„Postępowanie

pielęgniarki wobec

chorych uzależnionych

od alkoholu i innych

substancji

psychoaktywnych.

Specyfika

komunikowania się z

chorym uzależnionym”

Uzależnienie –

to stan psychiczny i fizyczny wynikający ze
współdziałania organizmu i substancji
psychoaktywnej. Stan ten charakteryzuje
się zmianami w zachowaniu, przymusem
ciągłego lub okresowego przyjmowania
substancji po to, aby doświadczyć
psychicznych efektów jego działania np.
dobrego samopoczucia (jest ot uzależnienie
psychiczne), lub uniknąć objawów
wynikających z jego braku.



Zależność fizyczna jest stanem biologicznej

adaptacji wobec substancji, bez, której

organizm nie może prawidłowo funkcjonować.

Ograniczenie podawania substancji lub

przerwanie pociąga za sobą występowanie

zaburzeń czynności ustroju określanych

mianem zespołu abstynencji (odstawienia):



nudności,



wymioty,



biegunki,



kołatanie serca,



niepokój,



lęki.

Substancje psychoaktywne

– to takie substancje, które poprzez swoje

działanie na organizm powodują zmianę
samopoczucia, zaburzenia w odbiorze świata
zewnętrznego i zmiany w
zachowaniu:alkohol,



narkotyki: opiaty: pochodne opium, morfiny,
kodeiny,

przetwory konopi indyjskich: marihuana,

haszysz,

kokaina: „crack:



substancje stymulujące: amfetamina,



substancja halucynogenne: LSD,

leki,



tytoń,



substancje chemiczne,

a) Podział substancji

uzależniających zmieniających

świadomość:



Środki depresyjne – hamują aktywność

centralnego układu nerwowego, spowalniają lub

tłumią funkcje komórek mózgowych. Do tej grupy

nalezą: alkohol etylowy, leki nasenne, łagodne

środki uspokajające, marihuana i haszysz.



Stymulanty – pobudzają aktywność centralnego

układu nerwowego, intensyfikują lub

przyspieszają funkcje komórek mózgowych.

Należą tu: amfetamina, kokaina, kofeina,

nikotyna itp.



Środki działające lokalnie na

poszczególne ośrodki mózgu:

- depresanty ośrodka afektywnego – leki

przeciwpsychotyczne, silne środki

uspokajające, leki przeciwdepresyjne,

- środki halucynogenne – LSD,

narkotyki – opiaty: morfina, heroina,

kodeina

Najczęstsze środki uzależniające: alkohol,

leki, narkotyki, tytoń.

b) podstawowe definicje związane

z uzależnieniem od środków

psychoaktywnych

„prekursor”

–

każdą

substancję

pochodzenia naturalnego lub syntetycznego,
która może być przetworzona na środek
odurzający lub substancję psychotropową
albo może służyć do ich wytworzenia,
określoną

wykazie

prekursorów

stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy;

2) „środek odurzający” – każdą substancję

pochodzenia naturalnego lub syntetycznego

działającą na ośrodkowy układ nerwowy,

określoną w wykazie środków odurzających

stanowiącym załącznik nr 2 do ustawy;

3) „substancja psychotropowa” – każdą

substancję pochodzenia naturalnego (w tym

grzyby halucynogenne) lub syntetycznego

działającą na ośrodkowy układ nerwowy,

określoną w wykazie substancji

psychotropowych stanowiącym załącznik nr

3 do ustawy;

4) „środek zastępczy” – substancję w każdym

stanie fizycznym, która jest trucizną lub
środkiem szkodliwym, używaną zamiast lub w
takich samych celach niemedycznych jak
środek odurzający lub substancja
psychotropowa;

5) „narkomania” – stałe lub okresowe

używanie w celach niemedycznych środków
odurzających lub substancji psychotropowych
albo środków zastępczych, w wyniku czego
może powstać lub powstało uzależnienie od
nich;

6) „uzależnienie od środków odurzających

lub substancji psychotropowych” –
zespół zjawisk psychicznych lub fizycznych
wynikających z działania tych środków lub
substancji na organizm ludzki,
charakteryzujący się zmianą za chowania
lub innymi reakcjami psychofizycznymi i
koniecznością używania stale lub okresowo
tych środków lub substancji w celu doznania
ich wpływu na psychikę lub dla uniknięcia
następstw wywołanych ich brakiem;

