1
ANALIZA SKŁADU
PODSTAWOWEGO KARM DLA
ZWIERZĄT TOWARZYSZĄCYCH
Dorota Jamroz „Żywienie zwierząt i paszoznawstwo”
dr n. wet. KAZIMIERZ OBREMSKI
Katedra Prewencji Weterynaryjnej i Higieny Pasz
cz. 1, 2 i 3
Olsztyn, 2015
1
ANALIZA SKŁADU
PODSTAWOWEGO KARM DLA
ZWIERZĄT TOWARZYSZĄCYCH
Dorota Jamroz „Żywienie zwierząt i paszoznawstwo”
dr n. wet. KAZIMIERZ OBREMSKI
Katedra Prewencji Weterynaryjnej i Higieny Pasz
cz. 1, 2 i 3
Olsztyn, 2015
2
Układ pokarmowy psa jest przystosowany przede wszystkim do trawienia pasz pochodzenia
zwierzęcego.
1.
Silnie wykształcone kły, przystosowane do rozszarpywania pokarmu - pokarm roślinny
zazwyczaj nie wymaga rozszarpywania.
2.
Zęby typu tnącego, nie przystosowane do dokładnego rozcierania jakiego wymaga pokarm
roślinny.
3.
Budowa stawu żuchwowego, która umożliwia ruchy w pionie - brak możliwości ruchu w
poziomie uniemożliwia żucie, a tym samym dokładne rozcieranie pokarmu roślinnego.
Ryc. Prof. Dominique Grandjean „Podstawowe wiadomości o składnikach odżywczych – psy i koty.”
3
4.
Żołądek jednokomorowy, nie przystosowany do mikrobiologicznego rozkładu włókna
zawartego w pokarmach roślinnych.
5.
Bardzo krótki przewód pokarmowy i szybki pasaż treści nie pozwalają na dłuższe
przebywanie pokarmu w żołądku i jelitach - konieczność zapewnienia psu pokarmu o
wysokiej koncentracji energii i dużej strawności (mięso).
6.
Psy ras olbrzymich mają 2,5 razy mniejszy przewód pokarmowy niż psy ras małych, przez
co mniejsza jest także objętość całego przewodu pokarmowego (masa przewodu
pokarmowego u psów ras olbrzymich - 2,7% całkowitej masy ciała, podczas gdy u psów ras
małych aż 7%).
Ryc. Prof. Dominique Grandjean „Podstawowe wiadomości o składnikach odżywczych – psy i koty.”
4
Cele racjonalnego żywienia psów:
•
pokrycie zapotrzebowania na energię, witaminy, składniki mineralne (makro- i mikroelementy)
•
dostosowanie żywienia do okresu fizjologicznego:
•
okres spokoju (zapotrzebowania bytowego) – mało aktywne psy dorosłe poza okresem
rozrodczym, których potrzeby pokarmowe zbliżone są do zapotrzebowania bytowego
•
okres rozrodu – od 5 tyg. ciąży, laktacja, okres odchowu szczeniąt
•
okres odchowu młodzieży po odsadzeniu od matek (okres intensywnego wzrostu ciała i
okrywy włosowej
•
okres dużej aktywności fizycznej (psy pracujące, sportowe, zaprzęgowe, myśliwskie)
5
Żywienie ma cztery
podstawowe zadania:
1 - Rozwój oraz pokrycie zapotrzebowania bytowego:
Białka, sole mineralne, pierwiastki śladowe, witaminy oraz część lipidów
2 - Dostarczenie energii:
Tłuszcze oraz węglowodany.
3 - Dieta jako środek zapobiegawczy:
Dodatek specyficznych składników odżywczych do diety (przeciwutleniacze, glinka, itp.) - pomagają
zapobiegać schorzeniom nerek, stawów, przewodu pokarmowego, część z nich pełni w organizmie
rolę przeciwutleniaczy, spowalniając proces starzenia się.
4 - Żywienie jako środek terapeutyczny:
Niektóre składniki dodawane do karmy wykazują działanie wspomagające przebieg terapii czy
rekonwalescencji oraz pomagają zwierzęciu w walce z szeregiem dolegliwości.
6
Systemy oceny wartości pokarmowej i zapotrzebowania u
psów i kotów
Energetyczne wartościowanie pasz opiera się na systemie energii strawnej (ES) i
metabolicznej (EM)
Wielkość spożycia energii przez psy i koty zależy od:
•
rasy
•
masy ciała
•
wieku
•
stanu zdrowia
•
stopnia wygłodzenia
•
od czynników psychicznych
•
stanu fizjologicznego (wzrost, ciąża laktacja)
•
czynników paszowych (wartości energetycznej, smakowitości karmy,
temperatury, stopnia rozdrobnienia)
7
Systemy oceny wartości pokarmowej i zapotrzebowania u
psów i kotów
Koty – większa koncentracja energii w karmie niż psy
Psy ras dużych – większa koncentracja energii i składników pokarmowych
Czy psy i koty wykazują zdolność regulowania pobrania paszy i
pokrycia zapotrzebowania na energię. Czy zawsze ?
Koncentrację składników pokarmowych dopasować do wielkości pobrania i strawności
Współczynnik Strawności Energii (WSE) 75% - okres spokoju płciowego i starości
WSE 80% - ciąża, laktacja
Wymagania energetyczne psów i kotów związane są głównie z ich aktywnością
fizyczną i temperamentem
8
Energetyczne wartościowanie karmy - psy
•
zawartość energii strawnej (ES) ze składu chemicznego karmy:
ES
kJ/kg
= 21,4 x B + 37,37 x T +14,57 x BW – 11,97 x W
ze składników strawnych:
ES
kJ
= 23,9 x Bs + 39,8 x Ts +17,5 x BWs + 20,1 x Ws
ES = EB
paszy
– EB
kału
EM = EB
paszy
– EB
kału
– EB
moczu
•
zawartość energii metabolicznej w karmach przemysłowych dla psów oblicza się na
podstawie składu chemicznego (zaw. s.m. ponad 86 %):
EM
kJ/kg
= 14,64 x B + 35,56 x T + 14,64 x BW
EM
MJ/kg
= 0,1632 x %B + 0,3222 x %T + 0,1255 x %BW – 0,2092
dla kotów:
9
Zastosowanie norm zapotrzebowania na energię w przeliczeniu na kilogram
metabolicznej masy ciała (kg
0,75
MMC), daje możliwość dokładniejszego pokrycia
potrzeb pokarmowych psów niż w przeliczeniu na masę ciała (kg MC).
Potrzeby energetyczne psa
na byt zwiększają się ze wzrostem powierzchni ciała
– zwiększenie powierzchni ciała psa odpowiada zwiększenie jego masy do potęgi
¾ - metaboliczna masa ciała (kg
0,75
MMC)
Zapotrzebowanie energii psów bardzo dużych w przeliczeniu na kg m.c. jest
proporcjonalnie mniejsze niż u ras małych.
ok. 585 kJ/kg
0,75
– zap. bytowe młodych psów krótkowłosych w okresie spokoju
800 - 880 kJ/kg
0,75
– suki w ciąży – rasy miniaturowe – rasy bardzo duże
Obniżenie temp. z 22
o
do 5
o
C – wzrost zapotrzebowania o 60%
Potrzeby energetyczne kota
określa się jako ilość energii metabolicznej
wyrażonej kcal/kg m.c., którą otrzymuje w ciągu dnia i zależą od metabolicznej
masy ciała (MMC = MCkg
0,75
).
