Konspekt dla II „e” V Liceum Ogólnokształcącego im. Zbigniewa Herberta w Słupsku.

Temat: Konfederacja barska przyczyny, przebieg, skutki - pierwszy rozbiór Polski

Cel ogólny: Zapoznanie uczniów z Konfederacją Barską i pierwszym rozbiorem Polski

Cele:

I. Wiadomości

A. Zapamiętanie wiadomości

Uczeń pamięta:

Daty: 1764, 1765,1767,1768,1772.

Pojęcia: konfederacja, koliszczyzna, rozbiór, zaborcy, dysydent.

Postacie: Stanisław August Poniatowski, Mikołaj Repnin, Kazimierz Pułaski, Tadeusz Rejtan, Fryderyk II, Józef II, Katarzyna II.

B. Rozumienie wiadomości

Uczeń rozumie:

Pojęcia : konfederacja, koliszczyzna, rozbiór, zaborcy, dysydent.

II. Umiejętności

C. Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych

Uczeń potrafi:

Omówić okoliczności powołania na tron Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Wymienić przyczyny konfederacji barskiej.

Wskazać trzy państwa dokonujące rozbiorów Polski.

Wskazać zakres terytoriów zabranych po I rozbiorze Polski.

D Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych

Uczeń potrafi:

Udzielić poprawnych odpowiedzi na pytania problemowe.

Określić stosunek szlachty polskiej do Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Omówić przebieg i skutki konfederacji barskiej.

Omówić przyczyny I rozbioru Polski.

Wskazać skutki I rozbioru w świadomości narodowej.

III. Postawy i Przekonania

E. Stosunek do przeszłości i teraźniejszości

Przekonanie o patriotycznej roli konfederacji barskiej.

Przekonanie że nie wszyscy Polacy chcieli sprzeciwiać się obcym wpływom w państwie.

Ukazanie postawy zdrajcy w narodzie polskim podczas rozbiorów.

F. Potrzeby i aspiracje

Zainteresowanie ucznia tematem lekcji a w konsekwencji samą historią.

Aktywizowanie uczniów podczas omawiania tematu.

Przekonanie uczniów do zgłębiania wiedzy historycznej na omawiany temat.

Krzewienie postawy patriotycznej wśród uczniów.

Metody Pracy: Wykład, praca z mapą pod kierunkiem nauczyciela, elementy dyskusji.

Środki dydaktyczne: podręcznik: M. Kamiński, R. Śniegocki Historia. Od renesansu do czasów napoleońskich. Cz.1.Wyd. Nowa Era, M. Markiewicz, Historia Polski 1492 – 1795, Kraków 2002. Mapa ścienna Europa w XVIII wieku, Wiek XVI - XVIII w źródłach pod red. Anny Kiżys, Tekst źródłowy: Akt związkowy konfederacji barskiej z 1768 r, Poczet Królów i Książąt Polski Jana Matejki, Słownik Historii Polski.

Tok lekcji:

Czynności nauczyciela	Czynności ucznia
I. Czynności organizacyjno – porządkowe: sprawdzenie listy obecności.	I. Przygotowanie podręczników, zeszytów przedmiotowych, zeszytów ćwiczeń.
II. Wprowadzenie do tematu: Konfederacja barska przyczyny, przebieg, skutki. Pierwszy rozbiór Polski. Omówienie uczniom elekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego. Podanie notatki uczniom: Po śmierci Augusta III Polska była słabym państwem. S.A. Poniatowski wstąpił na tron w 1764. S.A. Poniatowski był starannie wykształcony, posługiwał się językiem włoskim. Polski tron zdobył dzięki protekcji Katarzyny II carycy Rosji. Po proszenie jednego z uczniów o przeczytanie biogramu Stanisława Augusta Poniatowskiego z Poczetu Królów i Książąt Polski. Po proszenie jednego z uczniów o przeczytanie definicji Konfederacji z Słownika Historii Polski. Omówienie Konfederacji barskiej. Praca z tabelką na tablicy podział na przyczyny i skutki Konfederacji barskiej. Omówienie I rozbioru Polski. Podanie notatki uczniom: W I rozbiorze Austria otrzymała całą południową Polskę po Zbrucz ze Lwowem, ale bez Krakowa (83 tys. km² oraz 2,65 mln mieszkańców). Przy czym już w 1770 r. Austria samorzutnie przejęła Spisz i powiaty nowotarski, nowosądecki i czorsztyński. Prusy anektowały Warmię i Prusy Królewskie (Pomorze Gdańskie), lecz bez Gdańska i Torunia (36 tys. km² oraz 580 tys. mieszkańców). W ten sposób król Prus Fryderyk II Wielki zrealizował swe wieloletnie marzenia o państwie na jednolitym obszarze od Niemna do Łaby. Rosja zagarnęła Inflanty Polskie oraz wschodnie, peryferyjne krańce Rzeczypospolitej za Dnieprem, Drucią i Dźwiną (województwa: mścisławskie, witebskie i połockie oraz część mińskiego i inflanckiego - ogółem 92 tys. km² oraz 1,3 mln mieszkańców), utrzymując poza tym swój protektorat nad resztą okrojonego kraju. Rozdanie uczniom mapek Rzeczpospolitej na których mają zaznaczyć ziemie zabrane w I rozbiorze Polski.	II. Uczniowie zapisują do zeszytu temat lekcji: Konfederacja barska przyczyny, przebieg, skutki. Pierwszy rozbiór Polski. Uczniowie zapisują notatkę. Uczeń czyta biogram. Uczeń czyta definicję Konfederacji. Uczniowie wspólnie podają propozycje do tabelki i zapisują ją do zeszytu. Uczniowie zapisują notatkę Uczniowie zaznaczają na mapie ziemie zabrane w I rozbiorze Polski.
III. Rekapitulacja pierwotna: Czytanie tekstu źródłowego: Akt związkowy konfederacji barskiej z 1768 r.	III. Uczniowie czytają tekst źródłowy.
IV. Podanie pracy domowej: Czy przyłączyłbyś się do konfederacji barskiej? Uzasadnij swoje stanowisko.	IV. Uczniowie zapisują prace domową do zeszytu.