7) „osoba zagrożona uzależnieniem”

– osobę, u której zespół zjawisk
psychicznych i oddziaływań
środowiskowych stwarza wysokie
prawdopodobieństwo powstania
zależności od środków odurzających
lub substancji psychotropowych, albo
osobę sporadycznie używającą środki
odurzające lub substancje
psychotropowe albo środki zastępcze;

8) „osoba uzależniona” – osobę, która, w

wyniku nadużywania środków odurzających,

substancji psychotropowych lub środków

zastępczych albo używania ich w celach

medycznych, znajduje się w stanie

uzależnienia od tych środków lub substancji;

9) „używanie” – wprowadzanie do organizmu

człowieka środka odurzającego, substancji

psychotropowej lub środka zastępczego,

niezależnie od drogi podania;

9a) „leczenie” – leczenie uzależnienia, a

nie wszelkich skutków zdrowotnych,
będących następstwem uzależnienia;

10) „rehabilitacja” – działania w celu

przywrócenia sprawności fizycznej lub
psychicznej, obniżonej lub utraconej z
powodu narkomanii;

Tolerancja –



jest to wielokrotne zażywanie danej
substancji, powoduje coraz słabszą reakcję
i dla uzyskania tego samego efektu
człowiek sięga po coraz większą dawkę.
Świadczy o narastającym uzależnieniu.
Alkoholicy określają to mianem „mam
mocną głowę”. W ostatniej fazie choroby
alkoholowej tolerancja spada.

Kryteria diagnostyczne

uzależnienia:

Osoba uzależniona to taka, u której

stwierdza się, co najmniej trzy z poniższej

listy objawów przez okres 1 miesiąca.

1. Silne pragnienie (głód, przymus

przyjmowania substancji),

2. Subiektywne przekonanie o mniejszej

możliwości kontrolowania przyjmowania

danej substancji(powstrzymywanie się,

kontroli długości przyjmowania i ilości),

3. Występowanie zjawiska tolerancji
4. Występowanie prze próbach przerwania

czy ograniczenia spożywania substancji
objawów zespołu abstynencyjnego.

5. Postępujące zaniedbywanie innych

przyjemności lub zainteresowań na rzecz
przyjmowania substancji.

6. Używanie środka mimo wyraźnych szkód

psychicznych, fizycznych i społecznych.

7. Obecność somatycznych objawów zespołu

odstawienia

Etiologia uzależnienia:

a) uwarunkowania genetyczne

(biologiczne) – właściwości osobnicze,

które wyrażają się szybkości wytwarzania

tolerancji. Zauważono, że dzieci alkoholików,

adoptowane przez rodziny nie nadużywające

alkoholu, są podatne na alkoholizm.

b) Społeczne – niski lub wysoki poziom

wykształcenia, bezrobocie, złe warunki

mieszkaniowe, wzorce picia (pijaństwo,

abstynencja), wpływ grupy rówieśniczej,

brak akceptacji,

c) Psychologiczne - stres, kryzys

wieku młodzieńczego, niepowodzenia
w pracy, kryzys tożsamości, bunt,
chęć odreagowania emocjonalnego,
osobowość psychopatyczna, osobnicy
depresyjni, ludzie nieśmiali, lękliwi, z
poczuciem mniejszej wartości.

d) Kulturowe – każda okazja jest

dobra, rytuały, normy kulturowe.



Uzależnienie od alkoholu nazywamy
alkoholizmem lub choroba alkoholową,
w odróżnieniu od pijaństwa.



6% zgonów poniżej 75 roku życia i 25 %
wypadków i urazów leczonych w
szpitalach jest spowodowane alkoholem.



Głębokie upicie – to stężenie alkoholu
we krwi 3,5-4‰. Jeżeli stężenie
alkoholu we krwi przekracza 4‰ to
następuje najczęściej śpiączka.

