Pierwsza pomoc w przypadku krwotoku, krwawienia

Krwawienie- niewielki wypływ krwi poza naczynie krwionośne wskutek przerwania jego ciągłości

Krwotok- masywny wypływ krwi poza naczynie krwionośne

• Krwotok z dużych naczyń – wykrwawienie, zatrzymanie krążenia, śmierć

• Ocena ilości utraconej krwi

• Nagła utrata 500 ml albo stopniowa ok 40%- zgon

• Powolna utrata do 1000ml – nie zagraża życiu

• Objawy wstrząsu- podejrzenie krwawienia wewnętrznego

Podział krwawienia:

• Krwawienie tętnicze- szybki wypływ pod dużym ciśnieniem krwi z uszkodzonego naczynia tętniczego (krew jasnoczerwona)

• Krwawienie żylne- powolny wypływ krwi z uszkodzonego naczynia żylnego (krew ciemnoczerwona, nieutlenowana)

• Krwawienie włośniczkowe- wypływ krwi z uszkodzonego drobnego, cienkościennego naczynia krwionośnego- niebezpieczne, gdy dotyczy mózgu i serca.

Podział krwawień ze względu na kierunek wypływającej krwi w stosunku do powłok:

• Krwawienie zewnętrzne- wypływ krwi z naczyń krwionośnych na zewnatrz ciała
  Spowodowane uszkodzeniem (przerwaniem ciągłości) powłok ciała

• Krwawienie wewnętrzne- wypływ krwi z naczyn krwionośnych do jam ciała, narządów, tkanek
  spowodowane obrażeniami wewnętrznymi

• Krwawienie mieszane- wypływ krwi na zewnatrz ciała bez uszkodzenia powłok(np. krwotok z nosa)

Objawy krwawienia:

• Ogólne osłabienie

• Bladość skóry, pokrytej zimnym potem

• Niepokój

• Szum w uszach

• Zaburzenia widzenia

• Słabo wyczuwalne, przyśpieszone tetno (tzw. Tętno nitkowate)

• Znaczne obniżenie cisnienia krwi

• Zaburzenia świadomości

• Utrata przytomnosci

Zasady pierwszej pomocy w przypadku krwawienia lub krwotoku zewnętrznego:

• Ocena sytuacji

• Ocena bezpieczeństwa poszkodowanego i własnego- stosować srodzki ochrony osobistej

• Ocena stanu gólnego poszkodowanego- przytomność, oddychanie

• Wezwanie pomocy specjalisty

• Usunięcie stanów bezpośredniego zagrozenia zycia

• Ułożenie poszkodowanego w odpowiedniej bezpiecznej pozycji (leżącej, półleżacej, siedzącej…)

• Wstępne badania urazowe

• Osłonięcie uszkodzonej okolicy

• Wstępne zatamowanie krwawienia

• Opatrunek uciskowy

• Unieruchomienie krwawiącej( uszkodzonej) kończyny

• Zapewnienie dalszej pomocy

Wstępne zatamowanie krwawienia:

• Uniesienie uszkodzonej kończyny powyżej poziomu serca

• Bezpośredni ucisk rany przez jałowy opatrunek
  -palcami, dłonią
  -jeżeli poszkodowany jest przytomny to sam może uciskać
  -nie uciskać przy złamaniu kości czaszki!

• Przyciśnięcie krwawiącego naczynia do kości
  -tętnicy ramiennej
  -tętnicy udowej

• Zgięcie kończyny w sąsiednim stawie: łokciowym, kolanowym, biodrowym
  
  Opatrunek uciskowy:

• Skład opatrunku :
  - jałowa warstwa materiału op[atrunkowego bezpośrednio na ranę
  -gruba warstwa uciskiwa
  -umocowanie uciskające i podtrzymujące głębsze warstwy

• Odpowiednia powierzchnia opatrunku obejmujaca miejsce krwawiące z marginesem

• Odpowiedni ucisk, aby zatrzymać krwawienie lecz nie spowodować zaburzenia ukrwienia
  
  opaska uciskowa:

