Therapeia - leczenie

Diagnoza – rozpoznawanie, osądzanie

Działania terapeutyczne – mają charakter towarzyszący procesom opiekuńczo wychowawczym. Działania terapeutyczne osadzone głęboko w procesie opiekuńczo- wychowawczym. Ich specyfika musi uwzględniać dotychczasowe wychowanie dziecka.

Terapia pedagogiczna – ma odniesienie do wszystkich dziedzin rozwojowych, ma wypracować sposoby pomocy dzieciom z defektami

Terapia pedagogiczna – to system zintegrowanych i zaplanowanych w czasie zindywidualizowanych działań zapobiegawczo – naprawczych, stymulująco – usprawniających i korekcyjno – kompensacyjnych, realizowanych przez nauczycieli i terapeutów w różnych formach pomocy specjalistycznej dla uczniów wykazujących opóźnienia i zaburzenia funkcjonalne oraz niepowodzenia szkolne.

Z. Freud stworzył psychoterapię, która funkcjonuje w obrębie psychologii.

Psychoterapia to zbiór technik leczących lub pomagających leczyć rozmaite schorzenia i problemy natury psychologicznej. Wspólną cechą wszystkich tych technik jest kontakt międzyludzki, w odróżnieniu od leczenia czysto medycznego.

Psychoterapia powstała oryginalnie jako integralna część psychoanalizy, ale współcześnie została zaadaptowana i rozwijana także przez inne gałęzie psychologii, takie jak psychologia postaci i psychologia poznawcza.

Przełom XIX i XX wieku, to przejście z nauk medycznych do nauk społecznych.

Terapia działania ukierunkowane na osiągnięcie pożądanego stanu zdrowia przy pomocy różnych zabiegów: leczenia, farmakoterapii, psychoterapii, hipnoterapii, bioenergoterapii Można w do terapii włączyć sesje oddechowe oraz regresingowe ziołolecznictwo oraz masaż.

Terapia jako pomoc człowiekowi, jej podmiotem głównie był człowiek dorosły.

Psychoanaliza -zbiór teorii dotyczących struktury psychiki człowieka, jego rozwoju i funkcjonowania, próbujących wyjaśniać powstawanie różnych aktów psychicznych. Tworzenie psychoanalizy rozpoczął Zygmunt Freud w latach dziewięćdziesiątych XIX wieku.

Dała pedagogom techniki projekcyjne (rzut w przód), dziecko swoje przeżycia może wyrazić za pomocą rysunku, odreagować za pomocą koloru, nacisku ołówka na papier, ruchu ręki.

Metody projekcyjne:

- Metoda malowania dziesięcioma palcami

- Techniki parateatralne (odgrywanie ról)

- Muzyka (skojarzenie muzyki, dźwięków z odczuciami)

- Technika darcia papieru

Terapia behawioralna została opracowana w oparciu o prawa uczenia się zwłaszcza zasady warunkowania. Wywodzi się z behawioryzmu. Skupia się wyłącznie na zachowaniu człowieka, jako jego naturalnej reakcji na wpływy otoczenia. Terapeuta w tym rodzaju psychoterapii pełni funkcję aktywną i dyrektywną - wyjaśnia, proponuje, doradza, wspiera, motywuje i wyznacza zadania. Klient natomiast jest kimś w rodzaju ucznia - oczekuje się od niego przede wszystkim gotowości do aktywnych zmian.

Pojawiła się na przełomie lat 30 i 40, łatwa do zastosowania, warunkowanie sprawcze, obserwowanie dziecka, nagradzanie karanie. (super niania), kontakt, trening instrumentalny, emocjonalny.

Psychoterapia humanistyczna (fenomenologiczna) rozwój opiera się na doświadczeniu, Zalicza się do niej m.in.:

- Psychoterapię rogersowską:

Ta terapia opiera się na założeniu, że każdy ma możliwości wykorzystania całego swojego potencjału. Słuchając pacjenta terapeuta interpretuje jego słowa, postawę, zachowania, uświadamiając mu, co naprawdę mówi i co czuje. Celem terapii jest samorealizacja i pomoc w zwiększaniu poczuci własnej wartości.

Gestalt

To terapia, która zakłada, że myśli, uczucia, czyny powinny być traktowane całościowo. . Gestalt po niemiecku znaczy  "postać, figura, struktura". To scalająca terapia, zachęcająca pacjenta do osiągnięcia poczucia wewnętrznej harmonii poprzez zintegrowanie wszystkich składowych swojego życia wewnętrznego.

