Chirurgia [W10]
Zakażenia w chirurgii
Najczęściej jest związane z
pierwotną chorobą narządu lub tkanki
urazem
leczeniem chirurgicznym
W rozwoju choroby biorą udział 3 elementy
drobnoustruj
podatność na rozwój zakażenia
środowisko tkankowe
Drobnoutroje wywołujące zakażenia to:
bakterie
wirusy
grzyby
bakterie
żyjące w środowisku tlenowym
żyjące w środowisku beztlenowym
Grzyby z rodziny Candida
bytują na błonach śluzowych i w przewodzie pokarmowym
rozwój ich jako powikłanie antybiotykoterapii oraz u osób ciężko chorych
Mikroflora przewodu pokarmowego człowieka
Tlenowce
Beztlenowce
Przełyk
Żołądek
XII-ca
Jelito cienkie
Jelito grube
Bakterie
wydzielają za ich życia - egzotoksyny
a po ich rozpadzie - endotoksyny
mają działanie ogólnoustrojowe na ukłąd krążenia i OUN
Wirusy
Zakażenia w chirurgii znacznie rzadsze
zapalenie wątroby typu B i C (0,001 mm3)
Herpes (opryszczka, ółpasiec, zapalenie płuc)
HIV (0,1 mm# krwi potrzeba do zakażenia HIV)
Najczęstsze przyczyny ostrego brzucha
zapalenie wyrostka robaczkowego
perforacja wrzodu trawiennego żołądka i XII-cy
niedrożność przewodu pokarmowego
ostre zapalenie dróg żółciowych
ostre zpalenie trzustki
perforacja uchyłka jelita grubego
zator tętnicy krezkowej górnej
Czynniki ryzyka rozwoju zapalenia otrzewnej
wiek chorego
choroby metaboliczne
niedożywienie lub otyłość
choroby układu krążenia
chemioterapia
radioterapia
kortykoterapia
Postacie kliniczne zakażenia
miejscowe
uogólnione narządowe
posocznica
Etiologia i postacie kliniczne - tabela
Czyrak (furunculus) - zapalenie jednego mieszka
Czyrak gromadny (carbunculus) - zapalenie kilku mieszków
Zapalenie gruczołów potowych (hydradenitis) - skóra nadmiernie potliwa
Zanokcica (paronychia) - zapalenie wału paznokciowego; zajęty tylko paznokieć
Zastrzał (panaritium) - zapalenie tkanek miękkich dłoniowewj powierzchni ręki (można stracić palec, a nawet całą rękę)
Ropień (abscessus) - zbiorowisko ropy otoczone własną torebką
Ropowica (phlegmona) - szerzący się stan zapalny tkanki łącznej, ma charakter naciekający, nie ma torebki.
Zakażenia wywołane drobnoustrojami beztlenowymi
rany postrzałowe, szarpane, zanieczyszczone ziemią
objawy
obrzęk
trzeszczenie tkanek (pęcherzyki gazu)
surowiczo - krwisty wyciek
ciężki stan ogólny (toksyny)
Najcięższe takie zakażenia to:
zgorzel gazowa (clostridium)
tężec (clostridium tetani) - gdy mamy przeciwciała przeciwko tej bakteri to jesteśmy uodpornieni
Zgorzel gazowa (gangrena emphysematosa)
występuje 2-3 dni po urazie
ból i obrzęk rany, wysięk surowiczo - krwisty
trzeszczenia rany
leczenie
szerokie otwarcie rany
antybiotyk i metronidazol
komora hiperbaryczna
Tężec (tetanus)
rany zanieczyszczone ziemią
okres wylęgania 7 dni
około 60% zgon
leczenie
opracowanie każdej rany
podanie u osób szczepionych anatoksyny (leczenie czynne)
podanie u osób nieszczepionych antytoksyny (leczenie bierne)
u dzieci szczepienie Di Per Te - daje odporność
Posocznica (sepsis)
uogólnione zakażenie drogą krwionośną i limfatyczną
tworzenie ropni (płuca, nerki, wątroba)
działanie toksyn
występują najczęściej
gram ujemne bakterie: E coli, Klebsiella, Proteus, Staphylococus, Streptococus
Leczenie zakażeń
operacyjnie
antybiotykoterapia
leczenie ogólnousrojowe
Zawsze pobranie materiału na posiew i antybiogram
penicyliny (karbenicylina, augmentin, i inne syntetyczne) - paciorkowce, gronkowce
cefalosporyny (cefuroksym, ceftriakson) - paciorkowce, gronkowce
aminoglikozydy (gentamycyna, amikacyna) - pałeczki jelitowe, gronkowce
metronidazol - bakterie beztlenowe
karbapenemy (imipenem, ,eropenem) - b skuteczne, gram dodatnie i ujemne, beztlenowce
Zakażenia szpitalne
groźne - mogą końćzyć się śmiercią
są przedmiotem procesów o odszkodowanie
zakażenie rany
zakażenie ukł oddechowego
zakażenie dróg moczowych
sepsa
Ogólne przyczyny szerzenia się zakażeń szpitalnych
niedostateczna higiena personewlu lekarsko-pielęgniarskiego
nieprawidłowa antybiotykoterapia
nieprzestrzeganie zasad aseptyki na sali operacyjnej i w sali opatrunkowej
nieprawidłowe wykonywanie opatrunków
nieprawidłowa rehabilitacja układu oddechowego
nieprwaidłowe cewnikowanie pęcherza moczowego
4