• Słuzy do zaopatrywania masowych krwawień zewnętrznych w określonych okolicznościach
  - straty masowe
  -amputacje urazowe
  - niemożność zatrzymania krwawienia innymi sposobami, przy braku pomocy specjalistycznej i pogarszającym się stanem poszkodowanego

• Opaske nakładac w 1/3 górnej części kończyny

• Opaska z odpowiedniego materiału( mankiet aparatu do mierzenia ciś., chusta trójkątna, rękaw koszuli, szalik, krawat)

• Czas tamowania do 90-120 min

• Zanotować czas założenia opaski

• Nie zakrywać opaski uciskowej
  
  unieruchomienie uszkodzonej kończyny:

• Unieruchomienie

• Uniesienie uszkodzonej kończyny powyżej serca
  
  zapewnienie dalszej pomocy:

• Zdjęcie mokrej odzieży

• Okrycie kocem w celu zapobiegnięcia hipotermii

• Nadzór nad poszkodowanym

• Utrzymanie kontaktu słownego z poszkodowanym
  
  Krwotok z uszkodzonych naczyń szyjnych:

• Podczas udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu z krwotokiem jedyną metodą jego zatamowania jest przciśnięcie tych naczyń ręką do kręgosłupa szyjnego

krwotok z naczyń głowy i sciany klatki piersiowej

• Uciśnięcie ręka z uzyciem materiału

• Wykonanie opatrunku uciskowego i umocowanie go z uciskiem

• objawy krwawienia wewnętrznego:

• Wstrząs

• Utrata przytomności

• Wymioty

• Smoliste stolce

• Krwiomocz

• Krwioplucie

• Obrzęk, ucieplenie kończyny
  
  pierwsz pomoc w przypadku krwawienia wewnętrznego

• Ocena sytuacji

• Ocena bezpieczeństwa

• Ocena stanu ogólnego poszkodowanego

• Wezwanie pomocy specjalistycznej

• Ułożenie poszkodowanego w pozycji przeciwwstrząsowej

• Zapewnienie dalszej opieki
  
  pozycja przeciwwstrząsowa:

• Ułożenie na twardym podłozu

• Na plecach

• Z głowa niżej niż tłów

• Z kończynami dolnymi uniesionymi ok 30 cm nad poziomem serca

• Zabezpieczeniem poszkodowanego przed warunkami atmosferycznymi

Krwawienie wewnątrzczaszkowe

• Wypływ krwi z przerwanych naczyń wewnątrzczaszkowych do:
  -przestrzeni nadtwardówkowej
  -podtwardówkowej
  -podpajeczynowej
  -miąszu mózgu
  
  krwawienie to może prowadzić do wytworzenia się krwiaka wewnątrzczaszkowego
  
  objawy:

• Nudności, wymioty

• Bóle, zawroty głowy

• Zaburzenia świadomości

• Rozszerzenie źrenicy

• Niedowład lub porażenie połowiczne

• Bradykardia

• Wzrost ciśnienia tętniczego

• Zaburzenia wentylacji
  
  perwsza pomoc:

• Ocena sytuacji

• Ocena bezpieczeństwa

• Ocena stanu ogólnego

• Wezwanie pomocy specjalistycznej

• Wstepne badanie urazowe

• Zaopatrzenie stwierdzonych urazów głowy

• Ułożenie poszkodowanego w pozycji bocznej bezpiecznej
  
  krwawienie z nosa:

• Występuje w przebiegu róznych chorób

• Sprzyjające warunki anatomiczne:
  -cienka i wrazliwa błona sluzowa
  -obfite unaczynienie
  -liczne anastomozy i sploty jamiste

Pierwsz pomoc:

• Usadowienie poszkodowanego we właściwej pozycji- z głow pochylona ku klatce piersiowej( do przodu)

