10 to nie ma przedników 

międzykanałowych nie ma błędów 
 
13 WPŁYW SZUMÓW  NA JITTER 
14 WPŁYW KODÓW TRANSMISYJNYCH NA 
REGENERACJĘ 
Sygnał taktowania ma decydujący wpływ na pracę regeneratora 
ze względu na przyjętą zasadę wydzielania sygnału taktowania 
z sygnału występującego na wejściu przedwzmacniacza za 
pomocą obwodu rezonansowego wynika Ŝe sygnał taktowania 
zaleŜy od struktury sygnału liniowego oraz od szumów i 
zakłóceń 

1. ZALETY I WADY KWANTOWANIA 
ROWNOMIERNEGO I NIEROWNOMIERNEGO 

Przy  kwantyzacji  równomiernej  róŜnica  pomiędzy  sąsiednimi 
poziomami  decyzyjnymi  jest  jednakowa,  przy  kwantyzacji 
nierównomiernej  tak  nie  jest.Stosunek  sygnał  szum  nie  jest 
stały (przeszkadza człowiekowi) 
Kwantyzacja  nierównomierna  jest  stosowana  tam  gdzie 
rozkład  prawdopodobieństwa  wartości  analogowych  nie  jest 
jednostajny.  Gdy  w  jakimś  przedziale  wartości  pojawiają  się 
częściej  niŜ  w  innych,  jest  mu  przypisywane  odpowiednio 
więcej poziomów kwantyzacji, dzięki czemu błąd kwantyzacji 
maleje. 

Istnieje 

moŜliwość 

wyznaczenia 

poziomów 

decyzyjnych  i  reprezentacji,  tak  aby  błąd  średniokwadratowy 
był dla danego rozkładu minimalny i w praktyce stosuje się do 
tego 

iteracyjny 

algorytm 

Maxa-Lloyda. 

S/N=const 

Kwantowanie A lub µ daje większą dokładność dla sygnałów o 
małej  amplitudzie  kosztem  dokładności  odwzorowania 
sygnałów duŜej amplitudy) 

2. WYZNACZYC S/N Z KRZYWEJ KOMPRESJI 
3. ZAKODOWAC PODANY CIAG WYBRANYM 
KODEM 

 

 
2B-1Q 
00 -> +3V 
01 -> +1V 
10 -> -1V 

11 -> -3V 
4. CO TO SA KODY ALFABETOWE I JAKIE MAJA 
WŁAŚCIWOŚCI 
Kody alfabetowe 
mają określoną bieŜącą sumę cyfrową, której 
nie moŜna przekroczyć. Przejście między alfabetami liczy się 
na podstawie bieŜącej sumy cyfrowej.  
Kody alfabetowe są kodami gęstymi. Przykłady takich kodów: 
2B-2T, 4B-3T. 
4B-3T 
Kodowanie  czwórek  bitów  na  3  symbolach  o  3  poziomach 
napięcia: -1, 0, 1, 3 moŜliwości na 3 symbolach, czyli moŜliwe 
do przedstawienia 27 kombinacji, 2^4 = 16, czyli pozostaje 11 
moŜliwości, nadmiar moŜe być wykorzystany na korekcję,  
Wykorzystywany np.: w ISDN. 
f

L

=(3/4)*f

B

 

5. CO TO JEST DROGA DYSPERSYJNA 

-sygnał wejściowy -syg wyjściowy 
^2= ^2[1+(L/Ld)^2] 













|



|

 gdzie Ld – droga dyspersji -szerokość impulsu 

wejściowego B2-współczynnik propagacji, stała propagacji 
odpowiadająca dyspersji 

6. CO TO SA SYGNATURY POMIAROWE 

 
Sygnatura – charakterystyka częstotliwościowa do badania 
jakości sygnału odebranego (określa zaniki). 
Jakość sygnału ocenia się poprzez sygnatury: 
sygnatura zerwania transmisji – przejście poniŜej wartości 
krytycznej (zanik w którym stopa błędów spada poniŜej 
zamierzonej) 
sygnatura powrotu transmisji – powrót powyŜej wartości 
krytycznej 
sygnatura dynamiczna - wobulowanie (przemiatanie) 
wszystkich n  częstotliwości. JeŜeli gdzieś pojawi się zanik, to 
włącza się korektor poprawiający częstotliwość. 
 
7. NA CZYM POLEGA ZAGADNIENIE DECYZJI 
OPTYMALNEJ 
Decyzja  optymalna
  to  pojęcie  z  zakresu  teorii  decyzji, 
oznaczające  taką  decyzję,  która  jest  decyzją  dopuszczalną  i 
jednocześnie jest najlepsza z punktu widzenia kryteriów oceny 
decyzji.  Zbiór  wszystkich  takich  decyzji  nazywamy  zbiorem 
decyzji optymalnych. 
Błąd fałszywego alarmu – odczytanie jedynki zamiast zera. 
Błąd niewykrycia – odczytanie 0 zamiast 1. 
Wartość  minimalnego  błędu  –  napięcie  odniesienia  jest 
równe połowie napięcia przychodzącego. 