Fazy choroby alkoholowej:

a) Faza wstępna – picie ma charakter

okazjonalny, daje rozładowanie napięcia,

poprawia samopoczucie, zwiększa się

tolerancja na alkohol.

b) Faza ostrzegawcza – alkohol staje się

potrzebą (szukanie okazji do picia,

inicjowanie kolejek, przed spotkaniem

picie w domu, spotkanie towarzyskie nie

zaspokaja potrzeb), „palimpsesty” – luki

pamięciowe. Picie ukradkowe.



c) Faza krytyczna – picie jest stałą potrzebą,
utrata kontroli nad piciem jako objaw stały. Zespół
złego rannego samopoczucia, picie ranne „klin”,
który usuwa objawy złego samopoczucia. Zaostrzają
się konflikty w rodzinie, pracy, kolizje z prawem,
człowiek nie dba o swoje potrzeby: odżywianie,
wygląd, występują stany agresji, naprzemiennie z
wyrzutami sumienia. Picie ciągami na przemian z
okresami abstynencji. Osoby te bardzo często
składają przysięgę abstynencji. Pojawia się
poczucie pustki i bezradności. Liczne próby kontroli
picia (np. będę pił tylko piwo, przez miesiąc nie
piję). Może dochodzić do prób samobójczych



d) Faza końcowa – (chroniczna) –
obniża się tolerancja na alkohol.
Sięganie po alkohole
niekonsumpcyjne. Upijanie się w
samotności, kradzieże, degradacja
zawodowa, społeczna, rozpad więzi
rodzinnych. Pojawiają się psychozy
alkoholowe, padaczka alkoholowa,
choroby somatyczne, skrajne
wyczerpanie organizmu

7. Powikłania choroby

alkoholowej:

a) powikłania somatyczne – w wyniku

toksycznego oddziaływania alkoholu,
nieprawidłowego odżywiania,
zaburzeniami wchłaniania witamin,



podatność na infekcje, urazy, wypadki,



zmiany w układzie krążenia
(nadciśnienie tętnicze, kardiomiopatie,
zaburzenia rytmu serca),



zmiany w układzie pokarmowym
(owrzodzenia żołądka, stany zapalne
błony śluzowej żołądka, marskość
wątroby i rak wątroby, stany zapalne i
rak trzustki, OZT, nowotwory p.pok.),



zmiany w układzie hormonalnym
(zaburzenia miesiączkowania u
kobiet, zaburzenia potencji,
niepłodność),



alkohol ma niekorzystny wpływ na
płód, dochodzi do poronienia, niska
urodzeniowa masa ciała, uszkodzenia
płodu, zespół abstynencyjny u
noworodka,



zmiany w układzie nerwowym
(polineuropatia, retinopatia
siatkówkowo-naczyniowa, neuropatia
nerwu błędnego, zmiany a-troficzne w
układzie komorowym, bruzdach kory
oraz móżdżku).

b) powikłania psychiczne –



ostre i przewlekłe psychozy alkoholowe



Do ostrych psychoz alkoholowych
zalicza się:



majaczenie drżenne (delirium
tremens majaczenie alkoholowe)
odstawieniem alkoholu albo jego
ograniczeniem, pojawia się około 12
godzin od zakończenia ciągu picia.



Majaczenie drżenne występuje u osób po 25

roku życia i po co najmniej kilkuletnim

intensywnym piciu. Występuje ono u 5%

uzależnionych. Śmiertelność w tej chorobie

jest wysoka, sięga 5%. Majaczenie

alkoholowe bywa poprzedzone

wegetatywnymi objawami abstynencyjnymi,

takimi jak nadciśnienie tętnicze, tachykardia,

nudności, wymioty, biegunka, wzmożone

pocenie, się kołatanie serca, drżenie całego

ciała, drgawki, tachykardia, poty, bóle

mięśniowe, bezsenność, lęk, obniżenie

nastroju, drażliwość, ból głowy, gorączka.



W majaczeniu alkoholowym
pojawiają się zaburzenia orientacji,
niepokój, omamy (wzrokowe,
słuchowe, czucia cielesnego),
urojenia, które wynikają z omamów,
pobudzenie psychoruchowe,
bezsenność.



Jest następstwem zmniejszenia stężenia etanolu
we krwi, jest „biochemicznym głodem” komórek
ustroju, dla których – na skutek nałogu – alkohol
stał się niezbędnym metabolitem.



objawy charakterystyczne – niepokój, lęk, omamy,
pobudzenie psychoruchowe, bezsenność, urojenia.