10
Podział ras psów na grupy ze względu na masę ciała
(Barteczko, 1997; Mayer, 1990)
Grupa psów
Masa ciała
psa (MC, kg)
Metaboliczna
masa ciała
(MMC, kg
0,75
)
Wybrane rasy psów
I Rasy miniaturowe
do 5
do 3,34
chihuahua, yorkshire-terier, pudel
miniaturowy, maltańczyk, papillon,
pekińczyk, pinczer i sznaucer
miniaturowy
II Rasy małe
6-15
3,83-7,62
skye-terier, mops, foksterier, pinczer,
jamnik, szkocki-terier, puli, cocker
spaniel, beagle, bedington i west-
highland-terier
III Rasy średnie
16-27
8,0-11,84
airedale-
terier, sznaucer średni,
bulterier, syberyjski husky, chow-chow,
collie, buldog, dalmatyńczyk
IV Rasy duże
28-45
12,17-17,37
chart afgański, basset, bobtail, borzoj,
hovawart, pointer, bokser, owczarek
niemiecki, doberman, alaskan-
malamute, sznaucer duży, seter
V Rasy bardzo duże
powyżej 46
powyżej 17,66
rottweiler, pies berneński, fila-brasileiro,
mastif, owczarek pirenejski i kaukaski,
bernardyn, dog niemiecki i argentyński,
nowofunland, wilczarz
11
Wyszczególnienie
Okres spokoju
(zapotrzebowa
nia bytowego)
Okres
wzrostu i
laktacji
Okres dużego
wysiłku
fizycznego
Okres ciąży i
starości
ES, minimum
(kcal/kg)
(MJ/kg)
3800
(15,9)
4250
(17,8)
4600
(19,2)
4100
(17,1)
EM, minimum
(kcal/kg)
(MJ/kg)
3500
(14,6)
3900
(16,3)
4200
(17,6)
3750
(15,7)
Białko ogólne (%)
15 - 22
min. 29
min. 25
min. 18 - 25
Tłuszcz surowy (%)
min. 8
min. 17
min. 23
min. 10
Włókno surowe (%)
do 5
do 4
do 4
do 5
Ca (%)
0,5
– 0,9
1,0
– 1,8
0,8
– 1,5
0,5
– 0,8
P (%)
0,4
– 0,8
0,8
– 1,6
0,6
– 1,2
0,4
– 0,7
Na (%)
0,2
– 0,5
0,3
– 0,7
0,3
– 0,6
0,2
– 0,4
Orientacyjna zawartość energii strawnej (ES) i metabolicznej (EM) oraz
składników pokarmowych w suchej masie karmy pełnoskładnikowej dla
psów w różnych okresach fizjologicznych)
12
Wyszczególnienie
Składniki
białko
(%)
tłuszcz
(%)
energia metaboliczna
(kcal/100g)
PSY
Karmy wilgotne
Karmy konserwowe
Karmy suche
KOTY
Karmy wilgotne
Karmy suche
8 - 10
10
22
9 - 11
30
2 - 8
6
7
4-7
7
81 - 117
149
340
37 - 47
312
Zawartość składników pokarmowych w niektórych karmach
dla psów i kotów (Waltham, 1992)
13
Podział karm dla psów i kotów wg. zawartości wody i metod
konserwowania:
•
karmy suche
5 – 12 % wody
•
karmy półwilgotne
15 – 20 % wody
•
karmy konserwowe
72 – 85 % wody
•
karmy mrożone
60 – 80 % wody
•
karmy wilgotne
75 – 80 % wody
14
Wybrane składniki diety niezbędne do
prawidłowego funkcjonowania
organizmu psów i kotów
15
Aby zapewnić psu wszystkie niezbędne aminokwasy warto podawać różne rodzaje
mięsa oraz podroby, które poza białkiem są bogactwem witamin i minerałów.
Mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego ze względu na skład
aminokwasów są najlepszym pożywieniem dla psów.
Tkanka mięśniowa zwierząt rzeźnych zawiera 16-22% białka.
Białka – niezbędny składnik w diecie
Białko roślinne jest niepełnowartościowe, ale doskonale dostarcza masy azotowej
Pies (wszystkożerca) – białko w co najmniej 50% pochodzenia zwierzęcego
zawierającego w większości aminokwasy egzogenne
Białko o wysokiej wartości biologicznej - wysoka strawność i odpowiednia zawartość
niezbędnych aminokwasów: kazeina, jaja, białko mięsa oraz ryb, izolat sojowy
16
Białka – niezbędny składnik w diecie
Białka obok węglowodanów i tłuszczy stanowią makroelement diety, który należy dostarczyć w
pożywieniu. Pełnią wiele funkcji w organizmie:
•
budulcowa
•
aktywnie uczestniczą w reakcjach immunologicznych i zapalnych
•
aktywnie uczestniczą w procesach trawiennych (enzymy)
•
uczestniczą w transporcie substancji: np. tlen-hemoglobina, żelazo-ferrytyna itp.
•
dostarczają energii w postaci glukogennych aminokwasów
17
Białka – niezbędny składnik w diecie
Białka zbudowane są z aminokwasów
Dostarczane są wraz z pożywieniem i wykorzystywane przez organizm lub
rozkładane do związków azotowych, służących do ponownej syntezy niezbędnych
aminokwasów
„Zapotrzebowanie na białko jako takie nie istnieje, ponieważ przez to pojęcie
rozumie się zapotrzebowanie na poszczególne aminokwasy egzogenne i azot”
Nie nadmiar białka szkodzi, tylko niedobory innych składników diety, szczególnie
minerałów.
Należy dostarczać odpowiedniej porcji składników odżywczych, które równoważą
zakwaszające działanie białek.
Dlatego w diecie psa nie może zabraknąć witamin, minerałów, pochodzących ze
źródeł roślinnych mających działanie alkalizujące na organizm.
18
Aminokwasy w żywieniu psów i kotów
Aminokwasy egzogenne
Arginina
Histydyna
Izoleucyna
Leucyna
Lizyna
Metionina
Fenyloalanina
Tauryna (tylko dla kotów)
Tryptofan
Treonina
Walina
Aminokwasy endogenne
Alanina
Asparagina
Kwas asparaginowy
Cysteina
Glutamina
Kwas glutaminowy
Glicyna
Hydroksylizyna
Hydroksyprolina
Prolina
Seryna
Tyrozyna
19
Zwierzęta młode wykorzystują białko do wzrostu i rozwoju organizmu.
Dorosłe i starsze psy – do wyrównania strat białka, np. złuszczony naskórek, nabłonek, zużyte enzymy.
Białko zarówno młodym i starszym służą do stałej przebudowy masy mięśniowej i narządów
wewnętrznych.