Terapia systemowo – interakcyjna jest najmłodszym nurtem psychoterapeutycznym. Koncepcje te zakładają, iż problemy jednostki wynikające z patologii są rezultatem nie zaburzonej osobowości człowieka lecz niewłaściwych i niezdrowych stosunków interpersonalnych. Z takiego podejścia wynika także odmienny cle tej terapii - nie zmiana osobowości - lecz usuwania społecznych i indywidualnych barier w interpersonalnym funkcjonowaniu człowieka. Przykładami tych teorii są np. analiza transakcyjna czy terapia systemowa lub strukturalno-systemowa.

Równorzędnie z psychoanalizą nastąpił rozwój pedagogii specjalnej, podstawowym obiektem zainteresowania jest człowiek wymagający wsparcia i pomocy w przekraczaniu różnorakich trudności, utrudniających mu rozwój i funkcjonowanie społeczne. Zajmuje się osobami w każdym wieku, starając się odpowiadać na ich szczególne potrzeby: rozwojowe w wieku niemowlęcym, edukacyjne i wychowawcze w wieku przedszkolnym, szkolnym oraz dorastania a także socjalizacyjne i zawodowe w wieku dojrzałym.

Podstawowym zadaniem pedagogiki specjalnej jest stworzenie podstaw teoretycznych i metodycznych dla procesów rewalidacji (czyli usprawniania, kompensacji i korektury pedagogicznej w procesie dydaktyczno-wychowawczym) oraz resocjalizacji. Oprócz osób niepełnosprawnych pedagogika specjalna zajmuje się też ludźmi wybitnie zdolnymi.

Pedagogika lecznicza jest to pedagogika osób przewlekle chorych i niepełnosprawnych ruchowo, przebywających w placówkach leczniczych oraz placówkach integracyjnych dla dzieci i młodzieży, a także w specjalistycznych ośrodkach rehabilitacyjnych i opieki paliatywnej.

Cele i zadania pedagogiki leczniczej:

-zajmuje się jednostkami wyizolowanymi z naturalnego środowiska

-ochrona jednostki przed ujemnymi skutkami psychicznymi spowodowanymi długotrwałym pobytem w zakładzie leczniczym

-współdziałanie w terapii medycznej

-mobilizowanie do polepszenia sytuacji własnej

-współdziałanie w zapewnieniu jednostce podstawowych potrzeb psycho-społecznych i biologicznych

-organizowanie procesu szkolenia (rewalidacja i rehabilitacja)

-udzielanie pomocy po opuszczeniu zakładu leczniczego

Odciążająca - spoczynkowa - dostarczenie choremu warunków do jak najmniejszego wydatkowania wysiłku związanego ze środowiskiem zew. w celu gromadzenia energii do walki z przyczyną choroby

Uczynniająca - czynnościowa - organizowanie wszelkich form aktywności mających na celu zdynamizowanie usprawniania procesów psychomotorycznych (funkcja ruchowa, zabawowa, ergoterapia).

Celem terapeuty jest sprawienie by dziecko lepiej funkcjonowało w płaszczyźnie neurofizycznej.

Pierwsze poradnie 1919 Łódź „pracownia psychologiczna” nastawiona na selekcję do szkół specjalnych, pomoc w doborze zawodu.

Terapia pedagogiczna skupia się na oddziaływaniach na dzieci w normie rozwojowej.

problem >diagnoza > wyjaśnienie > odpowiedź na problem

A.Drath

Terapia psychomotoryczna jest sposobem oddziaływania terapeutycznego znanym od kilkudziesięciu lat, a mającym swoje korzenie jeszcze w ubiegłych stuleciach. Różne formy terapii psychomotorycznej, stosowane są z powodzeniem w stosunku do dzieci i dorosłych. Na całym świecie, funkcjonuje wiele rodzajów terapii psychomotorycznej, stworzonych przez różnych specjalistów - terapeutów. Wszystkie formy terapii psychomotorycznej mają wspólne założenia. Podczas terapii realizowane są trzy główne elementy: ruchowy, emocjonalny i poznawczy. Definicja tej terapii wg dr Zofii Kułakowskiej:
"Terapia psychomotoryczna wg Procus i Block jest przeznaczona dla dzieci w wieku 3-7 lat, a nawet do 10 roku życia, z zaburzeniami funkcjonowania, których podłożem jest minimalna dysfunkcja mózgu, spowodowana nieprawidłowością w dojrzewaniu mózgowych struktur integracyjnych (struktur m. in. odpowiedzialnych za funkcję somatognozji, mowy i zachowań, a także zaburzenia typu dyslektycznego)".
Głównym celem i najważniejszym efektem terapii psychomotorycznej jest, stworzenie lub aktywizacja sieci neuronalnych, odpowiadających za mózgowe procesy integracyjne.