Majaczenie alkoholowe wymaga hospitalizacji,
jest stanem zagrożenia życia dla chorego i może
trwać 6-7 dni.



Pielęgnacja chorego w majaczeniu

alkoholowym, wymaga od pielęgniarki

wnikliwej obserwacji i łagodzenia

nastroju lękowego (chory boi się, ucieka

przed „prześladowcami", szykuje się do

obrony, meczą go omamy wzrokowe w

postaci pająków, szczurów, węży). Pokój,

w którym leży chory, powinien być nocą

podświetlony. Należy również ograniczyć

w nim ilość bodźców wzrokowych i

słuchowych. Jeżeli pacjent jest

nadmiernie pobudzony, należy go

unieruchomić



upojenie

alkoholowe-

zaburzenia

zachowania w wyniku spożycia nadmiernej

ilości alkoholu. Postać lekka, umiarkowana,

głęboka. Między innymi bełkotliwa mowa,

zaburzenia koordynacji ruchowej, chwiejny

chód, oczopląs, palimpsesty



alkoholowe

upojenie

patologiczne-

agresywne zaburzenia zachowania po wypiciu

nawet niewielkiej ilości alkoholu, która zwykle

nie wywołuje u ludzi objawów zatrucia. Jest

nieadekwatne

do wcześniejszych zachowań

osoby, rola uszkodzeń OUN.



halucynoza alkoholowa: żywe omamy

wzrokowe, słuchowe bez jakościowych

zaburzeń świadomości, 2-3 dni po

ograniczeniu picia przez osobę uzależnioną.

Po 10 latach uzależnienia, przewlekła.



Encefalopatia Wernickego- ostry zespół

chorobowy z niedoboru tiaminy: oczopląs,

porażenie nerwu odwodzącego i

skojarzonego ruchu gałek ocznych,

niezborność, splątanie, konfabulacje małe

objawy majaczeniowe, ząb snu, lęk. U 80%

rozwija się psychoza Korsakowa,.



Psychoza Korsakowa (alkoholowy
zespół amnestyczny)- przewlekły zespół
chorobowy wywołany uzależnieniem od
alkoholu. Niepamięć wsteczna i następcza,
konfabulacje, dezorientacja, zapalenie
wielonerwowe. Często otępienie
alkoholowe.



Zespół otępienny związany z
uzależnieniem od alkoholu- po
wykluczeniu innych przyczyn otępienia u
osób z wywiadem alkoholowym.



Paranoja alkoholowa
występuje po wielu latach trwania
uzależnienia. Charakteryzuje się
występowaniem urojeń zdrady małżeńskiej.
Chory prowadzi ustawiczne śledztwo,
„przesłuchuje" żonę, gromadzi „dowody"
niewierności (włos innego koloru, niż włosy
żony na jej ubraniu, wyjście do fryzjera, do
lekarza, wymiana spojrzeń na ulicy z
przypadkowym przechodniem).

8. Zadania pielęgniarki w

postępowaniu z chorym

uzależnionym:

Wstępne leczenie odwykowe ma na

celu odtrucie organizmu. Pielęgniarka
w tym okresie obserwuje czy nie
występują objawy patologiczne w
uszkodzonych, przez alkohol
narządach, a szczególnie w układzie
krążenia.

W przypadku uszkodzenia nerwów

obwodowych pacjent może odczuwać
drętwienie i ból kończyn, może mieć
zaburzenia czucia, grożące poparzeniem
przy nieuważnym pielęgnowaniu.

Opadające dłonie lub stopy należy

układać na szynie lub podpierać
woreczkami z piaskiem, aby zapobiec
powstaniu przykurczów. Wskazane jest jak
najwcześniejsze wprowadzenie masażu i
ćwiczeń.



Przy istnieniu zaburzeń psychotycznych może pojawić

się dezorientacja co do miejsca, czasu i własnej osoby.

Pielęgnowanie alkoholika z objawami majaczenia,

halucynacjami, urojeniami i padaczką podobne jest do

postępowania w innych psychozach, z ww. objawami.



