Opracowała M. Tkocz na podstawie: E. Maksymowska, E.Tołwi
ń
ska-Królikowska, M. Werwicka,
Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18,
w: Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa 2002;
1
Wykład 15: Relacje nauczyciel – rodzic w szkole. Zasady współdziałania
nauczycieli i rodziców. Formy współpracy nauczycieli z rodzicami (zbiorowe i
indywidualne). Trudności w kontaktach z rodzicami
Rodzice przychodzą na spotkanie z Tobą między
innymi po to, aby:
•
dowiedzieć się, jak radzi sobie ich dziecko w szkole
•
wyrobić sobie opinię o Tobie jako osobie
wpływającej na ich dziecko
•
zebrać informacje o wymaganiach, oczekiwaniach,
ofercie szkoły
•
rozpoznać, z kim dziecko uczy się, bawi, spędza
czas —jaka jest jego klasa
•
poznać innych rodziców, szczególnie rodziców jego
przyjaciół i ewentualnych wrogów
•
udowodnić sobie, Ŝe jest dobrym rodzicem („daję
swoją uwagę i czas sprawom dziecka")
•
spełnić oczekiwania współmałŜonka, dziecka,
rodziny
•
zaprezentować się Tobie i innym rodzicom
Opracowała M. Tkocz na podstawie: E. Maksymowska, E.Tołwi
ń
ska-Królikowska, M.
Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18,
w: Poradnik nauczyciela, Wyd.
Raabe, Warszawa 2002;
2
Rodzice:
•
Mają poczucie, Ŝe nie zostaną wysłuchani, ich
wysiłki, by dojść do porozumienia z
przedstawicielami szkoły, pójdą na marne, a
rozmowa nic nie zmieni
•
Wolą unikać kontaktów, bojąc się urazić
nauczyciela, wywołać jego niechęć -
niebezpieczeństwo pogorszenia sposobu
traktowania ich dzieci przez nauczyciela
•
Słuchanie złych informacji o własnym dziecku
powoduje spadek poczucia ich wartości jako
rodziców - chroniąc własne „Ja", unikają
konfrontacji z nauczycielem
•
Czują się bezradni wobec problemu, jaki sprawia
dziecko
•
Szkoła jako taka (budynek, ławki, dzwonki,
dzienniki itd.) przypomina im okres, gdy sami byli
uczniami. Wchodzą nieświadomie w rolę ucznia
zalęknionego i onieśmielonego autorytetem
nauczyciela
Opracowała M. Tkocz na podstawie: E. Maksymowska, E.Tołwi
ń
ska-Królikowska, M.
Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18,
w: Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe,
Warszawa 2002;
3
• Nauczyciel nie wzbudza w nich dostatecznego
zaufania - nie mają przekonania, Ŝe przekazując
szczerze informacje na swój temat i o własnym
dziecku, nie naraŜą się na uŜycie tych informacji
przeciwko nim
Bywa, Ŝe rodzice są świadkiem zachowań
nauczyciela poniŜającego w ich poczuciu godność
dziecka lub innego rodzica, np. ostrej czy
publicznej krytyki - lęk, ostroŜność w stosunku do
całej grupy zawodowej
• Rodzice często mają poczucie, iŜ nie są osobami
naprawdę poŜądanymi w szkole- czują, Ŝe
zabierają (niepotrzebnie?) nauczycielowi czas, a
najwaŜniejsze decyzje w sprawie ich dzieci
podejmowane są arbitralnie
Opracowała M. Tkocz na podstawie: E. Maksymowska, E.Tołwi
ń
ska-Królikowska, M. Werwicka,
Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18,
w: Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa
2002;
4
Nauczyciele:
•
Obawiają się pracy z dorosłymi, mają poczucie
niskich kompetencji w tym zakresie
•
PrzeŜywają syndrom wypalenia zawodowego,
odczuwają niechęć do podejmowania trudnych zadań.
•
Nie otrzymują pozytywnych informacji
zwrotnych ze strony rodziców w odpowiedzi na
własne zaangaŜowanie
•
Zła kondycja finansowa nauczycieli ogranicza
moŜliwość spokojnego przeznaczenia przez nich
czasu i energii na sprawy szkoły
Jak sformułować wypowiedź, by rodzic podjął z
tobą współpracę i powstała szansa na realną
zmianę w funkcjonowaniu ucznia?
•
Zbierz wcześniej informacje o sytuacji ucznia i
jego rodziny od pedagoga i wychowawcy
(ewentualna dysleksja, choroby, trudna sytuacja
domowa lub w grupie rówieśniczej itp.)
Opracowała M. Tkocz na podstawie: E. Maksymowska, E.Tołwi
ń
ska-Królikowska, M. Werwicka,
Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18,
w: Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa
2002;
5
•
Stosuj procedury nieinwazyjnego komunikowania
się — mów o tym, co dla ciebie jest trudne,
niezrozumiałe w funkcjonowaniu dziecka, nie
oceniaj rodzica, mówiąc mu, co robi źle wobec
własnego dziecka, pytaj rodzica o jego opinię o
dostrzeŜonych przez ciebie zachowaniach, wskaŜ
równieŜ pozytywne aspekty funkcjonowania
dziecka w szkole
•
Posługuj się dokumentami wewnątrzszkolnego i
przedmiotowego systemu oceniania, przekaŜ jasne
informacje o waŜnych w tej sytuacji zapisach,
odwołuj się do nich; mów o faktach, a nie ogólnie
— jasno przedstaw obszary i metody pracy
dziecka, które pozwolą mu spełnić wymagania
•
Zdobądź więcej informacji o sytuacji ucznia w
szkole — negatywne oceny z innych przedmiotów
• Pokazuj, Ŝe wierzysz w moŜliwość zmiany— pytaj
rodzica, jakie ma pomysły na pomoc swojemu
dziecku i jaką widzi twoją w tym rolę, przedstaw
swoje propozycje i spytaj o zdanie
• Zadbaj o warunki rozmowy — dyskretne miejsce
bez świadków, wystarczającą ilość czasu, przestrzeń
na rozłoŜenie dokumentów
Opracowała M. Tkocz na podstawie: E. Maksymowska, E.Tołwi
ń
ska-Królikowska, M. Werwicka,
Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18,
w: Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa
2002;
6
Opracowała M. Tkocz na podstawie: T.Garstka, Kłopotliwy rodzic w pracy nauczyciela, w:
Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa 2002
Typy trudnych rodziców:
•
Rodzic awanturniczy
•
Rodzic bierno – agresywny
•
Rodzic zaleŜno – roszczeniowy
•
Rodzic wielkościowy
•
Rodzic dramatyzujący
•
Rodzic kontrolujący
•
Rodzic podejrzliwy
•
Rodzic wycofany
•
Rodzic potrzebujący pomocy
Powy
Ŝ
sze materiały zostały opracowane przez M. Tkocz na podstawie literatury:
1. E. Maksymowska, E.Tołwi
ń
ska-Królikowska, M. Werwicka, Pierwsze spotkanie z
rodzicami, str. 1-18, w: Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa 2002;
2. T. Garstka, Kłopotliwy rodzic w pracy nauczyciela, w: Poradnik nauczyciela, Warszawa
2002