Podział zadań w procesie zajęć ruchowych: Zadania ściśle określone Wymagają ścisłego sterowania zewnętrznego, tego typu zad. Realizuje się przy nauce technik i taktyk sportowych oraz korektywie wad postawy i rehabilitacji pourazowej. Zadania częściowo określone Mogą być modyfikowane przez uczniów Zadania problemowe Wymagające samodzielności podopiecznych. Zadania ściśle określone Metody odtwórcze m.in. Naśladowczość ścisła zadaniowo ścisła programowego uczenia się Metody usamodzielniające m.in.: Zabawowo- naśladowcza Polega na odwzorowywaniu ćw. Lub naśladowaniu czynności maszyn, zwierząt itp. zabawowo- klasyczna Naśladowanie czynności i wnoszenie pomysłów dzieci (samodzielna interpretacja) bezpośredniej celowości ruchu Podopieczni odwzorowują ruch programowego usprawniania się Realizacja ścieżek zdrowia, sanatoria. Metody twórcze: -ruchowej ekspresji twórczej (opowieść ruchowa) -problemowa np. przemieszczenie się z 1 miejsca w 2 bez dotykania podłogi Formy organizacyjne w procesie nauczania: 1)Podziału uczniów Zastępy stałe- Grupę dzielimy na początku roku na zastępy stałe- sprawnościowe Zastępy doraźne (zmienne)-Wg. Sprawności, w grupie mogą być osoby słabe, średnie i dobre. Pary 2)Formy porządkowe Ustawienia: szeregi, rzędy, kolumny, półkola, koła, luźne gromadki Elementy musztry: postawa, zwroty, odliczenia, zmiany ustawienia, tworzenie kolumn ćwiczebnych. 3)Formy prowadzenia zajęć Frontalne- przodem do prowadzącego (rozgrzewka) Indywidualne- dzieci wykonują ćw. Samodzielnie Zespołowe- podział klasy na zespoły, mogą się zmieniać W zespołach z dodatkowymi zajęciami- każdy zespół realizuje jakieś zad. Nie intensywne Obwodu ćwiczebnego Strumieniowa- tor przeszkód Rywalizacyjne Zasady dydaktyczno wychowawcze 1) Aktywności i świadomości 2) Wszechstronności i zdrowotności 3) Poglądowości i dostępności 4) Systematyczności i trwałości 5)Racjonalnego stopniowania wysiłku (krzywa wysiłku) 6)Wszechstronności pracy 7) Zmienności pracy mięśniowej Działając ćw. Na ustrój ćwiczącego działamy na wszystkie cechy motoryczne (szybkość, siła) Podział gimnastyki: -podstawowa -sport gimnastyczny -pomocniczo specjalna -lecznicza Gry i zabawy Zabawa- Jest to forma aktywności człowieka, podejmowana dobrowolnie przez jednostkę lub zespół, w której wzgl. Praktyczne, wytwarzanie i gromadzenie dóbr nie grają roli, natomiast dodatni tok emocjonalnych przeżyć, poczucie swobody działania i gra wyobraźni odróżniają ja od pracy. Do zabawy można się włączyć lub zrezygnować z niej w każdym momencie. Jeśli występuje rywalizacja to tylko indywidualna. Cele zabawy: Kształcące- zdobywanie nowych wiadomości, opanowanie form ruchu, kszt. cech motorycznych Poznawcze- nabywanie nowych wiadomości, wykorzystywanych w życiu codziennym Socjalne- społeczne np. wdrażanie do prowadzenia gr., umiejętność podporządkowania się Wychowawcze Hedonistyczne- czerpanie przyjemności, odpoczynek, relaks Podział zabaw pod wzgl. Czynnościowo metodycznym:1) zabawy ze śpiewem/ muzyką2)zabawy orientacyjno porządkowe3)zabawy i gry na czworakach- stosowane gł. U dzieci młodszych w celu kształtowania krzywizn 4) zabawy i gry bieżne5) zabawy i gry rzutne- w każdej gr. Wiekowej6)gry kopne7)zabawy i gry skoczne- w każdej gr. Wiekowej8) zabawy i gry z