URAZY MÓZGU, KRWIAK
NADTWARDÓWKOWY, KRWIAK
PODTWARDÓWKOWY ,
NOWOTWORY
WEWNĄTRZCZASZKOWE

Paulina Styczeń
Małgorzata Wcisło
Gr. R5

PODZIAŁ URAZÓW MÓZGU



Wstrząśnienie mózgu



Stłuczenie mózgu



Zranienie mózgu



Krwotok śródczaszkowy

WSTRZĄŚNIENIE MÓZGU (COMMOTIO
CEREBRII)



Definicja: przejściowe pourazowe zaburzenia

czynności mózgu, zwłaszcza pnia, bez widocznych

zmian anatomicznych



Przejściowe wyłączenie czynności mózgu



Zasadniczym objawem jest utrata przytomności, na

skutek wyłączenia czynności tworu siatkowatego pnia



Utrata przytomności jest krótka i trwa od kilku sekund

do 15 minut



Jeśli utrata przytomności trwa dłużej niż 5 – 6 godzin

to prawdopodobnie nastąpiło też stłuczenie mózgu



Po urazie występuje niepamięć wsteczna: chory nie

przypomina sobie wydarzeń, które poprzedziły

wypadek



Niepamięć pourazowa: bezpośrednio po wypadku

chory może być nieprzytomny przez kilka sekund, po

czym może wykonywać różne złożone czynności i

następnie o tym nie pamięta

OBJAWY WSTRZĄŚNIENIA MÓZGU:



Chory jest wiotki



Oddech płytki



Tętno zwolnione



Bladość



Brak odruchów



Szerokie źrenice, które nie reagują na światło



Po upływie kilku albo kilkunastu minut chory zaczyna

odzyskiwać przytomność i w tym okresie często jest

niespokojny



Ból głowy



Zawroty głowy



Wymioty



Objawy znikają po 2 – 3 dniach, ból głowy i inne

objawy tzw. zespołu pourazowego mogą się

utrzymywać przez kilka tygodni lub miesięcy

STŁUCZENIE MÓZGU (CONTUSIO
CEREBRII)



Definicja: urazowe uszkodzenie tkanek mózgu w
postaci zranienia, rozerwania, drobnych i większych
krwawień oraz innych zmian



Rozlany obrzęk tkanki mózgowej i małe, miejscowe,
rozsiane ogniska krwotoczne w miejscu
odpowiadającym uderzeniu w głowę



Występuje wskutek otwartych i zamkniętych
urazów czaszki



Wyróżniamy dwa podstawowe zespoły kliniczne:
stłuczenie półkul mózgu i pnia mózgu



Chory jest nieprzytomny dłużej niż 6 godzin



Występuje krew w płynie mózgowo rdzeniowym

STŁUCZENIE MÓZGU – C.D.



Gdy uraz działa na boczną powierzchnię czaszki –
może powstać uszkodzenie półkuli przeciwległej



Uderzenie w okolicę potyliczną lub czołową – zmiany
odległe w tej samej półkuli mózgu



Urazy okolicy potylicznej – uszkodzenie bieguna
czołowego i skroniowego



Urazy okolicy czołowej – uszkodzenie bieguna
potylicznego



Stłuczenie prawie zawsze łączy się ze
wstrząśnieniem mózgu

PODZIAŁ STŁUCZEŃ MÓZGU



Niedowłady



Zaburzenia mowy



Ataksja



Utrata węchu



Zaburzenia wzroku



Objaw Babińskiego



Asymetria ruchów



Utrata przytomności
może utrzymywać się
przez kilka godzin



Występuje głęboka i

długotrwała utrata

przytomności



Neurologiczne cechy

uszkodzenia pnia:

zwężenie źrenic ze

zniesieniem reakcji na

światło, zaburzenia w

ustawieniu gałek ocznych



Obustronny objaw

Babińskiego



Wyprostne ustawienie

kończyn



Zaburzenia autonomiczne

Stłuczenie półkul mózgu

Stłuczenie pnia mózgu

ZRANIENIE MÓZGU (LACERATIO
CEREBRII)



