Budowa oraz obsługa wag technicznych i analitycznych

Wagi dzielimy na :

- techniczne

- analityczne

- elektroniczne

Różnią się one czułością , a poza tym nośnością.

Nośność: jest to największe dopuszczalne obciążenie , czyli maksymalna masa którą możemy zważyć bez uszkodzenia wagi.

Czułość: jest to liczba mg potrzebna do przesunięcia wskazówki o jedną podziałkę ( lub liczba podziałek o które przesunie się wskazówka przy dodatkowym obciążeniu jednej z szalek o masie jednego mg)

Wagi techniczne

W zależności od konstrukcji posiadają nośność od 200 g do 5 kg oraz czułość od 5 do 10 mg. Stosuje się do odważania większych mas.

1. belka wagi ; 2. pionowy wspornik ; 3. pryzmat ; 4.szalki ; 5.wskazówki ; 6. podziałka ; 7. nakrętka (tzw. tarownik) ; 8. nakrętka ; 9.pion

Każda waga powinna posiadać swój kuplet odważników. Odważniki gramowe mają kształt stożka lub walców ściętych z uchwytem, są z mosiądzu lub niklu. Odważniki miligramowe mają kształt blaszek i najczęściej są ze stopu aluminium.

Każdy kuplet odważników posiada:

1x 500 mg	1x 50 mg	1x 5mg
2x 200 mg	2x 20 mg	2x 2mg
1x 100 mg	1x 10 mg	1x 1mg

Odważniki miligramowe mają charakterystyczne kształty:

Zasady ważenia na wadze technicznej:

1. Przed przystąpieniem do ważenia należy wpisać imię, nazwisko, klase i godz rozpoczęcia ważenia.

2. Sprawdzamy poziome ustawienie wagi

3. Sprawdzamy punkt wagowy

4. Substancje ważoną kładziemy na szalke w naczyniu np.: szkiełku zegarkowym, płytce Petriego, krystalizatorze, lub ewentualnie na błyszczącym papierze

5. Przedmioty ważone kładziemy na szalke lewą a odważniki na prawą

6. Nie wolno kłaść na szalke ciepłych substancji oraz przedmiotów.

7. Unikaj ważenia cieczy których pary powodują korozje; jeśli jest to konieczne to ważymy je w szczelnie zamkniętym naczyniu. Wagę należy utrzymywać w idealnej czystości. Zanieczyszczenia usuwamy pincetką lub pędzelkiem.

8. Nakładanie substancji oraz odważników na szalki wykonuje się przy zaaretowanej wadze

9. Odważniki chwytamy za pomocą pincetek , nie należy ich dotykać palcami

10. Podczas ważenia na danej wadze powinno się korzystać z tego samego kupletu odważników. Nie należy pożyczać odważników z innych kupletów.

11. Waga nieużywana powinna być zaaretowana, a jeśli posiada obudowę to obudowa powinna być zamknięta.

12. Jako ostatnią czynność powinno się wpisać godz zakończenia ważenia.

Wagi analityczne

Są bardziej precyzyjnie wykonane niż wagi techniczne i ważą z dokładnością od 0,0001 do 0,00001.

W wadze analitycznej pryzmaty są przeważnie agatowe. Pod szalkami są podpórki na których opierają się szalki po zaaretowaniu.

Najczęściej obie szalki wyposażone są w urządzenia tłumiące drgania. Zamiast pionu posiadają poziomice. Cała waga jest w obudowie szklanej która chroni przed podmuchami powietrza i wilgocią.

Wewnątrz obudowy mieszczą się substancje pochłaniające wilgoć. Do tego nadaje się np. bezwodne CuSO4 które jest bezbarwne po pochłonięciu wilgoci staje się niebiesko-zielone. Często używa się żelu krzemionkowego.

Każda waga analityczna posiada swój komplet odważników. Odważniki są z niklu lub metalu poniklowanego.

Wag analitycznych nie trzyma się w laboratorium, lesz w specjalnym pomieszczeniu ( pokoju wagowym) nie narażonych na działanie promieni słonecznych.

Wagi analityczne są na specjalnych konsolach wmurowanych w ścianę co zabezpiecza przed wstrząsami lub drganiami.

Zasady ważenia na wadze analitycznej:

Przy ważeniu obowiązują wszystkie przepisy wymienione przy wadze technicznej, ponad to:

1. Wszystkie czynności należy wykonywać przy zamkniętej obudowie, otwieranej tylko na czas niezbędny.

2. Substancje odważa się wyłącznie w naczyniach wagowych

3. Wszystkie ciecze oraz substancje stałe higroskopijne odważa się w naczyniach zamkniętych

4. Regulacji punktu zerowego nie wykonujemy sami

Ćwiczenie

Odważ mały przedmiot na wadze technicznej i sprawdz jego mase na wadze analitycznej.

Masa na wadze technicznej 2,0 g

Masa na wadze analitycznej 2,0001 g

4

---