Spółka Jawna

1. Jeżeli przychody wspólników spółki cywilnej prowadzących przedsiębiorstwo w każdym z 2 ostatnich lat obrotowych osiągnęły minimum 800 tysięcy euro (próg obowiązkowego prowadzenia ksiąg rachunkowych) ⇒ obowiązek zgłoszenia do KRS

⇓

przekształcenie w spółkę jawną (obowiązkowe)

• W ciągu 3 miesięcy od końca drugiego roku

• Zgłosić może dowolny wspólnik

• Przy przekształceniu dobrowolnym zgłosić musza wszyscy wspólnicy

2. Spółka jawna oparta jest na bezpośrednim i osobistym zaangażowaniu wspólników w przedsiębiorstwo prowadzone przez spółkę

• Przede wszystkim udział w działalności spółki

3. Ma podmiotowość prawną (art. 8 KSH i art. 33¹ KC)

1. Zdolność prawną

2. Zdolność do czynności prawnych

3. Zdolność sądową

• Jest podmiotem odrębnym od wspólników

• Nie jest osobą prawną

⇓

1. Nie działa przez organy

2. Odpowiedzialność osobista wspólników

Utworzenie spółki

1. Spółka powstaje z chwilą wpisu do KRS = wpis jest konstytutywny

• A jaki stosunek powstaje w wyniku umowy (przed wpisem)?

• Do tego stosunku stosujemy odpowiednio przepisy o spółce cywilnej

• Nie jest to spółka cywilna bo ma odrębnie uregulowaną odpowiedzialność - za zobowiązania powstałe od zawiązania spółki do wpisu do KRS odpowiadają solidarnie osoby które działały

(JEST TO REGUŁA DLA WSZYSTKICH SPÓŁEK OSOBOWYCH)

• Nie ma terminu wniosku o wpis w KSH ⇒ stosujemy przepisy o KRS

⇓

termin 7 dni od zdarzenia skutkującego obowiązkiem wpisu

(zawarcia umowy)

• 
  Sąd bada:

• Formalnie wzywa do uzupełnienia braków w terminie 7 dni

• merytorycznie

• wpisowi podlega:

1. elementy konieczne umowy (umowę się dołącza)

2. imiona i nazwiska osób reprezentujących spółkę

• oraz ich notarialnie poświadczone podpisy

3. sposób reprezentacji

2. Powstaje przez:

1. Umowę + wpis

2. Przekształcenie spółki cywilnej lub innej spółki

3. Zawartość umowy spółki

1. Firma i siedziba

• Firma: nazwisko minimum 1 wspólnika + „spółka jawna” („sp.j”)

• Siedziba - miejscowość gdzie prowadzone sprawy spółki (gdy wiele to miejsce wskazane w umowie)

2. Określenie wkładów poszczególnych wspólników i ich wartości

• Każdy wspólnik musi wnieść wkłady

3. Przedmiot działalności spółki

• Według PKD (choć w samej umowie nie trzeba kodem)

4. Czas trwania (gdy oznaczony)

• Może być oznaczony przez:

• Termin końcowy

• Okres czasu

• Zrealizowanie celu

5. Zmiana umowy spółki:

• Gdy umowa na nią zezwala to większością głosów - art. 9 KSH

• Istotna zmiana zawsze za zgodą wszystkich

6. Forma umowy - pisemna pod rygorem nieważności

• Ale gdy wkładem nieruchomość ⇒ forma aktu notarialnego by wywołała skutek rozporządzający

7. Wspólnicy:

• Osoby fizyczne (z przynajmniej ograniczoną zdolnością do czynności prawnych)

• 
  Osoby prawne

• Wspólnoty mieszkaniowe spór w doktrynie

• Główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń

Majątek spółki jawnej, wkłady wspólników

1. Majątek spółki = wkłady (majątek pierwotny) + mienie nabyte dla spółki w czasie jej istnienia

• Majątek tworzą tylko te wkłady które wniesiono na własność

• Wkłady trzeba określić w umowie

• „wkład” = wartość majątkowa wnoszona do spółki

2. W zamian za wkład wspólnik obejmuje udział kapitałowy

• Udział kapitałowy - wartość zapisana w umowie będąca równowartością rzeczywiście wniesionego wkładu

• Umowa może inaczej oznaczyć udziały kapitałowe

• Ma wartość zmienną:

