Podstawowy sprzęt laboratoryjny. Budowa i obsługa palników.

I. Sprzęt metalowy.

1. Statywy: (służą do montowania aparatury)

- jedno prętowe

- wielo prętowe

2. Łapy - do umocowania naczyń:

- 4 palczaste

- pryzmatyczne

- okrągłe

- pojedyncze lub podwójne

3. Załączniki - służą do łączenia łap ze statywami

4. Pierścienie do statywu - służą do umieszczania w nich lejków - zamknięty lub otwarty.

5. Trójnogi - stosowane przy ogrzewaniu

6. Płytki metalowe - stosowane przy ogrzewaniu

7. Trójkąty koalinowe do umieszczania tygli podczas prażenia

8. Szczypce do chwytania gorących naczyń - tygli , parownic itp

9. Pincety - do chwytania odważników

10. Ściskacze - do zaciskania węży gumowych

- sprężynowe

- gumowe

11. Korkowory - do wiercenia otworów w korkach

12. Ugniatacze do korków

13. Wkładki do zlewek

14. Pompa wodna próżniowa

15. Łyżeczki, łopatki…

II. Sprzęt drewniany.

1. Podstawy do kolb kulistych i parownic

2. Łapy do próbówek

3. Statywy do próbówek

4. Deski do suszenia naczyń

III. Sprzęt szklany

1. Szkło ogólnego przeznaczenia:

a) próbówki - do przeprowadzania reakcji z użyciem niewielkich ilości substancji

OGRZEWANIE: można bezpośrednio w płomieniach palnika.

b) zlewki - do rozpuszczania substancji stałych, mieszania i zagotowywania cieczy, do strącania osadów itp.

OGRZEWANIE: ogrzewamy na płytce metalowej.

c)kolby:

- stożkowe - tzw. elenamajerki. ( służą domiareczkowania, sączenia oraz jako naczynie pomocnicze)

- płaskodenna (stosowana jako naczynie pomocnicze)

- okrągłodenne - koliste służą do przeprowadzania reakcji pod zwykłym ciśnieniem i do ogrzewania pod chłodnica zwrotną

d) szkiełka zegarkowe - do zakrywania zlewek, do ważenia substancji na wagach technicznych

e) lejki - do przelewania i sączenia cieczy:

- lejki zwykłe

- lejki z dnem sitowym ( do sączenia pod próżnią)

- lejki z dnem porowatym ( do sączenia pod próżnią)

f) krystalizatory - do krystalizacji , do ważenia na wagach technicznych, suszenia i przechowywania substancji.

g) płytki Petriego - służy do ważenia substancji na wagach technicznych.

h) butelki , słowiki do przechowywania substancji

i) kroplomierze - do dawkowania płynów kroplami

j) rurki szklane - do montowania aparatury

k) bagietki - do mieszania roztworów

2. Szkło miarowe - służy do odmierzenia ściśle określonej objętości cieczy

a) cylinder miarowy (menzurka)

b) pipety:

- jednomiarowe

- z podziałką

c) biurety służą do miareczkowania

d) kolby miarowe

3. Szkło specjalne:

a) próbówki wirówkowe

b) kolby destylacyjne

c) chłodnice:

- powietrzna

- Liebiga

- kulkowa

- spiralna

d) kolby próżniowe ( ssakowe)

e) eksykatory - do przechowywania substancji higroskopijnych

f) rozdzielacze

g) tryskawki do przemywania osadów

h) naczynka wagowe - do ważenia substancji w wagach analitycznych

IV Sprzęt porcelanowy

1. Parownice do odparowywania cieczy i stapiania substancji

2. Tygle - do spalania substancji i prażenia osadów

3. Moździerze - do rozdrabniania substancji

4. Lejki sitowe Büchnera - do spalania pod próżnią

5. Płytki do mikroanalizy

6. Łyżki , łopatki

V Zasadnicze wyposażenie laboratorium

1. Dygestorium - to oszklona szafa wyciągowa, najczęściej zainstalowana na murowanej konsoli, przykryta płytkami kwasoodpornymi. Służy do przechowywania stężonych kwasów, zasad oraz substancji wydzielających szkodliwe pary. Zaopatrzona jest w instalacje wodną, gazową i można w niej wykonywać doświadczenia z substancjami wydzielającymi szkodliwe pary.

2. Destylarki - do otrzymywania wody destylowanej

3. Demineralizator - do otrzymywania wody oczyszczonej w mniejszym stopniu niż woda destylowana.

4. Cieplarki

5. Suszarki

6. Piece muflowe - do spalania i prażenia osadów w temperaturze wyższej rzędu 850 - 1100°C.

7. Wirówki

8. Łaźnie wodne - do ogrzewania cieczy w temp do 100°C

9. Łaźnie olejowe - do ogrzewania cieczy w temp 100-200°C

10. Łaźnie piaskowe - do ogrzewania cieczy w temp powyżej 200°C

11. Palnik gazowy

12. … elektryczne - do ogrzewania cieczy lotnych

13. Autoklary- urządzenie do wyjaławiania

14. Lodówko-zamrażalki

15. Wagi laboratoryjne

16. Stoły laboratoryjne

17. Instalacje: gazowa, elektryczna, wodna, kanalizacyjna i wentylacyjna.

Budowa i obsługa palników

Budowa

- podstawa - u której znajduje się dopływ gazu

- kominek

- dysza

- regulator dopływu powietrza

Aby ustawić prawidłowo płomień w palniku należy odpowiednio dobrać dopływ powietrza i gazu. Gdy powietrza jest za mało gaz spala się dużym , świecącym, nieregularnym płomieniem. Gdy dopływ powietrza jest zbyt duży mamy nieregularny nieświeccy płomień.

Przy odpowiednio dobranym , umiarkowanym dopływie powietrza , wyróżnia się w płomieniu 3 przestrzenie zwane stożkami.

I stożek- wewnętrzny tzw. zimny jest barwy niebieskiej, temperatura jego jest najniższa.

II stożek - środkowy - redukcyjny - zachodzi w nim niecałkowite spalanie gazu. Obecność niepalnych cząsteczek gazu nadaje mu właściwości redukujące.

III stożek - zewnętrzny - tzw. stożek utleniający - jest prawie bezbarwnym, następuje w nim całkowite spalanie gazu i temperatura jego jest najwyższa.

UWAGA!!! : Pod żadnym pozorem nie wolno zostawiać palnika bez nadzoru.

Ćwiczenie : Zapalanie palnika i regulacja jego płomienia.

1. Sprawdzić sprawność palnika.

2. dopływ powietrza dokręcić prawie do minimum.

3. Otworzyć dopływ gazu i zapalić.

4. Regulatorem powietrza ustawić stożki płomienia

5. Po wykonaniu ćwiczenia zamknąć dożyw powietrza i gazu.

5

---