Często występuje łącznie ze stłuczeniem



Zmiany martwicze i krwotoczne, które wywołują
przerwanie ciągłości tkanki mózgowej są bardziej
nasilone niż w stłuczeniu

OBJAWY STŁUCZENIA I ZRANIENIA
MÓZGU:



W ciężkich urazach może nastąpić śmierć w ciągu kilku
godzin z powodu zaburzeń oddychania i krążenia w
następstwie uszkodzenia pnia mózgu



W lżejszych urazach chorzy odzyskują przytomność po
kilku dniach lub tygodniach, zwykle są jednak senni albo
podnieceni



Zaburzenia psychiczne: niepokój, dezorientacja,
halucynacje



Niedowład połowiczy, afazja, apraksja



Porażenie nerwów VII, III, VI na skutek uszkodzenia pnia
mózgu lub samych nerwów



Utrata węchu



Uszkodzenie nerwu wzrokowego, nerwów ruchowych gałki
ocznej

OBJAWY STŁUCZENIA I ZRANIENIA
MÓZGU – C.D.



Wyciek krwi z nosa i zewnętrznego przewodu
słuchowego wskazuje na złamanie podstawy czaszki



Wyciek płynu mózgowo – rdzeniowego wskazuje na
złamanie blaszki sitowej lub tylnej ściany zatoki
czołowej z równoczesnym przerwaniem opon w tej
okolicy

KRWIAK NADTWARDÓWKOWY
(HAEMATOMA EPIDURALE)



Powstaje w wyniku gromadzenia się krwi w przestrzeni

nadoponowej



Powstaje po urazie połączonym ze złamaniem kości

czaszki i zranieniem tętnicy oponowej środkowej albo

jednego z jej odgałęzień



Chory po urazie zwykle odzyskuje przytomność na kilka

minut lub godzin, po czym staje się senny i stopniowo

zapada w śpiączkę



Początkowa utrata przytomności związana jest ze

wstrząśnieniem mózgu



Przyczyną następowej utraty przytomności jest

powiększający się krwiak nad oponą twardą



Przeciwstronny niedowład połowiczy



Rozszerzenie źrenicy i inne objawy uszkodzenia nerwu

III



Stopniowe pogarszanie się stanu świadomości chorego

OBJAWY KRWIAKA
NADTWARDÓWKOWEGO:



Bóle głowy



Zaburzenia świadomości



Objawy ogniskowe, najczęściej w postaci ośrodkowego
niedowładu nerwu VII, niedowładu kończyny górnej, a
następnie też dolnej



Zwolnienie tętna



Rozszerzenie źrenicy po stronie krwiaka



Jeśli chory nie zostanie poddany zabiegowi
operacyjnemu następuje zgon w następstwie ucisku
pnia mózgu

KRWIAK PODTWARDÓWKOWY
(HAEMATOMA SUBDURALE)



Nagromadzenie się krwi w przestrzeni
podtwardówkowej, tzn. pomiędzy oponą twardą a
pajęczynówką



Przyczyną są urazy czaszki, rzadko występuje w stanach
wyniszczenia, w chorobach krwi, w przebiegu leczenia
środkami przeciwzakrzepowymi



Uraz może być lekki lub ciężki



Uraz wywołuje rozdarcie żył, które znajdują się w
przestrzeni podtwardówkowej i biegną do zatok żylnych



Najczęściej zostają rozdarte żyły odprowadzające krew do
zatoki strzałkowej górnej



Krwawienie najczęściej jest umiejscowione powyżej
sklepistości mózgu w okolicy płata czołowego i
ciemieniowego



Krwiak może przebiegać ostro, podostro i przewlekle

OBJAWY KRWIAKA
PODTWARDÓWKOWEGO:



Ostry krwiak podtwardówkowy występuje po
ciężkich urazach połączonych ze stłuczeniem lub
zranieniem mózgu i z dużym krwawieniem, chory
czasem nie odzyskuje przytomności po urazie



W podostrym krwiaku następuje poprawa stanu
chorego po urazie, po tygodniu lub później pojawiają
się objawy wywołane narastającym uciskiem mózgu