Ilość białka niezbędna do zaspokojenia zapotrzebowania zależy od wartości biologicznej i
strawności białka podanego w pożywieniu (aminokwasy zawarte w danym białku pokrywają
zapotrzebowanie).
Im wyższa wartość biologiczna białka w pożywieniu, tym mniej trzeba go
dostarczyć.
Zawartość białka w pokarmie powinna być tak dobrana, aby zachować odpowiedni bilans
energetyczno-białkowy i zabezpieczać zwierzę przed niedoborami białka i energii.
Większe zapotrzebowanie na białko mają zwierzęta rosnące, bardzo aktywne, pracujące (policyjne,
ratunkowe, zaprzęgowe), ciężarne suczki, karmiące, rekonwalescenci itd. – uwzględnianie stanów
fizjologicznych i chorobowych.
Wartość biologiczną 100% przyznano białku jaja kurzego i jest to wzorzec.
Białka zwierzęce mają wartość biologiczną na poziomie 80-99%. Zawierają komplet
aminokwasów i określane są mianem białek pełnowartościowych.
Białka roślinne zawierają również aminokwasy ale może to być ilość niepokrywająca
zapotrzebowania.
20
KOLAGEN
•
zawiera dużą ilość hydroksyproliny (aminokwasu, który może być syntetyzowany w organizmie), która
jest niezbędna m.in. do wzmocnienia struktur rogowych w organizmie.
•
występuje głównie w tkance łącznej oraz kostnej: ścięgna, powięzi, torebki stawowe, chrząstki,
substancja międzykomórkowa kości itp.
Źródła występowania.
Gotowane
mięso zawiera dużą ilość kolagenu,
w przeciwieństwie do ryb (ryby nie
potrzebują tkanki podporowej).
•
kolagen poddany obróbce termicznej, stanowi cenne źródło białka
•
nie dostarcza jednak organizmowi wszystkich niezbędnych aminokwasów - niską zawartość lizyny
oraz tryptofanu
•
surowy kolagen jest bardzo trudno strawny i może być przyczyną biegunki.
Ryc. Prof. Dominique Grandjean „Podstawowe wiadomości o składnikach odżywczych – psy i koty.”
BIAŁKO
kot (mięsożerca) – wysoka aktywność aminotransferazy alaninowej i
dehydrogenazy glutationowej (katabolizm aminokwasów) – pozwala na nadmiar
białka i ogranicza zmniejszenie białka w diecie;
•
aminokwasy siarkowe (intensywna przemiana lipidowa i kształtowanie
okrywy włosowej)
•
taurynę (kw. aminosulfonowy powstający w wyniku przemian aminokwasów
siarkowych) – znikoma synteza u kotów
21
koty wykazują duże zapotrzebowanie na:
22
Zalecane minimalne zawartości białka w pokarmie
FEDIAF (2012
NRC (2006)
AAFCO (2011)
Dorosłe (g/1000
kcal)
45
25
51,4
Rosnące
(g/1000 kcal)
62,5
(szczenięta
do 14
tygodnia
życia)
50,0
(szczenięta
powyżej 14
tygodnia
życia)
56,3
(szczenięta
do 14
tygodnia
życia)
43,8
(szczenięta
powyżej 14
tygodnia
życia)
62,9
Okres
reprodukcji
(g/1000 kcal)
62,5
50
62,9
arginina
– niska aktywność syntetazy pirolino-5-karboksylowej odpowiedzialnej za
syntezę ornityny z argininy, ograniczona zdolność przekształcania cytruliny w argininę w
cyklu mocznikowym (zakłócenie cyklu mocznikowego)
23
niedobór argininy, u kotów - w kilka godzin mogą wystąpić objawów zatrucia amoniakiem:
wymioty, nadmierne ślinienie i zaburzenia ze strony układu nerwowego.
u nowonarodzonych szczeniąt żywionych mlekiem o zbyt niskiej zawartości argininy
bardzo szybko dochodzi do rozwoju zaćmy
arginina jest prekursorem tlenku azotu (NO), regulującego napięcie naczyń
krwionośnych (ciśnienie i regulacja przepływu krwi)
Ryc. Prof. Dominique Grandjean „Podstawowe wiadomości o składnikach odżywczych – psy i koty.”
Rola tauryny w kocim organizmie:
kot traci dużo tauryny z moczem i z kałem
ponadto dużo tego aminokwasu jest rozkładane przez bakterie jelitowe
niezbędna do prawidłowego trawienia tłuszczów; sprzęga kwasy żółciowe przed
wydaleniem ich z wątroby (poprawia zdolności emulgujące tłuszcze w świetle
przewodu pokarmowego)
odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie serca (wzmacnia siłę skurczu serca)
zmiata wolne rodników
moduluje wewnątrzkomórkową homeostazy wapnia
konieczna do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania siatkówki
bierze udział w procesach związanych z rozrodem
nasila podstawowe wydzielanie wazopresyny i oksytocyny w części nerwowej
przysadki przez pobudzenie receptorów GABA-ergicznych
bierze udział w mechanizmie termoregulacji, wykazując działania hipotermiczne
pomaga transportować kreatynę do mięśni co powoduje jej bardziej efektywne
wykorzystanie, a także przyśpiesza regenerację mięśni po wysiłku
działa jak transmiter metaboliczny i ma dodatkowo efekt detoksykujący oraz
wzmacnia siłę skurczu serca.
24
Produkty bogate w taurynę
Tauryna zawarta jest w surowym mięsie (podczas gotowania przenika do
wywaru). Najbogatsze jej źródło to mięso gryzoni. Udowodniono, że w mysich
tuszkach jest jej 5-6 razy więcej niż np. w wołowinie.
Zawartość tauryny w 100g
produktu:
•
wołowina surowa – 44mg
•
filet z łososia – 13mg
•
dorsz – 31mg
•
mięso indyka – 20mg
•
wątroba drobiowa – 11mg
•
wątroba wołowa – 69mg
•
mleko kotki – 36mg
•
mleko kozie – 1mg
•
mleko kobiece – 4,2mg
25
SKUTKI NIEDOBORU TAURYNY U KOTÓW:
•
niedobór u kociąt odchowanych sztucznie, żywionych mlekiem
krowim
•
mała masa urodzeniowa kociąt, mniejszą witalność i przeżywalność
•
zmniejszenie tempa wzrostu
•
wady rozwojowe układu nerwowego i szkieletowego
•
obniżenie płodności kotek
•
zamieranie płodów
•
poronienia
•
degeneracja siatkówki
26
27
KAZEINA
najbardziej wartościowe źródło aminokwasów (wzrost, sierści, napięcie mięśni, układ immunologiczny,
itd.).
w większych ilościach stosowana u zwierząt wrażliwych lub wymagających specjalnej diety (szczenięta,
kocięta przed i po odsadzeniu, zwierzęta o wrażliwym przewodzie pokarmowym, rekonwalescenci)
Kazeina - białko mleka izolowane na drodze koagulacji, podczas której oddzielana jest od pozostałych
składników mleka (laktozy), dzięki czemu zostaje strawiona przez psa czy kota. Obróbka termiczna zmniejsza
dostępność lizyny. Źródło białka dla pacjentów z encefalopatią wątrobową
Rola w organizmie.
