1

sprawozdawczości

Nowe

standardy

Rzetelne księgi rachunkowe i bezbłędne sprawozdania zgodne z UOR oraz MSR/MSSF

16–30 września 2014

issn 1895-2844

AKTUALNOŚCI

Wybór rewidenta do badania
bilansu za 2014 r.

1–2

Wpływ uproszczonych rozliczeń
na inwentaryzację

3

ZAPASY, REZERWY I ZOBOWIĄZANIA

Tworzenie rezerw
na niewykorzystane urlopy

1–4

ŚRODKI TRWAŁE

Wartość początkowa firmowego
samochodu

6

PRZYCHODY I KOSZTY

Odliczenie kosztów paliwa
do służbowego auta

8

LEASING

Wykup samochodu z leasingu
przez korzystającego

10

RACHUNKOWOŚĆ W BRANŻY

Ewidencja księgowa zakupów
grupowych przez internet

13

PORÓWNANIE REGULACJI
UOR I MSR/MSSF

Przepisy UOR I MSR 18,
MSR 7 oraz MSR 17

16

w   n u m e r z e

ciąg dalszy na stronie 4

ciąg dalszy na stronie 2

T y l k o d l a s t a ł y c h C z y t e l n i k ó w

BEZPŁATNY E-BOOK zawierający porównanie regulacji UoR i MSR/MSSF do pobrania w zakładce

„Twój e-book” na www.emsr.pl
RAZ W MIESIĄCU mozliwość pobrania bezpłatnego e-booka o tematyce podatkowo-rachunkowej
E-LETTER „E-doradca podatki i rachunkowość”
BEZPŁATNE ELEKTRONICZNE ARCHIWUM czasopisma na stronie www.emsr.pl
MOŻLIWOŚĆ ZADAWANIA PYTAŃ EKSPERTOM za pośrednictwem redakcji [e-mail]
TELEFONICZNY DYŻUR EKSPERTA z zakresu podatków i rachunkowości w każdą środę

Wskazówki dotyczące wyboru biegłego rewidenta

do badania sprawozdania za 2014 rok

Wyboru podmiotu uprawnionego do zbadania sprawozdania finansowego za

2014 rok należy dokonać w takim czasie, aby biegły rewident przeprowadzający

to badanie mógł wziąć udział w rocznej inwentaryzacji znaczących składników

majątkowych. Wiąże się to z koniecznością poinformowania biegłego rewidenta

o terminach jej przeprowadzenia.

Jednostki, o których mowa w art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości (dalej: uor), są

zobligowane do poddania swego sprawozdania finansowego badaniu przez biegłego

rewidenta. Obowiązek ten dotyczy jednostek dominujących sporządzających skon-

solidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych kontynuujących działalność:

1) banków, zakładów ubezpieczeń oraz zakładów reasekuracji;

2) jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi

oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych;

3) jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu

funduszy emerytalnych;

4) spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji;

5) pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który spo-

rządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących

warunków:

Na niewykorzystane urlopy tworzy się rezerwy

Najpóźniej do 30 września następnego roku kalendarzowego należy pracow-

nikowi udzielić urlopu za rok ubiegły. Jeśli koszty z tytułu zaległych urlopów są

istotne, kierownik jednostki podejmuje decyzję o utworzeniu na nie rezerwy.

Warto o tym pamiętać już teraz, ponieważ rezerwy te należy wykazać w spra-

wozdaniu finansowym.

Wynagrodzenie za urlop nie jest dodatkowym wynagrodzeniem pracownika. Zgodnie

z art. 172 ustawy z 26czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (dalej: kp) za czas urlopu pracow-

nikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował.

2

Aktualności

Szanowny Czytelniku

Niewykorzystane urlopy to problem
nie tylko z punktu widzenia prawa
pracy, ale także dotykający pra-
widłowości prowadzenia ksiąg
rachunkowych. Trzeba bowiem

rozważyć, czy w związku z niewykorzystanymi dniami
urlopu jednostka powinna tworzyć rezerwę na nie-
wykorzystane urlopy, czy też nie.

Mimo że posługujemy się określeniem rezerwa na
niewykorzystane urlopy, to jest to, w świetle art. 39
ust. 2 ustawy o rachunkowości, rozliczenie mię-
dzyokresowe bierne. Dotyczy ono bowiem podsta-
wowej działalności operacyjnej jednostki, a powołany
przepis wskazuje między innymi, że jednostki two-
rzą rozliczenia międzyokresowe bierne w związku
z obowiązkiem wykonania w przyszłości świadczeń
związanych z bieżącą działalnością na rzecz pra-
cowników, w tym świadczeń emerytalnych. Zobo-

wiązania te wykazujemy w bilansie jako rezerwy na
zobowiązania.