W leczeniu alkoholizmu ważne jest, aby pacjent chciał

się wyleczyć z nałogu. Należy zapoznać się z

dotychczasową biografią pacjenta, która może być

kluczem do mechanizmów po wodujących popadanie w

nałóg.



Należy pomóc alkoholikowi w
radzeniu sobie w życiu bez alkoholu.
Powinien mieć świadomość tego,
jakim było jego życie przed podjęciem
leczenia, i co go czeka, jeżeli wróci
do nałogu. Zadaniem pielęgniarki jest
podtrzymywanie nadziei wyleczenia i
podkreślanie znaczenia własnej woli
pacjenta dla porzucenia nałogu.

Znaczną rolę - zarówno w

profilaktyce, jak i w leczeniu

uzależnionych - odgrywają

pielęgniarki.



Najważniejszą i najtrudniejszą sprawą dla
personelu jest pozbycie się niechęci i uprzedzeń
wobec osób uzależnionych. Pierwsze kontakty z
chorym mogą być utrudnione przez jego nieufność,
obawę lub wrogość. Mimo takiej postawy, należy
przyjąć go bez uprzedzenia, w relacji z nim
stworzyć atmosferę zaufania. Postawa zbyt
neutralna nie jest wskazana, ponieważ może być
odebrana przez pacjenta jako nieakceptowanie jego
osoby, a z postawą potępienia i odrzucenia spotykał
się poza szpitalem.



Pierwsze kontakty z chorym mogą
być utrudnione przez nieufność,
obawę lub wrogość pacjenta. Mimo
takiej postawy należy przy jąć
chorego serdecznie, stworzyć
atmosferę zaufania. Należy jednak
liczyć się z ewentualną porażką.
Pacjent może usiłować wrócić do
nałogu.



Moralizowanie, robienie wyrzutów,

prawienie „kazań" jest bezużyteczne, a

nawet szkodliwe. Zachowanie pacjenta i

jego oczekiwania są często destrukcyjne

(dąży do niszczenia siebie, oczekuje kary

społecznej). Autorytatywna i potępiająca

postawa pielęgniarki wychodzi naprzeciw

tym oczekiwaniom i pogarsza samopoczucie

chorego. Pacjent mniej lub bardziej

świadomie przeżywa poczucie winy. Nie

należy wzmacniać tego poczucia, ponieważ

może ono spowodować przerwanie leczenia.



W czasie rozmów z pacjentem należy
podkreślać, że leczenie ma na celu
jego

dobro,

nie

ochronę

społeczeństwa przed nim lub obronę
moralności.



Podczas kuracji mogą wystąpić u
pacjenta; reakcje opozycji wobec
personelu i leczenia.



Podczas pobytu w domu na tzw. przepustce

pacjent ma okazję do zażywania

narkotyków, picia alkoholu i zażywania

innych substancji psychoaktywnych,

skrycie bądź otwarcie. Może to zniechęcać

pielęgniarki lub wywoływać chęć ukarania

pacjenta. Nie należy stosować represji.

Zamiast potępiać i karać — a jest to

łatwiejsze dla personelu — trzeba

przeanalizować podczas psychoterapii

grupowej zachowanie pacjenta i pozwolić

grupie ocenić jego postępowanie.



Rola dobrze zorganizowanej społeczności

terapeutycznej jest znaczna, szczególnie wówczas,

gdy pacjent akceptuje grupę i jest przez nią

akceptowany.



Zwolennicy ścisłej szpitalnej izolacji pacjentów

uzależnionych twierdzą, że tylko ta forma może

zapewnić sukces w leczeniu. W tej sytuacji należy

liczyć się z ewentualnym „przemycaniem" środków

psychoaktywnych przez pacjentów. Mogą oni

tworzyć zorganizowane grupy i wówczas dochodzi

do tego, że życie na oddziale toczy się drugim

nurtem, kontrolowanym przez pacjentów. Ostre

restrykcje, takie jak ścisła izolacja, mogą być

odczuwane przez nich jako usprawiedliwienie dla

tego rodzaju działalności.



Leczenie uzależnień wymaga cierpliwości,
ponieważ proces doprowadzenia pacjenta
do dojrzałości emocjonalnej i społecznej
może być długi.



Należy nauczyć go tolerować frustracje i
niepokoje bez uciekania się do środków
farmakologicznych.



