PODSTAWOWE NARZĘDZIA EKONOMICZNE

Czy stanęli dzisiaj państwo przed problemem ekonomicznym, czy spotkali się z ekonomią?

1. Skojarzenia z ekonomią (burza mózgów) - podział na kategorie makro i mikroekonomiczne

2. Problem ekonomiczny

Ograniczoność zasobów z jednej strony

Zasoby - rzeczy lub czynniki niematerialne wykorzystywane do produkcji dóbr i usług. Podstawowe zasoby: ziemia , praca, kapitał, technologia, informacja, czas.

Ludzkie chęci i potrzeby nieograniczone z drugiej strony.

Ludzie zawsze chcą mieć więcej niż kiedykolwiek będą mieli.

Rzadkość - jest to fakt, że nie możemy mieć wszystkiego co chcemy przez cały czas. Inaczej mówiąc, nie ma wszystkiego w takiej ilości, żeby można było wszystko mieć

Zatem stoimy przed koniecznością wyboru:

3. Implikacje rzadkości:

1. zawsze istnieje więcej niż jeden sposób wykorzystania zasobu

2. musimy wybierać spośród alternatywnych sposobów wykorzystywania zasobów. Zawsze, gdy robimy coś tracimy możliwość robienia czegoś innego.

3. Z każdym wyborem wiąże się koszt alternatywny - to wartość najbardziej cennej, niewykorzystanej alternatywy

Ekonomia - jest nauką badającą jak ludzie radzą sobie z rzadkością - brakiem nieograniczonej dostępności dóbr, jak rozwiązują dotkliwy problem alokacji ograniczonych zasobów w celu zaspokojenia konkurencyjnych chęci aby zaspokoić ich tyle, ile jest w danej sytuacji możliwe.

Mikroekonomia - jest badaniem pojedynczych rynków, które funkcjonują w ramach gospodarki narodowej, globalnej

Makroekonomia - jest badaniem gospodarki narodowej lub jej znacznych części, odnosi się do ogólnego obrazu

Czym zatem kieruje się człowiek w swoich wyborach (decyzjach)?

Postępowanie racjonalne - wewnętrzne spójne postępowanie, które umożliwia jednostce maksymalizację satysfakcji

4. Maksymalizacja użyteczności - satysfakcja, którą dana osoba uzyskuje ze spożycia jakiegoś dobra lub usługi lub też z udziału w jakimś rodzaju działalności

Zasady postępowania racjonalnego:

1. poszczególne jednostki dokonują wyboru spośród wachlarza alternatyw

2. przy dokonywaniu każdego wyboru, każdy musi zrezygnować z jednego lub więcej wariantów alternatywnych, zatem zachowanie racjonalne wiąże się z kosztem alternatywnym

3. dążąc do maksymalizacji dobrobytu, dana jednostka będzie podejmować działania przynoszące więcej korzyści niż kosztów

Zasada racjonalnego gospodarowania - należy dokonywać takich wyborów, aby przy danym nakładzie środków osiągnąć największy efekt, lub aby osiągnąć dany efekt przy użyciu najmniejszego nakładu środków.

5. Analiza kosztów i korzyści

Koszt pieniężny - pieniężna miara nieuzyskanych w momencie dokonywania wyboru korzyści z najbardziej atrakcyjnej, ale pominiętej alternatywy.

Zachowanie racjonalne - wybór danego wariantu, gdy uzyskane korzyści będą większe, a przynajmniej równe jego kosztom, ponadto maksymalizacja zadowolenia wybierając najbardziej atrakcyjny z dostępnych wariantów

Ekonomizacja działań - wybór ekonomiczny:

N-nakłady; E-efekty

E/N>1 efektywne ekonomicznie; E/N=1 neutralne ekonomicznie; 0<E/N<1 nieefektywne ekonomicznie

6. Krzywa transformacji

dobro 1

Dobro 2

Rezygnując z jednego dobra musimy zrezygnować zawsze z tej samej wielkości dobra drugiego

7. Krzywa możliwości produkcyjnych - jest graficznym przedstawieniem różnych kombinacji dóbr, które mogą być wytwarzane, gdy wszystkie zasoby są w pełni efektywnie wykorzystane

(przykład: rolnik mający pewien zasób ziemi i budynków gospodarczych wybiera między hodowlą bydła, a uprawą zboża)

zwierzęta

(sztuki)

Zboże (kwintale)

Krańcowa stopa transformacji:

Kiedy produkcja jednego dobra wzrasta musimy rezygnować z coraz to większej ilości produkcji dobra drugiego, gdyż coraz więcej musimy angażować środków i coraz mniej efektywna jest produkcja dobra pierwszego.

Zadanie 1:

Proszę narysować własną krzywą transformacji:

1. zaznaczyć dwa punkty efektywne ekonomicznie (najbardziej użyteczne z Państwa punktu widzenia)

2. zaznaczyć punkt nieefektywny ekonomicznie i punkt nieosiągalny

3. z ilu jednostek dobra jednego trzeba zrezygnować dla uzyskania każdej kolejnej jednostki dobra 2.

d)Jeżeli produkuje się (czy też wykorzystuje) daną ilość dobra X, to jaki jest efektywny ekonomicznie poziom dobra Y?

e)zwiększmy produkcję dobra X o (....) jednostek. Jaki będzie koszt alternatywny takiej decyzji?

Zadanie 2:

Postępując zgodnie z założeniami racjonalnego zachowania się proszę rozważyć poniższe warianty decyzyjne i wybrać najbardziej efektywny ekonomicznie: wariant A charakteryzuje się efektywnością ekonomiczną na poziomie 2,5 jednostek; wariant B wiąże się z koniecznością poniesienia 100 jednostek i daje efekt równy 150 jednostkom; wariant C wymaga poniesienia takich samych nakładów jak wariant B, przy czym stosunek nakładów do efektów dla tego wariantu wynosi 0,2.

A) E/N = 2,5; B) E/N = 150/100 = 1,5; C) E/N = ?, N/E = 0,2 = 100/E = 0,2, E = 500, E/N = 5,0

Najefekywniejszy ekonomicznie jest wariant C.

Mikroekonomia mgr Grażyna Karwacka

1

---