Przewlekły krwiak powstaje po urazie lekkim

PRZEWLEKŁY KRWIAK
PODTWARDÓWKOWY:



Krwawienie jest powolne



Silny ból głowy



Upośledzenie pamięci



Obniżenie poziomu intelektualnego



Okresowe zaburzenia świadomości; apatia, senność

występują na przemian z okresami, gdy stan

świadomości chorego jest prawidłowy



Napady drgawkowe



Niedowład połowiczy po przeciwległej do krwiaka

stronie



Rozszerzenie i brak reakcji na światło źrenicy po

stronie krwiaka



Opadnięcie powieki górnej i niedowład innych mięśni

unerwionych przez nerw III



Gdy krwiak nie zostanie usunięty nastąpi śmierć na

skutek uszkodzenia pnia mózgu

POURAZOWE PRZEKRWIENIE I
OBRZĘK MÓZGU



Definicja: wtórne następstwa urazu czaszkowo –
mózgowego, które stanowią wynik reakcji mózgu na
doznany uraz. Zwłaszcza obrzęk nasila zaburzenia
świadomości a także - częściowo - objawy ogniskowe.
Oba stany zwiększają ciśnienie śródczaszkowe.
Przekrwienie jest następstwem zaburzeń regulacji
naczyń, obrzęk polega na zwiększeniu zawartości
wody w tkankach mózgu.



Obrzęk mózgu rozpoczyna się w kilka godzin po
urazie, a ujawnia klinicznie po paru dniach, mogąc
utrzymywać się nawet kilka tygodni



Przekrwienie mózgu rozpoczyna się w chwili urazu,
nasila w ciągu kilku godzin i ustępuje po jednym do
kilku dni po urazie

PADACZKA POURAZOWA



Powstaje w następstwie różnego rodzaju urazów
czaszki i mózgu, zwłaszcza w wyniku ciężkich
urazów połączonych ze zranieniem pokrywy czaszki,
stłuczeniem i zranieniem mózgu



Napady pojawiają się przeważnie po 6 – 18
miesiącach po urazie



Przyczyną napadów jest blizna oponowo –
mózgowa



Jeśli napady występują w krótkim czasie po urazie,
zazwyczaj są objawem ropnia albo ropnego zapalenia
opon, krwiaka nadtwardówkowego lub
podtwardówkowego



Najczęściej występują uogólnione napady
drgawkowe

ZESPÓŁ POURAZOWY



Ok. 35 % chorych skarży się na ból głowy, zawroty,
bezsenność, upośledzenie pamięci, niemożność
skoncentrowania uwagi, niepokój, przygnębienie



Objawy te trwają zazwyczaj kilka tygodni po urazie,
czasem utrzymują się jednak wiele miesięcy i lat



Występuje po ciężkich urazach czaszki,
połączonych z utratą przytomności



U ludzi, którzy przed wypadkiem mieli skłonność do
reakcji nerwicowych, objawy zespołu pourazowego są
nasilone i długotrwałe

OBJAWY ZESPOŁU POURAZOWEGO:



Ból głowy: początkowo silny, słabnie w miarę
upływu czasu; ból może być tętniący, kłujący,
uciskający; przeważnie występuje z rana i zwiększa
się po wysiłku fizycznym



Zawroty głowy, z wrażeniem wirowania otoczenia



Niepewność w czasie chodzenia



Nudności, wymioty



Nadwrażliwość, niepokój, niemożność skupienia
uwagi, upośledzenie pamięci, przygnębienie,
bezsenność



Nadmierne pocenie



Zespół psychoorganiczny



Zaburzenia pobudliwości błędników

Nowotworami czaszkowymi określa się
łagodne i złośliwe procesy rozrostowe,
które toczą się wewnątrz jamy czaszkowej.

Mogą one mieć charakter:



Pierwotny, np. glejaki, oponiaki,

nerwiakowłókniaki



Wtórny-przerzuty nowotworowe

RODZAJE

Glejaki
Są to złośliwe nowotwory mózgu.

