•

W Traktatach ustanawiających Wspólnoty
zawarte były odniesienia tylko do nielicznych
aspektów polityki społecznej

•

1974  Rada przyjmuje Pierwszy Program

Działań Społecznych

•

1989  Rada Europejska w Strasburgu

przyjęła Wspólnotową Kartę Podstawowych
Praw Socjalnych Pracowników

•

1991  Porozumienie w sprawie Polityki

Społecznej  dołączone jako protokół do Traktatu z

Maastricht

•

Dopiero w Traktacie z Amsterdamu nadano
wspólnotowej polityce społecznej i zatrudnienia
istotne znaczenie

•

Traktat z Nicei

Traktat o funkcjonowaniu

UE zawiera odrębny

rozdział :

Tytuł X – „ Polityka

społeczna” – obejmujący

art. 151 – 164

art. 151 TFUE (dawny 136 TWE):



Promowanie zatrudnienia



Poprawa warunków życia i pracy, tak by
umożliwić ich wyrównanie z jednoczesnym
zachowaniem postępu



Odpowiednia ochronę socjalną



Dialog między partnerami społecznymi



Rozwój zasobów ludzkich pozwalający podnieść
i utrzymać poziom zatrudnienia



Przeciwdziałanie wyłączeniu



W Polityce społecznej  UE

dzieli kompetencje z p. czł.



Wyłączone z kompetencji UE 

kwestie wynagrodzeń, prawa do
zrzeszania

się,

prawa

do

strajku , prawa do lokautu

•

Wysoki

i

szybko

rosnący

poziom

bezrobocia w WE na początku lat 90 

KE 1993 

Biała Księga „Wzrost

Konkurencyjności i zatrudnienia: zmiany i
drogi zbliżania do XXI wieku”

–

Utworzenie do 2000 roku 15 mln nowych miejsc
pracy

–

Aktywna polityka zatrudnienia + uelastycznienie
runku pracy

•

Spotkanie Rady Europejskiej w Essen –
12.1994  zainicjowano zintegrowaną

strategię zatrudnienia

•

Dopiero w Traktacie
Amsterdamskim



po

raz

pierwszy

włączono

zatrudnienie jako odrębny rozdział w
ramy regulacji wspólnotowych



zinstytucjonalizowano

proces

formułowania polityki zatrudnienia -
podział

ról

pomiędzy

p.czł.

a

instytucje wspólnotowe

•

Art. 3 ust 3 TUE

Podstawą dla trwałego rozwoju Europy jest

„społeczna gospodarka rynkowa o wysokiej

konkurencyjności zmierzająca do pełnego

zatrudnienia i postępu społecznego”

•

Tytuł IX – „Zatrudnienie” – art. 145 – 150 TFUE

Horyzontalna klauzula społeczna

Art. 9 TFUE

„przy określaniu i realizacji swoich polityk i

działań Unia bierze pod uwagę wymogi

związane ze wspieraniem wysokiego

poziomu zatrudnienia, zapewnianiem

odpowiedniej ochrony socjalnej, zwalczaniem

wyłączenia społecznego, a także z wysokim

poziomem kształcenia, szkolenia oraz

ochrony zdrowia ludzkiego”

•

Art. 145 TFUE

„Państwa Członkowskie i Unia działają,

(…), w celu wypracowania strategii dla

zatrudnienia, a w szczególności w celu

wsparcia siły roboczej

wykwalifikowanej, przeszkolonej

zdolnej do dostosowania się, jak

również rynków pracy reagujących na

zmiany gospodarcze …”

Co do zasady w domenie p.czł.,

ale

w Traktatach uznaje się rolę

UE

w koordynacji i wspieraniu

wysiłków p.czł w realizowaniu

krajowych polityk

zatrudnienia, tak aby

odzwierciedlały one cele unijne

Procedura koordynacji w

dziedzinie zatrudnienia = art.
148 + 149 TFUE

•

Rada Europejska co roku bada sytuację

zatrudnienia w UE i przyjmuje konkluzje oparte na

wspólnym sprawozdaniu rocznym Rady i Komisji

•

Na podstawie konkluzji RE, RUE na wniosek KE i

po konsultacji z PE, Komitetem Ekonomiczno –

Społecznym, komitetem Regionów i Komitetem ds.

