METODY POZYSKIWANIA I WYKORZYSTANIA KAPITAŁU

Literatura:

1. Brickam, Podstawy zarządzania finansami, tom 2 i 3.

2. Durcy, Przedsiębiorstwo na rynku kapitałowym,.

Struktura rynku finansowego:

Rynek finansowy

r. kapitału pożyczkowego r. walutowy

r. tytułów własnościowych

r, kapitałów krótkoterminowych

( pieniężny ) r. kapitałów długoterminowych

( kapitałowy)

r. pożyczek i lokat instytucji

finansowych i poza bankowych r. kredytów i lokat bankowych

r. papierów wartościowych

r. transakcji kasowych r. transakcji terminowych

struktura rynku finansowego

I wg kryterium przedmiotowego - uwzględni rodzaj aktywu finansowego, będącego przedmiotem transakcji na rynku.

1. rynek kapitału pożyczkowego:

1. wiąże się z korzystaniem z kapitału obcego i z czasowym udostępnianiem w określonej wysokości kapitału pożyczkowego.

2. wiąże się z koniecznością zwrotu

3. z zabezpieczeniem interesów wierzycieli

4. z zapłatą ceny za korzystanie z kapitału

Dlatego też głównym parametrem r. kapitału pożyczkowego jest stopa procentowa.

2. rynek tytułów własnościowych:

1. wiąże się z transferem praw własnościowych

2. zmianą struktury własnościowej podmiotu

3. nabywaniem praw własnościowych innych podmiotów

Głównym parametrem tego rynku są indeksy cen akcji.

Rynek kap. pożyczkowego i rynek tytułów własnościowych decydują w przedsiębiorstwie o strukturze kapitału, o wiarygodności finansowej przedsiębiorstwa na rynku, jego płynności i wykorzystania efektu dzwigni finansowej.

3. Rynek walutowy - wiąże się ze zmianą sposobu wyceny waluty krajowej na inną walutę. Głównym parametrem jest tu kurs walutowy.

II wg kryterium czynnika czasu

1. rynek kapitałowy krótkoterminowy ( pieniężny )

2. rynek kapitałowy długoterminowy ( kapitałowy )

Ad. 1.)

1. jest związany w przedsiębiorstwie z:

• zarządzaniem w przedsiębiorstwie płynnością finansową

• zabezpieczeniem potrzeb transakcyjnych podmiotów ( potrzeba na pieniądz, który powinien być w obrocie )

• pozwala na lokowanie czasowo wolnych środków pieniężnych

2. transakcje tego rynku:

• duży stopień płynności

• stosunkowo niskie ryzyko dokonywanych transakcji

• zabezpieczenie elastyczności działania całego systemu finansowego

Dla przedsiębiorstw ten segment jest obszarem podejmowania decyzji bieżących, efektywnego zarządzania płynnością, racjonalizacji kosztów utraconych korzyści ( z tytułu utrzymywania długoterminowych środków pieniężnych )

Ad. 2.)

1. jest związany z:

• zabezpieczeniem potrzeb finansowych dla szeroko rozumianych procesów rozwojowych

• inwestowaniem środków pieniężnych na rynku finansowym

• motywem dochodowym

• czynnikiem czasu:

czas: 1. Zmienna wartości pieniądza w czasie

2. Konieczność dyskontowania przyszłych wpływów i wydatków

3. Konieczność uwzględnienia w decyzjach rozłożenia wpływów i wydatków w czasie

4. Konieczność uwzględnienia w decyzjach aktualnej wartości wpływów i wydatków

2. wiąże się z decyzjami:

• o wysokim stopniu ryzyka

• dla przedsiębiorstwa są to decyzje strategiczne

Pełni istotną funkcję alokacyjną decydując o kierunku wykorzystania kapitału.