1. Maleje gdy strata

2. Wzrasta gdy zostaje w spółce niepodzielony zysk

• Wartość udziału kapitału zależy od bilansu

• Uprawnienia z udziału kapitałowego dla wspólnika

1. 5% rocznie odsetek od udziału kapitałowego (o ile umowa nie stanowi inaczej)

2. powstanie prawa do zysku jeśli tak stanowi umowa

3. Wkłady mają charakter stały - wspólnik nie ma prawa ani obowiązku podwyższenia wkładu

4. Wkłady niepieniężne oznaczone co do tożsamości uważa się za przeniesione na spółkę przez samo określenie w umowie (skutek rozporządzający)

• Ale umowa może stanowić inaczej

5. Skutki odrębności majątku spółki od majątku wspólników:

1. Wspólnik nie może żądać od dłużnika spółki przypadającego na niego udziału w wierzytelności spółki

• Bo to spółka dochodzi swych roszczeń

2. Zakaz potrącania przez wspólnika wierzytelności spółki z wierzytelnościami jego wierzycieli

3. Zakaz potrącania przez dłużnika spółki swego długu z wierzytelnością jaką ma wobec wspólnika

6. Wkładem może być:

1. Pieniądze

2. Własność i inne prawa (rzeczowe, majątkowe na dobrach niematerialnych)

3. Świadczenie usług lub pracy

• W umowie należy określić rodzaj, sposób i czas wykonywania oraz wartość

7. Wkłady uważa się za równe, chyba że umowa stanowi inaczej

Odpowiedzialność za zobowiązania

1. Spółka odpowiada całym swym majątkiem - spółka to dłużnik główny i prymarny

2. Cechy odpowiedzialności wspólnika:

1. Bezpośrednia - zaspokojenie długu możliwe przez bezpośrednie skierowanie się do określonego składnika majątkowego wspólnika

2. Osobista - całym majątkiem osobistym

3. Solidarna - każdy wspólnik odpowiada solidarnie z pozostałymi i spółką za całe zobowiązanie (od woli wierzyciela zależy sposób dochodzenia zaspokojenia)

4. Subsydiarna - egzekucja z majątku wspólnika dopiero po bezskuteczności egzekucji z majątku spółki

• Ale przed wpisaniem do rejestru (osoby działające) odpowiadają prymarnie

5. Bez ograniczeń - umową wspólników nie można ograniczyć odpowiedzialności wspólnika wobec osób trzecich

3. Odpowiedzialność w przypadku przystąpienia:

• Zasady ius cogens (art. 34 KSH) odpowiedzialność przystępującego za:

1. zobowiązania powstałe przed przystąpieniem (art. 32 KSH)

2. zobowiązania przedsiębiorcy sprzed dnia utworzenia spółki gdy przystąpienie do przedsiębiorcy jednoosobowego (art. 33 KSH)

Reprezentacja spółki jawnej

1. Każdy wspólnik ma prawo reprezentowania spółki we wszystkich czynnościach sądowych i pozasądowych

• Wspólnik jest przedstawicielem ustawowym spółki jawnej

2. Sposób reprezentacji można zmienić w umowie i wprowadzić reprezentację łączną dwóch wspólników lub wspólnika i prokurenta

• Trzeba zgłosić w KRS czy reprezentacja samodzielna czy łączna

3. 
   Pozbawienie wspólnika prawa reprezentacji

1. W pierwotnej umowie za zgodą wspólnika pozbawianego

2. Przez zmianę umowy

3. Prawomocnym orzeczeniem sądu z ważnych powodów - wbrew woli wspólnika

4. Prawa do reprezentacji spółki przez wspólnika nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich (art. 29 § 1 KSH)

Prowadzenie spraw spółki

1. Jest to prawo i obowiązek każdego wspólnika

2. Z zasady do regulacji w umowie (przepisy ius dispositivum)

• Ius cogens - art. 38 KSH zakazy:

1. odebrania prawa prowadzenia spółki wszystkim wspólnikom a powierzyć osobom trzecim - 38 § 1 KSH

2. ograniczenia prawa wspólników do osobistego zasięgania wiadomości o stanie majątku, biegu interesów spółki oraz osobistego przeglądania ksiąg i dokumentów spółki - 38 § 2 KSH

