background image

104.RODZAJE OBIEKTÓW BUDOWLANYCH W OCZYSZCZALNIACH ŚCIEKÓW 
 

 

 

 

W przypadku zbiorników bardzo istotne są:  

zagadnienie szczelności (rysunki 3, 4, 5 i 6), 

konstrukcja przejścia przewodów  przez ściany 
(rysunek 7), 

osłona antykorozyjna betonu konstrukcyjnego 
(rysunek 8). 

 
 
 

background image

 

 
 

 

background image

 

 

background image

 

background image

 

 

 

background image

 
 
 

 

 
 
 

 

 

 

background image

Wyroby          ceramiczne,          które          były          stosowane          do  wykonywania 
osłon antykorozyjnych, to: 

klinkier drogowy (gatunki klasy extra 8x10x22), 

cegła    klinkierowa    (w    przypadku    niewielkiego   stężenia 
czynników agresywnych (klasa 1.: 6,5x12x25), 

płytki z cegły kwasoodpornej, 

płytki klinkierowe, 

płytki terakotowe, 

płytki kamionkowe, 

wyroby węglowe i grafitowe. 

 
 
 

Tworzywa sztuczne (układane pod wymurówką  ceglaną): 

folie z polichlorku winylu (PCV), 

folie poliizobutylenowe, 

folie 

polietylenowe. 
Kity 

Lakiery i emalie 

 

Tworzywa   krzemianowe   (charakteryzują   się   wysoką 

odpornością na działania kwasów oraz agresywnych  gazów i p ył ó w ;   s k ł a d n i k a m i  
t yc h   t w o r z yw   s ą   s z k ł o   w o d n e ,   wypełniacze mineralne i dodatki). 

Uwaga:  ze  względu  na  agresję  w  stosunku  do  betonu  ani  kity  ani  wyprawy  nie 
mogą  być  kładzione  bezpośrednio  na  beton  lecz  poprzez  warstwę  bitumu  lub 
folii igielitowej  (ewent. poliizobutylenowej). 

 
 

Odporność antykorozyjną warunkują: 

-  szczelny i odporny beton 

betony specjalne (krzemianowe lub z domieszką popiołów lotnych) 

powłoki: 

a/fluatowanie, 

b/bitumy nakładane na zimno, 

c/bitumy nakładane na gorąco („zbrojone" włóknem szklanym), d/lakiery i 

emalie, e/żywice syntetyczne, f/powłoki laminowane, 

wykładziny z folii, 

wykładziny ceglane, 

wykładziny wielowarstwowe. 

 

106. Zadaniem   piaskowników  jest   zatrzymanie   cięższej 
zawiesiny mineralnej. 
Aby     pracowały     prawidłowo     powinny     być    spełnione następujące 
warunki: 
-zatrzymywane ziarna powinny mieć średnicę 0,1 ÷ 0,2 mm  i większą, 

background image

-w ścieku nie ma zbyt dużo części organicznych 
a/ Piaskowniki poziome 

-o przepływie poziomym, 
-o przepływie wirowym, 
-o przepływie śrubowym (napowietrzane), b/ Piaskowniki pionowe 
-o przepływie pionowym, 
-o przepływie pionowo-wirowym c/ Piaskowniki szczelinowe d/ 

Piaskowniki szczelinowe z boczną szczeliną e/ Piaskowniki z obrotowym 
zgarniaczem 
Osadniki -  służą   do   usuwania   zawiesin   drogą sedymentacji. 

(patrz rysunek 11) 
Długość       osadnika:        od        kilkunastu       do kilkudziesięciu 
metrów, 

Szerokość: od 2. do 6. metrów; wysokość od 4.  do 6. metrów. 

Konstrukcja: zwykle żelbetowa, monolityczna. 

Komory  Aeracyjne(napowietrzania)  -  Są  to  urządzenia  służące  do 
oczyszczania  ścieków  na  drodze  procesów  będących  wynikiem 
„natleniania".  Wspomniane  procesy  mogą  być  natury  fizycznej, 
fizykochemicznej lub biologicznej. 

(patrz rysunek 12) 

Napowietrzanie odbywa się za pomocą: 

-  podania powietrza sprężonego, 

wirników o osi poziomej, 

wirników o osi pionowej, 

systemów złożonych. 

 
107. Złoża biologiczne i komory fermentacyjne. 
 
ZŁOŻA BIOLOGICZNE (Sztuczne złoża biologiczne
 ) 

Złoże biologiczne, filtr biologiczny, biofiltr, urządzenie do biologicznego oczyszczania 

ścieków

 miejskich.   Sztuczne złoże biologiczne składa się z rusztu, na którym ułożona 

została warstwa kruszywa, koksu, żużla, tufów wulkanicznych, kamienia, gruzu 
ceglanego itp. Od dołu, przez ruszt złoże jest napowietrzane sprężonym powietrzem, od 
góry zaś zraszane ściekami. Zraszanie realizowane jest systemem przelewów, młynkami 

Segnera

  itp. Istotne jest równomierne rozrzucenie cieczy na całą powierzchnię złoża. 