Zatrudnienia opracowuje co roku wytyczne, które

p.czł. uwzględniają w swoich politykach

zatrudnienia

•

Każde p.czł. przyszyła do RUE i KE roczne

sprawozdanie w sprawie podstawowych środków,

jakie przyjęło w celu wykonania swojej polityki

zatrudnienia w świetle wytycznych

•

Swoje opinie przedstawia Komitet ds.
Zatrudnienia

•

RUE analizuje realizację polityk zatrudnienia
p.czł.

•

Na podstawie wyników analizy RUE i
KE

kierują

do

RE

wspólne

sprawozdanie

roczne

dotyczące

sytuacji

zatrudnienia

w

UE

i

urzeczywistnienia

wytycznych

dotyczących zatrudnienia

•

PE i RUE mogą podjąć ( po

konsultacji z KES i KR)

działania zachęcające do

podjęcia współpracy między

p.czł. oraz wspierania ich

działań w dziedzinie

zatrudnienia

–

Po raz pierwszy pojawiła się ta metoda

w konkluzjach Prezydencji z Lizbony z 2000

roku

–

Cztery etapy

–

Ustalanie unijnych wytycznych

–

Zastosowanie

wskaźników

(ilościowych/jakościowych) + wprowadzenie

oceny sytuacji w UE

–

Transpozycja wytycznych do polityk krajowych i

regionalnych

–

Okresowe monitorowanie i ocena rezultatów

przy

pełnym

poszanowaniu

zasady

subsydiarności i proporcjonalności

•

Spotkanie Rady Europejskiej w sprawie
zatrudnienia – Luksemburg 12 – 20
listopada 1997

•

Spotkanie RE w Lizbonie – 23-24
marca 2000  ustanowiono nową

globalną strategię do UE –
Strategię Lizbońską na rzecz
Wzrostu Gospodarczego i
Zatrudnienia

Strategia zakładała, że do 2010 roku

UE powinna stać się „opartą na

wiedzy, a zarazem najbardziej

konkurencyjną i dynamiczną

gospodarką na świecie, zdolną do

systematycznego wzrostu

gospodarczego, zapewniającą

większą liczbę lepszych stanowisk

pracy w warunkach większej

spójności społecznej”

RE określiła 4 priorytetowe

obszaru działań na szczeblu

wspólnotowy:

–

Poprawa usług związanych z zatrudnienie i

promocja programów uzupełniających

kwalifikacje

–

Podniesienie rangi kształcenia ustawicznego

jako podstawowego elementu europejskiego

model społecznego i zachęcanie do zawierania

umów miedzy partnerami społecznymi w

sprawach innowacji i kształcenia ustawicznego

–

Zwiększenie zatrudnienia w sektorze usług

–

Promocja równości szans



2002 – KE opublikowała raport oceniający

pięcioletnie funkcjonowanie Europejskiej

Strategii Zatrudnienia



2003  utworzono specjalną grupę pod

przewodnictwem Wima Koka



2005 – rewizja Europejskiej Strategii

Zatrudnienia



Przygotowywanie nowej strategii tzw.

„Startegia UE 2020”



Europejski Fundusz Społeczny



PROGRESS – program na rzecz
zatrudnienia i solidarności społecznej



Europejski Fundusz Dostosowania do
Globalizacji (EGF)

•

Trzy główne cele

–

Osiągnięcie pełnego zatrudnienia

–

Poprawa jakości i wydajności pracy

–

Wzmocnienie spójności społecznej i
terytorialnej

•

Zadaniem horyzontalnym jest
zapewnienie równych szans i
zwalczanie przejawów
dyskryminacji

•

Realizacja celów – trzy priorytetowe
działania p.czł.