3. Co do prowadzenia spraw spółki możliwe rozwiązania:

1. Wszyscy wspólnicy

2. Cześć wspólników

3. Jeden wspólnik

4. Osoby trzecie (zawsze z udziałem przynajmniej 1 wspólnika)

4. Czynności podejmowane w spółce jawnej:

1. Czynności zwykłego zarządu

• Najlepiej ustalić to kwotowo w umowie spółki

• Może każdy wspólnik

• Ale potrzeba uchwały większością gdy sprzeciwia się czynności choćby jeden

2. Czynności przekraczające zwykły zarząd

• Zgoda wszystkich (nawet wyłączonych od prowadzenia spraw)

3. Czynności nagłe

• Może jej dokonać każdy mający prawo prowadzenia spraw spółki bez względu na zasięg czynności

• Gdy umowa wymaga uchwały dla czynności zwykłej a nie określa jakiej to chodzi o uchwałę jednomyślną prowadzących sprawy spółki (art. 42 KSH)

5. Brak wynagrodzenia za prowadzenia spraw spółki

• Można to zmienić

6. Prowadzenie spraw spółki nie może być wkładem do spółki

Udział w zysku i stratach

1. Zysk brutto = ogólna wartość majątku - wkłady do spółki

2. Czysty zysk = zysk brutto - wymagalne zobowiązania

• Najpierw przeznacza się go na pokrycie uszczuplonego udziału kapitałowego

• To co pozostało można podzielić i wypłacić/ przeznaczyć na wewnętrzne sprawy spółki

• potrzeba zgody wszystkich wspólników na podział bo przekracza zwykły zarząd

3. Strata - gdy wartość aktywów po potraceniu wymagalnych zobowiązań niższa od pierwotnej wartości wkładów

4. Zasadą równy udział w zyskach i stratach

• Ale umowa może odmiennie regulować

• Umowa może zwolnić od udziału w stratach (ale nie wszystkich)

• Nie wyłącza to odpowiedzialności za długi

Obowiązek lojalności i zakaz działalności konkurencyjnej

1. Reguły te (art. 56-57 KSH) to ius dispositivum a dotyczą:

1. Spółki jawnej

2. Spółki komandytowej

3. Spółki partnerskiej

4. Spółki komandytowo-akcyjnej

2. Obowiązek lojalności - powstrzymywać się od działalności sprzecznej z interesami spółki (art.56 § 1 KSH)

3. Zakaz konkurencji (art. 56 § 2 KSH) - zakaz zajmowania się interesami konkurencyjnymi w szczególności w spółce konkurencyjnej

• Chyba, że za zgodą wspólników przynajmniej domniemaną

4. Konsekwencje złamania zakazów z art. 56 KSH:

1. 
   Wydanie spółce korzyści przedawniają się po 6 miesiącach od dowiedzenia się przez

2. Odszkodowanie ostatniego wierzyciela (ale max 3 lata od zdarzenia)

3. Możliwość żądania rozwiązania spółki/ wyłączenia wspólnika

Wystąpienie wspólnika

1. Wystąpienie ⇒ utrata członkostwa w spółce, ale spółka istnieje nadal

dobrowolne

2. 
   Wystąpienie

przymusowe

3. Wystąpienie dobrowolne

• Tylko gdy spółka na czas nieoznaczony (gdy na oznaczony to niedopuszczalne wystąpienie)

• Na 6 miesięcy przed końcem roku obrotowego

• Można to inaczej uregulować ale nie można pozbawić prawa do wypowiedzenia

4. Wystąpienie przymusowe : przez orzeczenie sądowe

• Na wniosek wspólników

• Z ważnych powodów

• Możliwe także gdy wspólnik żąda rozwiązania umowy spółki przez sąd, a ważne powody dotyczą tylko jego

5. Wystąpienie ⇒ rozliczenia

• Udział kapitałowy wypłaca się w gotówce

6. Wystąpienie ≠ zbycie ogółu praw i obowiązków („zbycie udziału”)

7. Zbycie ogółu praw i obowiązków dopuszczalne na podstawie art. 10 KSH jeżeli:

1. Umowa to dopuszcza

2. i za pisemną zgoda wspólników

• zbycie ⇒ odpowiedzialność solidarna nabywcy i zbywcy za zobowiązania sprzed zbycia

