Finanse przedsiębiorstw
Wykład 2
Finanse przedsiębiorstw
Wykład 2
2
Budżetowanie kapitałowe
Technika wspomagająca podejmowanie
decyzji długoterminowych. Wymaga ono
zastosowania właściwych metod oceny
efektywności projektów inwestycyjnych -
przeprowadzenia rachunku opłacalności
inwestycji na podstawie odpowiednio dobranych
kryteriów.
Przykład
:
Firma musi zdecydować, czy zakupić nową maszynę za
500tys. zł, która może wygenerować 150tys. zł wpływów
rocznie przez 5 lat?
3
Okres zwrotu
(PBP – Payback period)
-500 150 150 150 150
150
0 1 2 3 4
5
Czas
0
1
2
3
4
5
CF
-500
150
150
150
150
150
Skum.
CF
-500 -350
-200
-50
100
250
Liczba lat potrzebna do odzyskania
zainwestowanego kapitału.
4
Okres zwrotu
Czy okres 4 lat to dobry okres zwrotu?
Czy na tej podstawie można
zaakceptować projekt?
Kryterium decyzyjne:
Projekt powinien być zaakceptowany,
jeśli PBP jest krótszy niż pewien
określony okres (standard).
5
Wady okresu zwrotu
Standard jest subiektywny.
Nie uwzględnia wartości pieniądza
w czasie.
Nie uwzględnia wymaganej stopy
zwrotu.
Nie uwzględnia wszystkich
przepływów gotówki.
6
Wady okresu zwrotu
Rozważmy następujący ciąg płatności:
-500 150 150 150 150
-300
0 1 2 3 4
5
7
Zdyskontowany okres zwrotu
(DPBP – Discounted payback
period)
Przepływy są najpierw zdyskontowane
wymaganą stopą zwrotu k.
Potem liczymy okres zwrotu biorąc pod
uwagę te zdyskontowane przepływy.
Kryterium decyzyjne:
Jak dla PBP.
8
Zdyskontowany okres zwrotu
(DPBP)
-500 150 150 150 150
150
0 1 2 3 4
5
Czas
0
1
2
3
4
5
CF
-
500
150
150
150
150
150
DCF
(k=10
%)
-
500
136,3
6
123,9
7
112,7
0
102,4
5
93,14
Skum.
DCF
-
500
-
363,6
4
-
239,6
7
-
126,9
7
-24,52
68,6
2
DCF=CF(n)
(1+k)
n
9
Wady DPBP
Standard jest subiektywny.
Nie uwzględnia wszystkich
przepływów gotówki.
10
Inne metody
1) Wartość bieżąca netto (NPV – Net Present Value)
2) Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR – Internal Rate of
Return)
3) Indeks zyskowności (PI – Profitability Index)
Każde z tych kryteriów:
Uwzględnia wszystkie przepływy gotówki,
Uwzględnia wartość pieniądza w czasie
Uwzględnia wymaganą stopę zwrotu
11
To wartość bieżąca wszystkich przyszłych przepływów
gotówki po opodatkowaniu związanych z projektem,
pomniejszona o początkowy nakład na projekt.
Kryterium decyzyjne: I – początkowy nakład
NPV ≥ 0 – akceptuj
CF(n) – przepływ gotówki w
roku n
NPV < 0 – odrzuć
k – koszt kapitału (wymagana
stopa zwrotu)
Wartość bieżąca netto
(NPV)
N
k
N
CF
k
CF
k
CF
I
NPV
)
1
(
)
(
...
)
1
(
)
2
(
)
1
(
)
1
(
2
1
12
Wewnętrzna stopa zwrotu
(IRR)
Stopa zwrotu z zainwestowanego kapitału.
Inaczej:
IRR jest stopą zwrotu z kapitału zainwestowanego
w projekt, dla której wartość bieżąca netto
projektu wynosi zero.
Kryterium decyzyjne:
IRR ≥ k – akceptuj
IRR < k - odrzuć
N
IRR
N
CF
IRR
CF
I
)
1
(
)
(
...
)
1
(
)
1
(
0
1
13
Wewnętrzna stopa zwrotu
NPV
k
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
-150
-100
-50
0
50
100
150
200
250
300
IRR
14
Problemy z IRR – 1
IRR jest dobrą metodą, jeśli przepływy z
projektu są tradycyjne (najpierw nakład,
potem wpływy).
Na przykład:
(- + + + + +)
Problem: Jeśli znak przepływów zmienia się
wielokrotnie, może się zdarzyć, że
otrzymamy kilka IRR.
Na przykład
:
(- + + -)
I = 500, CF(1) = 600, CF(2) = 700, CF(3) =
-820
15
Problemy z IRR – 1
I = 500
CF(1) = 600
CF(2) = 700
CF(3) = -820
IRR 1 = 5,8%
IRR 2 = 31,8%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
16
Problemy z IRR – 2
Korzystając z metody IRR zakładamy, że
stopa dyskontowa jest stała w trakcie
trwania całego projektu, co oznacza, że
kapitał jest reinwestowany po tej samej
wewnętrznej stopie zwrotu – co
niekoniecznie musi być prawdą!
17
Problemy z IRR – 3
Mamy 2 wzajemnie wykluczające się
projekty wymagające innego poziomu
nakładów:
Projekt A: I = 100, CF(1) = 200
Projekt B: I = 200, CF(1) = 350
18
Problemy z IRR – 3
Mamy 2 wzajemnie wykluczające się
projekty wymagające innego poziomu
nakładów:
Projekt A: I = 100, CF(1) = 200
Projekt B: I = 200, CF(1) = 350
NPV
IRR
Projekt A
81,8
100%
Projekt B
118,1
75%
19
Pokazuje relację wartości bieżącej wszystkich
wpływów do wartości bieżącej wszystkich
wypływów gotówki.
Kryterium decyzyjne:
PI ≥ 1 – akceptuj
PI < 1 – odrzuć
Indeks zyskowności (PI)
I
NPV
outflows
PV
flows
in
PV
PI
1
)
(
)
(
Tylko dla
wszystkich
przyszłych
przepływów
dodatnich
1 = jeden
I =
początkowy
nakład
20
Problem rozpiętości
czasowej
Wymagana stopa zwrotu dla obu projektów
wynosi 14%:
Rok
Projekt A
Projekt B
0
-45 000
-45 000
1
20 000
12 000
2
20 000
12 000
3
20 000
12 000
4
12 000
5
12 000
6
12 000
21
Problem rozpiętości
czasowej
Zamieniamy NPV w równoważną rentę
okresową (ciąg równych płatności
wygenerowanych przez zainwestowanie NPV
na czas trwania projektu) na podaną liczbę lat
(3 dla A i 6 dla B)
Wybieramy projekt o wyższej rencie
równoważnej.
Projekt A
Projekt B
NPV
1 433
1 664
RR
617
428
N
k
k
NPV
C
)
1
(
1
Prawda czy fałsz?
Indeks zyskowności dostarcza tej samej decyzji
(akceptuj/odrzuć) co wartość bieżąca netto dla
standardowych projektów.
Jedną z wad metody okresu zwrotu jest to, że
ignoruje przepływy gotówki po okresie zwrotu.
Jeśli indeks zyskowności jest większy niż 0 (zero), to
projekt powinien być zaakceptowany.
NPV ujemna oznacza, że wartość bieżąca nakładów
na projekt jest mniejsza niż wartość bieżąca
wpływów z niego.
Zdyskontowany okres zwrotu uwzględnia przepływy
gotówki, a nie zyski netto.
22