III wg charakteru dokonanych transakcji i instrumentów pozyskiwania i wykorzystania kapitału

1. rynek papierów wartościowych

dzieli się na:

1. - rynek papierów wartościowych rynku pieniężnego

- rynek papierów wartościowych rynku kapitałowego

2. - rynek transakcji kasowych

- rynek transakcji terminowych: r. transakcji rzeczowych i r. tr. nierzeczowych

c) - pap. wartościowe rynku pierwotnego ( wprowadzenie pap. wartościowych do obiegu - emisja własna lub obca )

- pap. wartościowe rynku wtórnego (obrót papierami wartościowymi wprowadzonymi do obiegu - obrót giełdowy lub poza giełdowy)

I Czynnikami różnicującymi transakcje na segmentach rynku finansowego:

Są one uwzględnione w procesach decyzyjnych ( tzn. uwzględnionych w decyzjach o alokacji i źródle jego pozyskania ) wynikają z:

1. Różnych warunków dostępu do kapitału tzn. zróżnicowanych wymagań informacji, zróżnicowanej wiarygodności finansowej i różnej wysokości zaangażowanych kapitałów własnych dla pozyskania kapitałów z zewnątrz.

2. Zróżnicowane koszty pozyskania kapitałów i zróżnicowane koszty wejścia na dany segment rynku i utrzymania na nim swojej pozycji.

3. Różny stopień zależności pomiędzy pozyskującym i udostępniającym kapitał, zwłaszcza różny stopień zindywidualizowania kontaktów między podmiotami i różne możliwości bezpośredniego negocjowania warunków umowy.

4. Różnice w wysokości maksimum pozyskiwanego kapitału i różnice w dyspozycyjności pozyskiwanego kapitału ( możliwość swobodnego wykorzystania ).

5. Zróżnicowane wymagania w zakresie zabezpieczeń interesów podmiotów uzyskujących kapitał i dla podmiotów udostępniających kapitał.

6. Różny stopień ryzyka, sposób jego mierzenia i różne możliwości zabezpieczenia się przed jego skutkiem.

II Parametry rynku finansowego i ich wykorzystanie w decyzjach przedsiębiorstw. Głównym parametrem rynku finansowego jest cena kapitały wyrażająca sytuację na tym rynku i oddziałująca na dokonywane wybory przedsiębiorstwa.

Cenę kapitału można rozpatrywać jako:

1. Stopę procentową, jako parametr rynku pożyczkowego

2. Indeksy kursu akcji, jako ceny nabycia praw własnościowych lub rezygnacji z części praw własnościowych.

3. kurs walutowy jako cena waluty obcej wyrażona w pieniądzu krajowym, jako parametr rynku walutowego.

Rola stopy procentowej na rynku finansowym wiąże się z:

1. Tym jaką funkcję pełni st.% w ocenie pozyskującego i udostępniającego kapitał.

2. Powiązaniem st.% z poziomem st. Inflacji.

3. Wyróżnianiem nominalnej st.% i realnej st.%

4. Strukturą czasową st.%

5. Powiązaniem st.% z indywidualnym ryzykiem transakcyjnym ( zależy także od oczekiwanej st. zwrotu kapitałodawcy i wiarygodności podmiotu.

Funkcja st.%:

1. Z punkt widzenia dysponenta kapitału

( parametr sterujący płynnością finansową podmiotu )

1. cena za rezygnację z płynności kapitału

2. wyznacznik kosztów utraconych korzyści

( parametr decydujący o alokacji kapitału )

1. ---??--- dzisiejszej siły nabywczej kapitału w stosunku do przyszłej siły nabywczej (cena czasu)

2. cena za podejmowane ryzyko inflacji i ryzyko indywidualne transakcji kapitałowej

3. wyznacznik krańcowej użyteczności kapitału

2. Z punktu widzenia pozyskującego kapitał

( parametr kształtujący strukturę kapitałów przedsiębiorstwa )

1. cena za korzystanie z obcego kapitału

2. wyznacznik kosztu kapitału

3. odzwierciedlenie stopnia rzadkości kapitału

( parametr decydujący o sposobie wykorzystania pozyskanego kapitału )

