background image

Pierwsi Grecy 
 

Wiedza  Greków  o  ich  odległej  przeszłości  była  bardzo  niewielka.  Według  najstarszych 

zachowanych dzieł historiograficznych  pochodzących z połowy V wieku pne pamięć Greków 

sięgała dalej niż do połowy VII wieku pne 
776 r pne 

według tradycji pierwsze igrzyska olimpijskie. 

W czasach klasycznych praktycznie nic nie wiedziano o wielkiej cywilizacji z epoki brązu. 

Jej  pozostałości  były  widoczne  wciąż  w  krajobrazie  co  mogło  inspirować  powstanie  wielu 

mitów o epoce herosów, która miała poprzedzać czasy historyczne, Starożytni mogli wierzyć 

w  historyczność  tych  mitycznych  wydarzeń.  Do  takich  mitów  zaliczyć  można  opowieść  o 

wojnie trojańskiej znanej z pieśni Homera. 

Nowożytne badania dotyczące pochodzenia Greków zapoczątkowały studia nad ich językiem. 

Na przełomie XVIII i XIX wieku uczeni zwrócili uwagę na istnienie podobieństw pomiędzy 

większością  języków  europejskich  i  niektórych  azjatyckich.  Stąd  hipoteza  o  istnieniu 

indoeuropejskiej  rodziny  językowej,  Według  tej  teorii  dalecy  przodkowie  ludów    mieli 

wspólną praojczyznę i posługiwali się jedną mową. Kolejne grupy opuszczały praojczyznę i 

osiedlały się w nowych siedzibach tracą ze sobą kontakt, a ich języki zaczęły się różnicować. 

Greków uznawano za jedną z pierwszych takich grup. 
W XI

X wieku przyjęto, że Grecy mieli przybyć do nowej ojczyzny jako ukształtowany naród 

różniący  się  od  innych  obyczajami,  instytucjami,  wyglądem  fizycznym,  religią,  językiem. 

Przybycie takiej grupy powinno zostawić ślady możliwe do odnalezienia przez archeologów 

np. pozostałości zniszczeń, zmiany w sposobie chowania zmarłych, pozostałości budowania 

domów. 

Są badacze wiążący z przybyciem Greków pojawienie się kultury mykeńskiej. Ich zdaniem 

tabliczki z tekstami w piśmie linearnym B są dowodem na pojawienie się ludności mówiącej 

w języku greckim. 

Od początku XX wieku popularność zdobył pogląd, że przodkowie Greków przybyli w trzech 
kolejnych falach: 
Jako pierwsi Jonowie 

– schyłek III tysiąclecia 

Drudzy Achajowie 

– ok. 1600 r pne- utożsamiani z twórcami cywilizacji mykeńskiej 

Trzeci Dorowie- ok. 1200 r pne 

– uznani za odpowiedzialnych za jej zniszczenie. 

Odczytanie pisma linearnego B dostarczyło dowodów, że twórcy kultury mykeńskiej mówili 

po  grecku.  Tym  samym  cywilizacja  mykeńska  mogła  zostać  uznana  za  grecką    w 
p

rzeciwieństwie do cywilizacji minojskiej Krety. 

Można sobie wyobrazić, że Grecy nie tylko nie przybyli z zewnątrz do świata egejskiego ale 

narodzili  się  w  nim przez  zmieszanie  ze  sobą  grup  przybyszów  z  różnych  stron  w  różnym 

czasie i mówiących różnymi językami. 

Piszący w V wieku pne ateński historyk Tukidydes był przekonany że Grecy stali się sobą 

kiedy przyjęli jeden język i zaczęli przyjmować obyczaje różniące ich od innych ludów.