1.

 

Decyzja dokładnie w połowie sygnału 
przychodzącego. 

2.

 

Decyzje naleŜy podejmować w czasie tm, 
wtedy gdy S/N osiąga wartość max. 

Warunki cyfrowego odbioru optymalnego: 
- amplituda sygnału 10x większa niŜ szumu =>BER=10

-6

;  

- suma błędów musi być minimalna a=1/2 Swe;  
- zastosowanie zabezpieczeń np. filtrów 
 
8. W JAKI SPOSÓB KODY WPLYWAJA NA 
TRANSMISJE  
Wprowadzenie 

cyfrowej 

reprezentacji 

transmitowanych 

2

sygnałów  w  znacznym  stopniu  uniezaleŜnia  jakość  odbieranej 

informacji  od  zjawisk  występujących  w  torze  przesyłowym. 
Przede  wszystkim  wzrasta  odporność  systemu  na  szum 
kanałowy  i  zakłócenia  .  Wynika  to  bezpośrednio  z  faktu 
przesyłania wyłącznie impulsów  o skwantowanych  wartościach 
poziomu  napięcia.  Impulsy  taki  mogą  być  zawsze  prawidłowo 
zdekodowane  w  odbiorniku,  o  ile  ich  amplituda  nie  została 
zafałszowana  na  tyle  mocno  aby  przenieść  się  do  zakresu 
przypisanemu  innemu  stanowi  logicznemu.  W  praktyce 
przypadek taki występuje stosunkowo rzadko i ma miejsce tylko 
w  sytuacji  kiedy  amplituda  szumów  i  zakłóceń  jest 

2

porównywalna  z  wielkością  przesyłanych  impulsów.  Szumy  i 

zakłócenia o mniejszym poziomie nie mają Ŝadnego wpływu na 
poprawność  przesyłanej  informacji.  Sygnał  cyfrowy  jest  tak 
samo  tłumiony  jak  sygnał  analogowy.  Dlatego  teŜ  tory  o 
odpowiednio  duŜej  długości  muszą  być  wyposaŜone  w 
urządzenia  wzmacniające.  Regeneracja  przebiegów  cyfrowych 
jest 

znacznie 

prostsza 

niŜ 

przebiegów 

analogowych. 

Regenerator  -  zadanie  jego  jest  wygenerowanie  nowego 
przebiegu o identycznej strukturze logicznej Układ regeneratora 
sygnału cyfrowego moŜna podzielić na dwie części:- odbiornik 
-  zadaniem  jest  prawidłowa  detekcja  aktualnego  stanu  linii, 
przypisanie  odpowiedniego  stanu  logicznego  i  przekazanie  do 
nadajnika.  -  nadajnik  -  zadaniem  jest  ponowne  zakodowanie 

2

otrzymanego  ciągu  binarnego,  na  kod  transmisyjny  i 

wprowadzenie  go  do  kolejnego  odcinka  toru  Zasięg  transmisji 
cyfrowej  moŜe  być  dowolnie  duŜy  przy  jednoczesnym  braku 
pogorszenia  jej  jakości  Sygnał  zregenerowany  jest  obarczony 
zniekształceniami  połoŜenia  impulsów  w  stosunku  do  sygnału 
idealnego 

(fluktuacja 

fazy 

jitter). 

Fluktuacje 

fazy 

spowodowane  szumami    zakłóceniami  nakładającymi  się  na 
sygnał  mogą  się  sumować  wzdłuŜ  traktu,  ogranicza  to  zasięg  i 
zakres stosowania systemu 
 
Stosowane w celu uzyskania poŜądanych (z punktu widzenia 
toru lub kanału transmisyjnego) własności sygnału cyfrowego 
(binarnego). 
Kryteria oceny kodów: 

 

nadmiarowość – pozwala wykryć błędy 

 

odpowiednie widmo 

 

łatwość synchronizacji bitowej. 

