Analiza wyników diagnozy gotowości szkolnej dziecka.

W roku szkolnym 2012/2013 w SP nr 323 im. Polskich Olimpijczyków w Warszawie utworzone zostały dwa oddziały przedszkolne. Oddział przedszkolny 0A liczy 25 uczniów, natomiast oddział przedszkolny 0B - 26 uczniów. Wychowawczynie obydwu grup przeprowadziły we wrześniu wstępną diagnozę , która obejmowała 8 obszarów kompetencji:

I. OBSZARY KOMPETENCJI

A.	Obszar społeczno- emocjonalny
B.	Obszar sprawności fizycznej
C.	Obszar samodzielności
D.	Obszar czynności intelektualnych
E.	Obszar przygotowania do nauki matematyki
F.	Obszar sprawności artykulacyjnej i rozwoju mowy
G.	Obszar spostrzegawczości, pamięci wzrokowej i słuchowej
H.	Obszar przygotowania do nauki czytania i pisania

Do badania użyto arkusza obserwacji, który jest skonstruowany w taki sposób, że do każdego obszaru kompetencji są przyporządkowane poszczególne wskaźniki (łatwe do obserwacji działania i zachowania dziecka). Wszystkie wskaźniki danego obszaru oceniane były w skali 1p - 5p

II. PUNKTACJA ZA KOMPETENCJE

5 p.	Kompetencje dziecka są znacznie powyżej oczekiwanych (wyższe niż przewidywane dla dziecka w tym wieku)
4 p.	Kompetencje dziecka są powyżej oczekiwanych (wyższe niż przewidywane dla dziecka w tym wieku)
3 p.	Kompetencje dziecka są zgodne z oczekiwanymi (zgodne z przewidywanymi dla dziecka w tym wieku)
2 p.	Kompetencje dziecka są poniżej oczekiwanych (niższe niż przewidywane dla dziecka w tym wieku). Dziecko potrzebuje wspomagania rozwoju
1 p.	Kompetencje dziecka są znacznie poniżej oczekiwanych (znacznie niższe niż przewidywane dla dziecka w tym wieku). Dziecko potrzebuje intensywnego wspomagania rozwoju

Analizę wyników diagnozy gotowości dzieci do podjęcia nauki w szkole rozpocznę od sumarycznego poziomu kompetencji w grupie A i w grupie B. Przyjrzę się jaki poziom
w danych obszarach reprezentuje grupa. Wyniki uzyskane w grupach w podanych obszarach przedstawiam w tabeli IV.

IV. Sumaryczny poziom kompetencji w grupach A i B

Lp.	OBSZAR	Gr. A	Gr. B
A.	Obszar społeczno- emocjonalny	82,5%	74,2 %
B.	Obszar sprawności fizycznej	87,8%	82,7 %
C.	Obszar samodzielności	85,8%	83,5%
D.	Obszar czynności intelektualnych	89,8%	78,8%
E.	Obszar przygotowania do nauki matematyki	87,2%	84%
F.	Obszar sprawności artykulacyjnej i rozwoju mowy	81,4%	76,7%
G.	Obszar spostrzegawczości, pamięci wzrokowej i słuchowej	91,5%	78,8%
H.	Obszar przygotowania do nauki czytania i pisania	83,4%	75,5%

Zestawienie indywidualne kompetencji dzieci w każdym obszarze

Przyjmujemy następujące założenia do analizy wyników wstępnej diagnozy gotowości szkolnej dziecka:

100% - 86% - Kompetencje dziecka powyżej oczekiwań

85% - 60% - Kompetencje dziecka zgodne z oczekiwaniami

59% - 40% - Kompetencje dziecka poniżej oczekiwań

1. Obszar społeczno - emocjonalny ( z rodzinnym i obywatelskim).

Grupa A			Grupa B
100% - 86%	85% - 60%	59% - 40%	100% - 85%	84% - 60%	59% - 40%
9 uczniów	14 uczniów	2 uczniów	8 uczniów	14 uczniów	4 uczniów

Obszar ten badany jest 8 wskaźnikami:

1. Przestrzega ustalonych zasad

2. Wykonuje polecenia nauczyciela

3. Potrafi działać beż osoby dorosłej

4. Pomaga innym

5. Radzi sobie w sytuacjach konfliktowych

6. Wyraża emocje w sposób akceptowany społecznie

7. Posiada wiedze na swój temat

8. Posiada wiedze na temat swojej ojczyzny

Jak wynika z tabeli w obszarze społeczno -. emocjonalnym, kompetencje 6 uczniów są poniżej oczekiwań, 28 uczniów osiągnęło kompetencje zgodne z oczekiwanymi, natomiast kompetencje 17 uczniów są nieco powyżej oczekiwań. Głównym problemem okazało się dostosowanie do ustalonych zasad, wykonywanie poleceń nauczyciela oraz radzenie sobie w sytuacjach konfliktowy - dzieci najczęściej rozwiązują je siłą. Cieszyć może fakt, że niemal wszystkie dzieci potrafią działać bez osoby dorosłej a spora część diagnozowanej grupy posiada sporą wiedzę na swój temat oraz na temat swojej ojczyzny.

2. Obszar sprawności fizycznej, dbałości o zdrowie i bezpieczeństwo.

Grupa A			Grupa B
100% - 86%	85% - 60%	59% - 40%	100% - 85%	84% - 60%	59% - 40%
14 uczniów	11 uczniów	--------------	9 uczniów	16 uczniów	1 uczeń

Składa się on z 4 wskaźników:

1. Jest sprawne fizycznie

2. Zna podstawowe zasady bezpieczeństwa

3. Zna podstawowe zasady odżywiania

4. Dba o zdrowie

Wyniki z powyższego obszaru są zadawalające. Tylko jedno dziecko otrzymało wynik poniżej oczekiwań. Dzieci z grupy A i z grupy B są sprawne fizycznie, lubią uczestniczyć w zajęciach sportowych, dbają o swoje zdrowie i wiedzą jak zachować się w sytuacji zagrożenia.

3. Obszar samodzielności

Grupa A			Grupa B
100% - 86%	85% - 60%	59% - 40%	100% - 85%	84% - 60%	59% - 40%
11 uczniów	14 uczniów	---------------	10 uczniów	15 uczniów	1 uczeń

Obszar ten badano następującymi wskaźnikami:

1.Wykonuje czynności samoobsługowe

2. Utrzymuje porządek w swoim otoczenie

3. Wywiązuje się z powierzonych obowiązków

4. Organizuje sobie czas wolny

W tym obszarze 21 uczniów z grupy A i B otrzymało wynik powyżej oczekiwań a 29 - wynik zgodny z oczekiwaniami, 1 uczeń uzyskał wynik poniżej oczekiwań. Świadczy to o tym, że dzieci starają się samodzielnie wykonywać czynności higieniczne i samoobsługowe, chętnie pełnią swoje obowiązki i w ciekawy sposób organizują sobie czas wolny.

4. Obszar czynności intelektualnych

Grupa A			Grupa B
100% - 86%	85% - 60%	59% - 40%	100% - 85%	84% - 60%	59% - 40%
14 uczniów	11 uczniów	--------------	5 uczniów	19 uczniów	2 uczniów

Obszar czynności intelektualnych badano 4 wskaźnikami:

1. Ujmuje związki przyczynowo skutkowe

2. Odróżnia zmiany odwracalne i nieodwracalne

3. Potrafi klasyfikować

4. Wykazuje zainteresowanie zabawami konstrukcyjnymi

Z danych zawartych w tabeli wynika, że 19 uczniów otrzymało wynik powyżej oczekiwań, a 30 uczniów zgodny z oczekiwaniami. 2 uczniów nie osiągnęło wyniku zgodnego z oczekiwanym. Okazało się, że dzieci potrafią klasyfikować przedmioty wg kilku kryteriów, wykazują bardzo duże zainteresowanie zabawami konstrukcyjnymi, potrafią odróżnić zmiany odwracalne i nieodwracalne oraz ujmują związki przyczynowo skutkowe. Należy jednak pamiętać o tych 2 uczniach, którzy otrzymali wynik poniżej oczekiwań. Dzieci te potrzebują intensywnego wspomagania rozwoju w II semestrze.