1. wyznacznik nominalnej st. efektywności, alokacji pozyskanego kapitału (nominalna norma efektywności)

st.% = realna st.% + czas (inflacja) + cena za indywidualne ryzyko

^{istotne przy wycenie}

St.% = st.% (ile chcemy zarobić realnie) + st. %inflacji + cena ryzyka jakie ponoszę ( w %)

^{Oczekiwana st. zwrotu}

Podstawowe cech strategii finansowych przedsiębiorstw w zakresie pozyskiwania kapitału:

Każde przedsiębiorstwo indywidualnie formułuje swe potrzeby dokonując wyboru źródła ich finansowania.

O wyborze decydują indywidualne cechy przedsiębiorstwa związane z:

1. Charakterystyką sfery realnej przedsiębiorstwa

• stopień kapitałochłonności produkcji

• możliwości elastycznego działania

• możliwości adaptacji zmieniających się warunków otoczenia

2. Pozycja rynkowa przedsiębiorstwa

• stopień konkurencyjności działalności przedsiębiorstwa

• możliwości indywidualnego kształtowania cen

• prowadzenie własnej polityki cenowej

3. Faza rozwoju przedsiębiorstwa tzn. czy jest to przedsiębiorstwo rozwijające się, dojrzałe, czy schodzące

4. Indywidualna postawa szefów wobec zagrożeń rynku

5. Stopień akceptacji różnych poziomów ryzyka

Strategie przedsiębiorstw (wg Koźlińskiego)

1. Defensywna (strategia krótkoterminowa)

Przyjmując taką strategię przedsiębiorstwo stara się utrzymać wiarygodność i pozycję rynkową

1. działając w ramach istniejących już struktur w przedsiębiorstwie

2. minimalizując ryzyko działania

3. minimalizując zagrożenia w działaniu

4. maksymalizując zysk w krótkim okresie czasu

5. nie wprowadzając zmian strukturalnych

6. pozyskując kredyty krótkoterminowe

7. zabezpieczając potrzeby w zakresie kapitału obrotowego

Celem tych działań jest zabezpieczenie płynności finansowej przedsiębiorstwa oraz maksymalizacja zysku w krótkim okresie czasu.

2. Ofensywna (strategia długookresowa)

1. pełne wykorzystanie szans stwarzanych przez rynek finansowy

2. akceptacja wyższego ryzyka

3. wprowadzanie zmian strukturalnych

4. wzrost konkurencyjności działania

5. pozyskanie kapitałów długoterminowych

Celem tych działań jest poprawa pozycji przedsiębiorstwa na rynku (wiarygodności finansowej) oraz maksymalizacja zysku w dłuższym okresie czasu.

Etapy działania przedsiębiorstwa na rynku w zakresie pozyskania kapitału

Wykres nr 1 (osobna strona )

Elementem decydującym o pozycji i działalności przedsiębiorstwa na rynku jest polityka dywidendy.

Polityka dywidendy w przedsiębiorstwie jest uwzględnia i kojarzy postawy i oczekiwania trzech grup:

1. Przedsiębiorstwa jako podmiotu gospodarczego

2. Potencjalnych inwestorów

3. Właścicieli ( również potencjalnych inwestorów) ich różnych oczekiwań wobec dywidendy

Informacja odnośnie dywidendy może być odebrana przez rynek:

1. Scenariusz optymistyczny

Wypłata dywidendy zostanie pozytywnie zaakceptowana przez rynek, wpłynie więc na wzrost wartości rynkowej przedsiębiorstwa i jego wiarygodności.

2. Scenariusz pesymistyczny

Rynek potraktuje tą informację jako ograniczenie perspektyw rozwojowych przedsiębiorstwa,

co spowoduje spadek wartości rynkowej przedsiębiorstwa.