 
Kody transmisyjne - wymagane własności: 

 

Dopasować widmo sygnału do 
charakterystyki toru 

 

umoŜliwić synchronizację 

 

umoŜliwić nadzór nad jakością transmisji - 
wykrywanie błędów 

 

Dla systemów przewodowych nie moŜe być 
składowej stałej (transformatory) 

 

Dla systemów światłowodowych musi być 
składowa stała 

 
   
Gr. 2  
 
1. KOMPRESJA Z KRZYWA A 

 

2. WYZNACZYC S/N Z KRZYWEJ KOMPRESJI 

 
3. CO TO SA WSTAWKI KODOWE I PO CO 
Wstawki kodowe – grupa impulsów wprowadzana w miejsce 
zer, a później wyrzucana. 
Wstawki kodowe stosowane są w kodzie HDB (wstawki gdy 3 
zera). Wstawia się je w miejsca duŜej ilości zer (BiV).  
B – impuls o polaryzacji przeciwnej do poprzedniego 
V – impuls wiolacji (polaryzacja zgodana z polaryzacją 
poprzedniego) 
Kody ze wstawkami wprowadzają współczynnik powielania 
błędów (dla kodu europejskiego WPB ok. 1,2). Godzimy się na 
to, bo są wtedy mniejsze problemy z synchronizacją. 
 
4. REGULY TWORZENIA ALFABETÓW KODOW 
SWIATLOWODOWYCH 
 
TRANSMISJA 

SYGNAŁU 

ŚWIATŁOWODEM

wykorzystywane  kody  (tylko  alfabetowe)  MB-NB  (np.  1B-2B, 
2B-3B, 3B-4B, 4B-5B, 5B-6B), gdzie N>M.  
Impuls  wprowadzany  do  światłowodu  ulega  następującym 
zjawiskom:  
-tłumienie  i  dyspersja  chromatyczna  odpowiadają  za  zmianę 
amplitudy oraz rozmycie impulsu,  
-dyspersja  polaryzacyjna-  rozmycie  impulsu  na  skutek  róŜnej 
szybkości rozchodzenia się modów,  
-mieszanie 4falowe- fale o róŜnych długościach oddziaływają na 
siebie i powstają nowe długości fal, które mogą interferować z s. 
uŜytecznymi.  
Dla przesłania pasma f

0

 musimy zagwarantować pasmo 1.5 f

0

 ze 

względu  na  interferencje  międzykanałowe.  Wpływ  dyspersji 
zmniejszymy  wprowadzając  chirp  (ujemny-zwieksz.  f,  dodatni-
zmniejsz  f).    Chirp  -    zmiana  częstotliwości  fali  nośnej  w 
obrębie impulsu.         
Zadania kodów światłowodowych: 

 

nie chcemy duŜo 1 (w przeciwieństwie do 
miedzi), dąŜymy do kodów w których suma 
cyfrowa jest najmniejsza 

 

pasmo nas nie interesuje w światłowodzie. 

 
Wybór alfabetu zaleŜy od sumy cyfrowej kodu.  

 

 
 

5. CO TO JEST JITTER I PRZENIKI 
MIEDZYELEMENTOWE 
Jitter  
są  to  szybkozmienne  fluktuacje  fazy,  czyli  takie  w 
których  częstotliwość  jest  powyŜej  10  Hz,  gdy  mamy 
częstotliwość  zmiany  fazy  mniejszą  od  10Hz  wówczas  jest  to 
wander.  Jednostką  miary  tych  fluktuacji  jest  odstęp 
jednostkowy  UI  (ang.  Unit  Interval),  który  równa  się 
szerokości jednego bitu w danym strumieniu  transmisyjnym. 
Jitter  interferencji  międzysymbolowej  (ang.  Inter  Symbol 
Interference  -  ISI)  i  cyklicznych  ciągów  impulsów  (ang. 
pattern-depended jitter)   
Jitter  moŜe  równieŜ  powstać  na  skutek  interferencji 
międzysymbolowej, 

czyli 

zaleŜeć 

będzie 

ś

ciśle 

od 

następujących po sobie symboli danych. Następujący przykład 
pomoŜe  w  zrozumieniu  tego  zjawiska.  W  przypadku 
transmitowania  długiego  ciągu  jedynek  lub  zer,  wystąpienie 
impulsu  o  przeciwnej  polaryzacji  spowoduje  zmianę  stanu 
sygnału, ale z powodu  ograniczenia pasma transmisyjnego  nie 
jest  moŜliwe  otrzymanie  spadku  idealnie  pionowego,  lecz 
będzie  on  miał  pewne  nachylenie.  Sygnał  nie  zdąŜy  więc 
uzyskać  poŜądanego  poziomu  przed  kolejną  zmianą.  W  ten 
sposób  otrzymujemy  gwałtowne  skoki  fazy,  na  krótkim 
odcinku czasu. 
Jitter  systematyczny  powstaje  takŜe  w  wyniku  niedoskonałej 
regeneracji sygnału cyfrowego. Na skutek nieidealnej korekcji 
częstotliwościowej  i  zniekształceń  fazy,  w  sygnale  cyfrowym 
powstają chwilowe przeniki miedzy impulsami określane jako 
interferencje  miedzyelementowe.  Fazowe  zniekształcenia  w 
szczególnych  przypadkach  mogą  spowodować  przekazanie 
części 