Źródła występowania.
Kazeina występuje jedynie w
mleku krowim.
α-s
1
– kazeina
α-s
2
– kazeina
β – kazeina
•
bardzo wysoka strawność pozorna (ponad 90%)
z uwagi na dużą ilość niezbędnych aminokwasów - bardzo wysoką wartość biologiczną - białko
referencyjne w dietetyce.
Ryc. Prof. Dominique Grandjean „Podstawowe wiadomości o składnikach odżywczych – psy i koty.”
28
Węglowodany
Cukry proste: glukoza, fruktoza, galaktoza
Dwucukry: sacharoza, laktoza, celebioza, maltoza
Wielocukry-polisacharydy: skrobia, glikogen
Węglowodany nie trawione przez enzymy ssaków, zaliczane do grupy włókna pokarmowego.
Zawartość węglowodanów w karmach gotowych :
2-4% w karmach wilgotnych
30-60% w karmach suchych
Funkcje węglowodanów:
cukry proste i złożone zawarte w dostarczanym pokarmie jako źródło energii
Nadmiar węglowodanów w diecie gromadzony jest w postaci materiału zapasowego – glikogenu lub
tłuszczu.
29
Głównym źródłem węglowodanów jest pokarm roślinny: warzywa owoce, zboża (kukurydza, ryż,
pszenica, jęczmień). W wyniku przemian metabolicznych węglowodanów zachodzących w wątrobie
pozyskiwana jest glukoza
Włókno pokarmowe – grupa związków złożonych w większości o strukturze węglowodanowej :
celulozy, hemicelulozy, pektyny, gumy, lignina (która nie jest węglowodanem) i wiele innych.
Źródłem włókna pokarmowego stosowanym w dietach domowych mogą być warzywa i
owoce oraz płatki zbożowe (np. owsiane).
30
Włókno pokarmowe nie jest trawione przez enzymy ssaków i w niezmienionej postaci trafiają
do jelita grubego, tam pod wpływem flory bakteryjnej ulegają częściowemu lub całkowitemu
rozkładowi.
Włókno pokarmowe obecne w diecie psa nie jest niezbędne, jednak wpływa korzystnie na
nabłonek jelita grubego, perystaltykę przewodu pokarmowego oraz jakość kału. Podczas
fermentacji włókna pokarmowego dochodzi do wytwarzania dużej ilości krótkołańcuchowych
kwasów tłuszczowych (KKT), które dostarczają kolonocytom niezbędnej energii oraz biorą
udział w regulacji działania jelita grubego.
Włókno nierozpuszczalne bierze udział w usuwaniu i regeneracji nabłonka jelita.
Włókno to również korzystny wypełniacz, dający poczucie sytości i regulujący pracę
przewodu pokarmowego. Jest ono szczególnie wskazane u zwierząt z chorobami przewodu
pokarmowego, głównie jelita grubego (choroby zapalne, owrzodzenia, nowotwory, zaburzenia
perystaltyki-zaparcia, okrężnica olbrzymia) oraz zaburzeniem gospodarki lipidowej i
węglowodanowej (otyłość, cukrzyca).
Stopień fermentacji poszczególnych frakcji włókna pokarmowego zależy od szybkości
perystaltyki przewodu pokarmowego i składu diety, np. celuloza nie ulega fermentacji w
jelicie grubym psów i kotów, włókno pochodzące z pulpy buraczanej jest fermentowane w
umiarkowanym stopniu, natomiast pektyny – prawie całkowicie.
31
Nadmiar włókna pokarmowego w pożywieniu powoduje
:
obniżenie strawności pozostałych składników pokarmowych
zwiększa się ilość substancji balastowych w jelicie cienkim i w związku z tym zmniejsza się
dostępność substancji odżywczych dla enzymów trawiennych - bardzo łatwo można to
zaobserwować ponieważ zwiększa się ilość oddawanego kału, którego konsystencja najczęściej
nie odbiega od prawidłowej,
następuje wzrost wytwarzania gazów w jelitach
długotrwałe stosowanie pożywienia o dużej zawartości włókna pokarmowego prowadzi do
gorszego przyswajania witamin i związków mineralnych a dalej to już mamy pogorszenie
jakości okrywy włosowej, zmatowienie i wypadanie włosa.
Zbyt mała zawartość włókna pokarmowego może prowadzić do osłabienia miejscowej odporności w
jelicie grubym. Wiąże się to z przerostem niekorzystnych bakterii oraz łatwiejszym przekraczaniem
przez patogeny bariery jelito-krew. Obserwuje się wtedy najczęściej skłonność do występowania
naprzemiennie biegunek oraz zaparć.
32
WĘGLOWODANY
•
całkowity brak węglowodanów w diecie psa czy kota prowadzi do degeneracji
funkcji przewodu pokarmowego, nerwowości (są badania pokazujące wzrost
agresywności terytorialnej), resorpcji płodów u samic ciężarnych i umierania
noworodków podczas odkarmiania mlekiem
•
węglowodany, jako źródło energii w diecie to ważny komponent energetyczny
o zbliżonej wartości do białka
•
koty mogą być utrzymywane na diecie bezwęglowodanowej pod warunkiem
zapewnienia odpowiedniej ilości aminokwasów glukogennych (np. alanina,
arginina, cysteina, glicyna, prolina, seryna, histydyna)
•
aby skrobia została strawiona przez
psa czy kota, musi być poddana
obróbce termicznej (surowa ulega
fermentacji w jelicie grubym;
biegunka również przy
przekroczeniu zdolności
trawiennych enzymów przewodu
pokarmowego
Ryc. Prof. Dominique Grandjean „Podstawowe wiadomości o składnikach odżywczych – psy i koty.”
33
SKROBIA
•
skrobia - najbardziej rozpowszechniony węglowodan zapasowy w świecie
roślin (odpowiednik tłuszczu u zwierząt) - zbożach (ryż, kukurydza, jęczmień),
ziemniaki oraz w nasionach niektórych roślin strączkowych
Rola w organizmie.
Skrobia stanowi dla zwierząt źródło energii. W jelitach
zostaje rozłożona pod wpływem enzymów, a uwolnione cząsteczki glukozy są
wchłaniane do krwi.
Ziemniaki w żywieniu psów:
składnik diety eliminacyjnej stosowanej w alergii pokarmowej
składnik diety komercyjnej z białkiem ryb w żywieniu psów poddanych operacyjnemu
leczeniu przetok okołoodbytowych
w dietach domowych dla pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek-
dostarczają one pewne ilości witaminy C - 6,0–19,5 mg/100g (zawartość tych
składników jest wyższa w ziemniakach surowych niż w gotowanych, czyli takich,
które nadają się dla psów)
źródło szkodliwych glikoalkaloidów (α-solanina i α-czakonina); w dużych ilościach
związki te występują w zazieleniałych, skiełkowanych bulwach (200μg/g - ziemniaki
nie nadają się do celów spożywczych i na pasze)
34
MANNOOLIGOSACHARYDY (MOS)
Rola w organizmie.