5. Obszar przygotowania do nauki matematyki

Grupa A			Grupa B
100% - 86%	85% - 60%	59% - 40%	100% - 85%	84% - 60%	59% - 40%
14 uczniów	10 uczniów	1 uczeń	12 uczniów	13 uczniów	1 uczeń

Obszar tej kompetencji obejmuje 5 wskaźników

1. Określa kierunki i położenia w przestrzeni

2. Potrafi różnicować

3. Potrafi znajdować podobieństwa

4. Sprawnie dodaje i odejmuje na konkretach

5. Liczy i stosuje liczby w aspekcie ( kardynalnym, miarowym, porządkowym)

Dzieci, które całkiem dobrze radzą sobie z zadaniami matematycznymi jest 22. Również do grupy dobrze przygotowanej należą dzieci, których wynik jest zgodny
z oczekiwaniami - otrzymało go 23 uczniów. . Martwić może wynik, jaki osiągnęło 2 dzieci, czyli wynik poniżej oczekiwań. Dzieci te mają obniżone możliwości matematyczne. Słabo przeliczają w zakresie 10, duży kłopot sprawia im różnicowanie oraz znajdowanie podobieństw. Mylą stronę lewą ze stroną prawą co znacznie utrudnia im poprawne wykonywanie poleceń wychowawcy.

6. Obszar sprawności artykulacyjnej i rozwoju mowy

Grupa A			Grupa B
100% - 86%	85% - 60%	59% - 40%	100% - 85%	84% - 60%	59% - 40%
10 uczniów	14 uczniów	1 uczeń	5 uczniów	18 uczniów	3 uczniów

Do zbadania tego obszaru wykorzystano 4 wskaźniki

1. Stosuje w wypowiedziach zasady języka polskiego

2. Buduje wypowiedzi wielozdaniowe

3. Rozumie polecenia potrafi pytać i odpowiadać

4. Potrafi artykułować głoski

Wyniki kompetencji w obszarze artykulacji i rozwoju mowy są zadawalające.
W obydwu grupach wynik zgodny z oczekiwanym oraz powyżej oczekiwań otrzymało
47 na 51 uczniów co świadczy o tym, że stosują oni w swoich wypowiedziach zasady
języka polskiego, starają się budować wypowiedzi wielozdaniowe, potrafią pytać
i odpowiadać, oraz artykułować głoski. 4 uczniów osiągnęło bardzo niski wynik.
Dzieci te często wypowiadają się nie na temat, ich zdania są krótkie, mają również kłopot
z rozumieniem poleceń wypowiadanych nie tylko do całej grupy ale także do nich samych.

7. Obszar spostrzegawczości, pamięci wzrokowej i słuchowej

Grupa A			Grupa B
100% - 86%	85% - 60%	59% - 40%	100% - 85%	84% - 60%	59% - 40%
20 uczniów	5 uczniów	---------------	5 uczniów	19 uczniów	2 uczniów

Obszar ten badano na podstawie 4 wskaźników:

1. Układa puzzle, mozaiki, klocki , układanki

2. Ma rozwinięty słuch fonematyczny

3. Wyróżnia sylaby i głoski

4. Odtwarza usłyszany rytm

Kompetencje w obszarze spostrzegawczości na poziomie wyższym oraz zgodnym
z oczekiwaniami ( wynik 100% - 60%) w grupie A osiągnęło 25 dzieci, natomiast w grupie B 24 dzieci. Dzieci te wyróżniają głoskę w nagłosie i wygłosie, układają mozaikę wg wzoru, odtwarzają usłyszany rytm. Dwoje dzieci z grupy B trzymało wynik poniżej oczekiwań
i wymagać będzie dużego wsparcia w tym zakresie.