Optymalna polityka dywidendy w przedsiębiorstwie

1. Wiąże się z wyznaczenie równowagi pomiędzy bieżąco wypłacanymi dywidendami a wzrostem wartości rynkowej przedsiębiorstwa tzn. wzrastającej wartości akcji.

2. Stan równowagi między bieżącą kwotą dywidend a przyszłym wzrostem zysku kapitałowego (czyli maksymalizacją cen akcji).

Dywidenda wartość rynkowa przedsiębiorstwa

Zyski kapitałowe cena akcji (maksymalizacja ceny akcji)

^{(wynikają z różnicy -korzystnej- pomiędzy cenami akcji)}

Istnieją trzy teorie polityki dywidendy w przedsiębiorstwie:

1. Teoria nieistotności wypłaty dywidendy (teoria Millera i Modigraniego) (sprawdzić to w Brickchamie - autor książki)

Brak wpływu polityki podziału zysku na wartość rynkową przedsiębiorstwa. Wg teorii optymalna polityka dywidendy nie istnieje w przedsiębiorstwie, co wynika z założenia, że o rynkowej wartości przedsiębiorstwa decyduje nie podział zysku, a stopa zwrotu z aktywów.

2. Teoria preferencji dywidendy jako pewnych korzyści bieżących w stosunku do przyszłych niepewnych zysków kapitałowych. Wg teorii inwestorzy i właściciele wyżej wartościują wypłatę dywidendy od zysków zatrzymanych (teoria wróbla w garści Gordon, Lindner).

3. Teoria zróżnicowania podatkowego, zgodnie z którą istnieją preferencje podatkowe dla zysków nie podzielonych, co wskazywałoby na preferowanie zatrzymania zysków (czyli nie wypłacanie dywidendy).

Wykres nr 2

Dywidenda 100 - 20 (podatek dochodowy do budżetu)

Stopa zwrotu ( zysk / 80 ) 80

(W polityce dywidendy istotny jest podatek od otrzymanych środków (-20%). Natomiast zysk zatrzymany nie jest obciążony podatkiem).

Brigham - polityka dywidendy, Sierpińska - polityka dywidendy - poczytać sobie...

Krótkoterminowe papiery wartościowe: są instrumentami rynku pieniężnego, stwarzającymi możliwości pozyskania i korzystania z kapitału.

Ich okres ważności to maks. 12 miesięcy.

Krótkoterminowe papiery wartościowe mogą być wykorzystane dla:

1. pozyskania krótkoterminowego kapitału

2. krótkoterminowego lokowania kapitału na rynku kapitałowym

Na rynku pieniężnym instrumentów krótkoterminowych zobowiązania są wymagalne w terminie do jednego roku. Jest on istotny w procesie sterowania płynnością finansową firmy.

Lokujemy na rynku pieniężnym instrumentów krótkoterminowych, gdy mamy czasowe nadwyżki pieniężne, chcąc szybko wrócić do pieniądza,

Pożyczamy, gdy trochę nam brakuje pieniędzy.

Bony komercyjne, to papiery wartościowe, których okres ważności nie przekracza jednego roku. Mogą być emitowane przez firmę w oparciu o trzy podstawy prawne:

1. o postanowienia Prawa wekslowego

2. o ustawę o obligacjach, (jako krótkoterminowe obligacje firm)

3. o kodeks cywilny (jako szczególna, krótkoterminowa umowa (nota imienna) pożyczki (tu bony komercyjne nie są w pełni pap. wartościowymi, więc nie mogą być przedmiotem obrotu na rynku wtórnym).

Cel emisji bonów komercyjnych:

1. W oparciu o postanowienia Prawa wekslowego:

W przypadku weksla nie ma obowiązku określenia celu emisji.

2. W oparciu o ustawę o obligacjach:

Obowiązek informowania występuje wobec emisji publicznych.

3. W oparciu o kodeks cywilny:

Nie ma obowiązku dotyczącego ujawniania informacji.