Lokalizują się przede wszystkim w

obrębie

półkul mózgowych

. Bardzo

rzadko dają przerzuty poza ośrodkowy

układ nerwowy. Rozprzestrzeniają się,

naciekając sąsiadujące struktury.

Stanowią około 33% nowotworów

wewnątrzczaszkowych.

Najczęstsze typy glejaków: gwiaździak

(37%), glejak wielopostaciowy (30%)

oraz rdzeniak (12%)

gwiaździak Gwiaździaki wywodzą się z

astrocytów i są najczęstszymi

pierwotnymi

nowotworami mózgu. Guz

rośnie powoli

zwykle

zajmuje duży obszar

utrudniając

całkowite operacyjne usunięcie go.

glejak wielopostaciowy Jest wysoce

złośliwym

nowotworem zbudowanym z komórek

niezróżnicowanych, uniemożliwiając określenie

ich pochodzenia. Nowotwór bardzo

szybko się

rozrasta

, a objawy rozwijają się często w ciągu

kilku tygodni. Naciekając

zajmuje duży obszar

mózgu, nierzadko przechodząc przez spoidło

wielkie zajmuje dwie półkule mózgu.

Najczęściej występuje u osób w wieku średnim.

rdzeniak Nowotwór składa się z gęsto

ułożonych obok siebie pierwotnych
komórek glejowych. Może umiejscowić się
w każdej części ośrodkowego układu
nerwowego (najczęściej jednak w robaku) i
rośnie szybko.

Rozsiewają się drogą płynu

mózgowo-rdzeniowego

. Całkowite jego

usunięcie jest niemożliwe. Wcześnie
wywołują objawy wzmożenia ciśnienia
śródczaszkowego (wymioty, bóle głowy,
oczopląs, niepewny chód). Rdzeniaki
przeważnie występują u dzieci.

Gruczolaki przysadki
Mogą być przyczyną

zaburzeń

endokrynologicznych

. Objawy kliniczne w

gruczolakach przysadki są wyrazem ucisku
guza na sąsiednie struktury układu
nerwowego oraz zaburzeń
wewnątrzwydzielniczych.

Pierwszym objawem jest ból głowy,

następnie dochodzi niedowidzenie
dwuskroniowe. Gruczolak uciska
skrzyżowane włókna wzrokowe. Z czasem
może dojść do ślepoty.

gruczolak barwnikooporny Wywołuje

niedoczynność przysadki

, co objawia się

zanikiem czynności płciowych, spadkiem
sił, szybszym męczeniem się,
zwiększeniem masy ciała.

gruczolak kwasochłonny Powoduje

nadmierne wydzielanie hormonu wzrostu

co jest przyczyną gigantyzmu lub
akromegalii.

Oponiaki
Oponiaki są

łagodnymi nowotworami

, które

pochodzą z opony pajęczynówkowej i
ziarnistości pajęczynówki. Mogą przez
wiele lat rozrastać się do dużych
rozmiarów. Raczej uciskają niż naciekają
przylegające struktury mózgu. Często
dochodzi do zwapnienia oponiaka, co może
spowodować zniszczenie sąsiadującej z
nowotworem kości. Objawami mogą być
niedowłady, afazja.

Przerzuty
Są najczęściej występującymi nowotworami

wewnątrzczaszkowymi (około 40%),
szczególnie u osób w wieku starszym.

Główne zmiany pierwotne to nowotwory płuc,

nowotwory gruczołu piersiowego i czerniaki.
Zwykle towarzyszą im liczne mikroprzerzuty,
których nie można wykryć badaniem
tomografii komputerowej ani rezonansu
magnetycznego.

Objawy często rozwijają się ostro; u wielu osób

obserwuje się zaburzenia psychiczne,
wywołane obrzękiem mózgu.

WGŁOBIENIA

RYZYKO WGŁOBIENIA:

W przypadku gwałtownie rozrastających
się i nieleczonych procesów
rozpierających w czaszce istnieje ryzyko
wklinowania migdałków móżdżku.
W takim przypadku migdałki móżdżku
wgłabiają się do otworu wielkiego, co
może skutkować uciskiem pnia mózgu
lub śmiercią (z powodu depresji ośrodka
oddechowego).