Rozwiązanie trudnych problemów
pacjenta jest równie, ważne, jak
wyprowadzenie go z nałogu



Wyrozumiałość pielęgniarki dla problemów pacjenta
bynajmniej nie oznacza wyrozumiałości dla
podejmowania prób powrotu do nałogu. W tym
wypadku jej postawa powinna być stanowcza i
nieprzejednana.



Należy pamiętać, że warunkiem sukcesu będzie
głębokie przeobrażenie osobowości, pozwalające
zmienić sposób przeżywania, odczuwania i myślenia.
Reguły i normy społeczne muszą być wewnętrznie
akceptowane, aby były przez człowieka
przestrzegane. Dostosowanie się do obyczajów grupy
bez wewnętrznego przekonania rodzi w człowieku
konflikty z własnymi potrzebami, np. z potrzebą
samorealizacji.



Nałóg był dla pacjenta swego rodzaju „protezą”
psychiczną. Odebranie mu jej bez dostarczenia
w zamian umiejętności radzenia sobie z
trudnościami nie jest dla niego zadowalającym
wyjściem z sytuacji.



Kiedy pacjent jest przekonany o akceptacji
swojej osoby, lecz nie nałogu, kiedy uzyskał
wgląd we własne problemy, ma wówczas
poczucie komfortu psychicznego i odprężenia.
To pozwala mu spojrzeć optymistycznie w
przyszłość, zrobić bilans trudności osobistych i
konfliktów. W tym okresie zaczyna się
readaptacja pacjenta do środowiska.



Pacjenci uzależnieni od substancji
psychoaktywnych, podobnie jak inni
pacjenci, powinni być włączeni w tok terapii
zajęciowej. Szczególnie polecane są formy,
które pozwalają na swobodną twórczość,
takie jak zajęcie plastyczne, kółko teatralne,
organizowanie wieczorków literackich,
muzycznych, tanecznych, koła sportowe.
Osoba uzależniona powinna znaleźć
dziedzinę działalności, która by ją mogła
wciągnąć i zainteresować na tyle głęboko,
aby pełnić funkcję zastępczą wobec nałogu.



Opieka somatyczna nad pacjentem
zależy od zaawansowania nałogu i
warunków, w jakich on żył. Gdy
pacjent jest odwodniony i
wychudzony, należy go nawodnić,
kontrolować masę ciała, dostarczać
bogato energetycznych posiłków,
regulować proces trawienia



Niektórzy bezdomni pacjenci mogą być w
złym stanie higienicznym. Trzeba ich wówczas
wykąpać, umyć im włosy, (sprawdzić, czy nie
mają wszawicy), obciąć paznokcie. W czasie
kąpieli jest okazja do obserwacji skóry
pacjenta. Zdarza się, że niektórzy z chorych
mają ropnie w wyniku używania nie
sterylizowanych igieł i strzykawek. Wśród
narkomanów mogą być nosiciele HIV, dlatego
szczególnie ważne w kontaktach z nimi jest
przestrzeganie zasad postępowania
zapobiegawczego przed zakażeniem wirusem.



Po wyjściu ze szpitala pacjent powinien
znaleźć się pod opieką poradni zdrowia
psychicznego. Należy mu ułatwić powrót do
pracy oraz odzyskanie mieszkania, jeżeli je
stracił. Krąg ludzi, którzy będą w kontakcie z
pacjentem, może zostać poszerzony o byłych
uzależnionych, z którymi łatwiej znajdzie
wspólny język i którzy będą mu podporą w
chwilach załamań. Istniejące kluby byłych
narkomanów, m.in. MONAR, stowarzyszenia
AA, zajmują się bezinteresownie każdym, kto
się do nich zgłosi.



Podstawową metodą leczenia
alkoholików jest psychoterapia.
Psychoterapia grupowa sprzyja
-wymianie doświadczeń, ukazywaniu
dotychczasowego upadku alkoholika
reakcji otoczenia na stan upojenia
alkoholowego oraz pomaga wyzwolić
się z nałogu. Leczenie
farmakologiczne jest metodą
pomocniczą.