Wpływają korzystnie na przewód pokarmowy
:
MOS wpływają na równowagę flory bakteryjnej jelit oraz wykazują bezpośredni oraz pośredni
wpływ na stan zdrowia przewodu pokarmowego. Dzięki temu bardzo skutecznie zapobiegają
biegunce oraz innym zaburzeniom trawiennym tła infekcyjnego.
Źródła występowania.
MOS są składnikiem występującym w ścianie drożdży
.
MOS
IgA
Limfocyty B produkują IgA,
które gromadzą się na
powierzchni kosmków
jelitowych, co chroni przed
patogenami.
Mannooligosacharydy wspomagają
rozpoznawanie patogenów przez
komórki układu immunologicznego
w jelitach (kępki Peyera).
- zapobiegają rozwojowi patogennych bakterii, nie dopuszczając do ich osadzenia się na błonie śluzowej jelit;
- stymulują bezpośrednio układ immunologiczny, zwiększając efektywność walki z czynnikami patogennymi.
Ryc. Prof. Dominique Grandjean „Podstawowe wiadomości o składnikach odżywczych – psy i koty.”
35
FRUKTOOLIGOSACHARYDY, PREBIOTYKI (FOS)
FOS (wielocukier zbudowany z reszt fruktozowych) zapobiega biegunkom tła infekcyjnego (przerost
patogennych bakterii w jelitach). FOS stanowi materiał odżywczy dla komórek bł. śluzowej jelit,
chroniąc je przed zanikiem, zwłaszcza w obrębie jelita grubego. W nadmiarze, FOS mogą być przyczyną
luźnych stolców.
Rola w organizmie.
W wyniku fermentacji, FOS są bezpośrednim źródłem substancji odżywczych dla
komórek jelita grubego. Ten proces fermentacji sprzyja przede wszystkim rozwojowi specyficznej flory
bakteryjnej jelit (Bifidobacteriaceae, Lactobacillus), która wykazuje korzystny wpływ na stan zdrowia
przewodu pokarmowego:
Źródła występowania.
Buraki (pulpa buraczana), soja (całe ziarno), psyllium (uzyskiwane z ziarna zbóż),
cykoria (hydrolizowana). FOS mogą być także stosowane w formie bardziej oczyszczonej; cykoria
,
topinambur, karczochy, banany, czosnek, jęczmień, pszenica, cebula, liście buraka, pomidory, ryż; FOS
bakteryjne (Pseudomonas sp., Bacillus sp., Streptococcus sp) – lewan; FOS wytwarzane przez grzyby
nitkowate (Aspergillus)
•
hamuje rozwój patogennych bakterii (Clostridium, Staphylococcus,
Listeria, Escherichia, Salmonella, Shigella) – przez produkcję kwasu
mlekowego, octowego, H
2
O
2
oraz syntezę bakteriocyn
•
usprawnia trawienie oraz absorpcję składników odżywczych.
•
laktuloza (polimer fruktozo-glukozowy,
powstający podczas przemian laktozy),
•
inulina,
•
lizozym (muramidaza).
Inne probiotyki
:
Ryc. Prof. Dominique Grandjean „Podstawowe wiadomości o składnikach odżywczych – psy i koty.”
36
CELULOZA
Celuloza w diecie zapobiega, a nawet leczy otyłość, cukrzycę, zaparcia czy biegunki.
Włókno surowe, włókno całkowite
Rola w organizmie.
Rola włókna w organizmie zależy od jego rodzaju:
Źródła występowania.
Włókno to główny element budulcowy roślin o charakterze szkieletowym
(funkcja podporowa, nadanie kształtu).
•
włókno niestrawne - nierozpuszczalne (czysta celuloza, lignina) zalegając w jelitach, wpływa na
ich kurczliwość, usprawniając pracę przewodu pokarmowego.
•
włókno rozpuszczalne (pektyny, fruktooligosacharydy - FOS) wywiera korzystny wpływ na
samą błonę śluzową jelit (FOS, mannooligosacharydy - MOS).
Nadwaga.
W
iążąc wodę pęcznieje i wypełnia żołądek, przez co powoduje uczucie sytości,
ułatwiając w ten sposób walkę z otyłością.
Cukrzyca.
Opóźnia przemianę węglowodanów poprzez częściowe blokowanie dostępu glukozy
do krwi i pomaga w utrzymaniu stabilnego poziomu cukru we krwi.
Zapalenie okrężnicy.
Zwiększając objętość mas kałowych przyspiesza eliminację zalegających
niestrawionych resztek pokarmowych, przez co ogranicza ich toksyczne działanie na śluzówkę jelita.
Zatwardzenie.
K
arma o zwiększonej zawartości błonnika zwiększa absorpcję wody w jelicie, a
tym samym spowoduje rozrzedzenie mas kałowych oraz przyspieszenie perystaltyki jelit.
37
Procentowa zawartość włókna pokarmowego u psów
Faza rozwoju lub aktywności
% zawartość włókna w dawce psa
Szczenięta
2 - 3
Psy dorosłe
3 - 5
Psy ciężko pracujące i zaprzęgowe
2,5
– 3
Suki karmiące
3
– 4
W karmach dla kotów maksymalnie do 4% włókna
Nadmiar włókna obniża strawność innych składników paszy
38
Tłuszcz
Tłuszcz dostarcza największej ilości energii, jeden gram to 8,5 kcal. Poza tym tłuszcz nadaje smaczku
psim potrawom, powoduje że są bardziej atrakcyjne dla zwierzaka. W tłuszczu rozpuszczają się
witaminy A, D, E i K.
Rola tłuszczy:
dostarcza energię i niezbędnych kwasów tłuszczowych
pełni wiele ważnych ról metabolicznych i regulacyjnych
niezbędne w procesie wchłaniania witamin rozpuszczalnych w tłuszczach
kwasy n-6 odpowiadają za prawidłowe działanie błon komórkowych
kwasy n-3 wykorzystywane są do hamowania reakcji zapalnych w organizmie – zapalenie stawów,
skóry
lipidy są magazynem energii w postaci tłuszczu podskórnego i okołotkankowego, który ochrania
narządy przed urazami mechanicznymi oraz stanowi izoalcję termiczną.
Niedobory:
Zaburzenia w działaniu skóry, zaburzenia dermatologiczne, zaburzenia w rozrodzie. Trudności w
gojeniu się ran, matowa sierść.
Niedobór kwasu linolowego n-6 powoduje objawy nadmiernego złuszczania się naskórka.
Z kwasu linolowego syntetyzowany jest kwas arachidonowy, który wchodzi w skład błon
komórkowych komórek naskórka.
39
Źródła kwasów:
kwasy n-6: oleje roślinne np. olej ze słonecznika, rzepaku, krokosza barwierskiego, wiesiołka,
ogórecznika lekarskiego
kwasy n-3: oleje z ryb morskich, olej lniany
Zapotrzebowanie
Minimalne zapotrzebowanie w pokarmie to 1-2%.