mocowaniem, dźwiganiem9) zabawy i gry koordynacyjne Gra- zabawa prowadzona wg. Przyjętych reguł, w której występuje element współzawodnictwa między grupami, zespołami, drużynami lub jako rodzaj walki rozgrywanej wg. Ustalonych zasad Cechy gry: -jest rozgrywana wg. Ustalonych Reg -istnieje element rywalizacji między zespołami -każda drużyna uczestnicząca w grze ma swojego kapitana -drużyny powinny liczyć po tyle samo zawodników Klasyfikacja gier: -Proste- wyst. Co najmniej 2 drużyny i co najmniej 2 zawodników -Złożone- tor przeszkód - Przejściowe- wprowadzanie do gier zespołowych -Specjalistyczne- doskonalą pewne elementy taktyczne gier zespołowych -Zespołowe uproszczone -Drużynowe Tok lekcyjny gier i zabaw dla dzieci młodszych (7- 12) -zabawa ze śpiewem -zabawa lub gra orientacyjno porządkowa -zabawa na czworakach - zabawa lub gra rzutna - zabawa lub gra bieżna - zabawa lub gra skoczna - zabawa lub gra kopna - zabawa lub gra orientacyjno porządkowa
Tok lekcyjny gier i zabaw dla dzieci starszych( powyżej 12 lat)
- zabawa orientacyjno porządkowa
- zabawa z mocowaniem i dźwiganiem
- zabawa lub gra bieżna
- zabawa lub gra rzutna
- zabawa lub gra skoczna
- zabawa lub gra kopna
- zabawa lub gra koordynacyjna
- zabawa o charakterze uspokajającym
Obwód ćwiczebny- forma ćw. Oparta na treningu sportowym, forma ścisła, stosuje się ją u pacjentów zdrowych, wydolnych, ze schorzeniami narządu ruchu.
Cele:
-zwiększenie odporności org. Na zmęczenie
-zwiększenie siły i wytrzymałości, działanie na ukł. Krążenia, oddechowy
- zwiększenie umiejętności gier zespołowych.
Najczęściej rozmieszczamy od6 do 12 stanowisk w obwodzie zamkniętym lub nie, z zachowaniem 3 najważniejszych zasad:
- wszechstronności
-racjonalnego stopniowania wysiłku
-zmienności pracy mięśniowej.
Należy dobrze organizować takie zajęcia:
-zapoznać grupy z odpowiednim wykonaniem ćw. Na poszcz. Stanowiskach- pokaz i objaśnienie
-określenie czasu (od 15 do 30 s./ liczby powtórzeń)
-nie ma przerw przy przechodzeniu między stanowiskami
-najczęściej 2-3 razy obchodzi się cały obwód
- całkowity czas trwania max. 30 min.
-odpowiednie tempo dostosowane do ludzi ćwiczących
-obciążenia- hantle, piłki lekarskie, opór własny lub współćwiczącego
- na 1 stanowisku max. 3 osoby.
Tor przeszkód (forma strumieniowa)- Jedna z form intensyfikacji zajęć, jest układem od 8 do 12 przeszkód pokonywanych przez ćwiczącego od 1-3 razy, po czym następuje przerwa (tempo wraca do stanu spoczynkowego) powtórzenie toru od 3 do 5 serii. W zal. od dominacji albo celu może mieć charakter:
-wytrzymałościowy
-siłowy
-szybkościowy
1)określamy cel jaki mamy osiągnąć
2)w zal. Od celu dobieramy środki.
Podział torów :
Ze wzgl. Na środowisko
-naturalne- naturalne przeszkody znajdujące się w terenie
-sztuczne- ustawione na salach
-kombinowane- naturalne wzbogacone o sztuczne przeszkody
Ze wzg. Na trasę
-otwarte- linia prosta itp.
- zamknięte- koło
-pojedynczy- jednościeżkowy
-wielostrumieniowy
Sposoby pokonywania toru przeszkód:
1)strumieniowy
2)wahadłowy
3)w obu kierunkach
W poszczególnych przeszkodach wykonujemy ćw. Proste, wszechstronność, zapoznajemy ćwiczących z techniką pokonywania przeszkód, pierwsze przejście ćwiczących przez tor w tempie spacerowym, tor pokonuje się w szybkim tempie.
