Wykład 1
Zad 1.
Społeczeństwo- zbiorowość składająca z grup społecznych
Jednostka- człowiek w społeczeństwie
Grupa społeczna- minimum 3 osoby mający wspólny cel.
Obywatel- człowiek w państwie podlegający normom prawnym
Zmienna- definicja operacyjna- wskaźnik zjawiska nierealnego
Twierdzenie aksjomatyczne- hierarchia twierdzeń, na szczycie aksjomat, z niego logiczne wyprowadzenie pozostałych twierdzeń teorii, ograniczona liczba twierdzeń, forma pionowa.
Twierdzenie przyczynowo- skutkowe- definicje operacyjne, opis wpływu zmiennych na siebie nawzajem, forma pozioma.
Indywidualizm- założenie że społeczeństwo to suma jednostek, brak celu i relacji, opis statyczny.
Holizm- osoby+ relacje= społeczeństwo, osoby maja różne role społeczne
Naturalizm- założenie że metody przyrodnicze nie mogą być stosowane w naukach społecznych np. nie wolno eksperymentować na ludziach.
Antynaturalizm- do badania społeczeństwa należy stosować metody socjologiczne np. wywiad, analiza treści.
Behawioryzm- wyuczalność, na jeden bodziec wszyscy reagują tak samo.
Interakcjonizm symboliczny- jeden symbol (jeden bodziec) rozumiany jest na wiele sposobów, symbol- rzecz, osoba, znak graficzny.
Zad 2.
Społeczeństwo:
demografia- nauka o ludziach
struktura- budowa: warstwy, klasy społeczne
płynność- zmienność warunków, nieprzewidywalność
grupa- przynajmniej 3 osoby mające wspólny cel
kultura- styl życia, wartość: cel grupy, norma środki
aktywność- grupowa, odbiorca musi być świadomy
Zad 3.
Teoria opisowa
model upraszczający
pojecie ogólne
definicje operacyjne
Teoria wyjaśniająca
t. przyczynowa
t. skutkowa
Teoria normatywna
podstawy do oceny polityki
Wykład 2
Zad 1.
Grupa społeczna- pewna ilość osób (przynajmniej 3) powiązanych systemem stosunków uregulowanych przez instytucje, posiadających pewne wspólne wartości i oddzielonych od innych zbiorowości wyraźna zasadą odrębności.
Grupa odniesienia- to grupa z którą jednostka porównuje się.
Rola społeczna- funkcje jakie spełnia jednostka.
Nakazy roli- obowiązki jakie musi wypełniać jednostka.
Zad 2.
Diada:
sklada się z 2 członków
poczucie zagrożenia śmiercią jednej z osób
brak poczucia zewnętrznej całości
intymność stosunków
Triada:
składa się z 3 członków
poczucie całości i trwałości
zjawisko delegowania władzy, obowiązków i odpowiedzialności
strukturalno- funkcjonalna rola kozła ofiarnego
Zad 3.
Kulturowe rozumienie grupy- grupa musi posiadać własne wartości tzn. jakiś ośrodek skupienia, symbole, idee wyrażające cele czy ideały, przedmioty materialne.
Zad 4.
Upośledzenie- jednostka porównuje się do innych, uważa że jest gorsza od innych. Niska samoocena, strata motywacji, odsunięcie od grupy.
Uprzywilejowanie- jednostka porównuje się do innych, uważa jestem lepsza od innych. Lider, motywacja do pracy, osiąga dobre wyniki.
Zad 5.
Grupy społeczne:
formalne
nieformalne
terytorialne
rozproszone
celowe
wspólnotowe
Grupy społeczne:
pierwotne
wtórne
małe
duże
Zad 6.
Wspólnota:
stanowiona w sposób żywiołowy, instynktowny
łączy jednostki na zasadzie naturalnej bliskości emocjonalnej
podstawa jest własność zbiorowa
członkowie odczuwają silna więź psychiczną
Stowarzyszenie:
zawiązywane w intencji zaspokojenia określonego interesu
w grę wchodzą wyrachowanie, umowa, wymiana korzyści
podstawa jest pieniądz i własność prywatna
grupa utworzona dobrowolnie ze świadomym zamiarem osiągnięcia konkretnych celów
Wykład 3.
Zad. 1.
Iluzja aksjologiczna- jednostka postrzega wartości drugorzędne jako najważniejsze i na odwrót.
Prakseologia- nauka oparta na doświadczeniu
Aksjologia- nauka o wartościach
Norma- społecznie przyjęte środki do osiągnięcia celu
Konformizm- przystosowanie jednostki do grupy
Facylitacja społeczna- proces, dzięki któremu jednostki wywierają wzajemnie wpływ na swoje zachowanie
Zad 2.