Nadmiar może powodować otyłość. Wraz ze wzrostem zawartości tłuszczu w pożywieniu
zwiększa się konieczność dodawania przeciwutleniaczy – witaminy E (pojawi się oddzielny wpis
o tej witaminie).
Najwyższa dopuszczalna zawartość tłuszczu w pożywieniu to 82,5 g/1000 kcal (NRC- National
Research Council).
Nadmiar może prowadzić do rozwoju zapalenia trzustki oraz może wystąpić
biegunka tłuszczowa.
40
Faza rozwoju lub aktywności
Zalecana ilość
tłuszczu w %
Szczenięta
18 - 22
Dorosłe psy niepracujące
14 - 18
Psy wystawiane
20
Psy sportowe lub zaprzęgowe
do 50
Psy otyłe
6 - 10
Psy starsze
10
Suki karmiące
18 - 22
Ryc. Prof. Dominique Grandjean „Podstawowe wiadomości o składnikach odżywczych – psy i koty.”
41
·
KWASY TŁUSZCZOWE
Krótkołańcuchowe nasycone kwasy tłuszczowe (od 6 do 11 atomów węgla) są doskonałym
źródłem szybko dostępnej energii dla psów aktywnych i cierpiących na cukrzycę.
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe zawarte w pokarmie ulegają degradacji pod
wpływem tlenu oraz temperatury w procesie jełczenia, tworząc niebezpieczne dla
organizmu kompleksy (dlatego do karm dodawane są przeciwutleniacze).
Ryc. Prof. Dominique Grandjean „Podstawowe wiadomości o składnikach odżywczych – psy i koty.”
42
KWASY TŁUSZCZOWE OMEGA 3
Rola w organizmie.
Źródła występowania.
Duże ilości kwasów omega 3 znajdują się w rybach (tran); można je
także znaleźć w ziarnach soi (olej).
są czynnikami o działaniu przeciwzapalnym, hamującymi syntezę np. prostaglandyn,
zwiększają wydolność psów aktywnych oraz poprawiają natlenowanie mózgu (zwłaszcza u starszych
zwierząt),
wpływają korzystnie na proces uczenia się u szczeniąt.
Ryc. Prof. Dominique Grandjean „Podstawowe wiadomości o składnikach odżywczych – psy i koty.”
43
KWASY TŁUSZCZOWE OMEGA 6
Rola w organizmie.
Niezbędne w syntezie prostaglandyn, wpływają korzystnie na stan zdrowia
skóry, wygląd włosa oraz układ rozrodczy zwierząt.
Źródła występowania.
Kwasy tłuszczowe z rodziny Omega 6
występują wyłącznie w roślinach (oleje roślinne)
najlepszym źródłem jest olej otrzymywany z kwiatów ogórecznika lekarskiego (wysoki poziom
kwasu gammalinolenowego)
starsze zwierzęta, a zwłaszcza koty, nie posiadają już enzymu niezbędnego do przekształcenia
kwasu linolenowego w gammalinolenowy.
Ryc. Prof. Dominique Grandjean „Podstawowe wiadomości o składnikach odżywczych – psy i koty.”
44
Efa Olie - preparat witaminowy poprawiający
wygląd sierści dla psów i kotów
Naturalny preparat odżywczy, wspomagający leczenie chorób
skóry dla psów i kotów:
przywraca właściwe proporcje (NNKT) serii omega-3 i
omega-6 w organizmie psa lub kota
zapobiega chorobom skóry (wypadanie sierści, alergie
skórne, egzemy, uczulenia, łupież...)
wspomaga leczenie dermatologiczne
poprawia wygląd skóry i okrywy włosowej
Skład:
1 ml preparatu zawiera:
Kwas eikozapentaenowy (EPA) 80 mg
Kwas dokozaheksaenowy (DHA) 80 mg
Kwas gamma-linolenowy (GLA) 8 mg
Kwas linolowy 60 mg
Kwas linolenowy 40 mg
Biotyna 10 mcg
D-panthenol 2 mg
DL-alfa-tokoferol 2 mg
45
POLIFENOLE
substancje występujące w roślinach (kwasy organiczne pochodne kw. dihydroksybenzoesowego i kw.
dihydroksycynamonowego, pochodne flawonu oraz flawonoidy i izoflawonoidy, pochodne stilbenu,
katechiny, kumaryny, antocyjany, lignany, ligniny)
bardzo silne działanie przeciwutleniające w organizmie.
Rola w organizmie.
Walcząc z wolnymi rodnikami, a zwłaszcza chroniąc DNA przed potencjalną
destrukcją czy mutacjami, polifenole działają bardzo skutecznie w obrębie wnętrza komórki.
Źródła występowania.
Występują powszechnie w roślinach,
zarówno w korzeniach, jak i w
liściach oraz owocach. Polifenole o
najsilniejszym działaniu występują
w zielonej herbacie, winogronach,
niektórych wodorostach oraz w
oliwkach.
Ryc. Prof. Dominique Grandjean „Podstawowe wiadomości o składnikach odżywczych – psy i koty.”
46
ŹRÓDŁA POLIFENOLI
Flawonole
kwercetyna
kemferol
cebula, sałata, brokuły, ciemne
winogrona, jabłka, herbata,
brokuły, grejpfrut, czarna herbata
Flawony
luteolina
apigenina
seler, cytryny, czerwona papryka
seler, pietruszka
Flawanony
hesperetyna
naryngenina
pomarańcze
grejpfruty
Flawanole
(+)-katechina
(-)-epikatechina
proantocyjanidyny
jabłka, winogrona, czerwone wino,
herbata, czekolada
Izoflawony
genisteina
daidzeina
soja, produkty sojowe, warzywa
strączkowe
Antocyjany
cyjanidyna
delfinidyna
owoce: czarnej porzeczki, truskawki,
winorośli, wiśni, bzu czarnego,
owoce: aronii, borówki czernicy
Fenolokwasy
kwas kawowy
kwas chlorogenowy
kwas ferulowy
białe winogrona, oliwki, kapusta
jabłka, wiśnie, pomidory, brzoskwinie,
gruszki,
zboża, pomidory, szparagi
47
ZEOLITY
zeolit dodany do karmy pomaga w zapobieganiu oraz w terapii biegunki (zdolność wchłaniania
nadmiaru wody w przewodzie pokarmowym, zdolność wiązania toksyn odpowiedzialnych za
zwiększone wydzielanie wody przez ścianę jelit)
Zeolit jest glinką - naturalnym minerałem tworzącym mikroskopijną warstwę glinokrzemianu.
Stosowany jest w terapii biegunek, podobnie jak inne glinokrzemiany (np. bentonit, kaoliny). Zeolit jest
nierozpuszczalny w wodzie i w porównaniu do innych glinek jest bardziej porowaty, dzięki czemu może
pochłaniać objętość stanowiącą 50% swojej własnej objętości, - posiada bardzo dużą powierzchnię
wymiany (ponad 100 m
2
na gram!).
Źródła wystepowania.
Zeolit, podobnie jak inne glinki, występuje
w naturze w postaci oczyszczonej.
