Zmiany w organizmie

zachodzące pod wpływem

treningu

Czynniki warunkujące wydolność

fizyczną:



Przemiany energetyczne (procesy tlenowe,
beztlenowe i rezerwy energetyczne)



Poziom koordynacji nerwowo-mięśniowej



Termoregulacja i gospodarka wodno-
elektrolitowa



Właściwości budowy ciała



Czynniki psychologiczne

Zmiany rejestrowane w

spoczynku po treningu

zwiększającym wydolność



Zmniejszenie częstości skurczów serca (z
około 70/min do około 60/min; bradykardia –
zmniejszenie HR poniżej 60/min, często
wskutek treningu wytrzymałościowego. Jeden
ze wskaźników pozwalających odróżnić osoby
trenujące od nietrenujących.)



Zwiększenie objętości wyrzutowej serca
(przy stałej pojemności minutowej; jedną z
przyczyn jest powiększenie objętości komór
oraz zwiększenie kurczliwości mięśnia
sercowego)



Zwiększenie objętości serca (bez zmian
grubości ścian; aby doszło do tych zmian,
trening musi być odpowiednio intensywny
i długotrwały. Dochodzi też do poprawy
przepływu krwi przez mięsień sercowy)



Zwiększenie objętości krwi krążącej
(w wyniku wzrostu ilości osocza o 10-20% -
większy pobór tlenu)



Zwiększenie liczby kapilar w mięśniach
szkieletowych (umożliwia to lepszą wymianę
gazową i metaboliczną)



Hipertrofia mięśnia sercowego (powiększenie
masy serca)



Korzystne zmiany metaboliczne (wzrost
aktywności tlenowych enzymów mitochondrialnych,
wzrost ilości glikogenu, wzrost stężenia
antyoksydantów i lipoprotein o dużej gęstości – HDL,
a zmniejszenie stężenia lipoprotein o małej gęstości
– LDL, wzrost zawartości mioglobiny – magazyn tlenu
w mięśniach

Zmiany zachodzące podczas

wykonywania submaksymalnych

wysiłków po okresie treningu:



Zmniejszenie częstości skurczów serca,
np. ze 150/min do 130/min – wiąże się to z
większą ekonomią pracy serca;



Pojemność minutowa zmniejsza się
nieznacznie lub pozostaje bez zmian;



Zwiększenie objętości wyrzutowej
serca – przyczyną jest powiększenie
objętości i wzrost kurczliwości mięśnia
sercowego;



Zmniejszenie przepływu krwi przez

pracujące mięśnie, a zwiększenie różnicy

tętniczo-żylnej zawartości tlenu we krwi;



Zmniejszenie pobierania tlenu przez

serce – w wyniku obniżenia HR podczas

wysiłku sybmaksymalnego, a utrzymania na

stałym poziomie RR; dochodzi też do

wydłużenia fazy rozkurczu;



Zwiększenie objętości oddechowej przy

zmniejszonej wentylacji minutowej płuc –

zmniejsza się ekwiwalent wentylacyjny;



Zmniejszenie zużycia glikogenu –

organizm czerpie energie z przemian

metabolicznych tłuszczów;



Zmniejszenie stężenia kwasu

mlekowego we krwi (podniesienie progu

przemian beztlenowych) oraz

katecholamin (zmniejszenie poboru tlenu

przez serce) i insuliny;



Wzrost liczby enzymów tlenowych,

mitochondriów i zużywanie większej ilości

wolnych kwasów tłuszczowych.

Zmiany podczas wysiłku

maksymalnego



Zwiększające się pobieranie tlenu jest

wynikiem wzrostu pojemności minutowej

serca i różnicy tętniczo-żylnej zawartości

tlenu we krwi – wzrost VO

2max

o 5-25%;



Nie zmienia się maksymalna częstość

skurczów serca;



Wzrasta objętość wyrzutowa serca;



Nie zmienia się przepływ krwi przez

mięśnie w przeliczeniu na kg masy ciała;



Zwiększa się wentylacja minutowa płuc.

Trening tlenowy wpływa na

wiele czynności organizmu,

zmieniając zachowanie się

niektórych wskaźników

fizjologicznych, niezależnie od

tego czy osoba poddana tego

typu ćwiczeniom pozostaje w

spoczynku czy wykonuje

wysiłek submaksymalny lub

maksymalny.

Podsumowanie



Zwiększenie VO

2max



Częstość skurczów serca zmniejsza się podczas

standardowego wysiłku submaksymalnego, a

wysiłku maksymalnym pozostaje bez zmian



Zwiększenie pojemności minutowej i objętości

wyrzutowej serca oraz objętości krwi



Wzrost maksymalnej wentylacji minutowej płuc



Następuje adaptacja metaboliczna



Podniesienie poziomu progu beztlenowego



Krótszy okres restytucji powysiłkowej

Przyrost wydolności

fizycznej stanowi podstawę

adaptacji do treningu

fizycznego.

Zbyt duże obciążenia

treningowe mogą

prowadzić do

przetrenowania, a tym

samym braku postępów

treningu.

Czynniki decydujące o przyroście

wydolności tlenowej w odpowiedzi

na trening rehabilitacyjny

1.

Stopień początkowej wydolności fizycznej,
intensywności i częstotliwości treningu
oraz czasy trwania sesji ćwiczeń.

2.

VO

2max

w czasie pracy kończynami

górnymi stanowi 70-80% wartości
uzyskanych podczas wysiłku kończynami
dolnymi, jednak w wysiłku
submaksymalnym, obciążenie układu
krążenia i oddechowego jest większe
podczas pracy kończynami górnymi.



Intensywność ćwiczeń może być wyznaczana
na podstawie częstości skurczów serca



Przetrenowanie jest następstwem
nieracjonalnie prowadzonego treningu – może
wynikać ze zbyt krótkich okresów wypoczynku
jak i z przesadnie wydłużonego czasu ćwiczeń.
Objawy przetrenowania: zaburzenia snu,
osłabienie, bóle głowy, stany lękowe, utrata
apetytu, zmniejszenie masy ciała, nadmierna
potliwość przy niewielkich wysiłkach.