Pojęcia i cele pracy terapeutycznej z dzieckiem.

Klasyfikacja postępowania terapeutycznego ze względu na cele:

Rehabilitacja czyli usprawnienie zaburzonych funkcji w takim stopniu w jakim jest to możliwe, oraz zapewnienie dziecku odpowiedniego do ich wieku i możliwości, poziomu sprawności. Usprawnieniu poddaje się zarówno dzieci upośledzone umysłowo, kalekie pod względem fizycznym, psychicznym lub społecznym, jak i przejawiające się niewielkie odchylenia od normy w zakresie rozwoju psychoruchowego.

Rewalidacja czyli przywracanie jednostce pełnej sprawności. Dla podkreślenia że oddziaływanie ma charakter przywracania utraconych z różnych powodów umiejętności, sprawności, wiadomości czy przystosowania się. Stosuje się pojęcia reedukacja i resocjalizacja czyli powtórna edukacja i wtórne uspołecznienie.

Klasyfikacja postępowania terapeutycznego ze względu na sposób oddziaływania, czyli środki terapii (metody techniki):

- Terapia medyczna to jest leczenie na drodze medycznej biologicznej, biologicznej poprzez bezpośrednie działanie tzn. środków farmakologicznych na układ nerwowy

- Terapia psychologiczna inaczej psychoterapia leczenie na drodze psychologicznej metodami tzw. Psychokorekcyjnymi

- Terapia pedagogiczna to oddziaływanie korekcyjno – wyrównawcze uwzględniające przyszłe i aktualne wpływy środowisk wychowawczych oraz warunki procesu wychowania metodami pedagogicznymi

Klasyfikacja postępowania terapeutycznego ze względu na przedmiot terapii wg Bogdanowicz:

- Psychoterapia lecząca zaburzenia emocjonalne

- Resocjalizacja korygująca zachowania społeczne

- Terapia psychomotoryczna usprawniająca jednocześnie funkcje psychiczne i ruchowe, które uczestniczą w procesie czytania oraz ich współdziałania

- Kinezyterapia usprawniająca motorykę

- Terapia psychodydaktyczna – ćwiczenie czynności nabytych w toku nauczania np. czytanie

Logo terapia – rozwijająca mowę

Terapia pedagogiczna

Wszelkie działania mające na celu likwidację lub organizację zaburzeń rozwojowych, oraz umożliwienie lub ułatwienie najkorzystniejszego rozwoju jednostkom z odchyleniem od normy ( Lipowski)

Powinna być stosowana wszędzie gdzie kurczą się granice wychowalności, a jednostka bez pomocy nie jest w stanie się rozwijać prawidłowo (Stankowski)

Oddziaływanie za pomocą środków pedagogicznych (wychowawczych i dydaktycznych) na przyczynę i przejawy trudności dzieci w uczeniu się, mające na celu eliminowanie niepowodzeń szkolnych oraz ich ujemnych konsekwencji (Czajkowska)

Proces polegający na organizowaniu odpowiednio zaplanowanych sytuacji wychowawczo terapeutycznych, które wpływ na dziecko dokonuje się przede wszystkim, za pomocą metod i środków pedagogicznych. Istotą jego jest takie organizowanie aktywności wychowanka, by poprzez regulowanie pozytywnych zmian motywacyjnych, a także usprawnianie zaburzonych procesów, korygowanie nietypowych zachowań, kompensowanie braków poszczególnych funkcji przy jednoczesnym oparciu się na najmocniejszych stronach jednostki, umożliwić jej dalszy pełny rozwój.

Czynniki kształtujące osobowość:

Dziedziczenie – genotyp

Wpływ środowiska

Wychowanie

Aktywność własna

Terapia pedagogiczna odnosi się do osób w normie psychofizycznej i społecznej, które w procesie nauczania, wychowania i kształcenia wymagają okresowo wysoce zindywidualizowanej dodatkowej interwencyjnej pomocy dla osiągnięcia i utrzymania prawidłowego i harmonijnego rozwoju we wszystkich sferach i w każdym okresie życia.

Wskazania będące podstawą do postępowania w terapii pedagogicznej:

- Wskazania ogólne wynikające z niedostatecznego przejawiania przez dziecko: aktywności samodzielności, umiejętności współżycia społecznego, zdolności koncentracji uwagi oraz ukierunkowane na rozbudzanie określonych potrzeb i zainteresowań, kształtowanie adekwatnej samooceny i odpowiedniej hierarchii wartości. Są one uzupełnione bardziej konkretnymi niżej opisanymi środkami oddziaływania

- Wskazania w zakresie zmian w środowisku życia dziecka w rodzinnym, szkolnym, rówieśniczym. Takie zalecenia są konieczne gdy zaburzenia rozwojowe są uwarunkowane dysfunkcyjnością rodziny, nerwicogenną sytuacją szkolną dziecka lub niekorzystnym wpływem grup rówieśniczych.

