C

KOLOKWIUM Z GRAMATYKI JĘZYKA STARO-CERKIEWNO-SŁOWIAŃSKIEGO

1

IMIĘ I NAZWISKO

NR INDEKSU

GRUPA

Oto tekst zapisany w języku staro-cerkiewno-słowiańskim: pоимъ єпископъ клирикy и м2ж1 в7рьнy и пришєдъ ста на бр7з7 р7кy | и сє

просвьт7ш1 с1 кости св1тyихъ вь вод7 акъі и св7тильници | и аштє кдє

оставьєна бyваашє кость св7томъ јавyашє с1 | и тако събъравъшє кости

св1тъіихъ м2чєникъ положиш1 1 въ ракахъ | и сицє пострадавъшє в7ньчани

бъіш1 | и сија4тъ јако и зв7здy вь вьсємь мир7 богu в7ровавъшє христа

испов7давьшє св1тааго дuха нє отъврьгъшє с1 прославь9ни бъівъшє о христ7 |

пам1ть вь житии сємь оставиш1 на съпасєни9 вьс9мъ в7рu4штиімъ въ отьцъ и

съінъ и св1тyи дuхъ | 1ти жє бyш1 св1тии м2чєници на м2чєни9 о христ7

пр7ждє чєтъірь каландъ марта цир'чь въ кѕ фєѵроара

Zadanie 1. Który zapis w transkrypcji półfonetycznej tekstu oznaczonego szarym tłem można uznać za prawidłowy i znormalizowany?

a) sijajǫtъ bogu věrovavъše xrista ispovědavьše svętaago duva ne otъvrьgъše sę



b) sijajǫtъ bogu věrovavъše xrista ispovědavъše svętajago duva ne otъvrьgъše sę



c) sijajǫtъ bogou věrovavъše xrista ispovědavьše svętaago douva ne otъvrьgъše sę



d) sijajętъ bogou věrovavъše xrista ispovědavьše svętaago douva ne otъvrьgъše sǫ



Zadanie 2. Po uważnym przeczytaniu tekstu ze zwróceniem uwagi na wartości fleksyjne zawartych w nim form wyrazowych etc. proszę zakreślić prawidłową odpowiedź (litera P

oznacza prawdę, F – fałsz):

a) Biskup wziąwszy kleryków i mężów świętych stanął na brzegu.

P

F

b) Kości świętych jaśniały w wodzie jak pochodnia.

P

F

c) Oni zabrawszy kości, włożyli je do trumny.

P

F

d) Zostawili pamięć o tym życiu na zbawienie wszystkich wierzącym.

P

F

e) Cztery dni przed Kalendami marca to 24 luty.

P

F

Zadanie 3. W podanym wyżej tekście znajdują się m.in. wyrazy бр7з7, зв7здy, пр7ждє, których postać scs. jest wynikiem najrozmaitszych procesów fonetycznych.

Proszę alfabetem półfonetycznym zrekonstruować wczesnoprasłowiańską postać tych wyrazów i nazwać procesy, które doprowadziły do ich powstania (dla ułatwienia do rekonstrukcji zostały podane formy podstawowe i znormalizowane).

br7g]

 *bergъ, wykazany proces to: pdsłow. realizacja metatezy зв7здa

 *gvězda, wykazany proces to: II palatalizacja w grupie nagłosowej *gvě2

пр7ждє

 *perdje wykazane procesy to: pdsłow. realizacja metatezy i płdsłow.

realizacja palatalizacji przez j spółgłoski d

KOLOKWIUM Z GRAMATYKI JĘZYKA STARO-CERKIEWNO-SŁOWIAŃSKIEGO

2

Zadanie 4. Proszę dokonać analizy fleksyjnej odmiennych wyrażeń w zdaniu кости sihъ

св1тъіихъ м2чєникъ авьјаh2 с1 въ вьseji вод7. Dla ułatwienia zanalizowano już jedną z form.

Słowniczek:

(j)aviti sę, -vl’jǫ, -viši – pokazać się ANALIZOWANA

TEMAT

KOŃCÓWKA

WARTOŚCI

CZĘŚĆ MOWY

DAWNY (PIE.)

FORMA

FLEKSYJNY (w

FLEKSYJNA (w

KATEGORII

MORFEM

(w transkrypcji) transkrypcji) transkrypcji) GRAMATYCZNYCH

TEMATYCZNY

m. Gen. pl. (r.

mǫčenikъ

mǫčenik-

-ъ

rzeczownik

-o-

m., D. l. mn.)

kosti

kost-

-i

f. Nom. pl.

rzeczownik

-i-

zaimek

miękkotematowa

sixъ

s-

-ixъ

m. Gen. pl

wskazujący

–jo-

m. Gen. pl.

svętyjixъ

svęt-

-yjixъ

przymiotnik

-o-

(złożona)

3. pl.

javьjaxǫ sę

javьj-

-ax-ǫ sę

czasownik

-i-

imperfectum

zaimek

miękkotematowa

vьseji

vь-

-seji

f. Loc. sg.

nieokreślony –ja-

vodě

vod-

-ě

f. Loc. sg

rzeczownik

-a-

Zadanie 5. W tekście występują różne imiesłowy. Proszę zaznaczyć prawidłową odpowiedź.

a) běnьčani to imiesłów bierny czasu przeszłego rodzaju męskiego w mianowniku



liczby pojedynczej w odmianie zaimkowej b) věrujǫštijimъ to imiesłów czynny czasu teraźniejszego rodzaju męskiego w



celowniku liczby mnogiej w odmianie zaimkowej Zadanie 6. Proszę oznaczyć szereg, w którym umieszczono wyłącznie wyrażenia południowosłowiańskie. Wszystkie wyrazy zapisano alfabetem łacińskim.

a. lakomý, dřevo, ovošč, pletla, vižu



b. dъrvo, lakom, viždam, plela, ovoški



c. vidím, ovoce, derevo, plela, łakomyj