Opłaty skarbowe:

Ad. 1. 0,1% w stosunku do wartości emisji.

Ad. 2., 3. Nie ma obowiązku ponoszenia opłaty skarbowej.

Zabezpieczenie:

Ad. 1 poręczenie wekslowe.

Ad. 2 zgodnie z ustawą o obligacjach: zastaw, poręczenie, gwarancja bankowa.

Ad. 3 poręczenie wg prawa cywilnego.

Adresat oferty:

Osoby prawne i fizyczne, z wyjątkiem firm ubezpieczeniowych, które nie mogą nabywać papierów wartościowych w formie weksla.

Emisja papierów wartościowych w formie weksla to szczególna forma sekurytyzacji,

tzn.

Bank pośredni wprowadza papiery wartościowe do obrotu na bazie weksla globalnego i, lub weksli własnych złożonych w banku pośrednika. Nabycie papieru wartościowego jest równoznaczne z nabyciem praw majątkowych do części wartości weksla globalnego.

Emitent Bank

(Przekaz weksla globalnego)

wprowadza

do obiegu

papiery wart.

w formie

KWITÓW

Jeśli nie chce (nie może) wykupić weksla to należy udać się

do notariusza ten „nasyła” na emitenta komornika.

Odbieramy swe należności w formie majątku trwałego.

W przypadku wprowadzenia bonów komercyjnych do obrotu za pośrednictwem banku, ulegają zmianie relacje Bank - firma.

Usługi (funkcje) świadczone firmom za pośrednictwem banku:

1. bank organizuje emisję i wprowadza papiery wartościowe do obiegu

2. może pełnić funkcję gwaranta emisji (zobowiązuje się do nabycia pap.wart. nie znajdujących akceptacji na rynku)

3. pełni rolę inwestora - lokuje w tych papierach swe nadwyżki kapitałowe

4. pełni rolę kredytodawcy - uruchamia linie kredytowe firmom

1. w sytuacji braku możliwości wykupu emisji (przez firmę)

2. może udzielić kredytu, gdy emisja nie znalazła pełnej akceptacji na rynku (a bank nie jest gwarantem emisji) i nie są zaspokojone potrzeby kapitałowe emitenta.

Ryzyko niezaspokojenia potrzeb kapitałowych firmy wynika z:

1. małego popytu na papiery wartościowe firmy (bank za opłatą będzie tu pełnił funkcję gwaranta emisji i wykupi „wolne papiery”)

2. konkurencyjność skarbowych papierów wartościowych (z zerowym ryzykiem)

3. ryzyko niedostosowania proponowanej stopy zwrotu do oczekiwań inwestorów

(w odniesieniu do stopy zwrotu inwestor uwzględnia w swych rozważaniach - minimalną stopę zwrotu z zainwestowanych środków, natomiast emitent - maksymalny koszt kapitały).

Krótkoterminowe pap.wart. sprzedawane są z dyskontem ==> poniżej ich wartości nominalnej

Przypuśćmy, że cena papieru wartościowego wynosi np. 100. Pojawia się pytanie - po ile sprzedawać go na rynku?

Zasady ustalania stopy dyskonta:

Cena sprzedaży = wartość nominalna (1 - a), gdzie a to stopa dyskonta

C_s = Wn [ 1 - (( a * t) / ( 360 * 100 ) )], gdzie t to okres ważności pap.wartościowego

a = [(( Wn - C_s )­­­­­­­­­­­ * 360 ) / ( Wn * t )] * 100

C_s=( Wn * 100 ) / [ 100 + ( d * ( t / 360 ))], gdzie d to stopa zwrotu

d = [( Wn - C_s ) / C_s ] * [( 360 * 100 ) / t ]

Wn = 100 C_s = 120

Zarobię 20 złotych, lecz czy to się opłaci? Stopa zwrotu - jest korzyścią z ulokowanego kapitału - (minus) wartość wyłożonego kapitału.

