WIELOPIERŚCIENIOWE WĘGLOWODORY AROMATYCZNE ( WWA)

Związki te powstają podczas niepełnego spalania materiałów energetycznych.

Źródła : przemysł petro - i karbochemiczny, spaliny samochodowe, elektrownie, gazownie, wszelkie procesy obróbki materiałów organicznych wysokich temperaturach.

Działanie biologiczne :

Większość WWA posiada udowodnioną moc kancerogenną i mutagenną.

Benzo (a) piren ze względu na znaczne rozpowszechnienie i wybitną aktywność rakotwórczą został uznany za substancję wskaźnikową zawartości WWA w próbkach biologicznych.

Działają w miejscu wprowadzenia - w bad. laboratoryjnych na myszach wykazano, że wprowadzone

do tkanki nerwowej wywoływały glejaki

stosowane w roztworach rozpuszczalników na skórę wywoływały nabłoniaki skóry,

podawane dotchawiczo powodowały gruczolaki płuc i zmiany przedrakowe w przewodzie pokarmowym.

W dużych dawkach i przy udziale kokancerogenów mogą wywoływać nowotwory w narządach i tkankach odległych od miejsc wprowadzenia.

Budowa skondensowanych pierścieni nadaje WWA właściwości silnie elektrofilowe. WWA i ich metabolity wiążą się wiązaniami hydrofobowymi z makrocząsteczkami komórkowymi tworząc addukty. Białka czy kwasy nukleinowe zmieniają swoje naturalne funkcje. Konsekwencją mogą być błędy i zahamowania w replikacji , transkrypcji i syntezie białka.

chryzen

fenantren

piren

benzo (a) piren

---