POLITYKA SPOŁECZNA

UNII EUROPEJSKIEJ

Natalia Brodecka
Joanna Kamińska

Geneza i ewolucja polityki
społecznej



Lata 1957- 1973

( Zapisy traktatu Rzymskiego, Europejski Fundusz Społeczny, Europejska

Karta Socjalna, dokument „ Zarys programu wspólnej polityki
społecznej”)



Lata 1974- 1984

( Program Działań Społecznych, Europejskie Centrum Kształcenia

Zawodowego, Europejska Fundacja Poprawy Warunków Życia i Pracy)



Lata 1985- 1997

( Jednolity Akt Europejski, Traktat z Maastricht, Traktat Amsterdamski,

Księga Zielona, Księga Biała, Europejska Strategia Zatrudnienia)



Okres po 1997 r.

( Program Działań Społecznych, Europejska Agenda Społeczna, Strategia

Lizbońska)

Cele polityki społecznej



Zapewnienie socjalnych warunków dla

swobodnego przepływu pracowników na obszarze
UE,



Harmonizacja prawa pracy i ustawodawstwa

społecznego,



Koncentracja aktywności Unii Europejskiej na

wspieraniu zatrudnienia, zwalczaniu bezrobocia i
wykluczenia społecznego.

Europejski Model
Społeczny

Pojęcie EMS występuje w co najmniej 2

podstawowych znaczeniach:

1) Są to te cechy polityki społecznej w krajach

UE, które odróżniają te polityki od modelu

amerykańskiego (przede wszystkim) lub

modelu konfucjańskiego czy

wschodnioazjatyckiego.

2) Znaczenie pojęcia EMS odnosi się do różnych

modeli społecznych, funkcjonujących w

krajach europejskich

EMS- wspólne wartości i cechy
strategii polityki społecznej
realizowane przez kraje UE

Wśród dużej liczby uregulowań dotyczących

kwestii socjalnych, szczególne znaczenie dla
kształtowania się standardów społecznych UE
maja:



Traktat Rzymski,



Karta Socjalna EWG,



Europejska Karta Społeczna Rady Europy.

Standardy socjalne UE



specyficznie rozumiana zasada

sprawiedliwości społecznej,



przekonanie, że prowadzenie polityki

społecznej jest nieodzowne dla możliwości

osiągania postępu społeczno-gospodarczego,



szerokie możliwości uczestnictwa wszystkich

zainteresowanych stron w podejmowaniu

dotyczących ich decyzji, czyli przywiązywanie

dużej roli do praktyki dialogu społecznego.

MODELE SPOŁECZNE FUNKCJONUJĄCE W
KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ:



polityka społeczna zbliżona do założeń

modelu socjaldemokratycznego: kraje
nordyckie



model liberalny: Wielka Brytania i Irlandia



model konserwatywno-korporacyjny: Austria,

Belgia, Francja, Holandia, Niemcy



model południowoeuropejski, czyli uboższa

wersja modelu konserwatywnego- Grecja,
Hiszpania, Portugalia, Włochy

INSTRUMENTY POLITYKI SPOŁECZNEJ UE:



instrumenty polityczno-koordynacyjne- w polityce

społecznej są one stosowane w ramach tzw.
otwartej metody koordynacji



instrumenty prawne- zadaniem instrumentów

prawnych jest ujednolicanie zasad i harmonizacja
niektórych przepisów prawa socjalnego na całym
obszarze UE



instrumenty finansowe- służą do wspierania

różnorodnych projektów socjalnych

EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY



Europejski Fundusz Społeczny (EFS) jest głównym
instrumentem wspierającym działania podejmowane w
ramach Europejskiej Strategii Zatrudnienia oraz
rocznych Wytycznych w sprawie zatrudnienia.



Priorytety EFS obejmują:

Aktywną politykę rynku pracy

Przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego

Kształcenie ustawiczne

Doskonalenie kadr gospodarki (promocja potencjału
adaptacyjnego) oraz rozwój przedsiębiorczości

Zwiększenie dostępu i uczestnictwa kobiet na rynku
pracy

KARTA PRAW
PODSTAWOWYCH



Karta Praw Podstawowych ustala generalne zasady praw
człowieka i obywatela, a także obowiązki Unii w zakresie
realizacji tych praw.



Została uroczyście proklamowana przez Radę, Komisję i
Parlament Europejski w 2000 r. w Nicei



Składa się z 54 artykułów rozdzielonych między 7 rozdziałów
poprzedzonych częścią wstępną (preambułą).

Rozdział I – Godność

Rozdział II – Wolności

Rozdział III – Równość

Rozdział IV – Solidarność

Rozdział V – Prawa obywatelskie

Rozdział VI – Wymiar sprawiedliwości

Rozdział VII – Postanowienia ogólne

WALKA Z UBÓSTWEM I WYKLUCZENIEM
SPOŁECZNYM

Rada Europejska, w Nicei w 2000 r. wyznaczyła 4 priorytetowe

cele:



ułatwienie dostępu do zatrudnienia oraz do środków praw,
dóbr i usług, które gwarantowałyby wszystkim warunki
niezbędne do życia w godności



zapobieganie ryzyku wykluczenia



pomoc grupom najbardziej zagrożonym trwałym ubóstwem i
wykluczeniem,



mobilizacja, dialog i współdziałanie wszystkich instytucji
zajmujących się na różnych szczeblach tą problematyką, a
także partnerska współpraca z samymi osobami
podlegającymi wykluczeniu.

Kwestie zatrudnienia w Unii
Europejskiej



Zasadniczy przełom w podejściu UE ds.

zatrudnienia nastąpił po włączeniu polityki
zatrudnienia do kompetencji Unii na mocy
Traktatu Amsterdamskiego z 1997 r. ( w nowym
Tytule VIII „ Zatrudnienie”, art. 125- 130 TWE)



Komitet ds. Zatrudnienia- organ doradczy

monitorujący tendencje na rynku pracy i w
dziedzinie polityki zatrudnienia oraz
przygotowujący stosowne opinie i wnioski, także w
wyniku konsultacji z przedstawicielami
pracowników i pracodawców



Flexicurity- bezpieczeństwo+ elastyczność