Adenozyna Adenocor amp 6mg/2ml
U pacjentów stabilnych z częstoskurczem z wąskimi miarowymi zespołami QRS.
Dożylnie dawka wstępna 6mg, jeśli nieskuteczna 12mg i następna 12mg.
Podawać pod kontrolą EKG.
Uprzedzić pacjenta o objawach ubocznych: silne szarpnięcie w klatce piersiowej, nudności, wymioty, zawroty głowy, mroczki, skurcz oskrzeli.
Szczególne zasady podania: tzw. na dwie ręce: jednoczasowe do tej samej kaniuli podanie leku i „popychacza” (0,9% NaCl).
Dopamina Dopaminum Hydrochloricum 1% roztwór do wlewu i.v. 0,01 g/ml amp 5ml
Dopaminum Hydrochloricum 4% roztwór do wlewu i.v. 0,04 g/ml amp 5ml
Zwiększenie przepływu nerkowego i przesączania kłębuszkowego u chorych z oligurią (po wyrównaniu hipowolemii). W dawkach większych niż 5 µg/kg mc./min stosowana jest jako lek inotropowy (zwłaszcza u pacjentów z niskim ciśnieniem tętniczym) we wstrząsie septycznym, kardiogennym, pourazowym, w dekompensacji przewlekłej niewydolności serca.
przeznaczony wyłącznie do podawania i.v., po uprzednim rozcieńczeniu 5% roztworem glukozy lub 0,9% roztworem NaCl. Trwałość roztworu wynosi 24 h. Podawać do dużych naczyń żylnych lub żyły centralnej, w ciągłym wlewie za pomocą pompy infuzyjnej, stale kontrolując EKG i tętno. Stany wstrząsowe: dzieci i młodzież do 18. rż. dawka początkowa 2-5 µg/kg mc./min; dawkę można stopniowo zwiększać do 10 µg/kg mc./min. Dorośli: dawka początkowa 1-5 µg/kg mc./min; dawkę można stopniowo zwiększać do osiągnięcia dawki optymalnej, przy której osiąga się wzrost ciśnienia tętniczego i pojawienie się diurezy. Zastoinowa niewydolność serca. Dorośli. Dawka początkowa 0,5-1 µg/kg mc./min, optymalna dawka - 1-3 µg/kg mc./min; w razie potrzeby dawkę można zwiększyć do maksymalnej 5 µg/kg mc./min. Ostra niewydolność nerek: dzieci i dorośli: dawka początkowa 1-5 µg/kg mc./min, dawkę można stopniowo zwiększać do maksymalnej 5 µg/kg mc./min. Znaczne niedociśnienie tętnicze: wcześniaki i noworodki: zalecana dawka początkowa wynosi 10 µg/kg mc./min (dawki mniejsze wywierają krótkotrwały efekt); do 17. rż.: dawka początkowa 2-3 µg/kg mc./min; w razie potrzeby można zwiększyć do 20 µg/kg mc./min; dorośli: dawka początkowa 2-10 µg/kg mc./min; w razie potrzeby dawkę można stopniowo zwiększać do 25 µg/kg mc./min, wyjątkowo do dawki maksymalnej 50 µg/kg mc./min.
W czasie leczenia monitorować ciśnienie tętnicze i diurezę. W razie przedostania się leku poza naczynia natychmiast ostrzyknąć okolicę 10-15 ml 0,9% roztworu NaCl z rozpuszczonym w nim α-adrenolitykiem (fentolamina).
Po przedostaniu się leku poza żyłę dochodzi do martwicy tkanek.
Inne działania niepożądane: kołatania serca, bóle wieńcowe, zaburzenia rytmu serca (przedwczesne pobudzenia komorowe, skurcze dodatkowe), niepokój, drżenia. Zawroty i bóle głowy, nudności, wymioty, bladość powłok, nadciśnienie tętnicze, potliwość. Niedokrwienie obwodowe może być przyczyną np. zgorzeli stopy. Duże dawki mogą powodować zastój w krążeniu małym na skutek wzrostu oporu obwodowego. Reakcje alergiczne ze wstrząsem anafilaktycznym włącznie, spowodowane są zwykle nadwrażliwością na wodorosiarczyn sodu i częściej występują u chorych na astmę oskrzelową.