–

Włączenie do aktywności zawodowej większej
liczby osób oraz utrzymanie ich przy tej
aktywności , zwiększenie podaży pracy oraz
modernizacja systemów ochrony socjalnej

–

Zwiększanie zdolności dostosowawczej
pracowników i przedsiębiorstw

–

Zwiększenie inwestycji w kapitał ludzki poprzez
lepszą edukację i poprawę umiejętności



Regulacje unijne dotyczą

dwóch głównych obszarów



Warunki pracy  czas pracy,

praca w niepełnym wymiarze
godzin, etc



Informowanie i zasięganie
opinii pracowników



Warunki indywidualnego

zatrudnienia



Organizacja czasu pracy



Ochrona pracy osób młodych



Praca na czas określony



Praca w niepełnym wymiarze

godzin



Pracownicy zatrudnienie przez

agencję pracy tymczasowej



Pracownicy delegowani



Niewypłacalność pracodawcy



Transfer przedsiębiorstw



Zwolnienia grupowe

•

KE popiera konsultacje między partnerami
społecznymi na poziomie UE i podejmuje
wszelkie właściwe środki w celu ułatwienia
tego

dialogu,

zapewniając

stronom

zrównoważone wsparcie

•

Wymóg informowania i konsultowania
pracowników na poziomie wspólnotowym



Zmiany Traktatu z Lizbony



walki z ubóstwem i wykluczeniem
społecznym



reformy krajowych systemów opieki
społecznej



sprostania wyzwaniom związanym
ze zmianami
demograficznymi



dostarczania danych bezpośrednio
porównywanych w całej UE



wspólne cele



krajowe sprawozdania strategiczne



wspólne wskaźniki



wspólne sprawozdania Komisji i Rady
UE



sprawozdania Komisji dotyczące
sytuacji społecznej



Europejskie Centrum Monitorowania
Sytuacji Społecznej



podział dochodów i warunki życia



demografia



stan zdrowia, opieka zdrowotna
oraz długoterminowa opieka
zdrowotna



powołany decyzją Rady Europejskiej
z 4 czerwca 1999 r.



cel: rozbudowa współpracy pomiędzy
krajami członkowskimi oraz KE w zakresie
problematyki społecznej



zadania:



śledzenie rozwoju sytuacji społecznej w UE



wspieranie wymiany informacji i krajowych
doświadczeń w dziedzinie ochrony
socjalnej



promowanie inicjatyw i nowatorskich
przedsięwzięć w tym zakresie



problem 17% mieszkańców UE



Zadania UE:



wyeliminowanie ubóstwa wśród dzieci poprzez
przerwanie błędnego koła międzypokoleniowego
dziedziczenia



promowanie aktywnej integracji w społeczeństwie
i na rynku pracy grup najbardziej
zagrożonych



zapewnienie godziwych warunków mieszkaniowych



zniesienie dyskryminacji i wzmocnienie integracji
osób niepełnosprawnych, mniejszości etnicznych,
imigrantów i innych słabszych grup



rozwiązanie problemu nadmiernego zadłużenia
i wykluczenia finansowego



zwiększenie świadomości opinii publicznej
na temat ubóstwa i wykluczenia
społecznego



zainspirowanie obywateli Europy oraz
partnerów społecznych, aby zaangażowali się
w walkę z problemem ubóstwa i
wykluczenia społecznego



zwiększenie zaangażowania politycznego
Unii Europejskiej i państw członkowskich w
walkę z tymi problemami



Komisja Europejska



Państwa członkowskie + Norwegia i
Islandia



organizacje obywatelskie



partnerzy społeczni



konferencje



narodowe i lokalne imprezy artystyczne



warsztaty dla mediów oraz decydentów



kampanie podnoszące świadomość
społeczną



warsztaty oraz seminaria informacyjne
w szkołach



filmy, magazyny prasowe i inne materiały
informacyjne



eurokorporacjonizm → współpraca
podmiotów publicznych i prywatnych
w wymiarze społecznym UE



Komisja Europejska



konsultacje społeczne



kontakty z przedstawicielami europejskich
związków zawodowych i organizacjami
pracodawców, tzw. partnerami społecznymi



współpraca z organizacjami
pozarządowymi z sektora społecznego (→
dialog społeczny)



współpraca z ekspertami z państw UE