Higiena jamy ustnej psów i kotów,

dr Agnieszka Kurosad

Higiena jamy ustnej/ kamień nazębny/ stany zapalne

• U psów i kotów wyodrębnia się:

• choroby przyzębia i stany zapalenie dziąseł

• objawy: ból, nieprzyjemny zapach z jamy gębowej, niechęć do jedzenia, ślinotok (koty!), krwawienia z dziąseł, owrzodzenia śluzówki, ubytki w zębach, rozchwianie i ich wypadanie

• U 15% psów - bakteriemia - uszkodzenie org. wew. (nerki, serce - bakteryjne endocaditis, płuca) i odporności org.

Choroby zębów i tk. miękkich

• Próchnica u psów praktycznie nie występuje,

• KOTY : Odontoklastyczne zmiany resorpcyjne - ORL, związane z gingivitis i chor. przyzębia

Statystyka chorób przyzębia

• PSY: gingivitis i kamień nazębny u 95% populacji zwierząt ≥ 2 lat

• PSY: średnie i poważne stany chorobowe przyzębia odnotowano u 75% psów między 4 -8 rokiem życia

• Najczęściej dotyczą KOTY:

• choroby przyzębia - 60%

• odontoklastyczne zmiany resorpcyjne - 48%

Czynniki ryzyka

• Wiek - starsze zwierzęta

• Psy - rasy małe i miniaturowe oraz psy brachicefaliczne

• Koty - rasy azjatyckie: koty syjamskie i abisyńskie

• Niska odporność

• Niewłaściwa dieta

• Brak nawyku żucia (psy)

Dieta - czynniki ryzyka

• „Miękka” karma (diety domowe, puszki)> sucha

Nieprzyjemny oddech - halitosis

Płytka nazębna

Przebarwienia zębów - punktowe lub rozlane zmiany barwne zębów („brązowe zęby”), niepatogenne

Odontoklastyczne zmiany resorpcyjne u kotów - ORL

• Stanowią formę ch. przyzębia kotów

• Etiologia nieznana, nie związana z próchnicą!

• Podobne schorzenie występuje u ludzi

Odontoklastyczne zmiany resorpcyjne u kotów - ORL

Hipotezy:

1.zaawansowany wiek kota + karma o niskiej zawartości Mg

• dieta o wysokiej zawartości Mg, Ca, P, K + szczotkowanie zębów = mniejsze ryzyko wystąpienia ORL

2. karma sucha, powlekana środkami zakwaszającymi, sprzyja demineralizacji zębów,

• ale w ślinie kota zawarte są substancje niwelujące zakwaszacie diety

3. typ diety (sucha, wilgotna), ilość posiłków nie wpływa na częstość występowania ORL

Odontoklastyczne zmiany resorpcyjne u kotów - ORL

• Zmiany demineralizacyjne w obrębie szyjki zęba (szkliwo, zębina, cement), mogą sięgać korony i korzenia - gł. zęby przedtrzonowe i trzonowe

• Objawy: nieprzyjemny oddech, bolesność - odmowa jedzenia, nadmierne ślinienie, gingivitis

• 4 postacie - leczenie: fluoryzowanie zębów, ekstrakcja

Postępowanie w chorobach przyzębia, zębów i dziąseł

• Zmiana karmy:

• skład, kaloryczność i przeznaczenie

• przy rozległych i długotrwających procesach w j. gęb. - zalecana wysokokaloryczna, łatwostrawna

• mało, często, temperatura !

• potem karma sucha + przedmioty do żucia (psy) + higiena jamy ustnej

Zalecenia dietetyczne przy ch. przyzębia - białko

• Optymalny poziom białka w diecie:

• pies: 18% - 22%,

• kot: 26% - 30%

• Deficyt białka - degeneracja szkliwa zęba

• Wpływ nadmiar białka - nieznany, ew. jako pożywka dla bakterii

Zalecenia dietetyczne przy ch. przyzębia - włókno

• Karma o wysokiej zawartości włókna - „naturalna szczotka dla zębów”:

• „ćwiczy” dziąsła

• czyści zęby

• Poziomy układ włókiem w krokiecie

• Ogólnie: hamuje odkładanie płytki i kamienia nazębnego oraz podnosi „zdrowotność” dziąseł

Karma sucha, czyszczenie zębów, przedmioty do żucia dla psów

Wszystkie „karmy dentystyczne” lub „produkty ochrony zębów” powinny posiadać akceptację VOHC VETERINARY ORAL HEALTH COUNCIL, odnośnie:

• mechanicznej kontroli płytki nazębnej

• chemicznej kontroli płytki nazębnej

• mechanicznej i/lub chemicznej kontroli kamienia nazębnego

• www.vohc.org

---