Dobutamina Dobuject 0,05 g/ml (0,25 g/5 ml)
Ostra niewydolność serca (zawał, zapalenie m. sercowego, prawo- lub lewokomorowa niewydolność serca), zespół małego rzutu, niedociśnienie oraz krótkotrwale w opornej na dotychczasowe optymalne leczenie przewlekłej zastoinowej niewydolności serca. W przypadku migotania przedsionków z szybką czynnością komór i małym rzutem należy najpierw włączyć preparaty naparstnicy, a potem rozważyć konieczność podania dobutaminy.
Dawkę początkową 2,5-10 µg/kg mc./min można zwiększać co 10-30 min, nie przekraczając dawki maksymalnej 40 µg/kg mc./min. Optymalne działanie terapeutyczne osiąga się, stosując dawkę 7-15 µg/kg mc./min. Po dawce większej niż 15 µg/kg mc./min zwiększa się ryzyko wystąpienia tachykardii i zaburzeń rytmu serca.
U dzieci rozpoczynać od małych dawek, które w razie potrzeby można stopniowo zwiększać do 1-15 µg/kg mc./min. Dawka maksymalna wynosi 40 µg/kg mc./min.
Podawać wyłącznie w ciągłym wlewie kroplowym, za pomocą pompy infuzyjnej, kontrolując stan chorego (stałe monitorowanie EKG i ciśnienia tętniczego). Nie należy szybko przepłukiwać drenów, przez które jest podawana dobutamina. Przed rozpoczęciem podawania dobutaminy należy wyrównać stan nawodnienia.
Objawy przedawkowania:
tachykardia, niedokrwienie m. sercowego (powiększenie obszaru martwicy w zawale serca), migotanie komór. Poza tym może wystąpić duszność, ból w klatce piersiowej, brak łaknienia, nudności, wymioty, drżenia, bóle głowy, hipokaliemia, hipertermia, wybroczyny i martwica w miejscu wkłucia, skórne reakcje alergiczne (rumień, świąd, zapalenie miejscowe żył).
Noradrenalina Levonor amp 0,001 g/ml po 1 i 4ml
Ostra obwodowa niewydolność krążenia, wstrząs anafilaktyczny, septyczny, pourazowy (po wyrównaniu hipowolemii). Reakcje anafilaktyczne polekowe i poprzetoczeniowe.
Przeciwwskazania: Wstrząs hipowolemiczny, choroby zakrzepowe, stosowanie anestetyków wziewnych, ciężkie niedotlenienie lub hiperkapnia (może wywołać ciężkie zaburzenia rytmu serca). Nie stosować w czasie porodu. Należy zachować ostrożność u chorych przyjmujących inhibitory MAO.
Podawać wyłącznie i.v., za pomocą pompy infuzyjnej, kontrolując ciśnienie i EKG. Indywidualnie, w zależności od stanu chorego. Dorośli zwykle 4-8 µg/min, najczęściej 2-10 µg/min; dzieci 0,05-0,1 µg/kg mc./min w ciągłym wlewie i.v.
Pozanaczyniowe podanie leku może spowodować obkurczenie naczyń zaopatrujących daną okolicę i martwicę tkanki. Miejsce to należy natychmiast obstrzyknąć roztworem fentolaminy (5-10 mg w 15 ml 0,9% NaCl).
Digoxin amp 0,5 mg/2ml
Zaawansowana skurczowa, przewlekła, zastoinowa niewydolność serca w skojarzeniu z innymi lekami (diuretyki, ACE inhibitory, β-adrenolityki). Migotanie lub trzepotanie przedsionków z przyspieszoną czynnością komór (w celu kontroli częstotliwości rytmu komór) w przebiegu niewydolności serca oraz innych przyczyn, napadowe częstoskurcze nadkomorowe w mono- i politerapii z werapamilem, diltiazemem lub β-adrenolitykami. Im bardziej zaawansowana niewydolność serca, tym bardziej skuteczne jest leczenie glikozydami naparstnicy.
przeciwwskazania: Nadwrażliwość na glikozydy nasercowe, prawdopodobieństwo przedawkowania, zespół niewydolnego węzła SA, bradykardia zatokowa, blok AV II i III°, częstoskurcz komorowy, migotanie komór, zespół WPW, hipokaliemia, hiperkalcemia, kardiomiopatia przerostowa ze zwężeniem drogi odpływu, tętniak aorty, choroba beri-beri, zaciskające zapalenie osierdzia, guzy przedsionków, nadciśnienie tętnicze, zatrucie glikozydami naparstnicy, planowana kardiowersja elektryczna w ciągu najbliższych 1-2 dni, ostra faza zawału (ryzyko groźnych zaburzeń rytmu).
