ZESPÓŁ SUDECKA (ostry zapalny zanik kości= odruchowa dystrofia)
Co to?
Bolesne obrzęki tkanek trzystawowych ograniczające ruch w stawie, z towarzyszącymi zmianami dystroficznymi w obrębie części miękkich i kostnych, powstałe w następstwie zadziałania różnego rodzaju czynników (najczęściej pourazowych).
Etiologia
B. rzadka u dzieci, zazwyczaj dot. dorosłych. Występuje po urazach kończyn (zwłaszcza przedramienia), kostek goleni, po zawale serca, w nowotworach, po uszkodzeniu lub zapaleniu nerwów, po martwicach tkanek miękkich, w wyniku złamań, zbyt ciasny opatrunek gipsowy, niewłaściwe unieruchomienie kończyny, przewlekłe zapalenie kości i stawów, choroby naczyń, zapalne choroby skóry, odmrożenia, oparzenia
Proces chorobowy dotyczy palców ręki, również stopy.
Objawy kliniczne
I okres ostry= gorący
- Pojawia się 2-4 tyg. od zadziałania czynnika wywołującego
-Ból silny, piekący, spoczynkowy oraz przy ruchach, rozszerzenie naczyń, przekrwienie
- Obrzęki miękkie, ograniczone
- Skóra: ciemnoczerwona, fioletowa, błyszcząca, wzmożona temperatura (rozszerzone łożysko naczyniowe)
- Szybki wzrost paznokci
- Włosy błyszczące
- Ograniczone ruchy w stawach
- Początkowe zaniki mięśni
- Kości: plamkowate dotyczy nasad i przynasad kości, nierównomierne odwapnienia
II okres dystrofii= zimny
- od 6 tyg. do 4 m-cy od wystąpienia objawów
- ból przy próbie ruchu oraz podczas obciążania, nadwrażliwość na zimno
- obrzęki twarde, ograniczone
- Skóra sina, chłodna, wilgotna
- paznokcie kruche, łamliwe
- wypadające włosy, porost włosów zahamowany
- ograniczenie ruchów biernych i czynnych, przykurcze
- postępujący zanik mięśni
- nasilone odwapnienia kości, zatarcie struktury kostnej, przykurcze i zesztywnienia.
III okres zaniku= atrofii
- od 6 do 12 m-cy od początku choroby
- przypomina przykurcz Volkmana
- ból przy próbie ruchu i obciążania,
- nadwrażliwość na zmiany temp.,
- skóra cienka, chłodna, blada
- paznokcie i włosy normalne
- usztywnienie w wadliwych pozycjach
- daleko posunięte zaniki mm
W profilaktyce z. Sudecka ważne jest wysokie ułożenie kończyny-> poprawia to krążenie krwi. Obowiązuje zasada kompleksowości: farmakoterapia+ kinezyterapia+ fizykoterapia. Choroba może zatrzymać sie na 1 lub 2 okresie lub całkowicie ustąpić, natomiast 3 okres jest poważny
i trudno jest choremu powrócić do pełnej sprawności. Istotna objętość schorzenia.
Cel
- wyeliminowanie bodźców patologicznych i bólowych (prawidłowe ustawienie kończyny, repozycja)
Leczenie
W pierwszym okresie :
Cel :
-uśmierzenie bólu i zmniejszenie wzmożonego przepływu krwi
-unieruchomienie w pozycji czynnościowej
Po ustąpieniu ostrych objawów:
-ćwiczenia czynne wykonywane do granicy bólu
-kąpiele oziębiające zdrowej kończyny ( wykorzystanie współdziałania odruchowej reakcji)
-leczenie farmakologiczne (leki p/bólowe, uspokajające, NLPZ)
- jonoforeza lipo kainowa/ wapniowa
- krioterapia
- delikatne masaże,
- p/wskazane ćw. bierne
Przeciwwskazania :
-zabiegi ciepłolecznicze (spowodują jeszcze większe przekrwienie - a tego nie chcemy)
-ćwiczenia bierne
W drugim okresie :
Cel :
- poprawa niedostatecznego przepływu krwi
-ćwiczenia czynne, bierne
- leki p/bólowe, NLPZ
- jonoforeza lipo kainowa +/-
- UD
- laser
-kąpiele rozgrzewające zdrowej kończyny
-kąpiele wirowe chorej kończyny
- krioterapia +/-
-masaż suchy za pomocą szczotki 15 min dziennie
W trzecim okresie :
Cel :
-wzmocnienie siły mięśniowej, obciążanie kończyny
-aparaty korekcyjne przykurczów i zniekształceń kończyn
- dążenie do przywrócenia funkcji kończyny
-ćwiczenia z obciążeniem czynne i bierne
- leki p/bólowe +/-
- krioterapia +/-
- masaż szczotką
- UD, laser+/-
- stosować ciepło miejscowe (na usztywnione kończyny)
- (sollux, pole magnetyczne niskiej częstotliwości)
Inne :
Zastosować Kinesio Taping.