Istotną kwestią jest to ile muszę zamrozić kapitału podczas emisji pap.wartościowych, żeby uzyskać korzyść z ulokowanego na rynku kapitału?

Zyskiem dla inwestora jest:

Wn - C_s w relacji do wyłożonego kapitału (wartości sprzedaży)

Stopa zwrotu (nasze d) ustala dla inwestora maksymalną cenę po jakiej może on kupić papiery z uwzględnieniem - ponoszonego ryzyka, ceny papieru, potencjalnego zysku, a nawet inflacji),

Z kolei emitent, jak już wcześniej wspominałem uwzględni w swoich rozważaniach nad emisją papierów - minimalną cenę sprzedaży, z uwzględnieniem maksymalnego kosztu emisji.

Cena pap.wartościowych na rynku wtórnym zależy m.in. od:

1. czasu do jego wykupu

2. kształtowania się popytu i podaży na emitowane papiery

przykład:

inwestor kupił 28 dniowy bon komercyjny o nominale 10 000 za 9 800

Odsprzedał ten papier po 11 dniach

Rzeczywista stopa zwrotu dla inwestora

Przewidywana stopa zwrotu w terminie wykupu bonu

_{w domu (z jaką stopą zwrotu nabył inwestor ten papier wartościowy po 11 dniach. Będzie on liczył za 17 dni, gdyż tyle czasu pozostało mu do wykupu tego papieru przez emitenta.}

Papiery wartościowe są sprzedawane w ramach programu emisji uruchamianego i organizowanego przez bank. Co oznacza, że kolejne emisje pap. wartościowych są wykupywane przez nowe emisje. Zjawisko to nosi nazwę rolowania emisji.

Kupując bony komercyjne i wyliczając ile nas to będzie kosztowało bierze się pod uwagę:

• wartość nominalną

• cenę sprzedaży

• wysokość stopy dyskontowej (procentowej), która jest podana (nie zmienia się) - czyli oprocentowanie jest stałe

zawsze Cs jest mniejsze od WN

tyle ile zapłaci emitent (WN - Cs) / Cs tyle zarobi inwestor (nabywca)

_{w domu - schematy liczenia odnośnie bonów komercyjnych}

Sprzedaż na rynku - wg rynkowej stopy dyskontowej. Im niższa st. dyskontowa, tym wyższa wartość BK. Sprzedający papier wartościowy jest zainteresowany jak najniższą st. dyskontową. Nabywający jak najwyższą, bo tym niższa cena sprzedaży do wartości nominalnej (większa rozpiętość pomiędzy Cs a WN to większy zysk dla nabywcy). Im wyższa st. dyk., tym większy zarobek dla nabywającego papiery wartościowe. Jeśli st. procentowa na rynku pieniężnym bonu komercyjnego spada, to mamy większe zainteresowanie na te (bony komercyjne) papiery wartościowe.

St. zwrotu = ile faktycznie na tym zarobimy

(WN - Cs) / Cs = wartość dyskonta - koszty finansowe dla emitenta (m.in. wliczony jest w nie koszt

kapitału)

tyle zarobi inwestor za udzielenie kapitału

Optymalizacja poziomu gotówki w firmie, w zarządzaniu finansami firmy. Dużą rolę odgrywa przy optymalizacji gotówki w firmie odpowiedź na pytanie - jaką wysokość gotówki utrzymywać w firmie, a jaką wysokość lokować krótkoterminowo na rynku pieniężnym (w krótkoterminowe papiery wartościowe).