Współpraca z najbliższą rodziną
pacjenta, ma istotne znaczenie w
leczeniu. Rodzina może być
czynnikiem wzmacniającym
postanowienie zerwania z
używaniem alkoholu.

9. Formy pomocy osobom

uzależnionym.



Terapia osób uzależnionych dotyczy przede
wszystkim wyleczenia społecznego tj.
wypracowania zdolności do utrzymywania
abstynencji. Ważną rolę odgrywają
psychoterapia rodzinna i społeczność
samolecznicza osób uzależnionych (np.
klub AA, ośrodki MONAR).

Narkomania

Metody terapii odwykowych w narkomanii:



1. zimny odwyk (model duński) – oznacza, że
uzależnionemu pacjentowi proponuje się
terapię, w której nie otrzymuje on żadnych
zastępczych narkotyków ani innych środków
farmakologicznych. Oferuje się mu
intensywną opiekę zgodnie z holistycznym
podejściem. Terapię prowadzi się w grupach
(7-8 osób).

2. Metoda tradycyjna – fazy terapii

uzależnień:



I faza – detoksykacyjna –
wyprowadzenie pacjenta ze skutków
działania substancji uzależniającej;
jako procedura kliniczna jest to proces
bezpiecznego i skutecznego
odstawienia substancji uzależniającej
w sposób minimalizujący objawy
zespołu abstynencyjnego.



II faza – rehabilitacja – proces, w którym
osoba z zaburzeniami spowodowanymi przez
przyjmowanie substancji uzależniającej
osiąga optymalny stan zdrowia.



Do działań rehabilitacyjnych zalicza się:

- terapię grupową i indywidualną,
- terapię behawioralną,
- udział w grupach wzajemnej pomocy,
- przebywanie w społeczności terapeutycznej

lub w hostelu,

- szkolenia zawodowe,

a) Postępowanie z osobami

uzależnionymi.

Zgodnie z ustawą z dnia 24 kwietnia

1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii:

Art. 13.



Poddanie się leczeniu, rehabilitacji lub
readaptacji jest dobrowolne, o ile
przepisy ustawy nie stanowią inaczej.



Art. 14.

1. Leczenie i rehabilitację osoby uzależnionej

prowadzi zakład opieki zdrowotnej lub lekarz

wykonujący indywidualną specjalistyczną praktykę

lekarską.

2. Rehabilitację osoby uzależnionej mogą prowadzić

także osoby posiadające specjalistyczne wyższe

wykształcenie niemedyczne.

2a. W rehabilitacji osób uzależnionych mogą

uczestniczyć inne osoby niż wymienione w ust. 1 i 2,

z wykształceniem co najmniej średnim, o ile

ukończyły specjalistyczne szkolenie w dziedzinie

uzależnień, zgodne z programem zatwierdzonym i

certyfikowanym przez ministra właściwego do

spraw zdrowia.

3. Reintegrację osób uzależnionych mogą

prowadzić centra integracji społecznej,
tworzone na podstawie odrębnych
przepisów, oraz podmioty wymienione w
ust. 1 i 2 oraz w art. 3 ust. 3.

4. Świadczenia, o których mowa w ust. 1, 2 i

5, są udzielane przez zakład opieki
zdrowotnej osobie uzależnionej niezależnie
od jej stałego miejsca zamieszkania w
kraju. Za świadczenia te od wymienionej
osoby nie pobiera się opłat.



Art. 17.

1. Na wniosek przedstawiciela ustawowego,

krewnych w linii prostej, rodzeństwa lub
faktycznego opiekuna albo z urzędu, sąd
rodzinny może skierować osobę
uzależnioną, która nie ukończyła 18 lat, na
przymusowe leczenie i rehabilitację.

2. Czasu przymusowego leczenia i

rehabilitacji nie określa się z góry, nie
może on być jednak dłuższy niż 2 lata.

3. Jeżeli osoba uzależniona ukończy 18 lat

przed zakończeniem leczenia lub
rehabilitacji, sąd rodzinny może je
przedłużyć na czas niezbędny do
osiągnięcia celu leczenia i rehabilitacji,
łącznie nie dłuższy jednak niż określony
w ust. 2.

4. Postępowanie w sprawach, o których

mowa w ust. 1, toczy się według
przepisów o postępowaniu w sprawach
nieletnich.