- Wskazania uczestnictwa w określonej formie aktywności wpływającej stymulująco lub korekcyjnie na funkcjonowanie organizmu dziecka i jego rozwój np. zajęci a rekreacyjne, zajęcia socjoterapeutyczne, zajęcia pozalekcyjne.

- Wskazania wychowawcze dotyczące adekwatnych do rodzaju zaburzeń w zachowaniu metod i technik wychowawczych.

- Wskazania oddziaływań psychoterapeutycznych tj. zastosowanie w pracy wychowawczej metod psychoterapii; terapii zabawowej, ćwiczeń relaksacyjno – korekcyjnych, muzykoterapii, treningu interpersonalnego, psychodramy, psychorysunku, biblioterapii.

- Wskazania higieniczne czyli zalecenia których realizacja jest konieczna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu dziecka a w konsekwencji dla jego sprawności umysłowej, postępów w nauce i różnych formach aktywności

Terapia psychomotoryczna jako forma pomocy dziecku z zaburzeniami rozwojowymi

Zaburzenia rozwojowe= zaburzenia motoryki, dysharmonia rozwojowa wg jednej czy kilku funkcji.

Dysharmonia rozwojowa

Zaburzenia rozwojowe

Globalne parcjalne

(całościowe) (wycinkowe)

Pedagogika specjalna

Sfery rozwojowe:

Rozwój ruchowy

Percepcja wzrokowa i orientacja przestrzenna

Percepcja słuchowa

Lateralizacja i orientacja w schemacie ciała

Myślenie

Mowa

Dynamika procesów nerwowych

Rozwój emocjonalno społeczny

Funkcje poznawczo intelektualne

Deprywacja potrzeb dziecka

Integracja – współdziałanie wszystkich funkcji sensorycznych i motorycznych.

Terapia psychomotoryczna= to usprawnienie harmonizowanie współdziałania funkcji psychicznych i motorycznych.

Zjawisko integracji percepcyjno – motorycznej dostrzegane od dawna w dydaktyce dzieci o prawidłowym rozwoju i dzieci upośledzonych umysłowo.

Komeński – postuluje konieczność traktowania funkcji sensorycznych i motorycznych jako jedności, oparcie nauczania na „współdziałaniu umysłu, mowy i ręki” idea nauczania poglądowego.

M. Montessori – tworzy system pedagogiczny oparty na polisensorycznym uczeniu się – doświadczenie wielozmysłowe jest podstawą rozwoju myślenia dziecka. To co dziecko doświadczyło dotykowo, wzrokowo, słuchowo będzie mogło zobaczyć umysłowo „ręka jest instrumentem mózgu”

Deceroly, Grzegorzewska – wprowadzili do nauczania i ……………. Specjalnego metodę ośrodków zainteresowań.

Depure – twórca prawa jedności sensorycznej „rozwój psychiczny i ruchowy są ze sobą ściśle powiązane, oddziaływanie aktywizujące jest jednym z tych aspektów rozwoju, które wpływają dodatnio także na drugi?

A.Łuria - Pola cytoarchitektoniczne

I odbiór

Komórki projekcyjne

Pierwszorzędowe wrażenie

Przetwarzanie

Bodźca

II

Drugorzędowe kojarzeniowe

spostrzeżenie

III nadawanie na inną modalność

Na całym świecie funkcjonuje wiele rodzajów terapii psychomotorycznej, stworzonych przez różnych specjalistów terapeutów (Lubresac, Orch, Block, Bogdanowicz).

Terapia psychomotoryczna wg……………. Jest to propozycja skutecznej pomocy dla dziecka, w wieku 3-7 lat, a nawet do 10 roku życia, z zaburzeniami funkcjonowania, których …

Terapia psychomotoryczna jest racjonalnym i skutecznym rozwiązaniem w wieku problemowym dzieci z narastającymi trudnościami rozwojowymi,….

Opóźniony rozwój mowy i trudności w porozumiewaniu się

Zaburzenia somatognacji ( znajomości schematu własnego ciała); nieprawidłowe nazywanie i wskazywanie własnych części ciała.

Brak orientacji w przestrzeni i czasie.

Zaburzenia lateralizacji.

Trudności w uczeni się (niska sprawność grafomotoryczna, mylenie kolorów i kształtów)

Zaburzenia dynamiki nerwowej nadpobudliwość, zahamowania psychoruchowe