Optymalne stężenie digoksyny wynosi 1-2 ng/ml (1,3-2,6 nmol/l).
Hipokaliemia, hipomagnezemia i hiperkalcemia nasilają działanie glikozydów naparstnicy i zwiększają ich toksyczność. U chorych z hipokaliemią objawy przedawkowania mogą wystąpić nawet przy prawidłowym stężeniu digoksyny w surowicy. Podczas stosowania digoksyny należy kontrolować stężenie potasu i wapnia w surowicy.
Dorośli: szybkie nasycenie: pierwsza dawka 0,4-0,6 mg, później 0,1-0,3 mg co 4-6 h do uzyskania poprawy klinicznej. Według innego schematu 1. dzień 1-1,5 mg w 2 dawkach podzielonych, 2. dzień 0,5-1 mg w 2 dawkach podzielonych. Powolne nasycanie 0,25-0,5 mg raz na dobę. Stan stacjonarny następuje wówczas nie wcześniej niż po 7-11 dniach.
Przedawkowanie objawia się:
bólem brzucha, biegunką
zaburzeniami percepcji barw (widzenie "na żółto")
zaburzeniami świadomości, splątaniem
zaburzeniami rytmu:
pobudzenia dodatkowe pochodzenia komorowego
częstoskurcz przedsionkowy z blokiem A-V
Objawy przedawkowania terapeutycznego często ustępują po odstawieniu leku. Poważniejsze przedawkowanie i zatrucie jest wskazaniem do hospitalizacji. Za cechę bardzo ciężkiego zatrucia uważa się stężenie digoksyny w surowicy przekraczające 15 ng/mL. Zaleca się następujące postępowanie terapeutyczne:
uzupełnienie niedoborów jonów - kroplówka z Mg i K
w bradykardii podaje się atropinę
w blokach dystalnych konieczne jest wprowadzenie elektrody endokawitarnej
w bardzo ciężkich zatruciach stosuje się fragmenty Fab swoistych przeciwciał, wiążące digoksynę w osoczu.
Forsowana dializa i hemodializa są bezskuteczne w zatruciu glikozydami naparstnicy.
Betaloc metoprolol amp 5mg/5ml
U pacjentów stabilnych z tachykardią z wąskimi niemiarowymi zespołami QRS (najczęściej migotanie przedsionków) oraz z wąskimi miarowymi zespołami QRS bez reakcji na pobudzanie nerwu błędnego i trzykrotne podanie adenozyny (najprawdopodobniej trzepotanie przedsionków). Ostry zawał serca w celu zmniejszenia obszaru zawału, ryzyka migotania komór i ryzyka zgonu.
Przeciwwskazania: Wstrząs kardiogenny, blok przedsionkowo-komorowy II i III°, zespół chorego węzła zatokowego, niewyrównana zastoinowa niewydolność serca, istotna klinicznie bradykardia. U chorych na dławicę Prinzmetala podawanie β-adrenolityków może wywołać ból dławicowy; stosować ze szczególną ostrożnością. Astma oskrzelowa.
Jednoczesne stosowanie z antagonistami wapnia z grupy fenyloalkiloaminy (werapamil) lub benzotiazepiny (diltiazem) oraz lekami przeciwarytmicznymi (m.in. amiodaron, dizopiramid, chinidyna, propafenon) może powodować wystąpienie ciężkich zaburzeń automatyzmu i przewodnictwa przedsionkowo-komorowego lub nasilać działanie kardiodepresyjne; z glikozydami naparstnicy - bradykardię i nadmierny spadek ciśnienia tętniczego.