Modele rozwoju grupy:
deklaracja członkostwa- jednostka wyraża chęć uczestnictwa grupie
wyłanianie podgrup- w grupie tworzą się mniejsze grupki tzw. Podgrupy
konfrontacja-
formowanie - tworzenie się grupy
ustalanie norm- ustalanie zasad jakie panują w grupie
działanie- ludzkie zachowanie
Zad 3.
Fazy tworzenia się grup:
formowanie się grupy- tworzenie się grupy, przyjmowanie członków
wyłanianie się przywódcy- ustalenie lidera
wzrost spójności- pojawienie się więzi i spójności w grupie
realizacja podstawowych zadań- działanie, wykonywanie swoich obowiązków
Zad 5.
Scheller:
wartość tego co święte
wartości duchowe
wartości hedonistyczne
wartości witalne
Hartmann:
wartości poznawcze
wartości estetyczne
wartości moralne
wartości witalne
wartości hedonistyczne
Zad 6.
Homo oeconomicus
podmiot- jednostka
motywacja- interes własny
zasada działania- wolny wybór, ograniczenia „twarde” (kapitał. Kadry)
przestrzeń działania- rynek, sfera prywatna
Homo sociologicus
podmiot- grupa, wspólnota
motywacja- wartości
zasada działania- ograniczenia w działaniu, działają inni
przestrzeń działania- społeczeństwo, sfera publiczna
Zad 7.
Badania Newcomba
Zaangażowanie w pracę jednego członków zespołu spowodowało spadek sympatii ze strony pozostałych członków- członek któremu zależy na sympatii grupy ogranicza swoja aktywność w pracy- grupa wymusza różnego rodzaju naciski i sankcje pozytywne i negatywne- grupa daje jednostce poczucie bezpieczeństwa, broni jednostkę przed kierownictwie, może także stosować sankcje negatywne takie jak plotka, drwiny czy agresja.
Zad 8.
Eksperyment Ascha
Porównanie 18 odcinków pod względem długości. W eksperymencie była grupa eksperymentalna i grupa kontrolna. Zadanie wykonywano samemu przy obecności grupy ludzi którzy udzielali też odpowiedzi na głos. Wnioski: niezależność i uległość jednostki wobec grupy nie są jednakowe w każdych warunkach lecz zależą od różnych czynników.
Zad 9.
Badanie Ringelmana
Porównywał wysiłek grup ludzi o różnej liczebności w naciąganiu liny. Osoby pracujące indywidualnie naciągały linę mocniej niż osoby działające w grupie. Nastąpiła strata motywacji.
Wykład 4
Zad 1.
Obiektywizm- bezstronność w opisywaniu rzeczywistości, niedocenianie badanego przedmiotu.
Racjonalizm- rozumowane podejście do świata w procesie badawczym , dystans do opisywanego przedmiotu, bez względu na emocje.
Empiryzm- każde zdanie naukowe musi się dać zweryfikować empirycznie, musi dać się sprawdzić w doświadczeniu, czy jest prawdziwe czy fałszywe.
Pozytywizm- nie ma miejsca na metafizykę, fakty społeczne badane jak rzeczy, badanie bez wartościowania, nauka jako podstawa inżynierii społecznej.
Nominalizm- społeczeństwo to suma jednostek które je tworzy
Zad 2.
Założenia teorii Comte' a
główne źródło energii w systemie społecznym
wskazuje że altruizm powinien wziąć górę nad egoizmem
ludzie pozostawieni sami sobie będą postępować egoistycznie
Zad 3.
Stadium teologiczne:
Pytanie o naturę rzeczy, pochodzenie i cel. Wiara w ponadnaturalne siły.
Stadium metafizyczne:
Miejsce istot nadprzyrodzonych zajmują abstrakcyjne siły. Za przyczynę i cel wszystkiego zostaje uznany jeden czynnik: przyroda
Stadium pozytywne:
Ludzkość poszukuje praw, które rządzą ich życiem. Badania empiryczne. Rola naukowca jako kapłana, naukowiec decyduje o życiu jednostek.
Zad 4.
Społeczeństwo militarne:
jeden ośrodek władzy
centralizacja władzy
ośrodek władzy pełni funkcje centrum religijnego, politycznego, wojskowego
jednostki konformistyczne
jednostka posłuszna
jednostka lojalna
brak inicjatywy
konserwatywne społ.
Społeczeństwo industrialne:
3 ośrodki władzy
Decentralizacja władzy
Indywidualizm, niepowtarzalność
Jednostka nieposłuszna
Jednostka nielojalna
Kreatywność
Nowoczesne społeczeństwo, konsumpcyjna i masowa kultura