- "Kratylos" - dialog dotyczący zagadnień językoznawczych, gdzie Platon sprzeciwia się filozofii Heraklita.
W dialogu Kratylos, Platon rozważał czy nazwy przedmiotów są ustalone przez konwencję czy przez naturę. Krytykował konwencjonalizm, ponieważ prowadzi on do konsekwencji, że dzięki umowie wszystko może być określone jakąkolwiek nazwą. W związku z tym, nie można mówić o prawidłowym lub nieprawidłowym zastosowaniu nazwy.
Platon twierdził, że istnieje naturalna odpowiedniość nazw.
Wskazywał na wyrazy złożone i zdania, które są uznawane za prawidłowe.
Twierdził też, że prymitywne nazwy mają naturalną odpowiedniość, ponieważ każdy fonem reprezentuje podstawowe idee lub odczucia.
Na przykład, dla Platona litera l i jej dźwięk reprezentowały ideę miękkości. Jakkolwiek, na końcu Kratylosa, Platon zaznaczył, iż niektóre społeczne konwencje są także uwzględnione, zatem w koncepcji mówiącej, że fonemy mają indywidualne znaczenia, są pewne braki.
Filozofia Heraklita głosi, że ciągłe stawanie się i przemijanie jest najważniejszą cechą bytu. Byt nie ginie i nie powstaje, jedynie się zmienia - zaś stawanie się i przemijanie jest wynikiem nieprzerwanego ścierania się wyodrębnionych z bytu przeciwieństw, jak ciemność i jasność, zimno i ciepło (dialektyka ontologiczna). Wszelkie zdarzenia wynikają z napięcia powstającego między przeciwieństwami. Jego teorię zmienności nazywa się wariabilizmem lub herakliteizmem, a najlepszym jej obrazem jest rzeka - jej wody ciągle się zmieniają płynąc[2] (gr. Πάντα ῥεῖ καὶ οὐδὲν μένει panta rhei kai ouden menei - wszystko płynie, nic nie stoi w miejscu, jest w ciągłym ruchu).
Za arché (zasadę na której opiera się Wszechświat) Heraklit uznał ogień, który żyje śmiercią tego, co spala. Niektórzy interpretatorzy filozofii Heraklita uważają, iż dlatego mędrzec uznał ogień za zasadę świata, bo dynamika tego żywiołu odzwierciedla obraz świata - jego ruch i dynamizm. Jednak procesem przemian kieruje logos - mądrość. Logos jest utożsamiany z siłą kosmiczną - rozumem. Można go też utożsamiać ze starożytną zasadą makro- i mikrokosmosu - jedno prawo dosięga wszystkiego np. prawo śmierci. I tak też logos wszystko przenika.
Według Heraklita świat jest wieczny i odwieczny - nie stworzył go żaden bóg.
Heraklit dużo uwagi poświęcił etyce: jego zdaniem mądrość polega na poznaniu logosu i myśleniu zgodnym z jego prawami. Poświęcił więcej uwagi introspekcji, krytykował m.in. poznanie zmysłowe ("złymi świadkami są zmysły i uszy"). Pisał o mądrości mędrca i tłumu.
Kosmogonia Heraklita
Kosmogonia Heraklita opiera się na zasadzie konieczności (logosu). Zasada ta stanowi syntezę przeciwieństw. Nie jest jednak pełną ogólnością, Logos to, co prawda prawo i wiedza o świecie, ale również fizyczna szczególność (ogień).
1. prawidłowość nazw
2. ironia
3. stanowiska w dialogu
4. umiejętność nazywania