(trzy) motywy utrzymania gotówki w firmie:

I. motyw transakcyjny.

zależy od poziomu aktywności gospodarczej firmy

II motyw ostrożnościowy

związany jest z utrzymaniem gotówki na nieprzewidywalne wydatki (utrzymywanie rezerw

gotówki)

III motyw spekulacyjny

związany jest z możliwością korzystania z nieprzewidzianych okazji przynoszących korzyści finansowe

Dla optymalizacji poziomu gotówki w firmie wykorzystuje się modele, które równoważą koszty utraconych korzyści (koszty alternatywne) z tytułu utrzymywania gotówki z kosztami transakcyjnymi związanymi z zamianą śr. pieniężnych na pap. wartościowe i odwrotnie (opłaty, prowizje maklerskie, skarbowe. Opłaty związane ze zmianą pap. wart. na pieniądze i odwrotnie).

Model BAUMOLA:

Jest to model optymalizacji gotówki w firmie. Zakłada on, że:

• zapotrzebowanie firm na gotówkę jest możliwe do przewidzenia i stałe w danym okresie

• dopływ środków pieniężnych z tytułu prowadzonej działalności jest stały i możliwy do zaprogramowania

• wpływy gotówkowe są rytmiczne, ciągłe i pewne

• st. procentowa na rynku inwestowania w papiery wartościowe pozostaje stała (on wyznacza koszty utraconych korzyści)

• transfery pomiędzy gotówką i pap. wartościowymi i odwrotnie następują natychmiast po ustalonym koszcie bez względu na wielkość transferu

_{na egzaminie może być pytanie o założenia i cele modelu BAUMOLA (odp. m.in. minimalizacja kosztu utraconych korzyści)}

Schemat modelu BAUMOLA:

T - łączna kwota zapotrzebowania na śr. pieniężne w danym okresie (np. jednego roku)

C - kwota gotówki podejmowana każdorazowo z inwestycji portfelowych lub zaciągnięcia długu

C/2 - średni poziom utrzymywania salda gotówkowego w firmie

C* - optymalna kwota śr. pieniężnych jaka powinna być każdorazowo pozyskiwana (lokowana) na rynku

T/C - liczba transakcji - ile razy zmienimy śr. pieniężne na pap. wartościowe i odwrotnie

F - stałe koszty jednej transakcji (opłaty maklerskie, prowizje)

I - koszty utraconych korzyści - st. % obowiązująca na rynku krótkoterminowym

Łączne koszty - Ł(C) = C/2 * I + T/C * F koszty utraconych korzyści

C* = 2 * F * T

_I

Metody pozyskiwania i alokacji kapitału na rynku kapitałowym (instrumenty rynku kapitałowego):

Czas i ryzyko to wyznaczniki decyzji długoterminowych.

Czas - z tej kategorii wynika konieczność uwzględnienia:

• zmiennej wartości pieniądza w czasie

• konieczność dyskontowania (urealniania) przyszłych wpływów i wydatków firmy

• rozłożenie w czasie przyszłych wpływów i wydatków firmy

• wykorzystanie i porównanie przy wyborze kategorii aktualnej (bieżącej) wartości przyszłych wpływów i wydatków, czyli wykorzystanie przyszłej wartości dysponowanego kapitału.

Ryzyko - zwiększone ryzyko (ponieważ inwestycja trwa ponad rok)

• wiąże się z przyrostem st. zwrotu, a ta powoduje wzrost kosztu kapitału

• postawa wobec zwiększonego ryzyka:

1. akceptacja skutków ryzyka

2. unikanie ryzyka

3. dywersyfikacja skutków ryzyka (przez dywersyfikację portfela inwestycyjnego)

4. ubezpieczenie się od skutków ryzyka

5. zabezpieczenie się przed skutkami ryzyka przez realizację transakcji zabezpieczających (rynek transakcji terminowych)

_{możliwości samofinansowania się firmy - nadwyżka finansowa, amortyzacja (przepływy pieniężne)}

Struktura kapitału w firmie, ukazuje relację KO i KW w finansowaniu działalności firmy.

Modele struktury kapitałowej w firmie:

I model dywersyfikacji źródeł finansowania

II model preferencji dla wykorzystania KW i udziałowej metody finansowania

III model preferencji dla wykorzystania KO i kredytowej metody finansowania.

14

---