energii 

bitu 

na 

następny 

bit 

przenik 

miedzyelementowy).  Gdy  zaleŜność  pomiędzy  impulsami 
wzrasta,  moŜe  stać  się  przyczyna  fluktuacji  fazy.  Jitter 
systematyczny  jest  transmitowany  z  identyczna  faza  na  całej 
długości  traktu.  Ta  korelacja  jittera  z  sygnałem  cyfrowym  na 
długich  liniach  moŜe  stać  się  przyczyna  groźnego  zjawiska  ( 
akumulacji  Jittera).  Jitter  systematyczny  reprezentuje  główny 
składnik fluktuacji, a wiec odgrywa waŜna role w determinacji 
i jakości transmisji. 

background image

 

Im  większa  prędkość  lub  im  większa  długość  toru  to  większe 
przeniki międzyelementowe. 

 
6. JAK DZIALA I GDZIE UZYWAMNY JEST 
KORELATOR CZASOWY 

7. ROLA UKLADU WEJŚCIOWEGO W 
REGENERATORZE 
 

 
W układzie wejściowym: 
linia wydłuŜająca, dwójnik symulujący odcinek, aby dodać 
tłumienność do linii gdy długość linii mniejsza od 2 km 
(wydłuŜa odległość do długości znormalizowanej 2 km) 
wzmacniacz – małe pasmo i likwidacja przeników 
międzyelementowych. 
 
Regenerator – odzyskiwanie taktu i kształtu. 
Odległość między regenatorami dla E1 (2Mb/s) jest równa ok. 
2km. Końcowy regenerator na odległości 1km (połowa 
długości standardowego odcinka). 
 

8. CZAS ODZYSKIWANIA SYNCHRONIZACJI W PDH 

 
PDH – plezjochroniczna hierarchia teletransmisyjnych 
systemów cyfrowych. 
 
9. METODY ZABEZPIECZENIA TRANSMISJI W 
RADIU 
Metody poprawy i utrzymania wysokiej jakości: 
- rozdzielenie częstotliwości - te same dane nadawane są w 
jednym kierunku na 3 róŜnych częstotliwościach, odbiornik 
wybiera najlepszą jakość, 
- rozdzielenie przestrzenne – nadawanie danych 
 w 3 róŜnych kierunkach, a odbiór na 2 lub trzech antenach 
odbiorczych odpowiednio rozmieszczonych (odległość między 
antenami większa niŜ 100 długości fali), z kaŜdego odbiornika 
analizuje się sygnał i wybiera najlepszy, 
- metody adaptacyjne w dziedzinie czasu i częstotliwości - 
odtworzenie sygnału impulsu i synchronizmu (adapter 
czasowy) i poprawianie właściwości częstotliwości (adapter 
częstotliwościowy). 
Modulacje (wielopoziomowe): kluczowanie częstotliwości, 
fazy(koherentna, róŜnicowa). Aby nie było przesłuchu odstęp 
miedzy kanałami wynosi 1,5-2 szerokości pasma C 
(E1=3MHz; odstęp 3-4 MHz). Błędy na trasie mogą się 
pojawiać z powodu: złej synchronizacji modulatora i 
demodulatora, interferencji międzykanałowych, nieliniowości 
wzmacniaczy na trasie, atmosfery. Normy dotyczą transmisji 
dźwięku mówią o niezawodności transmisji. 
Dodatek: 
TWORZENIE STRUMIENIA E1. System E1 umoŜliwia 
przesłanie 30 kanałów telefonicznych. Stanowi on podstawę 
dla hierarchii systemów wyŜszego rzędu ze zwielokrotnianiem 
kanałów. E1 wykorzystuje modulację PCM. Sygnał mowy(0,3-
3,4kHz) jest próbkowany (8kHz). Jako kompander w systemie 
E1 stosowany jest układ o charakterystyce odcinkami liniowej, 
zapewniający w przybliŜeniu logarytmiczne prawo A(87,6). 
UŜywany jest8-bitowy kwantyzer nieliniowy. Przy fp=8kHz 
kaŜda ramka zwielokrotnionego sygnału zajmuje 125us. Składa 
się ona z 30 słów 8bitowych(kanały 64kbit/s) i 2 szczelin 
przeznaczonych na synchronizację i sygnalizację. Zatem 
32*8=256bitów, czas trwania 1 bitu= 125us/256bit = 488ns, 
zatem szybkość transmisji VT=1/488ns = 2,048Mbit/s 
 
Filtr dopasowany – układ max stosunek S/N i minimalizujący 
stopę błędów.