Rozwiązanie spółki

1. Rozwiązanie ⇒ likwidacja/ inna dyspozycja majątkiem spółki

2. Przyczyny (art. 58 KSH)

1. Umowne przesłanki

2. Jednomyślna uchwała wspólników

3. Upadłość spółki (gdy stała się niewypłacalna)

4. Śmierć lub upadłość wspólnika

5. Wypowiedzenie gdy tak stanowi umowa lub postanowienie wspólników

6. Wypowiedzenie umowy spółki przez wierzyciela osobistego wspólnika

7. Prawomocne orzeczenie sądu

• Na żądanie wspólnika a z urzędu gdy nie wykonuje obowiązków z ustawy o KRS

8. Przekształcenie w inną spółkę handlową

3. Momentem rozwiązania - wykreślenie z rejestru

4. Postępowanie likwidacyjne nie jest fakultatywne bo:

1. Wspólnicy mogą ustalić inny sposób zakończenia działalności (np. przejęcie przedsiębiorstwa przez jednego wspólnika + spłaty)

2. Ziszczenie przesłanek nie zawsze powoduje postępowanie likwidacyjne:

• Art. 55 KSH - mimo zaistnienia przyczyny umownej - za zgodą wszystkich wspólników dalsze prowadzenie działalności

• Mimo jednomyślnej uchwały wspólników - zawsze można podjąć decyzje o kontynuacji

• W przypadku upadłości - postępowanie upadłościowe a nie likwidacyjne

• W przypadku śmierci lub wypowiedzenia przez wspólnika - spółka trwa nadal gdy umowa lub wspólnicy tak postanowią

3. Art. 66 KSH - jeżeli przyczyna rozwiązania spółki dwuosobowej po stronie jednego wspólnika to na żądanie sąd przyzna majątek spółki jednemu z obowiązkiem spłaty drugiego (nie ma post. likwid.)

Likwidacja spółki

1. Firma spółki zawiera oznaczenie „w likwidacji”

2. Sprawy spółki powierza się likwidatorom

• Tylko ich obejmuje zakaz konkurencji

3. Celem spółki staje się zakończenie działalności

4. Wygasa prokura i nie może być ustanowiona nowa

5. Procedura likwidacyjna:

1. Ustanowienie likwidatorów

• Z zasady wszyscy wspólnicy są likwidatorami, chyba że umowa lub wspólnicy inaczej postanowią

• Sąd rejestrowy ustanawia na wniosek mających interes prawny

• Mogą żądać np. spadkobiercy wspólnika, syndyk, wierzyciel spółki, jeden z wierzycieli

• Odwołanie likwidatora:

• Jednomyślnie wspólnicy (nie mogą odwołać ustanowionego przez sąd)

• Sąd na wniosek osoby mającej interes prawny

• Odwołanie ≠ powołanie nowego

2. Zgłoszenie otwarcia likwidacji do sądu rejestrowego

• Imiona i nazwiska likwidatorów + sposób reprezentacji

• W przypadku likwidatorów zasadą - reprezentacja łączna (można to zmienić)

3. sporządzenie bilansu otwarcia likwidacji

• wszystkie aktywa i pasywa

• według wartości zbawczej

4. czynności likwidacyjne

1. zakończenie bieżących interesów

2. ściągnięcie wierzytelności

3. spłata zobowiązań

4. spieniężenie majątku

• likwidatorzy mają prawo reprezentacji tylko do czynności likwidacyjnych

• dla innych czynności niezbędnych potrzebne pełnomocnictwo od wspólników

• w stosunku do osób trzecich czynności dokonane przez likwidatora uważa się za czynności likwidacyjne, chyba że były w złej wierze

• likwidatorzy muszą stosować się do jednomyślnych uchwał wspólników

• chyba, ze są ustanowieni przez sad - ci tylko do jednomyślnych uchwał wspólników oraz osób, które spowodowały ustanowienie

• nie ma ograniczeń czasowych

• ew. nadwyżkę w czasie likwidacji za zgodą wspólników mogą inwestować

• likwidatorzy powinni pilnować niepomniejszenia majątku

• na koniec każdego roku rozliczeniowego sprawozdanie likwidacyjne

5. podział majątku między wspólników

6. bilans zamknięcia likwidacji

7. wniosek o wykreślenie z KRS

5

by Jakub Kowalski 2007

---