Lidia Pogodzińska

redaktor prowadząca

PS
Co miesiąc na stronie archiwum pod adresem
www.emsr.pl znajdziesz e-book przygotowany tylko
dla stałych Czytelników. Już w kolejnym numerze
zamieścimy link do pobrania elektronicznej wersji
książki “Podatki 2014”.

Wskazówki dotyczące wyboru rewidenta do badania sprawozdania za 2014 rok

za rok obrotowy stanowiły równowar-

tość w walucie polskiej co najmniej

5.000.000 euro.

Kiedy dokonać wyboru biegłego

Wyboru podmiotu uprawnionego do

zbadania sprawozdania finansowego za

2014 rok należy dokonać w takim czasie,

aby biegły rewident przeprowadzający

to badanie mógł wziąć udział w rocznej

inwentaryzacji znaczących składników

majątkowych (art. 66 ust. 5). Wiąże się to

z koniecznością poinformowania biegłego

rewidenta o terminach jej przeprowadzenia.

Warto dodać, że w przepisie tym wskazano

także, iż umowę o badanie sprawozdania

zawiera kierownik jednostki. Przypomnijmy,

że zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 6 uor kierowni-

kiem jednostki jest osoba lub organ jedno-

lub wieloosobowy (zarząd), który – zgodnie

z obowiązującymi jednostkę przepisami

prawa, statutem, umową lub na mocy prawa

własności – uprawniony jest do zarządzania

jednostką, z wyłączeniem pełnomocników

ustanowionych przez jednostkę.

Kto wybiera biegłego

Wyboru podmiotu uprawnionego do

badania sprawozdania finansowego

dokonuje organ zatwierdzający spra-

wozdanie finansowe jednostki, chyba że

statut, umowa lub inne wiążące jednostkę

przepisy prawa stanowią inaczej (art. 66

ust. 4 uor). Absolutnie wyboru nie może

dokonać zarząd.

Organem zatwierdzającym sprawozdanie

jest:

y

w przypadku osoby fizycznej prowadzą-

cej działalność gospodarczą – właściciel,

y

w spółkach cywilnych, jawnych part-

nerskich, komandytowych – wspólnicy,

y

w spółce komandytowo-akcyjnej – wal-

ne zgromadzenie,

y

w spółce akcyjnej – zwyczajne walne

zgromadzenie akcjonariuszy,

ciąg dalszy ze strony 1

a) średnioroczne zatrudnienie w prze-

liczeniu na pełne etaty wyniosło co

najmniej 50 osób,

b) suma aktywów bilansu na koniec

roku obrotowego stanowiła rów-

nowartość w walucie polskiej co

najmniej 2.500.000 euro,

c) przychody netto ze sprzedaży towa-

rów i produktów oraz operacji finan-

sowych za rok obrotowy stanowiły

równowartość w walucie polskiej co

najmniej 5.000.000 euro.

Jednostki, o których mowa w art. 64 ust. 1

uor, są zobligowane do poddania swe-

go sprawozdania finansowego badaniu

przez biegłego rewidenta. Obowiązek ten

dotyczy jednostek dominujących sporzą-

dzających skonsolidowane sprawozdania

finansowe grup kapitałowych kontynu-

ujących działalność:

y

banków, zakładów ubezpieczeń oraz

zakładów reasekuracji;

y

jednostek działających na podstawie

przepisów o obrocie papierami warto-

ściowymi oraz przepisów o funduszach

inwestycyjnych;

y

jednostek działających na podstawie

przepisów o organizacji i funkcjonowa-

niu funduszy emerytalnych;

y

spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek

będących na dzień bilansowy w orga-

nizacji;

pozostałych jednostek, które w poprze-

dzającym roku obrotowym, za który

sporządzono sprawozdania finansowe,

spełniły co najmniej dwa z następujących

warunków:

a) średnioroczne zatrudnienie w prze-

liczeniu na pełne etaty wyniosło co

najmniej 50 osób,

b) suma aktywów bilansu na koniec roku

obrotowego stanowiła równowar-

tość w walucie polskiej co najmniej

2.500.000 euro,

c) przychody netto ze sprzedaży towarów

i produktów oraz operacji finansowych

y

w spółce z o.o. – zwyczajne zgromadze-

nie wspólników,

y

w spółdzielni – walne zgromadzenie,

y

w przedsiębiorstwie – rada pracownicza.

