TEORIA STRUKTURY ŻYCIA DANIELA J. LEVINSONA
4 ERY (PO OKOŁO 25 LAT)
ERA PRZEDDOROSŁOŚCI (DZIECIŃSTWA I DORASTANIA) - OD POCZĘCIA DO OKOŁO 22 ROKU ŻYCIA
ERA WCZESNEJ DOROSŁOŚCI (DOJRZAŁOŚCI) - OD 17 DO 45 ROKU ŻYCIA.
ERA ŚREDNIEJ DOROSŁOŚCI (WIEKU ŚREDNIEGO) - OD 40 DO 65 ROKU ŻYCIA.
ERA PÓŹNEJ DOROSŁOŚCI - OD 60 ROKU ŻYCIA DO KOŃCA ŻYCIA.
OKRESY PRZEJŚCIOWE MIĘDZY ERAMI
OKRES PRZEJŚCIA DO WCZESNEJ DOROSŁOŚCI - OD 17 DO 22 ROKU ŻYCIA.
OKRES PRZEJŚCIA MIĘDZY WCZESNĄ A ŚREDNIĄ ERĄ DOROSŁOŚCI - OD 40 DO 45 ROKU ŻYCIA. WCHODZENIE W WIEK ŚREDNI..
OKRES PRZEJŚCIA DO PÓŹNEJ DOROSŁOŚCI - OD 60 DO 65 ROKU ŻYCIA. WCHODZENIE W PÓŹNĄ DOROSŁOŚĆ.
WCZESNA DOROSŁOŚĆ
1. OKRES PRZEJŚCIA DO WCZESNEJ DOROSŁOŚCI - OD 17 DO 22
- ZDOBYWANIE NIEZALEŻNOŚCI
- OPUSZCZANIE DOMU RODZINNEGO I SAMODZIELNE ZAMIESZKANIE
- DEFINIOWANIE SWOICH ASPIRACJI, PRÓBY WCIELANIA ICH W ŻYCIE
- ZARĘCZANIE SIĘ I NARZECZEŃSTWO
2. WSTĘPOWANIE W ŚWIAT DOROSŁYCH (DEBIUT W ŚWIECIE DOROSŁYCH) - OD 22 DO 29 ROKU ŻYCIA
- DZIAŁALNOŚĆ ZAWODOWA
- ZAWARCIE MAŁŻEŃSTWA I ZAŁOŻENIE RODZINY
- UTRZYMANIE RODZINY
- ZADANIA ZWIĄZANE Z INDYWIDUALNYM ROZWOJEM:
A) KONFRONTOWANIE Z RZECZYWISTOŚCIĄ SWOICH INDYWIDUALNYCH MARZEŃ CO DO MIEJSCA W ŚWIECIE DOROSŁYCH
B) PRÓBA TWORZENIA RELACJI MIĘDZY OSOBĄ DOŚWIADCZONĄ (MENTOREM) A NIEDOŚWIADCZONĄ.
- TENDENCJE KONFLIKTOWE: NIEZALEŻNOŚĆ I AUTONOMIA KONTRA OCZEKIWANIA SPOŁECZNE CO DO ZAANGAŻOWANIA SIĘ W ŻYCIE SPOŁECZNE.
3. WEJŚCIE W LATA TRZYDZIESTE - OD 29 DO 33 ROKU ŻYCIA
- OCENA DOKONANYCH WYBORÓW ŻYCIOWYCH
- KRYZYS - GDY OCENA JEST NEGATYWNA
4. KULMINCJA WCZESNEJ DOROSŁOŚCI - OD 33 DO 40 ROKU ŻYCIA (STABILIZACJA)
- KONCENTRACJA NA OKREŚLONEJ FORMIE AKTYWNOŚCI
- DĄŻENIE DO ZWIĘKSZANIA SWEGO AUTURYTETU, NIEZALEŻNOŚCI I SAMOWYSTARCZALNOŚCI.