• Uciśnięcie skrzydełek nosa palcami

• Zapewnienie oddychania przez usta

• Unikanie mówienia, pociagania nosem, połykania i kaszlu…

• Zimny okład na grzbiet nosa celem obkurczenia naczyń

• Ocena sytuacji po 10 min – próba zaprzestana ucisku, nadal pozycja pochylona

• Oczyszczenie okoliczy nosa i ust

• Jeżeli po 10 min nadal utrzymuje się krwawienie – pomoc specjalityczna
  
  niebezpieczeństwa

• Utrata duzej ilosci krwi- wstrząs hipowolemiczny

• Zakrztuszenie się krwia- przy zaburzeniach świadomości, u dzieci

• Janosnoczerwone zabarwienie może sugerowac mozliwosć złamania podstawy czaszki- domieszka płynu mózgowo rdzeniowego

• W takiej stuacji pełne zablokowanie wycieku może spowodowac obrzęk czaszki

wstrząs:

zespól objawów klinicznych który zdarza się wówczas gdy mechanizme regulacyjne org. Nie SA w stanie zapewnic prawidłowego przepływu krwi przez wazne narzady

• Stan zagrożenia zycia spowodowany zaburzeniami przepływu krwi w mikrokrazeniu

• Prowadzi do niewystarczającego dowozu do tk. Droga krwi tlenu i sub. Odżywczych, a nieusuwania produktów przemiany materii

• Przyczyna jest uposledzienie czynności układu krążenia
  -serca
  -oporu obwodowego
  -objętości krazącej krwi

następstwa wstrżsu

• Zmniejszenie objętości wyrzutowej serca

• Obniżenie ciś tętniczego krwi

• „Centralizacja” przepływu krwi:
  - wczesna, zasadnicza reakcja obronna organizmu na rozwijajacy się wstrząs
  -ograniczenie zaopatrzenia w krew mniej ważnych dla zycia narzadów( skóra, jelita, mieśnie kończyn)

-zapewnienie dopływu krwi do ważnych dla zycia narządów

• Hipoksja

• Kwasica metaboliczna

• Rozsiane wykrzepianie śródnaczyniowe

• zgon
  
  Fazy rozwoju:

• Wczesna (niepostepujaca
  -mechanizmy kompensacyjne org SA jeszcze wydolne i zapewniaja minimalny przepływ krwi przez narządy obwodowe

• Posrania( postepujaca)

- wydolność mechanizmów kompensacyjnych ulega zmniejszeniu lub jest niewystarczajaca dla przeciwdziałania utrzymującej się przyczyny wstrząsu, nast. Niedokrwienie narządów obwodowych i upośledzenie funkcji niektórych tk, głównie nerwowej,

• -spadek ciś krwi

• Późna9 nieodwracalna)

-niewydolnosc mech kompensacyjnych, niedokrwienie, niedotlenienie a w końcu martwica kom prowadząca do niewydolności narządów



Objawy;

• Płytki, szybki oddech

• Blada, wilgotna skóra

• Chłodna skóra

• Dreszcze

• s Ybkie i słabe tętno

• niepokój, strach

• zawroty głowy

• nudności

• wzmożone pragnienie

• apatia

• sennośc

• obniżenie ciś krwi

• utrata przytomności

• zatrzymanie krążenia

• zgon
  
  przyczyny:

• hipowolemiczny
  - ostra niewydolność krążenia w wyniku utraty krwi, osocza elektrolitów
  -krwotok zewnętrzny, wewnętrzny,rozległe oparzenie, wymioty, biegunka, niedroznoisć jelit, uraz, udar słoneczny
  -widoczne: rana z masywnym krwawieniem, opażenie, obrażenia ciała

• kardiogenny
  ostra niewydolność krążenia w wyniku osłabienia siły serca
  - zawał serca, zapalenie mięśnia sercowego, zator tetnicy płucnej, pęknięcie przegrody międzykomorowej serca, wady serca, zaburzenia rytmu serca
  - objawy: ból zamostkowy, duszność, krwioplucie, wypełnione żyły szyjne

• neurogenny
  -ostry zanik autonomicznej regulacji nerwowej przez zahamowanie przewodzenia impulsów nerwowych powoduje rozszerzenie naczyń tetniczych i zaleganie w nich krwi, zmniejsza się opór naczyniowy, jest za mało krwi, aby wypełnić łożysko naczyniowe, rozwija się wstrząs
  -uszkodzenie OUN, obrażenia rdzenia kręgowego
  -objawy: spadek ciś.,