Rola w organizmie.
Zeolit działa w obrębie przewodu pokarmowego
na trzy sposoby:
- tworzy warstwę ochronną na powierzchni błony śluzowej jelit;
- wchłania nadmiar wody;
- wchłania substancje toksyczne.
W żaden sposób nie wpływa jednak na wchłanianie składników odżywczych przez przewód
pokarmowy. Wpływa natomiast na strukturę kości, sprzyjając wchłanianiu wapnia.
Ryc. Prof. Dominique Grandjean „Podstawowe wiadomości o składnikach odżywczych – psy i koty.”
48
WAPŃ
wapń z fosforem stanowi podstawowy budulec tkanki kostnej
uczestniczy w międzykomórkowym przekazywaniu informacji
uczestniczy w krzepnięciu krwi
Źródła wapnia:
mleko i jego przetwory
brokuły, kapusta, lucerna
mączki mięsno-kostne
skorupki jaj kurzych (poddane obróbce termicznej, następnie zmielone)
nieorganiczne źródła: węglan wapnia, siarczan wapnia, chlorek wapnia i fosforan wapnia.
Wchłanianie wapnia powiązane jest z obecnością witaminy D
Zawartość wapnia w diecie szczeniąt ras dużych i olbrzymich ma bardzo duże znaczenie.
Nadmiar Ca w pożywieniu prowadzi do wystąpienia chorób ortopedycznych, daje kliniczne
objawy wynikające z zaburzenia procesów endochondrialnej ostyfikacji, chrzęstnienia dalszych
odcinków kości promieniowej i łokciowej, opóźnionego dojrzewania szkieletu i wzrostu kości
na długość.
Wapń występuje w postaci wolnej, zjonizowanej, wolnej, związanej z białkami lub w postaci
kompleksów czy chelatów.
99% wapnia zmagazynowane jest w kościach i zębach.
1% znajduje się we krwi i innych płynach ustrojowych.
49
Niedobór wapnia prowadzi do demineralizacji kości oraz utraty ich gęstości i masy. U psów
pierwszymi objawami niedoboru wapnia w diecie są choroby przyzębia, utrata zębów, w następnej
kolejności pojawiają się choroby kręgów kręgosłupa i kości długich. Pojawia się bolesność,
kulawizny, niechęć do ruchu, złamania – głównie kości długich. U suk w okresie reprodukcji
niedobór wapnia w diecie może spowodować wystąpienie tężyczki poporodowej.
Zalecane zawartości wapnia w pokarmie:
psy dorosłe – najniższa zawartość :
1,48 g
na 1000 kcal (wg FEDIAF 2012),
najwyższa zawartość : 6,25 g na 1000 kcal
szczenięta poniżej 14 tygodnia życia i reprodukcja:
2,50 g
na 1000 kcal,
najwyższa zawartość: 4,0 g na 1000 kcal
szczenięta powyżej 14 tygodnia życia:
2,20 – 2,50 g
na 1000 kcal, najwyższa
zawartość: 4,5 g na 1000 kcal. Przy czym szczeniętom ras psów osiągających
powyżej 15 kg masy ciała po 6 miesiącu życia należy zredukować dawkę do
2,00 g/1000 kcal, szczenięta mniejszych ras 2,20 g/1000 kcal przez cały okres
wzrostu.
50
Fosfor
Oprócz uczestnictwa w budowie kości i zębów, wchodzi w skład struktury kwasów nukleinowych
DNA i RNA, stanowi podstawowy składnik fosfolipidów i fosfoprotein, uczestniczy w procesach
energetycznych komórki oraz regulacji równowagi kwasowo-zasadowej.
Naturalne źródła fosforu:
mięso
produkty zbożowe
produkty nabiałowe
jaja
Wchłanianie fosforu zależne jest w dużej mierze od biodostępności wapnia i zmniejsza się wraz
ze wzrostem zawartości wapnia w pożywieniu.
Niedobór fosforu:
spadek apetytu
nieznaczne spowolnienie tempa wzrostu
pogorszenie jakości okrywy włosowej
spontaniczne złamania kości
wzrost ryzyka wystąpienia krzywicy
51
Nadmiar fosforu:
utrata masy kostnej
zwapnienie tkanek miękkich
uszkodzenie nerek.
Zalecana zawartości fosforu w pokarmie
psy dorosłe – najniższa zawartość :
1,00 g
na 1000 kcal (wg FEDIAF 2012), najwyższa
zawartość : 6,25 g na 1000 kcal
szczenięta poniżej 14 tygodnia życia i reprodukcja:
2,25 g
na 1000 kcal, najwyższa
zawartość: 4,0 g na 1000 kcal
szczenięta powyżej 14 tygodnia życia:
1,75 g
na 1000 kcal, najwyższa zawartość: 4,5 g na
1000 kcal.
Stosunek Ca:P
Stosunek ten powinien być różny w zależności od grupy wiekowej i formy. U psów rosnących
ras dużych i olbrzymich, ze względu na wysokie ryzyko rozwoju osteochondrozy, maksymalny
stosunek Ca:P nie może przekraczać wartości
1,54:1
.
52
Praktyczne obliczenie dobowej dawki pokarmowej i jej składu.
Suka owczarek niemiecki, waga 34 kg, szóstym tydzień ciąży, utrzymywana w kojcu na
świeżym powietrzu, marzec, klimat umiarkowany, suka nie pracuje.
1.
Obliczamy masę metaboliczna suki (34 kg)
0,75
= 14,08
2.
Zapotrzebowanie podstawowe na energię wynosi 125 kcal na kilogram masy metabolicznej.
3.
Uwzględniając poprawki na stan fizjologiczny (ciąża) zapotrzebowanie podstawowe musimy
pomnożyć przez 1,2 a ze względu na warunki utrzymania jeszcze mnożymy przez 1,15.
4.
Ostatecznie zapotrzebowanie energetyczne naszej przykładowej suki wynosi 125 x 1,2 x 1,15 x
14,08 = 2428 kilokalorii na dobę.
Teraz musimy obliczyć ile gotowej karmy przemysłowej na dobę powinniśmy podać ciężarnej.
Z opakowania karmy dla suk ciężarnych i karmiących (najczęściej jest to ta sama karma jak dla psów
aktywnych, pracujących) odczytujemy, że w kilogramie tej karmy jest 3900 kcal.
1000g karmy ma wartość energetyczną 3900kcal x gram karmy ma wartość energetyczną 2428kcal X =
(2428 x 1000) : 3900 x = 622 gramy
Analogicznie postępujemy przy wyliczaniu ilości karmy wilgotnej zawartej w puszkach, pamiętając,
że ma to być karma pełnoporcjowa dla suk w ciąży (lub psów aktywnych pracujących).
Wartość energetyczna: np. karma zawiera 32% białka brutto, 20% tłuszczu i 32% węglowodanów.
(32 x 3,5kcal) + (20 x 8,6kcal) + (32 x 3,5kcal) = 396 kcal.
Czyli w kilogramie naszej karmy znajduje się 3960 kcal energii
53
Przy żywieniu składnikami tradycyjnymi.