- UNIEZALEŻNIANIE SIĘ OD SPOŁECZNYCH NAKAZÓW I ZAKAZÓW
- POZOSTAWANIE W ZGODZIE ZE SWOIMI WARTOŚCIAMI
WIEK ŚREDNI
1. OKRES PRZEJŚCIOWY - OD 40 DO 45 ROKU ŻYCIA
- DOKONYWANIE OCEN PRZESZŁOŚCI
- PRZYGOTOWANIE SIĘ DO PRZYSZŁOŚCI I ROZSTANIA Z ERĄ WCZESNEJ DOROSŁOŚCI
- INTEGROWANIE PRZECIWSTAWNYCH TENDENCJI: MŁODY/STARY, DESTRUKCYJNY/TWÓRCZY, MĘSKI/KOBIECY I PRZYWIĄZANY/IZOLOWANY
2. WEJŚCIE W WIEK ŚREDNI - OD 45 DO 50 (DEBIUT)
- OSIĄGNIĘCIE SZCZYTU SWOICH MOŻLIWOŚCI
- ŚWIADOMOŚĆ SWYCH DĄŻEŃ I PLANÓW ZAWODOWYCH, RODZINNYCH, STYLU SPĘDZANIA WOLNEGO CZASU
- SYNDROM PUSTEGO GNIAZDA
3. WCHODZENIE W LATA PIĘĆDZIESIĄTE - OD 50 DO 56 ROKU ŻYCIA
- OSZACOWANIE SWOICH OSIĄGNIĘĆ
- PODJĘCIE PRÓBY DOKONYWANIA ZMIAN W DZIEDZINACH ŻYCIA NIEZADOWALAJĄCYCH
4. KULMINACJA WIEKU ŚREDNIEGO OD 56 DO 60 ROKU ŻYCIA
- OKRES WYKORZYSTYWANIA OSIĄGNIĘĆ I ZDOBYCZY (ASPIRACJE Z LAT CZTERDZIESTYCH REALIZUJĄ SIĘ - STANOWISKA, POZYCJE, ROLE I ZASOBY)
TEORIA ROGERA GOULDA
ŚREDNIA DOROSŁOŚĆ
5 IRRACJONALNYCH PRZEKONAŃ TYPOWYCH DLA WIEKU ŚREDNIEGO
1. BEZPIECZEŃSTWO MOŻE TRWAĆ WIECZNIE.
2. ŚMIERĆ NIE MOŻE ZDARZYC SIĘ ANI MNIE, ANI MOIM BLISKIM.
3. NIEMOŻLIWE JEST ŻYCIE BEZ PARTNERA.
4. NIE MA ALTERNATYWY DLA ŻYCIA W RODZINIE.
5. JESTEM NIEWINNY.
PRACA ZAWODOWA KOBIET, 6 TYPÓW BIOGRAFII (R.J.HAVIGHURST)
1. PRACA WYŁĄCZNIE W ROLI PANI DOMU.
2. PRACA W DOMU POPRZEDZONA KRÓTKIM OKRESEM PRACY ZAWODOWEJ PRZED ZAMĄŻPÓJŚCIEM.
3. KARIERA WYŁĄCZNIE PROFESJONALNA, BEZ PROWADZENIA GOSPODARSTWA DOMOWEGO.
4. KARIERA DWUTOROWA, STAŁE ŁĄCZENIE PRACY ZAWODOWEJ Z DOMOWĄ.
5. PRZERYWANA KARIERA ZAWODOWA. PRZERWY POŚWIĘCONE NA WYCHOWYWANIE DZIECI.
6. KARIERA NIESTABILNA, PODEJMOWANIE PRACY POZA DOMEM W ZALEŻNOŚCI OD POTRZEB EKONOMICZNYCH I STANU ZDROWIA.
TEORIA ERIKSONA
ŚREDNIA DOROSŁOŚĆ (25- 50 ROK ŻYCIA)
GENERATYWNOŚĆ / STAGNACJA
RODZINA
RODZICE JAKO OSOBY ZNACZĄCE:
ODDZIAŁUJĄ JAKO PIERWSI
ODDZIAŁUJĄ NAJDŁUŻEJ
ZASPOKAJAJĄ NIEMAL WSZYSTKIE ISTOTNE POTRZEBY DZIECKA
ODDZIAŁUJĄ NA BAZIE SILNYCH EMOCJI
ROLE RODZICIELSKIE
- KRZYŻOWANIE SIĘ RÓL
- ROLA OJCA I ROLA MATKI W TEORII E.FROMMA
- STYLE ŻYCIA RODZINY (MATRIARCHAT, PATRIARCHAT, RODZINA EGALITARNA)
- STYLE WYCHOWANIA W RODZINIE (STYL AUTOKRATYCZNY, DEMOKRATYCZNY, LIBERALNY I CIEPŁY AUTOKRATYZM)
- POSTAWY RODZICIELSKIE (MODEL M.ZIEMSKIEJ)
- RODZINA Z DOROSŁYMI DZIEĆMI (SYNDROM PUSTEGO GNIAZDA, SYNDROM PEŁNEGO DNIAZDA, WTÓRNY MIESIĄC MIODOWY)