Ważne

W praktyce – w spółkach kapitałowych

– najczęściej wyboru biegłego rewidenta

dokonuje rada nadzorcza (komisja rewizyjna).

Wybór biegłego rewidenta przez organ do tego

nieuprawniony powoduje nieważność podjętej

uchwały w tej sprawie.

Uchwała o wyborze rewidenta

Nie ma określonej odrębnymi przepisami

treści uchwały o wyborze biegłego rewi-

denta. W praktyce warto jednak zwrócić

uwagę, aby zawierała ona co najmniej:

y

Wskazanie numeru uchwały i organu,

który jej dokonuje (rada nadzorcza,

zgromadzenie udziałowców).

y

Datę jej podjęcia.

y

Wskazanie podmiotu uprawnionego

do badania sprawozdania finansowe-

go, który został wybrany (np. Kancela-

ria Porad Finansowo-Księgowych XYZ

Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach).

y

Wskazanie sprawozdania finansowe-

go lub sprawozdań finansowych, które

będzie podlegało/będą podlegały zba-

daniu (sprawozdanie finansowe spółki

za 2013 rok); można tu określić np., że

badaniu będą podlegały sprawozdania

roczne za lata 2013, 2014 i 2015.

y

Wskazanie, iż uchwała wchodzi w życie

z dniem powzięcia.

Podstawa prawna: 

Art. 47 ustawy z 7 maja 2009 r. o biegłych

rewidentach i ich samorządzie, podmiotach

uprawnionych do badania sprawozdań finan-

sowych oraz o nadzorze publicznym (Dz.U.

z 2009 r. nr 77, poz. 649).

„

„

dr Katarzyna Trzpioła

Wydział Zarządzania

Uniwersytetu Warszawskiego

Kup książkę

3

Aktualności

gotowych tylko na dzień bilansowy wydat-

ki na ich nabycie/wytworzenie są w trak-

cie roku zaliczane w całości do kosztów

w dacie zakupu/wytworzenia.

Takie ujmowanie kosztów jest jednak

niezgodne z art. 15 ust. 4 ustawy o CIT

i art. 22 ust. 5 ustawy o PIT, z których wyni-

ka, że warunkiem koniecznym potrącenia

kosztów bezpośrednich jest wystąpienie

przychodu.

W celu poprawnego rozliczenia się z podat-

ku dochodowego podatnicy prowadzący

uproszczone ewidencje powinni sporzą-

dzać inwentaryzację materiałów, towarów

i wyrobów gotowych na koniec każdego

okresu sprawozdawczego, za który następu-

je rozliczenie z budżetem z tytułu podatku

dochodowego (miesiąca bądź kwartału,

jeśli wpłaca zaliczki kwartalnie). Wyjątkiem

są ci, którzy wybrali wpłaty zaliczek na

podatek w formie uproszczonej, ustalone

na podstawie dochodu deklarowanego

w latach ubiegłych. Taki pogląd potwierdza-

ją też ostatnie interpretacje indywidualne

(np. o nr ILPB3/423-48/14-2/EK).

Jest jednak wiele interpretacji, z których

wynika, że sporządzanie spisu z natury raz

w roku i korygowanie kosztów o wartość

niezużytych materiałów, niesprzedanych

towarów na koniec roku podatkowego

(kalendarzowego) jest wystarczające do

prawidłowego ustalania miesięcznych

zaliczek na podatek. Z interpretacji tych

wynika, że art. 24 ust. 1 ustawy o PIT

i art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy o rachun-

kowości ustanawiają zasadę ustalania

dochodu podatników, do których mają

zastosowanie zasady rachunkowości na

podstawie poprawnie prowadzonych ksiąg

rachunkowych. Zatem w celu prawidłowe-

go i zgodnego z przepisami ustawy o PIT

ustalenia dochodu do opodatkowania

konieczne jest również prawidłowe, zgod-

ne z przepisami uor sporządzanie zapisów

w księgach (np. interpretacja indywidualna

o nr. ILPB1/415-832/13-2/TW).

Interpretacja indywidualna dyrektora

Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 2 czerw-

ca 2014 r., nr ITPB3/423-114/14/PST

dr Katarzyna Trzpioła

specjalista prawa podatkowego

i bilansowego

Katedra Finansów i Rachunkowości

Wydział Zarządzania UW

Uproszczenia nie są przeszkodą do sporządzania inwentaryzacji rocznej

Spółka z o.o. prowadzi księgi rachunko-

we na podstawie ustawy o rachunko-

wości (dalej: uor). Firma podjęła decyzję

o uproszczeniu w postaci ewidencji kosz-

tów zgodnie z art. 17 ust. 2 pkt 4 uor.

