Wykład 5: Start zawodowy nauczyciela 

Opracowanie: mgr Anna Olszowa 

 

STRATEGIE PRZETRWANIA 
NAUCZYCIELI (wg P. Woodsa) 
 
1.SOCJALIZACJA  
a) ,,techniki uśmiercania” 
b) wzorce ,,grzecznego” zachowania + nagrody 
c) podkreślanie roli zespołu 
d) osłabianie poczucia indywidualności 
(np. wygląd, dyscyplina zewnętrzna) 
 
2.DOMINACJA 
 
3.NEGOCJACJE 
 
4.FRATERNIZACJA 
a) wygląd, zachowanie, mowa,  
     zainteresowania 
b) dystans do wymagań dyrekcji 
c) dowcipkowanie, flirt 
 
5. NIEOBECNOŚĆ,  WYCOFYWANIE SIĘ, 
ZWLEKANIE 
 
6. RYTUAŁ I RUTYNA 
 

7.TERAPIA ZAJĘCIOWA 
8.MORALIZOWANIE 

 
SPOSOBY REAKCJI UCZNIÓW 
 (wg G.Turnera) 
 
1.ULEGANIE 
 
2.ULEGANIE Z DYSTANSEM 
a) zwlekanie ( uleganie przemocy) 
b) uleganie z ośmieszaniem 
 
3.ZAMASKOWANE 
NIEPOSŁUSZEŃSTWO 
(pozorowanie pracy) 
 
4.WYCOFYWANIE SIĘ ( zaprzestanie pracy, 
fantazjowanie, wagary) 
 
5.SABOTAś ( próby odwrócenia uwagi 
nauczyciela) 
 
6.ODMOWA ( jawna lub poprzez odwlekanie, 
przeczekiwanie) 

Strategie uŜywane przez chłopców dla 
,,postawienia się” ( J.Beynon, P.Atkinson) 
 
1.Tworzenie grup nieformalnych 
 
2.Kawały 
 
3.Wypowiedzi ,,anty” czynnościom polecanym 
przez nauczyciela 
- zadawanie specjalnie głupich pytań 
- udzielanie mylnych informacji 
- przedłuŜanie, rozbudowywanie wypowiedzi 
- zwracanie się z prośbą o udzielanie krępujących 
informacji” 
- traktowanie nauczyciela jako osoby trzeciej, 
udawanie, Ŝe się go nie widzi 
- odpyskiwanie, bezczelność, zuchwalstwo 
- gadanie, komentowanie, głośne lub półgłośne 
podwaŜanie linii wypowiedzi nauczyciela 
- ,,wygłup” 
- robienie hałasu 
- śmiech, robienie min, dramatyczne gesty, mimika 
 
4.Interweniowanie u nauczyciela 
 
5.Pewne formy zabawy 

 

STRATEGIE UCZNIÓW 
(wg Ph. Jacksona i J Holta) 
 

1.

 

Strategia ,,dobrego wojaka Szwejka” 

 
2.

 

Poszukiwanie specjalnych względów (bycie 
pomocnym, sprawianie dobrego wraŜenia) 

 

3.

 

Strategia ,,starać się nie podpaść” 

 
   4.Wycofanie 
 
   5.Strategie zrodzone na skutek strachu 
      a),,ucieczka przez upadek” 
 
   6. Strategie odpowiedzi na pytania 
    a) zgadywanie 
    b) strategie unikania odpowiedzi 
 

PowyŜszy materiał został opracowany przez A. Olszową na podstawie literatury: 

 Janowski A., Uczeń w teatrze Ŝycia szkolnego, str.: 45-49, 88- 99, 131-139, 
146 -163 (wybrane fragmenty), WSiP, Warszawa 1995.