Ćw. Ruchowe dla ludzi w wieku podeszłym
Celem ćw. Fizycznych jest:
-poprawa funkcji ukł. Krążenia i oddychania
-podtrzymanie sprawności fiz. Pozwalającej na samodzielną egzystencję
-osiągnięcie równowagi psychicznej.
Ruch jest czynnikiem profilaktycznym i leczniczym szczególnie przeciwko następującym chorobom:
-miażdzycy
-chorobie wieńcowej
- chorobie nadciśnieniowej
- chorobie ukł. Oddechowego
-otyłości
- cukrzycy
-zaburzeniom psychicznym.
Uwagi metodyczne:
-zlecenie lekarskie
-czas ćw. Do 30 min.
-obciążenie wysiłkowe 30-50%
-stosowanie dużej il. Ćw. Oddechowych
-ćw. Części dystalnych (zapobiegające zakrzepom)
-forma ćw. Najczęściej ścisła, bez rozliczania
-indywidualizacja natężenia ćw.
- umiarkowane tempo
-unikanie ćw. Gwałtownych i nagłych zmian pozycji
-il. Serii nieduża, serie indywidualizować.
Przeciwwskazania:
-szybkie, gwałtowne ruchy G
-długotrwałe skłony w przód
- skoki i podskoki
-ćw. W bezdechu
-zwisy i podpory
-współzawodnictwo
-gwałtowne zmiany pozycji wyjściowych.
Tok zajęć:
-marsz w bardzo wolnym tempie
-ćw. Oddechowe , wspomagane- z ruchami RR
-ćw. Cz. dystalnych ( palców, nadgarstków, st. skokowych)
-wracamy do góry- ćw. Mm. szyi- w siadzie, staniu
-ćw. Na szybkość reakcji- rzut piłką w marszu na gwizdek
-st. Łokciowe- w siadzie
-Skłony T zaczynamy od płaszczyzny strzałkowej- w siadzie
-st. Kolanowe- w staniu z podporem o ścianę/ drabinkę
-ćw. W pł. Czołowej powinny być w leżeniu, w oparciu o coś
-st. Barkowe- w leżeniu
-st. Biodrowe- w leżeniu, siadzie
-ćw. W pł. Złożonej- skrętoskłony w siadzie
-ćw. Wzmacniające NN- w staniu, marszu, przy drabinkach/ ścianie
-ćw. Oddechowe i rozluźniające
-ćw. Brzucha- w leżeniu
-ćw. Grzbietu i pośladków- w leżeniu i klęku
-ćw. Równoważne- przy drabinkach/ ścianie
-tok lekcyjny kończymy marszem w różnym tempie- rytmicznym
- ćw. Oddechowe i rozluźniające.
Ćw. Ogólno kondycyjne ludzi leżących- uaktywnienie wszystkich części ciała
Ćw. Ogólnorozwojowe można podzielić na:
-ogólno kondycyjne
-w środowisku wodnym
-sport inwalidów
-gimnastyka poranna
Cele ćw. Ogólno kondycyjnych:
- wzmocnienie i utrzymanie siły mm.
-zachowanie pełnego zakresu ruchu w stawach
-utrzymanie pełnej dł. Mm.
-utrzymanie właściwej sprawności ukł. Krążenia i oddychania
-rozwinięcie mechanizmów kondensacyjnych
Kryteria doboru pacjentów:
1- rodzaj schorzeń
2- stan ogólny sprawności fizycznej
3-wiek i płeć
Lekarskie wskazania do ćw.:
-czas trwania- 45 min.
-miejsce wykonywania- sala Gim., łóżko pacjenta, na świeżym powietrzu
-na łóżku powinny być ćw.: kończyn, oddechowe, ze zmianą pozycji, czynne z oporem RR / NN, brzucha i grzbietu.
-do ćw. Wykorzystujemy wszystkie dostępne przybory i sprzęty.
Zasady budowy zajęć ruchowych w rehabilitacji:
Kompleksowości- wszechstronne oddziaływanie na chorego
Nieszkodzenia
Wczesności
Systematyczności- ciągłości
Dostępności- dostosowanie trudności ćwiczących do możliwości
Indywidualizacji.