Ustalono, że spis z natury będzie sporzą-

dzany nie rzadziej niż na dzień bilansowy.

Wątpliwości dotyczyły tego, czy w takiej

sytuacji wystarczy sporządzić spis z natury

raz w roku i korygować koszty o wartość

niezużytych materiałów na koniec roku

podatkowego.

Przedsiębiorstwo uważało, że tak.

Odpowiedź ministra

Gdy księgi rachunkowe prowadzone są

prawidłowo i na ich podstawie będzie

można wykazać roczny dochód uzyskany

z prowadzonej działalności w należytej

wysokości, to z uwagi na wybraną formę

uiszczania zaliczek na podatek brak jest

przeszkód do przeprowadzania inwentary-

zacji rocznej na koniec roku podatkowego.

Pytanie do eksperta:

O jakich zasadach

przy ustalaniu dochodu do opodatko-

wania powinni pamiętać podatnicy,

do których ma zastosowanie ustawa

o rachunkowości?

rachunkowych zgodnie z uor, to kwestio-

nowana jest w takim wypadku prawidło-

wość zaliczki na podatek dochodowy,

jeśli inwentaryzacja spisywanych w koszty

w chwili zakupu towarów i materiałów jest

sporządzana wyłącznie na koniec roku

obrotowego.

W wielu interpretacjach podatkowych

podkreślane jest, że zasady ustalania

wyniku finansowego na podstawie pra-

wa bilansowego znacząco różnią się od

zasad ustalania podstawy opodatkowa-

nia w podatku dochodowym. Ustawa

o rachunkowości i reguły ustalania wyni-

ku finansowego nie mogą przesądzać

o wysokości podstawy opodatkowania.

W związku z tym ustawodawca w art. 9

ustawy o CIT, mimo że z jednej strony

przewidział konieczność prowadzenia

ewidencji rachunkowej stosownie do

prawa bilansowego, to z drugiej strony

wskazał, że powinna być prowadzona

w taki sposób, aby możliwe było określenie

wysokości należnego do zapłaty podatku

z wykorzystaniem tej ewidencji. To, że

art. 9 ustawy o CIT zawiera odesłanie do

odrębnych przepisów (uor), nie oznacza,

że zasady tam określone można wprost

przenosić na grunt podatkowy.

Zasadą podatkowego rozliczania kosztów

bezpośrednich jest więc ujęcie (potrą-

cenie) w rachunku podatkowym kosztu

bezpośrednio związanego z przycho-

dem w roku jego związania z odpowia-

dającym mu przychodem. Inaczej będzie,

w sytuacji gdy koszt bezpośredni został

poniesiony po dniu sporządzenia spra-

wozdania finansowego po zakończonym

roku podatkowego – w takim przypadku

jest on potrącalny w roku podatkowym

następującym po roku, którego dotyczy.

W przypadku prowadzenia ewidencji

uproszczonej na podstawie art. 17 ust. 2

pkt 4 uor i sporządzania inwentaryzacji

materiałów, towarów lub produktów

Jeżeli podatnik prawidłowo prowadzi księgi rachunkowe i na ich podstawie

może wykazać roczny dochód w należytej wysokości, to uproszczona forma

wpłaty zaliczek na CIT nie jest przeszkodą do korekty kosztów na podstawie

spisu z natury na koniec roku.

Omawiana interpretacja dotyczy sytuacji

komfortowej dla podatnika prowadzącego

księgi rachunkowe i ustalającego stan

zapasów jedynie na koniec roku – wpła-

ca on zaliczki na podatek dochodowy

na podstawie dochodu wynikającego

z zeznania złożonego w poprzednim

roku podatkowym. Na bieżąco osiągane

przychody i ponoszone koszty nie mają

w takiej sytuacji wpływu na wysokość

zaliczki na podatek dochodowy.

Problematyczne z  punktu widzenia

podatku dochodowego jest stosowanie

art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy o rachunkowo-

ści do nabywanych towarów, w sytuacji

gdy podatnik ustala zaliczki na podatek

dochodowy narastająco. Chociaż art. 9

ustawy o CIT i art. 24 ust. 1 ustawy o PIT

odwołują się do zasad prowadzenia ksiąg

SERIA E-BOOKÓW DLA PRENUMERATORÓW

Co miesiąc na stronie archiwum pod adresem

www.emsr.pl

znajdziesz e-book

przygotowany tylko dla stałych Czytelników „Nowych Standardów Sprawozdawczości”

Już w kolejnym numerze zamieścimy link do pobrania elektronicznej

wersji książki w formie pdf

„Podatki 2014”

Kup książkę