8. Obszar przygotowania do nauki czytania i pisania

Grupa A			Grupa B
100% - 86%	85% - 60%	59% - 40%	100% - 85%	84% - 60%	59% - 40%
10 uczniów	14 uczniów	1 uczeń	9 uczniów	12 uczniów	5 uczniów

Wskaźniki, które posłużyły do badania kompetencji w obszarze przygotowania do nauki czytania i pisania:

1. Rysuje i wykonuje prace plastyczno techniczne

2. Dokonuje analizy i syntezy wyrazowej zdania

3. Dokonuje analizy i syntezy sylabowej słowa

4. Wykazuje zainteresowanie samodzielnym czytaniem

5. Jest sprawny manualnie

6. Rysuje po śladzie

7. Przerysowuje szlaczki

8. Podejmuje próby samodzielnego pisania

9. Trzyma prawidłowo ołówek i kredkę

10. Potrafi wycinać

11. Stosuje prawidłowy nacisk dłoni

Najwyższe kompetencje z obszaru przygotowania do nauki czytania i pisania, osiągnęło w sumie19 dzieci w obu grupach - ich kompetencje są powyżej oczekiwań. Dzieci te potrafią samodzielnie czytać, wykazują zainteresowanie książką, podejmują próby samodzielnego pisania, wypowiadają się pełnymi zdaniami, ich prace plastyczno- techniczne są na wysokim poziomie estetycznym i bogate w szczegóły, dokonują analizy i syntezy wyrazowej zdania i słowa. Kompetencje zgodne z oczekiwaniami osiągnęła połowa, czyli 26 dzieci. Mniej niż 60% otrzymało 6 uczniów. Dzieci te przejawiają duże problemy ze słuchem fonematycznym, mają obniżoną sprawność manualną i wymagają wielu ćwiczeń w obrębie koordynacji wzrokowo- ruchowej. Potrzebują one intensywnego wspomagania rozwoju.

Wnioski

Po szczegółowym przeanalizowaniu danych w obrębie wszystkich ośmiu obszarów wynika, że dzieci w obydwu grupach najbardziej potrzebują wsparcia w obszarze społeczno - emocjonalnym, co oznacza, że dużo pracy wymagać będzie wdrożenie do przestrzegania zasad oraz wykonywanie poleceń nauczyciela. Duży kłopot sprawia również radzenie sobie w sytuacjach konfliktowych - dzieci często rozwiązują problemy siłą i używają wulgaryzmów. Zdarza się również, że nie okazują szacunku osobom starszym. Dzieci posiadają natomiast sporą wiedzę na temat swojego otoczenia i zdarzają się uczniowie, którzy pomagają innym w potrzebie i okazują empatię.

Obszar przygotowujący do nauki czytania i pisania wymaga intensywnych ćwiczeń
w zakresie poprawnego trzymania ołówka i kredki oraz stosowania prawidłowego nacisku dłoni. Niektórym dzieciom problem sprawia też określanie kierunku i miejsca na kartce papieru. Mocną strona dzieci w tym obszarze jest to, że wykonują dużo prac plastyczno -technicznych, przerysowują szlaczki i chętnie rysują po śladzie. Kilkoro dzieci podejmuje próby samodzielnego pisania i czytania.

Dzieci starają się stosować w wypowiedziach zasady języka ojczystego jednak kłopot stwarza im budowanie wypowiedzi wielozdaniowych i mówienie pełnym zdaniem. Jest również pewna grupka dzieci zarówno z grupy A jak i B, która nie rozumie poleceń nauczyciela, nie potrafi pytać i odpowiadać na pytania wychowawcy.

W obszarze spostrzegawczości i pamięci wzrokowej i słuchowej największą trudnością okazało się wysłuchiwanie głosek w wygłosie oraz odtwarzanie dłuższego rytmu. Większość dzieci świetnie radzi sobie z wysłuchiwaniem samogłosek i spółgłosek w wyrazie. Są uczniowie, którzy potrafią wyodrębnić wszystkie głoski w wyrazie.

Obszar przygotowania do nauki matematyki okazał się dla dzieci bardzo ciekawy. Dzieci chętnie liczą i rozwiązują zadania i zagadki matematyczne. Największym kłopotem jest odróżnianie strony prawej od lewej przez co często w zadaniach pojawiają się błędy.

Dzieci z obydwu grup są raczej samodzielne. Niestety w większości nie utrzymują porządku w swoim otoczeniu i niechętnie po sobie sprzątają, natomiast świetnie organizują sobie czas wolny ( z małymi wyjątkami)

Obydwie grupy wymagają sporej pracy w wielu obszarach lecz mimo wszystko dobrze rokują na przyszłość.

Anna Grabowska.

---