• septyczny
  -ostra reakcja zapalna organizmu spowodowana przez drobnoustroje. Dochodzi do uszkodzenia śródbłonka naczyń, zwiększenia ich przepuszczalności, utraty płynu ze światła naczyń, wykrzepiania się wewnątrznaczyniowego, uszkodzenia miesnia serca przez toksyny bakteryjne
  -bakterie, wirusy, grzyby, pierwotniaki

• anafilaktyczny

-ostra, ogólnoustrojowa reakcja alergiczna zagrazajaca zyciu
-leki, preparaty krwi, jad owadów, środki kontrastowe
-objawy: zaczerwienienie skóry, swąd skóry, pokrzywka, zapalenie spojówek, obrzek błon sluzowych, klatar, łzawienie, obrzek krtani, skurcz krtani, tchawicy, oskrzeli, dusznoiści, świszczący oddech

pierwsza pomoc:

• ocena sytuacji

• rozpoznanie wstrzasu

• wezwanie pomocy specjalistycznej

• usuniecie przyczyny wstrząsu

• rozluźnienie garderoby

• ułożenie poszkodowanego w pozycji przeciwwstrząsowej

• zabezpieczenie poszkodowanego przed wpływem niekorzystnych warunków atmosferycznych

• niepodawanie poszkodowanemu picia ani jedzenia

• zapewnienie dalszej opieki, komfortu psychicznego i bezpieczeństwa termicznego

• nietransportowanie poszkodowanego przygodnym srodkiem transportu

Hihipertermia- wynika z odwodnienia z powodu szybkiej utraty płynów na skutek np. upału, przebywania w pomieszczeniach o wys. ciepłocie powietrza

-zaczerwieniona, wilgotna, ciepła skóra

- pragnienie

- bóle, zawroty Glowy

- uczucie kołatania serca

Przyczyny:

• choroby

• wysiłek fiz

• wys temp otoczenia

postepowanie:

• ochłodzenie ciała

• połozenie w cieniu, chłodnym pomieszczeniu, z uniesieniem głowy i kończyn dolnych

• zimne okłady na czoło kark, ramiona

• zanurzenie w chłodnej wodzie

• przykrycie

• podanie płynów celem wyrównania zaburzeń wodno- elektrolitowych

Porażenie słoneczne- przegrzanie głowy i karku z podrażnieniem opon mózgowych. Objawy mogą ujawnic się nawet z kilkugodzinnym opóźnieniem

Udar słoneczny- silne i groźne dla zycia przegrzanie gdy org. Nie jest w stanie wytworzyc dostatecznej ilości potu aby ochłodzic ciało.

Objawy udaru cieplnego

• ból głowy,zawroty głowy, chwiejny chód

• niepokój, zamroczenie, bełkotliwa i niewyraźna mowa

• zaburzenia widzenia

• uczucie znurzenia

• zaczerwieniona, spocona i gorąca skóra

• nudności, wymioty

• drgawki

• przyspieszenie tętna i oddechu

• obniżenie cis tetniczego

• sucha i goraca skóra twarzy

• oparzenia skóry

• wzrost ciepłoty ciała powyżej 40C

• sztywnośc karku

• utrata przytomności

Pierwsza pomoc:

• ocena sytuacji

• umieszczenie poszkodowanego w chłodnym miejscu

• odpowiednia pozycja

• zdjecie wierzchniej odieży

• chłodzenie poszkodowanego

• podanie chłodnego picia, delikatnie osolone

• zaopatrzenie możliwych obrazeń

• ułożenie w pozycji bezpiecznej

• wezwanie specjalisty

• zapewnienie dalszej opieki

jak chłodzić

• skraplanie tułowia i kończyn zimną woda

• owinięcie w zimne, mokre prześcieradła, ręczniki

• nie stosować lodenie dopuścić do nadmiernego obniżenia ciepłoty ciała

• wachlowanie poszkodowanego

• chłodny nawiew

Hipotermia-