Procesy zachodzące na powierzchni wypełnienia złoża są podobne do procesów na 
powierzchni gleby pól irygacyjnych. Tworzy się błona biologiczna, w skład której 
wchodzą mikroorganizmy roślinne i zwierzęce. Ich działanie polega na utlenieniu i 
mineralizacji substancji zawartych w ściekach. Złoże po zbudowaniu nie jest aktywne. 
Jego dojrzewanie trwa kilka tygodni. 

background image

Zależnie od sposobu doprowadzania ścieków wyróżnia się złoża biologiczne: zraszane, 
spłukiwane. 

  Złoża zraszane mają grubość 1,5...3 m. Swoją aktywność utrzymują do temperatury 6 
st. C. Poniżej aktywność złoża zanika. Ich praca charakteryzuje się wysokim stopniem 
oczyszczania. BZT5 do 95%, zawiesiny do 92%, bakterie chorobotwórcze do 95%. 
Wysoka skuteczność oczyszczania jest okupiona stosunkowo niewysoką wydajnością.  

Złoża spłukiwane (wysokoobciążone). Są to złoża o podobnej budowie. Grubość 
warstwy wypełnienia wynosi 2...4 m. Ze względu na większe objętościowe obciążenie 
złoża, mineralizacja zanieczyszczeń nie zachodzi na nich całkowicie. Powstają na nich 
duże ilości kłaczkowatej błony biologicznej, która jest częściowo unoszona przez 
odpływające ścieki. Nadają się do oczyszczania ścieków o niewilkim stężeniu. W 
przypadku ścieków stężonych należy stosować recyrkulację. Stopień oczyszczenia 
wynosi ok. 65% BZT

5

* Wykorzystanie procesów biochemicznych i częściowo fizycznych do oczyszczania 
ścieków pozwala uzyskać dalsze obniżenie ładunku substancji organicznych. Stosuje się 
je zwykle jako kolejny stopień oczyszczania w przypadku, gdy metody zastosowane 
wcześniej nie zapewniają odpowiedniej klasy czystości wody zrzucanej do odbiorników. 
Oczyszczanie biologiczne przebiega zarówno w warunkach tlenowych, niedotlenionych 
jak i beztlenowych i polega na utlenianiu oraz mineralizacji związków organicznych 
zawartych w ściekach przy udziale mikro i makroorganizmów. Mikroorganizmy te 
zużywają związki zawarte w ściekach jako pokarm i podstawę przemiany materii.  

Zasada oczyszczania jest taka sama, jak w przypadku naturalnego samooczyszczania się 
zbiorników wodnych. Różnica polega na stworzeniu optymalnych warunków przebiegu 
procesu (obecność tlenu, pożywki, mieszanie mechaniczne, temperatura, pH itp.), które 
zwiększają szybkość i skuteczność procesu. Metody biologiczne dzieli się na naturalne i 
sztuczne. Do naturalnych zlicza się metodę pól irygacyjnych i pól filtracyjnych. Do 
sztucznych zalicza się metodę złoża spłukiwanego i osadu czynnego.  

Fragment  wypełnienia 

background image

 

Schemat złoża biologicznego 

 

KOMORY  FERMENTACUJNE: 

Komora fermentacyjn to zamknięty zbiornik, który wchodzi w skład instalacji do 
wytwarzania  biogazu. W komorach fermentacyjnych następuje celowy rozkład materii 
organicznej-   najczęściej są to kiszonki z całych roślin kukurydzy, traw, zbóż itp., 
gnojowica, obornik, wywar pogorzelniany, odpady poubojowe. Materiały te na skutek 
działania bakterii beztlenowych  przetwarzane są w biogaz.  Ponieważ bakterie są 
wrażliwe na zmiany zachodzące w ich środowisku, a zwłaszcza na zmiany temperatury, 
trzeba zapewnić im stałe warunki w całej objętości zbiornika.  

Biogaz- mieszanina gazów zawierająca ok. 50-60 % metanu, 40-50 % dwutlenku węgla i 
śladowe ilości innych gazów. 

background image

 

 

** Kilka słów o biogazowni:   Pierwsze biogazownie na świecie zaczęto budować już w 
XIX wieku, prawdziwy rozwój w technologii produkcji biogazu nastąpił jednak dopiero 
w drugiej połowie XX wieku. Obecnie najwięcej instalacji biogazowych istnieje w 
Niemczech i Danii, a intensywny wzrost ich liczby widać także w innych krajach, takich 
jak Austria, Włochy, Holandia. Również w Polsce idea budowy biogazowni znajduje 
coraz więcej zwolenników. 