W skojarzeniu z opioidowymi lekami przeciwbólowymi może dojść do nasilenia bradykardii.
Zaburzenia rytmu serca. Początkowo 5 mg z szybkością 1-2 mg/min; dawkę można powtarzać co 5 min aż do uzyskania pożądanego efektu; zwykle wystarcza łączna dawka 10-15 mg; dawki większe niż 20 mg nie zwiększają efektu terapeutycznego. Świeży zawał serca: leczenie należy rozpocząć w ciągu 12 h od wystąpienia bólu w klatce piersiowej; podaje się 3 razy po 5 mg (1-2 mg/min) co 2 min i.v. (niezbędna kontrola ciśnienia tętniczego, czynności serca i EKG);
W przypadku przedawkowania lub zatrucia podać glukagon.
Isoptin werapamil amp 5mg/2ml
Leczenie dławicy piersiowej (postać stabilna przewlekła, postać niestabilna - gdy przeciwwskazany jest lek β-adrenolityczny, postać naczynioskurczowa - Prinzmetala).
U pacjentów stabilnych z tachykardią z wąskimi niemiarowymi zespołami QRS (najczęściej migotanie przedsionków) oraz z wąskimi miarowymi zespołami QRS bez reakcji na pobudzanie nerwu błędnego i trzykrotne podanie adenozyny (najprawdopodobniej trzepotanie przedsionków).
Przeciwwskazania: niedociśnienie lub wstrząs kardiogenny, bradykardia, blok przedsionkowo-komorowy II i III°, niewydolność węzła zatokowego, zespół tachykardia-bradykardia, z wyjątkiem pacjentów z wszczepionym stymulatorem, migotanie i trzepotanie przedsionków towarzyszące zespołom preekscytacji, częstoskurcz komorowy, zatrucie glikozydami naparstnicy, ciężka niewydolność serca (z wyjątkiem niewydolności w przebiegu częstoskurczu). Ostrożnie w przypadku: bloku przedsionkowo-komorowego I°, niewydolności serca, zwiększonego ciśnienia wewnątrzczaszkowego.
Spożycie alkoholu podczas stosowania werapamilu prowadzi do zwiększenia stężenia alkoholu we krwi i wydłużenia czasu jego działania. Sole wapnia podane i.v. osłabiają lub neutralizują działanie werapamilu.
W przypadku wystąpienia objawów zatrucia - leczenie objawowe. Antidotum stanowi podanie i.v. 10-20 ml 10% roztworu glukonianu wapnia, w razie konieczności dawkę należy powtórzyć lub zastosować wlew kroplowy z prędkością 5 mmol/h. Wskazana dostępność sprzętu i leków reanimacyjnych. Hemodializa jest nieskuteczna.
i.v. 0,075-0,15 mg/kg mc. (5-10 mg) w ciągu 2 min. U chorych w podeszłym wieku lek należy podawać w ciągu 3 min. Jeśli potrzebna powtórna dawka 5-10 mg w ciągu 15-30 min. Dawka podtrzymująca we wlewie wynosi 5-10 mg/h. Średnia dawka dobowa wynosi 100 mg. U chorych z niewydolnością wątroby dawki należy zmniejszyć.
Urapidyl Ebrantil amp 0,025 g/5 ml
Przełom nadciśnieniowy, ciężkie i bardzo ciężkie nadciśnienie tętnicze, nadciśnienie tętnicze oporne na leczenie innymi lekami.
I.v. Chory w trakcie podawania leku powinien znajdować się w pozycji leżącej. Dorośli: w stanach ciężkich oraz przełomie nadciśnieniowym 10-50 mg we wstrzyknięciu i.v. Zmniejszenie ciśnienia tętniczego występuje zwykle w ciągu 5 min. W razie potrzeby można wstrzyknięcia powtórzyć do dawki łącznej 100 mg/d. Jeśli zachodzi potrzeba utrzymania stałego zmniejszenia ciśnienia, podawać i.v. we wlewie kroplowym lub w pompie infuzyjnej początkowo 2 mg/min, a po osiągnięciu pożądanego zmniejszenia ciśnienia podawać w dawce podtrzymującej 9 mg/h. Maksymalne stężenie leku w roztworze do wlewu - 4 mg/ml.