700 g chudej wołowiny
300 g suchego ryżu
400 g marchwi
10 g oleju słonecznikowego
ok. 10 g preparatu mineralno – witaminowego
Odpowiednie do zapotrzebowania naszej ciężarnej suki ilość białka, tłuszczów,
węglowodanów i składników mineralnych oraz niezbędna wartość energetyczna.
54
Dieta BARF (surowe mięso, kości, warzywa i owoce), czy sucha karma?
Brak amylazy w ślinie
Jeśli w suchej karmie brakuje jakiegoś składnika (lub jest w złych proporcjach), to
brakuje go w każdym posiłku psa.
Głównym składnikiem suchych karm są zboża - białko zwierzęce jest 6 razy lepiej
przyswajalne przez psa niż roślinne.
Surowe mięso zawiera ok. 60% wody, sucha karma wcale.
Naturalny pokarm jest prawie w całości przyswajalny, więc odchody psów żywionych
barfem są mniejsze niż na suchej karmie.
Pies ma naturalną potrzebę darcia, szarpania, gryzienia.
Pies żywiony mięsem na niskie pH żołądka
Podczas gryzienia kości, następuje stymulacja nosa, ale również mózgu.
Pomimo składu podanego na opakowaniu suchej karmy, człowiek tak naprawdę nie wie co
ona zawiera.
Dieta BARF jest alternatywą dla tradycyjnego sposobu żywienia psów. BARF to skrót od
angielskiej nazwy „Biologically Appropriate Raw Food”, co oznacza „odpowiedni
biologicznie surowy pokarm”.
55
BARF wołowina
Wołowina, dobrze zmielone kości wołowe, wątroba
wołowa, całe jajko, kefir, brokuły, seler, szpinak,
marchewka, zmielone siemię lniane, karczoch,
suszone liście lucerny, nerka wołowa, serce wołowe,
niebielone flaki wołowe, jabłko, gruszka, grapefruit,
pomarańcza, suszone wodorosty, czosnek, pieprz.
Analiza odżywcza:
Czyste proteiny minimum 14.0%
Czysty tłuszcz minimum 18.9%
Czysty błonnik maximum 2.85%
Wilgotność maximum 55.6%
Wapń minimum 2.41%
Fosfor minimum 1.28%
BARF jagnięcina
Jagnięcina, dobrze zmielone kości jagnięce, wątroba
wołowa, całe jajko, kefir, brokuły, seler, szpinak,
marchewka, zmielone siemię lniane, karczoch,
suszone liście lucerny, nerka wołowa, serce wołowe,
niebielone flaki wołowe, jabłko, gruszka, grapefruit,
pomarańcza, suszone wodorosty, czosnek, pieprz.
Analiza odżywcza:
Czyste proteiny minimum 17.5%
Czysty tłuszcz minimum 16.9%
Czysty błonnik maximum 2.18%
Wilgotność maximum 51.0%
Wapń minimum 3.75%
Fosfor minimum 1.87%
56
Przed gotowaniem
Po gotowaniu
waga g
białko %
waga g
białko %
mięso
600
60%
231
23%
mączka kostna
160
16%
308
31%
kukurydza
140
14%
269
37%
dodatki
100
10%
192
19%
Zawiera kurczaka = zawiera 4% kurczaka (np. pióra)
Z kurczakiem = 4 -14 % kurczaka (np. pióra)
Rich In chicken = 14 - 26% kurczaka (np. pióra)
Paste of chicken = 26 – 100% kurczaka (np. pióra)
Made of chicken = 100% kurczaka (np. pióra)
Made of chicken meat – zawiera faktyczne mięso z kurczaka
57
Masa
Chude mię-
Olej rzepako-
Ziemniaki'" *
Masa
Chude mię-
O::ej rzepako-
Ziemniaki**
ciała (kg)
so* (g)
wy
(g)
ciał a (kg)
so* (g)
wy
(g)
1
50
1 m. łyż.
40
36
550
3 d. łyż.
750
2
75
1 m. łyż.
100
37
575
3 d. łyż.
750
3
100
1 m. łyż.
150
38
575
3 d. łyż.
750
4
125
2 m. łyż.
160
39
600
3 d. łyż.
800
5
150
2 m. łyż.
200
40
700
3 d. łyż.
700
6
175
2 m. łyż.
250
41
700
3 d. łyż.
700
7
180
1 d. lyż.
250
42
700
3 d. łyż.
750
8
200
1 d. łyż.
300
43
700
3 d. łyż.
800
9
225
l d. łyż.
300
44
700
3 d. łyż.
800
10
230
1 d. łyż.
350
45
700
3 d. łyż.
850
11
250
1 d. łyż.
370
46
750
3 d. łY7.
800
12
270
2 d. łyż.
300
47
750
3 d. łyż.
850
13
280
2 d. łyż.
300
48
800
3 d. łyż.
800
14
300
2 d. łyż.
300
49
800
3 d. łyż.
850
15
310
2 d. łyż.
350
50
800
3 d. łyż.
900
16
325
2 d. łyż.
400
51
800
3 d. łyż.
900
17
340
2 d. łyż.
400
52
800
4 d. łyż.
800
18
350
2 d. łyż.
450
53
850
4 d. łyż.
800
19
365
2 d. łyż.
450
54
850
4 d. łyż.
800
20
380
2 d. łyż.
500
55
850
4 d. łyż.
800
21
390
2 d. łyz.
501)
56
850
4-
cI. lyż.
90:)
22
400
2 d. łyż.
550
57
850
4 d. łyż.
900
23
410
2 d. łyż.
550
58
850
4 d. łyż.
900
24
425
2. d. łyż.
600
59
gSO
4,-
1. łyż.
900
25
450
2 d. łyż.
600
60
900
4 d. łyż.
900
26
450
2 d. łyż.
650
61
900
4 d. łyż.
900
27
450
2 d. łyż.
700
62
900
4 d. łyż.
900
28
475
2 d. łyż.
700
63
900
4 d. łyż.
1000
29
475
3 d. łyż.
600
64
900
4 d. łyż.
1000
30
500
3 d. łyż.
600
65
900
4 d. łyż.
1000
31
500
3 d. łyż.
650
66
950
4 d. łyż.
950
32
525
3 d. łyż.
650
67
950
4 d. łyż.
1000
33
525
3 d. łyż.
700
68
950
4 d. łyż.
1100
34
550
3 d. łyż.
700
69
1000
4 d. łyż.
1000
35
550
3 d. łyż.
700
70
1000
4 d. łyż.
1000
DIETA ELIMINACYJNA U PSÓW - dawki w zależności od masy ciała
Dawki stosowane w domowej diecie eliminacyjnej
(wg G. Blanc.hart, Krajowa Szkoła Weterynaryjna, Alfort/Paryż)
** Ziemniaki = gotowane, podawane ze skórką
m. łyż * Chude mięso (5% tłuszczu): konina, królik, kura,
indyk, wieprzowina (pieczone bez tłuszczu)
= łyżeczka do kawy; d. łyż.= łyżka stołowa