 

Rys. 1. Schemat blokowy biogazowni. 1 - układ wprowadzania substratu, 2 - 
komora fermentacyjna, 3 - zbiornik magazynowy przefermentowanego 
substratu, 4 - zbiornik biogazu, 5 - agregat kogeneracyjny . 

  

Oprócz komory fermentacyjnej konieczny jest jeszcze drugi zbiornik, będący 
magazynem substancji przefermentowanej. Jego głównym zadaniem jest umożliwienie 
przechowania powstałego nawozu przez okres wymagany prawem, a także zalecany 
przez "Kodeks Dobrej Praktyki Rolnej" (dotychczas ustawowo były to 4 miesiące, ale 
wkrótce czas ten zostanie wydłużony do 6 miesięcy). Przefermentowany substrat to 
płynny nawóz, znacznie lepiej przyswajany przez rośliny niż gnojowica, lepiej przez nie 
wykorzystywany, a także bezpieczniejszy dla wód gruntowych. Trzecim istotnym 
elementem biogazowni jest zbiornik biogazu, pełniący rolę bufora/magazynu paliwa dla 
agregatu kogeneracyjnego. Ten zaś z racji przetwarzania biogazu na energię jest 
urządzeniem generującym zyski całego przedsięwzięcia. Uproszczony schemat 
biogazowni przedstawiarysunek powyżej. 
 
Rodzaje komór fermantacyjnych: 
 

background image

 

background image

 
 

background image

 

PYTANIE NUMER 108 

 

STOSOWANIE POLSKICH NORM: MITY I RZECZYWISTOŚĆ 

 

 
Polska Norma – dokument należący do zbioru norm opublikowanych i zatwierdzonych 
do stosowania przez Polski Komitet Normalizacyjny. 
 
Przeznaczone są do stosowania w Polsce. Na podstawie ustawy o normalizacji z dnia 
12 września 2002 roku stosowanie norm jest dobrowolne, za wyjątkiem tych, które 
odrębnymi przepisami zostały wprowadzone do obowiązkowego stosowania. Poza 
tym Polska Norma może być wprowadzeniem do normy europejskiej lub 
międzynarodowej i normy mogą być przywoływane w przepisach (jako źródło wiedzy 
technicznej). 
 
Faktem jest, że dobrowolność stosowania norm to suchy przepis prawy biorąc pod 
uwagę przepisy budowlane. 
Przykład: 
 

a) 

Prawo budowlane oraz akt wykonawczy do niego, czyli rozporządzenie 
Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 w sprawie warunków 
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki oraz ich usytuowanie, w 
zmianie do którego, opublikowanej w Dzienniku Ustaw Nr 109 z dnia 
22.05.2004 pod pozycją 1156, podano załącznik 1, a w nim „Wykaz 
Polskich Norm przywoływanych w rozporządzeniu” 

 

background image

b) 

Ustawę z dnia 16.04.2004 o wyrobach budowlanych (Dz.U. Nr 92, 
poz.881), która jednoznacznie wskazuje producentom wyrobów 
budowlanych na dokumenty odniesienia przy deklarowaniu zgodności i 
oznakowaniu ich znakiem budowlanym „B” (na rynku krajowym) czy CE 
(na rynku krajowym i europejskim) 

 
 
Mamy więc alternatywę: projektować w oparciu o Polskie Normy 
wskazywane w polskich przepisach i mieć komfort pełnej zgodności z tymi 
przepisami, czy stosować inne normy lub zasady i na wypadek nieszczęścia 
(katastrofy) liczyć się z poważnymi konsekwencjami!
 
 
Producenci wyrobów budowlanych mogą teoretycznie Polskich Norm nie stosować. 
Lecz zgodnie z wyżej cytowaną ustawą o wyrobach budowlanych, alternatywnym w 
stosunku do Polskiej Normy dokumentem, w oparciu o który mogą deklarować swoje 
wyroby, dostarczając je na rynek krajowy czy europejski, są aprobaty techniczne, 
krajowe czy europejskie, których opracowanie trzeba wcześniej zamówić. WYDAJE 
SIĘ TO ZUPEŁNIE POZBAWIONE SENSU W PRZYPADKU ISTNIENIA POLSKICH NORM 
NA DANE WYROBY. Ponadto oznakowanie wyrobów znakiem „CE”, dostarczanych na 
rynek europejski, może odbywać się jak dotychczas, w oparciu o zharmonizowane 
(ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej-Official Journal) normy 
wyrobu.